“Tefkros Anthias – Thodosis Pieridis 30. Kültürel Katkı Ödülleri” Töreninde AKEL Merkez Komitesi Genel Sekreteri Andros Kiprianu’nun Konuşması

 

“Tefkros Anthias – Thodosis Pieridis Kültürel Katkı Ödülleri”nin verileceği bugünkü etkinliğe AKEL Merkez Komitesi adına hepinize hoş geldiniz diyorum.

Bu akşam “Sanatçı-Yönetmen Stelyos Kafkaridis’i, Lefkoşa Belediye Tiyatrosu’nu ve Halk Şairi Andonis Katsandonis’i” onurlandırıyoruz.

Tiyatro sanatının ve halk şiirinin büyüsünün gerçekten hepimizin tadına varabilmesi için kelimenin tam anlamıyla öncülük yaparak, kendilerinden sonra geleceklere yolu açan, sadece tiyatro ve halk şiiri alanında çok yönlü eserleriyle değil, aynı zamanda halkımızın sosyal ve siyasal mücadelelerine katkılarıyla da hepimizi gururlandıran, çalışmaları ve faaliyetleriyle bir döneme damgasını vuran yaratıcı sanatçıları ve kültür kuruluşunu onurlandırıyoruz.

“Stelyos Kafkaridis”in oyunculuk sanatı, yüksek düzeydeki yorumculuğu ve mücadeleciliği, “Lefkoşa Belediye Tiyatrosu”nun öncülerinin zengin yetenekleri, eşsiz cesaretleri ve Kıbrıstürk tiyatrosuna getirdikleri bahar, “Andonis Katsandonis”in halkın sözcüsü olan otantik sesi ve yaşam duruşu halkın büyük kısmı tarafından bilinmekte, sevilmekte ve takdir edilmektedir. Onların bu nitelikleri örnek alınacak ilham kaynaklarıdır. Onların eserleri şimdiden Kıbrıslırumların ve Kıbrıslıtürklerin kolektif hafızasında layık olduğu yeri kazanmıştır.

50 yılı aşkın bir süredir büyük başarıyla, sayılamayacak kadar çok tiyatro gösterileriyle ve herkesin takdir ettiği yeteneğiyle hizmet ettiği tiyatroya uzun yıllar boyunca sözü edilmeye değer katkılarını sunan “Stelyos Kafkaridis”, Kıbrıs’ta tiyatro sanatının tarihini yazan sanatçılar arasında önemli bir ismi teşkil etmektedir.

“Lefkoşa Belediye Tiyatrosu” tamamen insani evrensel ideallere ve özellikle barışa inatla hizmet ederek ve demokratik kültürün yaratılmasında tiyatroyu sosyal bir araç olarak değerlendirip, ülkenin kültürel yaşamında 38 yıl boyunca mevcudiyetiyle Kıbrıstürk tiyatrosunun yeniden doğuşuna belirleyici katkılarda bulundu.

“Andonis Katsandonis” yaşam tecrübelerinden, ideolojisinden ve insana sevgisinden kaynaklanan siyasi mesajların şiirlerinde yer aldığı dinamik bir sanatçı, değerli bir halk şairidir.

Tefkros Anthias – Thodosis Pieridis 30. Kültürel Katkı Ödülleri’nin verileceği bu tören yurdumuzun bu iki önemli kültür insanının ölümlerinin 50. yıldönümünde gerçekleşiyor. Tefkros Anthias ve Thodosis Pieridis pek çok şiir antolojileri yayınladılar, paha biçilmez değerde edebi metinler yazdılar, dergiler ve gazeteler yönettiler ve radyoda çok sayıda program yaptılar. Onların eserleri yabancı dillere çevrildi, araştırmacıların ve akademisyenlerin büyük ilgisini çekti.

Halkımız tehlikedeyken, Kıbrıs’ın özgürlüğü ve bağımsızlığı tehlikedeyken, milliyetçilik kurdu içten içe kemirdiği yurdumuzun bedenini diktiği tel örgülerle kanatırken, Tefkros Anthias ve Thodosis Pieridis açıkça mücadeleci duruşlarını ortaya koydular. Nitekim büyük şair Kostas Varnalis onlar hakkında şunları yazıyordu: “Onlar seyirci gibi değil, mücadeleci insanlar olarak yaşamda dik durmayı bildiler. Bir avuç azınlıkla değil, halkla beraber oldular”.

Bugün onların eserlerine atıflarımızla ve etkinliklerimizle bu iki önemli kültür insanının çok yönlü faaliyetlerini vurgulamak ve aynı zamanda günümüzün yaratıcı sanatçılarını da teşvik etmek ve onların çalışmalarının ivme kazanmasına yardımcı olmak istiyoruz.

Özellikle genç sanatçıları şiir ve edebiyatla ilgilenmeye teşvik ediyoruz. Ancak yaratıcı sanatçıların eserlerinin kapsamlı ve sonuç alıcı değerlendirilebilmesi için yetkililer tarafından bazı kararların, pratikte yazarların faaliyetlerini destekleyecek, Kıbrıslı sanatçıların eserlerini öne çıkaracak ve toplumda kitap sevgisini ve okuma alışkanlığını geliştirecek kararların alınması şarttır. Devlet Kıbrıslı edebiyatçıların yayınladığı kitapları satın alarak kütüphaneleri zenginleştirmelidir. Eğitimde kitap sevgisinin ve okuma alışkanlığının geliştirilmesi hedef olarak belirlenmeli ve kütüphaneler günümüzün tüm standartlarıyla modernize edilmelidir.

Ayrıca kitap yayınıyla ilgilenenlerin tümü Kıbrıslı yazarları öne çıkarmaya teşvik edilmelidirler. Edebiyatçılarımız kendi kitaplarını satmak için kapı kapı dolaşırken, kitapçıların raflarında Kıbrıs edebiyatından bir örneğin dahi olmaması akıl almaz bir şeydir. Tıpkı çağdaş bir devletin çağdaş bir devlet kütüphanesine sahip olmaması gibi… Kısa bir süre önce Cumhurbaşkanı’nın iddia ettiği gibi gazino yaratmak değil, devlet kütüphanesinin yaratılması gerçekten tarihi bir adım olacaktır.

Kıbrıs’ta kültürel değerleri yaratan kuruluşları güçlendirmenin sorumluluğu devletin, Eğitim ve Kültür Bakanlığı’nın omuzlarındadır. Ayrıca hükümetin iki toplum arasında kültürel ilişkilerin geliştirilmesinde de sorumlulukları vardır. İki Toplumlu Kültür Teknik Komitesi’nin oluşturulmasını hükümet ekonomik ve maddi olarak desteklemedi ve bunun sonucunda bu komite aylardır hiçbir şey yapamaz durumdadır. Kıbrıslırumların ve Kıbrıslıtürklerin birbirlerine daha fazla yakınlaşmaları konusunda ilgisini hükümet pratikte göstermelidir. Halkımızın yüzyıllardır birlikte yaşamasına ve birlikte yaratmasına izin veren bütün ortak öğelerin vurgulanmasında en iyi yol kültürdür. Stelyos Kafkaridis’in müdürü olduğu “Satiriko Tiyatrosu” ile “Lefkoşa Belediye Tiyatrosu”nun ortak çalışmaları da önemli bir mirastır. Bu iki tiyatro henüz barikatlar açılmadan çok önce karşılaştıkları tüm engelleri aşarak, cesur inisiyatifler üstlenmeyi ve öncü olmayı başardılar.

Hükümet önceliklerinde kültüre yer vermelidir. Kültüre yönelik kaynakları önemli derecede arttırmalıdır. Devlet bütçesinden kültüre sadece yaklaşık %0,2 oranında kaynak ayrılarak, bu alanda Kıbrıs’ın Avrupa’da son sıralarda yer alması kabul edilemezdir. Yurdumuzda sanatçılar ekonomik krize tek başlarına karşı koyma durumunda bırakıldılar. Üstelik onlar krizin ilk ve büyük kurbanları arasındaydılar.

Hükümetin sanatçıların yanında olması zamanı geldi. Kaynakların değerlendirilmesinde onay almak için gereken bürokratik işlemler azaltılıp, ekonomik destek arttırılmalı ve ister profesyonel, ister amatör olarak kültürle ilgilenenler desteklemelidir. Başta gençler olmak üzere, sanatçıların karşı karşıya oldukları işsizliğe ve güvencesizliğe karşı önlemler alınmalıdır. Kültürel mirasın etkin bir biçimde korunması için, çağdaş arkeoloji müzesinin ve devlet resim galerisinin inşası için, gerekli altyapıların yaratılması için harekete geçilmelidir. “Herhangi bir devlet binasının inşası için bütçenin hazırlanması aşamasında söz konusu inşanın toplam bedelinin en az %1’ine denk miktarın bu binanın sanat eserleriyle zenginleştirilmesine ayrılmasını” öngören yasa en nihayet uygulanmalıdır.

Hükümetin başka alanlarda olduğu gibi kültür alanında da farklı görüşlere ve önerilere açık olmadığını söylememe gerek bile yok. Önemli kültürel konulara ilişkin parti olarak görüşlerimizi ifade etmeye son yıllarda hiç çağrılmadık. Üstelik şu anda kültür hizmetleri bürosunda kültür müsteşarlığının kurulması konuşuluyor.

AKEL her zaman olduğu gibi kültürel değerleri yaratanların yanında olmaya ve Kıbrıs’ta kültürel faaliyetlerin gelişmesine katkıda bulunan her çabaya yaratıcı bir biçimde katkı koymaya devam edecektir. Bu vesileyle bugün burada ödüllendirilen “Stelyos Kafkaridis’e, Lefkoşa Belediye Tiyatrosu’na ve Andonis Katsandonis’e” sonsuz takdirimizi dile getirmek istiyorum. Onlara tüm kültürel, sosyal ve siyasal faaliyetlerinden dolayı yürekten teşekkür ederim.

Sözlerime son verirken, Başkanı Dora Sotiriu ve üyeleri Dafni Trimikliniotu, Maria Karsera, Arianna İkonomu ve Mikis Kosteas’tan oluşan Ödül Komitesi’ne gerçekleştirdikleri çalışmadan dolayı en içten teşekkürlerimi sunarım. Bu akşamki etkinliğin sanat programında yer alanlara, Dali Belediyesi Korosu’na, Şef Sofia Silluris’e ve sanatçı Neoklis Neokleus’a teşekkür ederim. Ayrıca bu etkinliğin organizasyonundan dolayı AKEL Merkez Komitesi Kültür Bürosu’nu da tebrik ederim.

18 Haziran 2018