Halkın Partisi

AKEL Kıbrıslı emekçilerin partisidir. Mevcudiyet ve faaliyetinin 80 yılı boyunca her zaman emekçilerin ve geniş halk kitlelerinin haklarının, arzularının ve vizyonlarının tutarlı sözcüsü; daha iyi ve saygın bir yaşam mücadelelerinin önderi olmuştur. Kıbrıslı çalışanların sosyo-ekonomik kazanımları kendi mücadelelerinin ürünüdür ve bu mücadelelere AKEL ve Sol Halk Hareketi’nin katkısı belirleyici olmuştur. Geçen yıllar içerisinde, çalışanlar, geniş halk katmanları ve AKEL arasındaki kopmaz bağlar çelikleştiler. Görevimiz, bu bağları geliştirmek ve sürekli olarak güçlendirmektir. Emekçilerin Partisi, gücünü bu bağlardan almaktadır.

Kıbrıs’ın sosyo-ekonomik ve kültürel gelişmesinde, halkımızın siyasal mücadelelerinde önemli bir yeri olan ve bu yerini korumaya devam eden, güçlü ve kitlesel Halk Hareketi AKEL’in insiyatifi ve liderliği ile yaratılmış ve geliştirilmiştir. Halk Hareketi bütün Kıbrıs halkının başlı başına büyük bir kazanımıdır. Halk Hareketi, Tüm Kıbrıs Sendikal Komitesi’nin (PSE) ve daha sonra da PEO’nun, Gençliğin İlerici Örgütü’nün (AON) ve daha sonra da EDON’un, Kıbrıs Çiftçiler Birliği’nin (EAK) ve sonra da EKA’nın, Tüm Kıbrıs Demokratik Kadınlar Örgütü’nün (POGD) ve sonra da POGO’nun ve Tüm Kıbrıs Öğrencilerinin Birleşik Örgütü’nün (PEOM) mevcudiyetleri, faaliyetleri ve mücadeleleri ile ifade edilmiştir. Halk Hareketi ayrıca kırsal kesimde ve kentlerin semtlerinde yüzlerce kültür ve spor derneklerinin kuruluşları ve faaliyetleriyle ifade edilmiştir. Sol dernekler yazın ve sanat alanında yüzlerce insanın yetiştiği kültür hizmeti sunan yerler olmuşlardır. Sol kadrolar, küçük ve orta boyutlardaki işletmelerdeki meslek sahiplerinin örgütlerinin yaratılması ve bu örgütler aracılığıyla nüfusun bu katmanlarının haklarını alabilmeleri için çalışmışlardır. AKEL ve Halk Hareketi’nin örgütleri halkımızın değerli bir kazanımı olan kooperatifçilik hareketinin yaratılması, desteklenmesi ve gelişmesinde öncü olmuşlardır. Bilimsel, mesleki ve öğrenci örgütleri içerisinde faaliyet gösteren Sol yapılanmalar, üyelerinin haklarının talep edilmesi ve savunulmasına ve genel olarak ilerici anlayış ve politikaların öne çıkarılmasına en iyi biçimde katkıda bulunmaktadırlar.

Partimiz yaşam ve faaliyetinin 80 yılı boyunca mücadele etti ve aşağıda da belirtilen pek çok alanda önemli hizmetleri ve katkıları sundu:

• Sömürgeciliğin boyunduruğundan kurtulmak için, yabancı müdahalelere ve komplolara karşı vatanımızın bağımsızlığının savunulması için, faşizme ve şovenizme karşı Kıbrıslırumların, Kıbrıslıtürklerin ortak mücadelesi ve adanın bütün toplumlarının barış içerisinde bir arada yaşamaları için siyasal mücadeleler alanında,
• halkımızın demokratik hak ve özgürlüklerinin kazanılması, genişletilmesi ve güçlendirilmesi alanında,
• işçilerin, memurların, çiftçilerin, zanaatkarların, kadınların, gençliğin, emeklilerin örgütlenmeleri ve haklarının talep edilmesi alanında,
• kültür, eğitim, spor ve çevre korunması alanında,
• kooperatifçilik alanında,
• yerel yönetimler alanında ve yaşamımızın daha pek çok alanında,
• Darbe ve Türk işgalinin korkunç sonuçlarına karşı koyma alanında. AKEL, kayıpların akıbetinin ortaya çıkarılması için, göçmenlerin örgütlenmeleri için, mağdur olanların sorunlarının çözümü için mücadele etti ve mücadele etmeye devam ediyor.

AKEL ve Sol Hareket, çok yönlü eylemleriyle, Kıbrıs toplumunun daha iyiye doğru değişimi için azami derecede katkıda bulundular ve katkıda bulunmaya devam ediyorlar.

KKP-AKEL 80 yıllık sürecinde, doğal olarak hatalar da yaptı. Ancak hatalarını tanıma cesaretini göstererek, politikasını düzeltme çabasıyla özeleştiride bulunan Kıbrıs’taki yegâne siyasal güç, yine o oldu. EOKA ve kadroları için kullanılmış olan nitelemelere dair 1957’de yapılan özeleştiri bunun bir örneğidir. Parti, kitlesel siyasal mücadele hakkındaki tezinin doğruluğunu ve mücadelenin silahlı biçimine karşı olduğunu tekrar onayladı, aynı zamanda da kullanılmış olan nitelemelerin doğru olmadıkları, birlik atmosferinin inşasında yardımcı olmadıkları ve partiye karşı saldırılar için vesile oldukları değerlendirmesinde bulundu. Parti özeleştirisini yaparak, EOKA kadrolarının verdikleri kurbanlar için saygı ve onur ifade etti. AKEL, 1964-67 dönemindeki “kendi kaderini tayin-enosis” yönündeki parti politikası için de özeleştiride bulundu. O dönemdeki bu politika, bağımsızlığın tamamlanmasından söz eden Parti Programı ve 10. Kongre kararının ihlal edilmesi ve hata olarak nitelendi.

Uzun yıllar süren yaşam ve faaliyetinde partimiz, meşakkatler çektiren, birlik ve sonuç alıcılığını yaralayan bazı parti içi krizlerin sınavından da geçti. 1940’lı yılların ikinci yarısında ya da 1988-1990 yıllarında yaşananlar gibi, parti içi krizlerin her birinin kendine özgü özellikleri ve kendi ideolojik-siyasi parametreleri vardı. Ancak, kolektif organların kararlarını bazı kadroların reddetmeleri ve fraksiyon faaliyetinde bulunmaları gibi, bazı ortak noktaları da vardı. Parti, ideolojik ve örgütsel ilkelerine sadık kalarak ve ülkemiz emekçilerinin en geniş katmanlarının desteğinden güç alarak, krizleri aşma ve ardından daha da güçlenmeyi her zaman başardı.

İlk adımlarından itibaren KKP-AKEL, Marksizm-Leninizm’i bir doktrin olarak değil, eylemine yol gösteren dünya görüşü olarak gördü. AKEL, Kıbrıs’ın koşulları içerisinde partinin halkla bağlarını güçlendiren, AKEL’i Kıbrıs halkının mücadelelerinde öncü, ülkenin siyasal ve sosyal ortamında belirleyici güç kılan bu dünya görüşünü yaratıcı bir şekilde uygulamaktadır. AKEL, Uluslararası düzeyde işçi ve komünist hareketin, Marksizm-Leninizm dünya görüşünün, aldığı yaraya rağmen, bilginin durmayan gelişimiyle, ekonomik, sosyal ve siyasal ilerlemeyle birlikte gelişmesi ve yenilenmesi gerektiğine ve daha iyi bir dünya için, barış, demokrasi, sosyal adalet ve sosyalizm dünyası için mücadelede en sağlam ideolojik temel olmaya devam ettiği sarsılmaz inancına sahiptir.

“Birbirlerine kırdırılmaları için Helenler ve Türkler diye Kıbrıs’ın insanları ikiye ayrılamaz” şiarını KKP’nin ilan ettiği dönemden itibaren, KKP-AKEL milliyetçiliğe ve şovenizme karşı mücadeleye yılların eskitemediği, istikrarlı ve tutarlı bir biçimde devam etmektedir. Partimiz, ulusal kökenlerinden bağımsız olarak, bütün Kıbrıslılar arasında dostluk, işbirliği, karşılıklı anlayış ve karşılıklı saygı için mücadele etti. Partinin ve Halk Hareketi’nin saflarında, sadece Kıbrıslırum değil, Kıbrıslıtürk mücadeleciler de yer aldılar. Solun Kıbrıslıtürk kadroları defalarca faşist ve şoven güçlerin hedefi oldular. Fazıl Önder (Sellas), Ahmet Yahya, Derviş Ali Kavazoğlu gibi, niceleri katledildiler ya da cani saldırılara maruz kaldılar, Ahmet Sadi gibi göç etmek zorunda bırakıldılar. Kıbrıslırumların ve Kıbrıslıtürklerin kardeşliği Sol Hareket’in çerçevesinde ortak mücadelelerle ve verilen kurbanlarla daha da pekişti. Kıbrıslırumlar ve Kıbrıslıtürkler arasında yeniden yakınlaşma için, AKEL, sabır ve tutarlılıkla 1974’ten beri mücadele etmektedir.

Partimiz, zamanın gereklerine yanıt vererek, yenilenme ve çağdaşlaşma yeteneğini pratikte kanıtlamıştır. İkinci Dünya Savaşı’nın yarattığı yeni koşullar değerlendirilerek, 1941’de AKEL’in kuruluşuyla da buna bir örnektir. 1980’li yılların sonu, 1990’lı yılların başında da aynısı olmuştur ve AKEL yenilenme ve çağdaşlaşma yönünde cesaretle ilerlemiştir. Parti içi demokrasinin ufuklarını genişleterek, Sosyalizm anlayışını ve daha geniş anlamıyla ideolojik yaklaşımlarını çağdaşlaştırarak, daha geniş demokratik alanlara yönelik açılımlar gerçekleştirmiştir. Aynı zamanda, çalışanların çağdaş Marksist-Leninist partisi olarak niteliğini belirleyen temel ideolojik ve örgütsel ilkelerine sadık kalmıştır. Her zaman ve özellikle de büyük değişikliklerin ve yeniden düzenlemelerin yaşandığı çağdaş dönemde, yenilenme ve çağdaşlaşma, AKEL için partiyi ilgilendirmesi gereken sürekli bir görevdir. Tarihimiz karşısında saygıyla duruyoruz. Tarihimize her zaman eleştirel gözle bakıyoruz, ama hiçbir zaman bu tarihi yerle bir etmiyoruz. Tarihimiz onurlu ve şerefli bir tarihtir. Ülkeye, halka, emekçi insana hizmetlerle doludur. Haklı olarak gurur duyduğumuz bir tarihtir. Mücadeleleri, özverileri ve kurbanlarıyla bu tarihi yazan lider kadrolarımızın, kadrolarımızın, parti üyelerimizin tümünü onur ve saygı ile anıyoruz. Onların mücadeleleri ve onların verdikleri örnek, AKEL’lilerin genç nesillerini aynı düzeyde, hatta daha da iyi çalışmaya güçlü bir şekilde teşvik etmektedir. Yaşamlarının nice yıllarını mücadeleye adamış olan yoldaşlarımız, biz AKEL’lilerin en çok saygı duyduğumuz, en onurlu parçamızdır.

AKEL sadece siyasal tezler, ideolojik ve örgütsel ilkelerden ibaret değildir. AKEL aynı zamanda, AKEL’lileri tavırlarında farklı kılan, başkalarından ayıran ve partiyi güçlendiren bir ahlaki değerler bütününü de temsil etmektedir. AKEL yoldaşlığın, insanlığın ve dayanışmanın temsilcisidir. Her insana saygıyı, samimiyeti ve açık sözlülüğü temsil etmektedir. Toplumun iyiliğini, iyi niyetli de olsa her tür şahsi beklenti ve hırsın üzerine koyar. Eleştiri ve özeleştiri ile işler. İçerisinden geldiği, uğrunda var olduğu ve mücadele ettiği halk ve emekçilere saygı duyar, hizmet eder. Halk ile, halktan insanlar ile bağlarını korur ve güçlendirir. Tezleriyle, mücadeleleriyle, verdiği örnek ile toplumun saygısını kazanır.

Bireyselliği öne çıkaran, kibri geliştiren, kazancı yücelten, ne pahasına olursa olsun yükselmeyi meşru gören, değer ve idealleri yaralayan bir dönemde ve bir toplumda yaşıyoruz. Bu ortam Solun insanlarını da etkilemektedir. AKEL, bu olumsuz unsurlara karşı mücadele etmek ve her onurlu insanın saygı duyduğu, takdir ettiği farklı bir yaşam tutumunu ortaya koymak için gereken yürekliliğe, direniş gücüne ve ideolojik silahlara sahiptir.

Kıbrıslı emekçilerin partisi 80 yıllık faaliyeti boyunca Enternasyonalizm ve uluslararası dayanışma ilkelerine sadık kalarak bağımsızlık, demokrasi, toplumsal ilerleme ve sosyalizm için mücadele eden bütün halklarla dayanışma içerisinde oldu. Sömürgeciliğe, yeni sömürgeciliğe, emperyalizme, faşizme, gericiliğe, ırkçılığa, siyonizme, baskı ve sömürüye karşı mücadele eden halkların mücadelelerinden yana Kıbrıs halkını duyarlı hale getirdi ve harekete geçirdi. AKEL’in enternasyonalist eylemi, Kıbrıs halkının mücadelesine yönelik uluslararası dayanışmanın büyümesine katkıda bulundu ve AKEL’in halkımızın davasına sunduğu bir katkı da budur.

Kıbrıs’taki yabancı üslerin kaldırılması ve adanın askerlerden arındırılması için partimiz mücadele etti ve etmeye devam ediyor. Üslerin Kıbrıs’ta hiçbir yeri yoktur. Halkımız için acıların kaynağı olmuştur ve olmaya devam etmektedir. Türk işgali, bizi Kıbrıs’ın yeniden birleşmesi için mücadeleye dikkatimizi yöneltmek zorunda bırakıyor. Bu, adadaki üslerin varlığı ile uzlaştığımız anlamına gelmez. Yeniden birleşmiş ortak vatanda Kıbrıslırumların, Kıbrıslıtürklerin üslerin sökülmesi için birlikte mücadele edecekleri günün beklentisi içerisindeyiz.

AKEL, nükleer savaş tehdidine ve toplu imha silahlarına karşı mücadele etti. Her halkın kendi seçtiği yolu izleme hakkı için, barış içerisinde bir arada var oluş için mücadele etti. Bu yönde, özellikle Kıbrıs Barış Konseyi’nin faaliyeti önemlidir. Kıbrıs Barış Konseyi’nin kuruluşu ve faaliyeti için AKEL tutarlı bir şekilde çalışmıştır. Sözde “Yeni Dünya Düzeni”ne ve yol açtığı savaşlara karşı AKEL bugün de mücadele etmektedir.

Kıbrıs’ın özgürlük, yeniden birleşme ve haklılık mücadelesinde AKEL, bütün halkın çıkarlarını savunan yurtsever bir politika izlemektedir. Bu açıdan partimiz, Kıbrıs halkının mücadelesinde öncü rol oynayan, genelin saygınlığını ve takdirini kazanan, ulusal siyasal bir güç haline gelmiştir. İdeolojik-politik olarak Solun geleneksel alanı içerisinde yer almayan halk kesimleri bugün AKEL’in kendilerini de ifade ettiğini ve kapsadığını hissetmektedirler. AKEL, Kıbrıslırum, Kıbrıslıtürk, Maronit, Ermeni ve Latin, bütün Kıbrıslıların partisidir.

KKP’nin sömürgeciliğe karşı birleşik cephe politikasını ilan ettiği dönemden itibaren, partimiz, Kıbrıs’ın özgürlüğünü kazanmasının ve korumasının önkoşulu olan, halkımızın güçlerinin birliğine dikkatini yoğunlaştırmıştır. AKEL, tarihi boyunca ülkenin çıkarını her şeyin üzerinde tutarak, birlik uğruna çok büyük fedakarlıklarda bulundu. Demokrasiye, demokratik kurumlara ve halkın isteğine saygı ilkesi başta olmak üzere, birliğin belirli ilkelere dayalı olması gerektiği inancına AKEL her zaman sahipti ve bu inanca sahip olmaya da devam etmektedir.

Önceliğin Kıbrıs’ın kurtuluş olduğu bugünkü mücadele sürecinde AKEL, toplumun kökten değişimini amaçlayan uzun vadeli programını hayata geçirme arzusu içerisinde değildir. Bu elbette ki, sosyalist vizyonumuzdan ve yönelimimizden ödün verdiğimiz anlamına gelmemektedir. Nihai hedefimiz, 17. Kongremizin “Bizim Sosyalizm Anlayışımız” program dokümanında genel hatlarının çizildiği, demokratik sosyalist bir toplumun inşa edilmesi olmaya devam etmektedir.

Partimizin belirleyici katkısıyla Cumhurbaşkanlığı makamına Tasos Papadopulos’un seçilmesiyle, AKEL ülke yönetimine katıldı. Cumhurbaşkanı ve hükümette yer alan diğer güçlerle yakın işbirliği içerisinde bulunmaktayız. Bugünkü hükümet, Kıbrıs sorunun zor bir döneminde iktidarı üstlendi. On yıllık DİSİ hükümeti, başta kamu açıkları olmak üzere, büyük sorunları ardında miras olarak bırakmıştı. Ne AB’ye giriş koşulları için doğru müzakere, ne de sorunlara karşı koymak için gerekli ön hazırlıklar yapılmıştı. Kıbrıs toplumunun ve ekonomisinin karşı karşıya olduğu ve partimizin yıllar boyunca hakkında uyarıda bulunduğu büyük sorunların var olduğu ve AB’ye girişin beraberinde getirdiği yeni koşullara uyum sürecinin yaşadığı bir dönemde, bugünkü hükümet işbaşına geldi. Tüm bunlara rağmen, Değişim hükümeti, temelinde halkın kendisine yönetme emrini verdiği programı hayata geçirme yönünde hedeflerini gerçekleştirmeye başladı. AKEL hükümette yer alarak, ama bunun yanı sıra büyük bir siyasal ve toplumsal güç olarak, geniş halk katmanlarının hakları ve çıkarları için mücadele etmeye devam edecektir. Hükümet programının hayata geçirilmesi için, Kıbrıs toplumunun ayrıcalıkları olmayan katmanlarından, emekçilerden, halktan yana politikaların hayata geçirilmesi için sıkı bir şekilde çalışmaya devam edecektir.