AKEL’in işleyiş kuralları
I. KONGRE
KURAL 1:
AKEL KONGRESİNİN TOPLANTIYA ÇAĞRILMASI VE YAPILMASI
AKEL Kongresi’nin toplantıya çağrılması ve Kongre’nin yapılmasını düzenleyen hususlar parti tüzüğünün 17. maddesinde belirlenmiştir.
KURAL 2:
KONGRE ÖNCESİ İŞLEMLER
a) Olağan Kongre için gündem Kongrenin gerçekleştirilmesi için belirlenen tarihten en az iki ay önce duyurulur. Gündeme ilişkin öneriler, Kongre’den en az bir ay önce Parti Taban Örgütleri (P.T.Ö.) aracılığıyla yapılabilir. Her hangi bir önerinin gündeme dahil edilmesi ya da öneride her hangi bir değişiklik yapılması konusunda Merkez Komitesi (M.K.) karar verir.
b) Olağanüstü Kongre yapılması durumunda Kongre’nin yapılması hakkındaki karar derhal duyurulur. Olağanüstü Kongre’nin gündemi Kongre’nin gerçekleştirilmesi için belirlenen tarihten, duruma göre, mümkün olduğunca önce duyurulur.
c) Kongre öncesi tartışma Parti Taban Örgütlerinde ya da Bileşim Komitelerinde gerçekleştirilir.
KURAL 3:
DELEGELERİN SEÇİLMESİ
a) Kongre delegeleri
| 15 üyeye kadar | 1 Delege | |
| 16-25 üye | 2 Delege | |
| 26-35 üye | 3 Delege | |
| 36-45 üye | 4 Delege |
vb. şeklindeki oranla seçilirler. Olağanüstü durumlarda, temsil edilme hakkında M.K. karar verir ve bu kararın sebeplerini P.T.Ö.’de izah eder.
b) Kongre delegeleri gizli oylama usulüyle seçilirler. P.T.Ö’ye denk düşen delege sayısı tamamlanıncaya kadar en fazla oy alanlar seçilir. Eşit oy durumunda eşit oyla son seçilebilme sırasında yer alanlar arasında seçim tekrarlanır. Bütün parti üyelerinin öneri sunma hakkı vardır.
c) Kongre delegelerinin en az üç yıl sürekli ve aktif olarak parti faaliyetlerinde yer almış olmaları gerekir.
d) Yeni kurulmuş olan P.T.Ö’lerden gelen delegelerde yukarıdaki 3 yıllık partisel yaş şartı aranmaz.
e) M.K. ve Merkez Denetim Kurulu (M.D.K) üyeleri Kongre’ye ex officio delege olarak katılırlar.
f) Delegeler Kongre çalışmalarının tümüne katılırlar ve Kongre süresince hiç bir şekilde yerlerini başkası alamaz, delege kartı başkasına devredilemez.
g) Seçilmiş delegenin Kongreye katılmakta sorunu varsa, yedek listesinden ilk sırada bulunan onun yerini alır; eğer yedek listesi yoksa Kongre başlamadan önce P.T.Ö. o delegenin yerine bir başkasının Kongre’ye katılmasına karar verebilir.
KURAL 4:
KONGRE MALZEMELERİNİN YAYINLANMASI
Parti bütünü tarafından incelenmesini ve tartışılmasını kolaylaştırmak için, M.K. Kongre için gerekli malzemeleri hazırlar ve bastırır. Bu malzemeler Kongre’den en az iki ay önce üyelere verilir. Karar ve oylama taslakları delegelere en geç Kongre’nin birinci gününde verilir.
KURAL 5:
KONGRE KOMİTELERİ
a) Kongre’nin düzgün bir biçimde yapılması için gerekli olan komitelerin oluşturulmasını M.K. önerir. Bu komiteler şunlardır: Kongre Çalışmaları Komitesi, Seçim Komitesi, Kararlar Komitesi, Adaylıklar Komitesi ve kararlaştırılması olası diğer komiteler.
b) Bütün komiteler, Kongre’ye delege olarak katılanlar arasından İ.K. tarafından yapılan öneriler temelinde M.K. tarafından önerilen kişilerden oluşur. Komitelerin nihai sentezi hakkında karar Kongre tarafından açık oylama ile alınır.
KURAL 6:
M.K. VE M.D.K. ÜYELİĞİ İÇİN ADAY LİSTELERİNİN HAZIRLANMASI
a) M.K. ve M.D.K. üyeliği için aday olacak olanlar Parti Taban Örgütleri tarafından gizli oylama usulüyle seçilirler. P.T.Ö. toplantısı sırasında bütün üyeler önerilerde bulunma hakkına sahiptir.
b) Üyelerin toplantısında yer alanların %50’den fazlasının oyunu alanlar aday olurlar. Bu halen M.K. ve M.D.K. üyesi olanlar için de geçerlidir.
c) M.K. ve M.D.K. üyeliğine aday olanların en az yedi yıl sürekli ve aktif olarak parti faaliyetlerinde yer almış olmaları gerekir.
d) İlçe Komiteleri bütün ilçenin adaylıklarını bir araya getirerek liste oluştururlar ve bunu olası yorum ve gözlemleriyle birlikte M.K.’ya sunarlar. M.K. kendi yorum ve gözlemlerini yapar. M.D.K. üyeliğine aday olanların listesi, İlçe Komitelerinin önerileri temelinde M.K. üyeliğine ilçelerden aday olanların listesinden oluşturulur.
e) Tercih Komitesi oluşturulur. Bu komitede beş Polit Büro (P.B.) ve/veya M.K. üyesi ve her İ.K. tarafından belirlenen beşer kişi olmak üzere yirmi beş kadro yer alır. Bu Komite’nin üyeleri M.K. ve M.D.K. üyeliğine aday değildir. Tercih Komitesi kimlerin M.K. üyesi olmasını önerdiğine ilişkin görüşünü ifade eder. (bu sayı, Kongrenin kararlaştıracağı M.K. üyeleri sayısını, M.D.K üyelerinin sayısı dahil, %20 oranında aşmalıdır )
Tercih Komitesi bütün adayların alfabetik sırayla içinde yer aldığı listeyi hazırlar ve Kongre’nin özel kapalı oturumunda bunu sunar. Kongre delegeleri ikinci bir liste daha alırlar. Yine alfabetik sırayla hazırlanmış olan bu listede her adayın adı-soyadı, yaşı, partisel yaşı, mesleği, eğitim düzeyi, partideki yeri, halk hareketinde ve kamu makamlarındaki yeri, geçmişte bulunduğu yer ve görev yazılıdır. Ayrıca önerilenler sütununda Tercih Komitesi’nin değerlendirilmesi de “öneriliyor” ifadesiyle yazılıdır.
f) Tercih Komitesi adayların değerlendirilmesinde M.K. ve İ.K.’nin yorumlarını, her aday hakkındaki bilgileri ve aşağıdaki kriterleri göz önüne alır:
- Adayın parti ilkelerine inancı, istikrarı ve bağlılığı
- Siyasi birikimi, yetenekleri ve verimliliği
- Parti ve Halk Hareketi’ndeki sorumlulukları
- Kamudaki yeri
- Aldığı eğitim ve mesleği
- Yaşı ve partisel yaşı ile
- Partinin yönlendirici organlarının sürekli olarak yenilenmesi hedefi.
KURAL 7:
M.K. VE M.D.K. üyelerinin seçilmesi
a) M.K. üyelerinin seçimi birleşik adaylar listesinden gizli oylama usulü ile yapılır. M.K. üyelerinin sayısı konusunda karar Kongre tarafından alınır. Oylama sonucunda aldıkları oy oranında öncelik sırasıyla en yüksek oyu alanlar seçilmiş sayılır. Eşit oy durumunda kura yöntemine başvurulur. M.K. üyelerinin toplam sayısının %80-%100’ünün seçilmiş olduğu oy pusulaları geçerli sayılır.
b) Seçim işleminin başlamasından önce, Kongre, Seçim Komitesi’ni seçer. Bu Komite’de delegelerden aday olmayanlar yer alır ve partinin bütün ilçe örgütleri temsil edilir. Seçim Komitesi, üzerinde partinin mührü olan oy pusulalarını dağıtmakla sorumludur. Oyların sayımı Seçim Komitesi tarafından yapılır ve Seçim Komitesi aldıkları oy sıralamasına göre sonuçları Kongre’ye ilan eder.
c) M.D.K. üyelerinin seçimi, M.K. üyelerinin seçiminden önce, ayrı olarak yapılır. Aynı işlem izlenilir. M.D.K. üyeliğine seçilmemiş olan adaylar M.K. üyeliğine aday olmaya devam ederler. Parti Taban Örgütleri, Kongre tarafından seçilen M.K. ve M.D.K. hakkında bilgilendirilirler.
KURAL 8:
KONGRE ÇALIŞMALARI
a) Kongre çalışmalarının başlangıcı, Kongre öncesindeki Polit Büro’nun bir üyesi tarafından ilan edilir. Kongreye Başkanlık Divanı önerilir ve açık oylama usulüyle Başkanlık Divanı seçilir.
b) Başkanlık Divanı her oturumda hangi üyesinin başkanlık edeceğini kararlaştırır.
c) Başkan, görevini üstlenmesinin ardından, gündemi ve Kongre Komitelerini onaya sunar.
d) Kongre çalışmaları M.K. tarafından önerilip Kongre tarafından karara bağlanan takvim temelinde gerçekleştirilir. Delegelerin konuşma süreleri M.K. tarafından önerilir ve zamanında delegelere duyurulduktan sonra Kongre tarafından karara bağlanır.
e) Delegeler bütün Kongre belgeleri ve oylamaya sunulan konular hakkında görüşlerini ifade ederler.
f) Kongrenin bütün kararları basit çoğunlukla alınır. Kongre farklı karar almadığı takdirde, oylama açık olarak yapılır.
g) Kongre öncesindeki Merkez Komitesi’nin Genel Sekreteri Kongre öncesi M.K.’nin raporunu sunar ve tartışma sırasında görüşlerini ifade eder. Yeni seçilen M.K. Genel Sekreteri Kongre çalışmalarının kapanışını yapar.
h) Merkezi Mali Büro Sorumlusu Mali Rapor’u sunar.
i) M.D.K. Başkanı M.D.K.’nın faaliyetlerine ilişkin raporu sunar.
KURAL 9:
KONGRE ÇALIŞMALARI RAPORU
Kongre Çalışmaları Komitesi Kongre tarafından seçilir. Bu komitede partinin bütün ilçe örgütleri temsil edilir. Bu komite, Kongre’nin sentezini içeren Kongre Çalışmaları Raporu’nu hazırlar ve Kongre’ye sunar. Bu rapor, parti M.K. Polit Bürosu tarafından belirlendiği şekilde delege kartında var olan bilgiler temelinde hazırlanır.
II. PARTİ ORGAN VE YETKİLİLERİNİN SEÇİLMESİ
KURAL 10:
M.K. GENEL SEKRETERİ’NİN SEÇİLMESİ
Parti M.K. Genel Sekreteri, Kongre süresinde toplanan Merkez Komitesi tarafından seçilir. M.K.’nin her üyesi Genel Sekreter adaylığı hakkına sahiptir. Adaylık başvuruları M.K.’nın toplantısı öncesinde ya da toplantısı sırasında yapılır. Seçim gizli oylama usulüyle gerçekleştirilir. Oyların %50+1’i sağlanmadığı takdirde, en çok oyu alan iki aday arasında seçim yapılır.
KURAL 11:
M.K. POLİT BÜRO ÜYELERİNİN SEÇİLMESİ
a) Polit Büro üyeleri M.K. üyeleri arasından M.K. tarafından seçilir. M.K.’nin her üyesi Polit Büro üyeliği için öneride bulunma ve aday olma hakkına sahiptir.
b) Adaylık başvuruları, M.K. tarafından belirlenen zamanda, seçimin yapılacağı M.K. toplantısı öncesinde ya da toplantısı sırasında yapılır.
c) Oy pusulası adayların soyadlarının alfabetik sırası ile hazırlanır.
d) Kararlaştırılmış P.B. üye sayısının %80-%100’ünün işaretlenmiş olduğu oylar geçerli sayılır.
e) Seçim birleşik listeden gizli oylama usulü ile yapılır. Adaylar başarı sıralarına göre seçilir. Son sırada eşit sayıda oy alan adaylar olursa, bu durumda bu adaylar arasında seçim tekrarlanır.
KURAL 12:
M.K. SEKRETERYA ÜYELERİNİN SEÇİLMESİ
P.B üyelerinin seçilmesindeki hususlar geçerlidir.
KURAL 13:
İLÇE KOMİTESİ SEKRETERİ’NİN, ÖRGÜTLENME SEKRETERİ’NİN VE SEKRETERYASI’NIN SEÇİLMESİ
a) İ.K. Sekreteri ve Örgütlenme Sekreteri İ.K. tarafından seçilir. Genel Sekreter seçiminde geçerli olan işlemlerin aynısı uygulanır.
b) İ.K. Sekreteryası’nın üyeleri İ.K. tarafından seçilir. M.K. Sekreteryası’nın üyelerinin seçiminde geçerli olan işlemlerin aynısı uygulanır.
KURAL 14:
BİLEŞİM KOMİTESİ’NİN, B.K. SEKRETERİ’NİN VE SEKRETERYASI’NIN SEÇİLMESİ
a) Bileşim Komitesi’nin üyeleri bir bölgenin, semtin, köyün parti taban örgütlerinin veya bazı benzer meslek gruplarının içinde yer aldığı Bileşim Komitesi’nin Genel Kurulu tarafından seçilir. P.T.Ö. Sekreterleri Bileşim Komitesi’nde ex officio olarak yer alırlar. Bileşim Komitesi üyelerinin sayısı Bileşimin Genel Kurulu tarafından kararlaştırılır. Genel Kurul’un toplantısı sırasında her parti üyesinin öneride bulunma hakkı vardır. Bileşim Komitesi üyeliğine aday olacak olan parti üyelerinin en az iki yıl devamlı olarak parti faaliyetinde bulunmuş olmaları gerekir. Öneriler temelinde adayların soyadlarının alfabetik sırasına göre aday listesi hazırlanır. Seçim gizli oylama usulüyle olur. Adaylar başarı sıralarına göre seçilir. Son sırada eşit sayıda oy alan adaylar olursa, bu durumda bu adaylar arasında kura yapılır. Adayların sayısı somut organ için gereken üye sayısına eşit olduğu takdirde, oy birliği ile karar verilirse oylama yapılmadan seçim tamamlanmış olur.
b) B.K. Sekreteri’nin seçimi için P.T.Ö. Sekreteri’nin seçiminde geçerli olan işlemlerin aynısı uygulanır.
c) B.K. Sekreteryası’nın üyeleri B.K. üyeleri arasından B.K. tarafından seçilir. İ.K. Sekreteryası’nın üyelerinin seçiminde geçerli olan işlemlerin aynısı uygulanır.
KURAL 15:
PARTİ TABAN ÖRGÜTÜ SEKRETERİ’NİN VE P.T.Ö. BÜROSU’NUN SEÇİLMESİ
a) Parti Taban Örgütü Sekreteri, Parti Taban Örgütü (P.T.Ö.) üyelerinin Plenumu tarafından seçilir. Toplantı sırasında her üyenin Sekreterlik için öneride bulunma hakkı vardır. P.T.Ö. Sekreteri seçilmek için aday olacak olan her üyenin en az 2 yıl devamlı olarak parti faaliyetinde bulunmuş olmaları gerekir. Seçim gizli oylama usulüyle olur ve Plenum’a katılanların oylarının %50+1’ini alan aday Parti Taban Örgütü Sekreteri seçilir. Aksi takdirde en çok oyu alan iki aday arasında seçim yapılır. P.T.Ö. Sekreteri olmak için sadece bir aday olduğunda, Plenum’a katılanların en az 1/3’ü gizli oylama talebinde bulunmadığı takdirde, açık oylama yapılır.
b) P.T.Ö. Bürosu Parti Taban Örgütü üyelerinin Plenumu tarafından seçilir. Toplantı sırasında her parti üyesinin öneride bulunma hakkı vardır. P.T.Ö. Bürosu’na seçilmek için aday olacak olan üyelerin en az iki yıl devamlı olarak parti faaliyetinde bulunmuş olmaları gerekir. P.T.Ö. Bürosu üyelerinin sayısı P.T.Ö. tarafından kararlaştırılır. Öneriler temelinde adayların soyadlarının alfabetik sırasına göre aday listesi hazırlanır. Seçim gizli oylama usulüyle olur ve en fazla oy alanlar seçilir. Eşit oy alan adayların seçimi için kura yöntemi uygulanır. Yeni kurulmuş olan P.T.Ö.’lerde belirli bir süre parti faaliyetlerinde sürekli olarak yer almış olma şartı aranmaz. Seçilecek üye sayısı kadar aday olduğu takdirde, oy birliği ile karar verilirse oylama yapılmadan seçim tamamlanmış olur.
KURAL 16:
BOŞALAN YERİN DOLDURULMASI
a) M.K., İ.K., K.K. ve B.K’de boşalan yer olduğunda, bu yer almış oldukları oylara göre oluşturulmuş olan Yedekler Listesi’nden doldurulur.
b) Diğer organlarda (Polit Büro, Merkez Komitesi Sekreteryası, İlçe Komitesi Sekreteryası, Koordinasyon Komitesi Sekreteryası, Bileşim Komitesi Sekretaryası’nda) boşalan yer, söz konusu birimde yapılan ara seçimle doldurulur.
III. KONFERANSLAR
KURAL 17:
KONFERANSLARIN TOPLANTIYA ÇAĞRILMASI VE YAPILMASI
Kongre’nin toplantıya çağrılması ve yapılmasına ilişkin bütün hususlar bütün konferanslar için de geçerlidir.
KURAL 18:
DELEGELERİN SEÇİLMESİ
a) Konferans delegelerinin seçimi konusunda ölçüt, buna denk düşen organın kararı ve hemen bir üst organın onayıyla belirlenir.
b) Delegelerin seçimi, Parti Taban Örgütleri’nin Plenumları tarafından gizli oylama usulüyle yapılır. Bileşim Plenumu’nun toplantıya çağrılması durumunda, seçim her bir P.T.Ö’de ayrı ayrı yapılır.
c) İlçe Konferansları’na katılacak delegelerin 3 yıl sürekli ve aktif olarak parti faaliyetinde bulunmuş olmaları gerekir.
Yeni kurulmuş olan P.T.Ö.’lerde bu şart aranmaz.
d) Üyelerin plenumlarında bulunanlardan en fazla oyu alanlar seçilmiş delege sayılırlar. Eşit oy durumunda, seçim sonucunu belirlemek için kura yöntemi uygulanır.
e) Bütün P.T.Ö. üyeleri toplantı sırasında delege önerilerini sunma hakkına sahiptir.
f) Örgütsel olarak İlçe Konferansı’nın gerçekleştirileceği İlçe Örgütünden olan M.K., M.D.K. ve İ.K. üyeleri doğrudan delege sayılırlar, delege olmaları için seçilmeleri gerekmez.
KURAL 19:
İLÇELER VE DİĞER ORGANLAR İÇİN ADAYLARIN SEÇİLMESİ
a) Bir parti üyesi çeşitli parti organlarına üye olmaya aday olması için aşağıda belirtilen süre boyunca devamlı ve aktif olarak parti faaliyetinde bulunmuş olması gerekir:
| İlçe Komitesi (İ.K.) üyeliği için | ………… | 5 yıl |
| Bileşim Komitesi (B.K.) üyeliği için | ………… | 2 yıl |
| P.T.Ö. Sekreteri ya da P.T.Ö. Büro üyeliği için | ………… | 2 yıl |
| (Yeni kurulmuş P.T.Ö.’ler dışında) |
b) Adayların seçimi P.T.Ö. Plenumlarında gizli oy usulü ile yapılır. Bütün parti üyeleri öneri sunma hakkına sahiptir.
c) Plenumda bulunanların oylarının %50’den fazlasını alanlar aday olurlar. Görev süresi tamamlanan organın üyeleri, içinde yer aldıkları P.T.Ö.’ler tarafından seçildikleri takdirde aday sayılırlar.
KURAL 20:
OY PUSULASININ HAZIRLANMASI
a) Oy pusulası P.T.Ö’nün önerileri temelinde hazırlanır. Kural 6. (e) paragrafında belirtildiği şekilde, ancak değerlendirme yapılmaksızın, her aday hakkında bilgiler ayrı bir belgede yer alır.
b) İ.K. üyelerinin seçimi adayların soyadlarının alfabetik sırası ile hazırlanmış olan liste temelinde yapılır.
IV. KARARLAR
KURAL 21:
KARARLARIN ALINMASI
Çeşitli organların kararlarını almaları için aşağıdaki işlemler uygulanır:
a) Ciddi meselelerde organlar tarafından nihai kararın alınması öncesinde Parti Taban Örgütlerinde bunların tartışılması ve oylama yapılması. P.T.Ö’ler bu tartışmanın sonuçları hakkında bilgilendirilirler.
b) Partiyi ilgilendiren ciddi meselelerde organlar tarafından nihai karar alınması öncesinde bunların parti basını aracılığıyla tartışılması.
Her iki durumda da, tartışmaya sunulan konuyla ilgili olarak bütün bilgiler ve hususlar göz önüne alınarak partinin üyelerine ve dostlarına özgür bir şekilde düşünme ve görüşlerini özgür bir şekilde ifade etme olanağının verilmesi hedeflenir. Her iki durumda da P.T.Ö.’lerde ifade edilen görüşlerden egemen olanlar karar alınması için organlarda yapılan tartışmada göz önüne alınır. Halka açık diyalog ilkesi tüzüğün 8.Maddesi’nin (c) paragrafına uygun olarak uygulanır.
c) Parti üyeleri yeterli, zamanında ve objektif bilgilendirilmeye sahip olmalıdırlar. Öneri belgesinde ya da ön kararda organın düşünceleri ifade edilir, egemen olan görüşler sunulur.
Organların kesin karar almadıkları durumlarda, kesin nihai karar alınana kadar, organların üyeleri görüşlerini parti örgütleri içerisinde ifade etme hakkına sahiptirler.
KURAL 22:
KARARLARIN İLERLETİLMESİ
İster oy birliği ile olsun, ister çoğunluğun oyu ile olsun alınan her kararı bütün parti üyeleri, saygı ile karşılama ve yaşama geçirmekle yükümlüdürler. M.K. dan P.T.Ö.’ye kadar, çeşitli organlarda alınan bütün kararlar, ikiden fazla öneri olduğunda, Tüzük’te ya da İşleyiş Kuralları’nda farklı öngörülmediği takdirde, mutlak ya da görece çoğunlukla alınırlar.
V. ADAYLARIN BELİRLENMESİ
KURAL 23:
MİLLETVEKİLLİĞİ SEÇİMLERİ İÇİN ADAYLARIN BELİRLENMESİ
a) M.K. gerçekleştirdiği özel toplantıda seçim öncesi dönemin başlamasına ilişkin karar alır ve partinin bütününe ve dostlarına adaylık başvurularını kabul etme niyetini duyurur.
b) Temsilciler Meclisi’nde ya da Avrupa Parlamentosu’da Milletvekili olarak toplam üç hizmet dönemini dolduran hiç kimse Milletvekili adayı olma hakkına sahip değildir. Güçlü bir siyasal çekirdek olması amacıyla, M.K. her hangi bir adayı yukarıda belirtilen sınırlamadan istisna tutma hakkına sahiptir. Ancak bu kararın alınmasının önkoşulu, bu kararın M.K.’nin en az %60’ı tarafından alınmasıdır.
c) Partinin üyeleri ve dostları ilçelerinden adaylar için önerilerde bulunma hakkına sahiptirler. Ayrıca diğer ilçeler için de, söz konusu İlçe Komitesi’ne gerekçeli bir şekilde yazılı olarak aday önerilerinde bulunma hakkına sahiptirler.
d) Göçmen durumundaki parti üyeleri içinde yer aldıkları ilçe örgütünde ve geldikleri ilçenin örgütünde adayların gösterilmesi ve seçilmesi işlemlerine katılma hakkına sahiptirler. Adaylık başvurusu hakkına sadece bir ilçe örgütünde sahiptirler.
e) Parti üyelerinin ve dostlarının önerileri parti guruplarının ya da Bileşimlerin bu amaca yönelik olarak gerçekleştirilen toplantıları aracılığıyla sunulur. Bu toplantılara söz konusu bölgedeki tüm parti üyelerinin ve dostlarının yanı sıra diğer P.T.Ö’lerin bu bölgede kalan üyeleri de çağrılır. Hepsi adaylar hakkında öneri sunma ve adayın siyasi erdemleri, katkıları, halkın adaletine inancı ve genelde milletvekili olarak partinin amaçlarına hizmet sunmakta adayın yetenekleri hakkında sözlü olarak ya da kısa bir yazı ile önerilerini destekleme hakkına sahiptir.
f) Adaylar hakkında bütün öneriler toplantıdaki görüş ve yorumlarla birlikte, yine önerilerde bulunma hakkı olan İlçe Komitelerine sunulur.
g) Toplantıların tamamlanmasından sonra İ.K. Sekreteryası tarafından adayların tam listesi hazırlanır ve aşağıdaki kriterler göz önüne alınarak adaylar listesinin tartışılması, gizli oylamayla değerlendirilmesi ve adayların sıraya konulması için İ.K. Plenumu toplantıya çağrılır:
- Aday listesi-oy pusulası geniş kesimleri kucaklayıcı ve temsil edici nitelikte olmalıdır; partinin, halk hareketinin ve genel olarak solun niteliklerini ifade etmelidir; parti üyelerinden ve dostlarından, farklı yaş kesimlerinden, kadın ve erkeklerden adayları doğru bir biçimde bir araya getirmelidir; siyasal, sosyal ve diğer alanlardan şahsiyetleri içermelidir.
- Aday listesi-oy pusulası en iyi izlenimleri yaratmalıdır ve aynı zamanda hem seçmen açısından, hem de AKEL-Sol Parlamento Gurubunun işleyişi ve verimliliği açısından mümkün olan en iyi tercihi sunmalıdır. İ.K. önerisini gizli oylama usulüyle oluşturur.
h) İ.K. tarafından oluşturulduğu şekliyle adayların tam listesi, bu amaca yönelik olarak toplanan İlçe Seçim Konferansı’na sunulur. Bu Konferans’ta ilçenin bütün seçilmiş organları, yani söz konusu ilçenin bütün M.K., M.D.K. ve İ.K. üyeleri, Koordinasyon Komitelerinin, Bileşim Komiteleri’nin üyeleri, P.T.Ö. Sekreterleri ve P.T.Ö Bürolarının üyeleri ile söz konusu ilçedeki Halk Örgütlerinin (PEO-EKA-POGO-EDON) Merkez ve İlçe Konseyleri’nin üyeleri yer alır. EDON hariç, Halk Örgütlerinin organlarından parti üyesi olan herkes Seçim Konferanslarına katılır.
i) Konferans (g) paragrafının kriterlerini göz önüne alarak tartışır ve gizli oylama usulüyle karar verir. Aday listesi-oy pusulasının geçerli olması için, her ilçenin milletvekili sayısının %80-100’ünün işaretlenmiş olması gerekir.
j) İlçe Seçim Konferanslarının belirlediği sırayla adaylar listesi M.K.’ya sunulur ve M.K. özel oturumunda İlçe Seçim Konferanslarının kararını ciddi olarak göz önüne alarak bunu tartışır ve bütün ilçelerin nihai adaylar listelerini oluşturur.
KURAL 24:
AVRUPA PARLAMENTOSU SEÇİMLERİ İÇİN ADAYLARIN BELİRLENMESİ
a) M.K. gerçekleştirdiği özel toplantıda seçim öncesi dönemin başlamasına ilişkin karar alır ve partinin bütününe ve dostlarına adaylık başvurularını kabul etme niyetini duyurur.
b) Temsilciler Meclisi’nde ya da Avrupa Parlamentosu’da Milletvekili olarak toplam üç hizmet dönemini dolduran hiç kimse Avrupa Parlamentosu Milletvekili adayı olma hakkına sahip değildir. Güçlü bir siyasal çekirdek olması amacıyla, M.K. her hangi bir adayı yukarıda belirtilen sınırlamadan istisna tutma hakkına sahiptir. Ancak bu kararın alınmasının önkoşulu, bu kararın M.K.’nin en az %60’ı tarafından alınmasıdır.
c) Partinin üyeleri ve dostları adaylar için önerilerde bulunma hakkına sahiptirler.
d) Partinin üyelerinin ve dostlarının önerileri Parti üyelerinin ve dostlarının önerileri P.T.Ö’lerin ya da Bileşimlerin bu amaca yönelik olarak gerçekleştirilen toplantıları aracılığıyla sunulur. Bu toplantılara söz konusu bölgedeki tüm parti üyelerinin ve dostlarının yanı sıra diğer P.T.Ö’lerin bu bölgede kalan üyeleri de çağrılır. Hepsi adaylar hakkında öneri sunma ve adayın siyasi erdemleri, katkıları, halkın adaletine inancı ve genelde milletvekili olarak partinin amaçlarına hizmet sunmakta adayın yetenekleri hakkında sözlü ya da yazılı önerilerini destekleme hakkına sahiptir.
e) Adaylar hakkında bütün öneriler görüş ve yorumlarla birlikte, İlçe Komitelerine sunulur. İlçe Komiteleri tıpkı Polit Büro ve Merkez Komitesi gibi önerilerde bulunma hakkında sahiptirler.
f) Bütün öneriler ve yorumlar Polit Büro’ya verilir ve Polit Büro adaylıkları tartışıp ve değerlendirdikten sonra bunları M.K.’ya sevk eder ve M.K. aşağıdaki kriterleri göz önüne alınarak bunları değerlendirir:
- Aday listesi-oy pusulası geniş kesimleri kucaklayıcı ve temsil edici nitelikte olmalıdır; partinin, halk hareketinin ve genel olarak solun niteliklerini ifade etmelidir; parti üyelerinden ve dostlarından, farklı yaş kesimlerinden, kadın ve erkeklerden adayları doğru bir biçimde bir araya getirmelidir; siyasal, sosyal ve diğer alanlardan şahsiyetleri içermelidir.
- Aday listesi-oy pusulası en iyi izlenimleri yaratmalıdır ve aynı zamanda hem seçmen açısından, hem de AKEL-Sol-Yeni Güçler Avrupa Parlamentosu milletvekillerinin en iyi şekilde temsil edilmesi ve verimliliği açısından mümkün olan en iyi tercihi sunmalıdır.
g) Polit Büro tarafından hazırlandığı şekliyle adayların tam listesi, M.K.’ya sunulur ve M.K. tartışıp, gizli oylama usulüyle karar verir. Aday listesi-oy pusulasının geçerli olması için, Kıbrıs Cumhuriyeti’nden Avrupa Parlamentosu’na giren milletvekili sayısının %80-100’ünün işaretlenmiş olması gerekir.
KURAL 25:
BELEDİYE SEÇİMLERİ İÇİN ADAYLARIN BELİRLENMESİ
a) Bütün seçim çabasını yönlendirmekten İlçe Komiteleri sorumludur.
b) Belediye Başkanlığı görevinde toplam üç hizmet dönemini dolduran hiç kimse Belediye Başkanlığı’na aday olma hakkına sahip değildir. M.K. her hangi bir adayı yukarıda belirtilen sınırlamadan istisna tutma hakkına sahiptir. Ancak bu kararın alınmasının önkoşulu, bu kararın M.K.’nin en az %60’ı tarafından alınmasıdır.
c) Belediye Meclisi Üyeliği görevinde toplam üç hizmet dönemini dolduran hiç kimse Belediye Meclisi Üyeliği’ne aday olma hakkına sahip değildir.
d) Partinin üyeleri ve dostları ikamet ettikleri belediyelerde, Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclisi Üyeliği adaylıkları için öneri sunma hakkına sahiptir. Olası başka belediyeler için gerekçeli öneriler ilgili İlçe Komitesi’ne yazılı olarak gönderilir.
e) Partinin hem üyelerinin hem de dostlarının önerileri parti guruplarının ya da Bileşimlerin bu amaca yönelik olarak yaptıkları toplantılar aracılığıyla sunulur. Bu toplantılara söz konusu belediyedeki bütün parti üyeleri ve dostları ile diğer P.T.Ö’lerden söz konusu belediyede kalan parti üyeleri çağrılır. Hepsi adaylar hakkında öneri sunma ve adayın siyasi erdemleri, katkıları, halkın adaletine inancı ve genel olarak adayın Belediye Başkanı ya da Belediye Meclis üyesi olarak hizmet sunmakta yetenekleri hakkında sözlü olarak ya da kısa bir yazıyla önerilerini destekleme hakkına sahiptir.
f) Adaylar hakkında bütün öneriler, toplantının görüş ve yorumlarıyla birlikte, yine öneride bulunma hakkı olan İlçe Komitesi’ne sunulur. Toplantıların tamamlanmasından sonra İ.K. Sekreteryası tarafından adayların tam listesi hazırlanır.
g) Anakent belediyeleri ile ilgili seçimlere ilişkin tam adaylar listesi örgütsel olarak söz konusu belediyede olan Koordinasyon Komitesi ve M.D.K. üyelerinin de katılımıyla belediyenin Bileşim Komitelerinin ortak toplantısında tartışılır, değerlendirilir ve adaylar sıraya konulur. Semt ya da kaza belediyeleri ile ilgili seçimlere ilişkin tam adaylar listesi Bileşim Komitesi’nin toplantısında ya da örgütsel olarak söz konusu belediyenin parti örgütünde olan Koordinasyon Komitesi ve M.D.K. üyelerinin de katılımıyla söz konusu belediyenin Bileşim Komitelerinin ortak toplantısında tartışılır, değerlendirilir ve adaylar sıraya konulur. Bileşim Komitesi yoksa bütün işlem söz konusu belediyedeki P.T.Ö Bürosu tarafından yapılır. Bütün durumlarda adaylar listesinin değerlendirilmesi gizli oylama usulüyle yapılır. Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclis Üyeliği adayları için değerlendirme ve oylama ayrı ayrı yapılır. Aşağıdaki kriterler göz önüne alınır:
- Aday listesi-oy pusulası geniş kesimleri kucaklayıcı ve temsil edici nitelikte olmalıdır; partinin, halk hareketinin ve genel olarak solun niteliklerini ifade etmelidir; parti üyelerinden ve dostlarından, faklı yaş kesimlerinden, kadın ve erkeklerden adayları doğru bir biçimde bir araya getirmelidir; siyasal, sosyal ve diğer alanlardan şahsiyetleri içermelidir.
- Aday listesi-oy pusulası en iyi izlemimleri yaratmalıdır ve aynı zamanda hem seçmen, hem de AKEL-Sol Belediye Gurubu’nun işleyişi ve verimliliği açısından mümkün olan en iyi tercihi sunmalıdır.
- Yerel yönetimlerin gereksinimlerine yanıt vermek için gerekli uzmanlıklara sahip adayların da dâhil edilmesiyle bütün mahallelerin mümkün olduğunca temsilini sağlayacak şekilde aday listesi-oy pusulası hazırlanmalıdır.
h) Söz konusu olan belediyeye ilişkin tam adaylar listesi, değerlendirildiği şekliyle, özel olarak bu amaca yönelik bir biçimde toplanan Seçim Plenumu’na ya da Seçim Konferansı’na sunulur. Seçim Plenumu’na söz konusu belediyede ikamet eden ya da örgütsel olarak o belediyede olan bütün parti üyeleri katılır. Seçim Konferansı’na ise şu organların seçilmiş üyeleri katılır: Söz konusu belediyede ikamet eden ya da örgütsel olarak o belediyede olan P.T.Ö Sekreterleri ile Büro üyeleri, Bileşim Komitelerinin üyeleri, Koordinasyon Komitelerinin üyeleri, İ.K., M.D.K. ve M.K. üyeleri,. Ayrıca söz konusu belediyede ikamet eden kitlesel örgütlerin (PEO, EKA, POGO, EDON) Merkez ve İlçe Konseyleri üyeleri de katılırlar.
i) Seçim Plenumu’nda ya da Seçim Konferansı’nda yapılan tartışmayı Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclis Üyeliği adayları için ayrı ayrı yapılan gizli oylama izler. Belediye Meclis üyelerinin toplam sayısının %80-%100’ünün işaretlenmiş olduğu oy pululaları geçerli sayılır. Görece olarak en fazla oyu alan Belediye Başkanlığı’na aday olur. Belediye başkanlığına aday olacak olanlara ilişkin yapılan oylamada en fazla oyu alanlar eğer eşit sayıda oy almış olursa, o zaman sadece bu eşit sayıda oy almış olan aday adayları arasında seçim tekrarlanır. Belediye Meclis Üyeliği aday adaylarında eşit oy olgusu gündeme gelirse, tercih kura yoluyla belirlenir.
j) Seçim Plenumu’nun ya da Seçim Konferansı’nın sıraladığı adaylar listesi Merkez Komitesi’ne sunulur. M.K. özel oturumunda bunu tartışır ve Seçim Plenumlarının ya da Seçim Konferanslarının kararı ciddi olarak göz önüne alarak ilçelerin nihai listelerini onaylar.
k) Başka siyasal partilerle işbirliği yapılması için parti Merkez Komitesi’nin kararı ve onayı gereklidir. Karar temelinde İlçe Komiteleri ilçelerinin meselelerine ilişkin tutumlarını belirlerler. İlçe Komitesi Sekreteryası ile işbirliği içerisinde, yerel yönlendirici birim, kararı pratik olarak yaşama geçirir. Her hangi bir işbirliği için, partinin ve halk hareketinin çıkar ve nüfuzu ana kriter olarak alınıp, ilçe organının ve yerel yönlendirici organın görüşü çok ciddi olarak göz önüne alınır. Başka siyasal partilerle işbirliğinin ortak aday listesi ile ifade edileceği durumlarda, adayların ortak listedeki somut yerlerine ilişkin olarak Seçim Plenumlarında ya da Seçim Konferanslarında ayrı tartışma yapılır ve karar alınır.
KURAL 26:
KÖY SEÇİMLERİ İÇİN ADAYLARIN BELİRLENMESİ
a) Bütün seçim çabasını yönlendirmekten İlçe Komiteleri sorumludur.
b) Muhtar veya Köy Meclisi üyeliği veya Okul Kayyumu görevinde toplam üç hizmet dönemini dolduran hiç kimse bu göreve aday olma hakkına sahip değildir. İlçe Komiteleri her hangi bir adayı yukarıda belirtilen sınırlamadan istisna tutma hakkına sahiptir. Ancak bu kararın alınmasının önkoşulu, bu kararın İ.K.’nin en az %60’ı tarafından alınmasıdır.
c) Köy seçimleri için adaylar parti üyesi ya da başka şahsiyetler olabilirler. Yerel parti örgütü partinin bütün üyelerine ve dostlarına muhtar ve muhtarlık makamı için adaylara ilişkin önerileri kabul edeceğini duyurur. Köydeki parti üyeleri ve partinin dostları adaylar hakkında önerilerini sunma hakkına sahiptirler.
d) Hem parti üyelerinin, hem de partinin dostlarının önerileri parti guruplarının ya da Bileşimlerin bu amaca yönelik olarak toplanan Plenumları aracılığıyla sunulur. Bu Plenumlara söz konusu köyde ikamet eden bütün parti üyeleri ve partinin dostları çağrılır. Hepsi adaylar hakkında öneri sunma ve adayın siyasi erdemleri, katkıları, halkın adaletine inancı ve genel olarak muhtar ya da muhtarlık makamı üyesi olarak hizmet sunmakta adayın yetenekleri hakkında sözlü olarak ya da kısa bir yazıyla önerilerini destekleme hakkına sahiptir.
e) Bu geniş Plenumun ardından, P.T.Ö. Bürosu ya da Bileşim Komitesi tarafından adayların soyadlarının alfabetik sıralamasına göre adayların tam listesi hazırlanır. Muhtar ve muhtarlık makamı üyeliği adayları için oylama ayrı ayrı yapılır. İşlemin bu aşamasında P.T.Ö. Bürosu ve Bileşim Komitesi, ilçe örgütünün tezini ve görüşlerini ciddi olarak göz önüne alır.
f) P.T.Ö. Bürosu veya Bileşim Komitesi tarafından hazırlandığı şekliyle adaylar listesi Seçim Plenumu’na sunulur. Seçim Plenumu’nda bu tartışılır, yerel seçimlere ilişkin Kural 25 (g) paragraftaki kriterler göz önüne alınarak, Muhtar adayı ve Muhtarlık Makamı üye adayları için gizli oylama usulüyle ayrı ayrı oylama yapılır ve böylece adayların başarı sırasına göre adaylar listesi oluşturulur. Söz konusu köyde ikamet eden bütün parti üyeleri, yerel komitelerin ve halk hareketi örgütlenmelerinin (PEO, EKA, POGO, EDON ve Sol Dernek) üyeleri Seçim Plenumu’na katılarak oy kullanma hakkına sahiptir. Görece olarak en fazla oyu alan Muhtar ve Muhtarlık Makamı üyeliği aday adaylarının adaylıkları İlçe Komitesi’nin onayına sunulur. Muhtar veya Muhtarlık Makamı üyeliği aday adaylarının eşit oy almaları durumunda, tercih kura yoluyla belirlenir. Başka siyasal güçlerle işbirliği durumunda İlçe Komitesi’nin kararı ya da onayı gereklidir. Başka partilerle işbirliği yapılarak ortak liste çıkarılması durumunda, belediye seçimlerinde olduğu gibi, Kural 25 (k) paragrafında yer alan hususlar geçerlidir. Seçim Plenumlarının sıraladığı adaylar listesi İlçe Komitesi’ne sunulur. İ.K. bunu tartışır ve Seçim Plenumlarının kararını ciddi olarak göz önüne alarak nihai listeleri onaylar. Adayları adaylıkları İ.K. tarafından onaylananlar Muhtar adayı ve Muhtarlık Makamı üye adayı olurlar. İkiden fazla adayın ve adaylardan hiçbirisini %50’den fazla oy almadığı durumlarda, oylama ilk iki aday arasında tekrar edilir.
g) Okulların ve diğer kurumların Kayyumları için aday listelerimizin hazırlanmasında duruma uygun olarak daha yukarıdaki parti işleyiş kuralları uygulanır.
KURAL 27:
İŞGAL ALTINDAKİ BELEDİYELER VE KÖYLER
a) Bütün seçim çabasını yönlendirmekten partinin İlçe Komiteleri sorumludur.
b) Partinin üyeleri ve dostları belediyelerinde Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclisi Üyeliği adayları için önerilerde bulunma hakkına sahiptir.
c) Hem parti üyelerinin, hem de partinin dostlarının önerilerine adayın siyasi erdemleri, katkıları, halkın adaletine inancı ve genel olarak Belediye Başkanı ya da Belediye Meclisi üyesi olarak hizmet sunmakta adayın yetenekleri hakkında kısa bir yazı refakat eder. İlgili İ.K. tarafından basına açıklama yapılmasının ardından öneriler sunulur. Söz konusu belediye için yapılması olası toplantıların ardından da öneriler sunulabilir.
d) Adaylara ilişkin bütün öneriler, görüş ve yorumlarla birlikte, belirlenmiş bir tarihe kadar İlçe Komitesi’ne sunulur. İ.K. de öneriler sunma hakkına sahiptir. Liste tamamlandıktan sonra, İ.K. tarafından değerlendirilir ve Kural 23 (g) paragrafında belirtilen kriterler göz önüne alınarak sıraya konur. Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclisi Üyeliği adayları hakkında değerlendirme ayrı ayrı yapılır.
e) İ.K. tarafından değerlendirilmiş olan tam liste, ikamet ettikleri yerden bağımsız olarak, işgal altındaki belediyenin parti üyelerinin özel olarak bu amaca yönelik Seçim Plenumu’na ya da Seçim Konferansı’na sunulur.
f) Seçim Plenumu’nda ya da Seçim Konferansı’nda yapılan tartışmanın tamamlanmasının ardından Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclisi Üyeliği adayları için gizli oylama usulüyle ayrı ayrı oylama yapılır. Belediye Meclisi üyelerinin toplam sayısının %80-%100’ünün işaretlenmiş olduğu oylar geçerli sayılır.
g) Seçim Plenumu’nun ya da Seçim Konferansı’nın sıraladığı adaylar listesi İlçe Komitesi’ne sunulur. İ.K.’nin özel oturumunda bu tartışılır ve ilçenin nihai listeleri onaylanır. Ardından işgal altındaki belediyelerin bütün listeleri Merkez Komitesi’ne sunulur. M.K. özel oturumunda bu tartışılır ve Seçim Plenumu’nun ya da Seçim Konferansı’nın kararı ciddi olarak göz önüne alınarak nihai listeler belirlenir.
h) Merkez Komitesi’nin başka siyasal partilerle işbirliği konusundaki kararı temelinde, İlçe Komiteleri ilçelerinin işgal altındaki belediyelerine ilişkin meselelerle ilgili olarak tutumunu belirler ve kararı pratik olarak yaşama geçirir. Başka siyasal partilerle işbirliği ortak aday listesi ile ortaya konulduğunda, ortak listede adayların somut yerlerine ilişkin olarak Seçim Plenumu’nda ya da Seçim Konferansı’nda ayrı tartışma yapılır ve karar alınır.
i) İşgal altındaki köyler ve Muhtarlık adayları listelerinin hazırlanması için İşgal Altındaki belediyelere ilişkin kurallarda öngörülenler uygulanır.
KURAL 28:
ADAY LİSTESİLERİNİN TAMAMLANMASI
Aday listelerinde aday sayısında eksiklikler olduğu takdirde, İlçe Komiteleri ilgili P.T.Ö.’lerle veya Bileşimlerle anlaşarak, Belediye veya Köy seçimleri veya diğer seçimler için aday listelerini tamamlama hakkında sahiptirler.
VI. DAVRANIŞ PRENSİPLERİ
KURAL 29:
DAVRANIŞ PRENSİPLERİNİN BENİMSENMESİ
M.K. tarafından onaylanan Davranış Prensipleri partinin İşleyiş Kuralları’nın ayrılmaz bir parçası sayılır.
KURAL 30:
DAVRANIŞ PRENSİPLERİNE UYULMASI
Seçim işlemlerine ilişkin davranış prensiplerinin in aday tarafından ihlal edilmesi durumunda, M.K. söz konusu adayın aday listesinden çıkarılmasını da ihtimal dışı bırakmayarak, önlem alma yönünde ilerler.
VII. MERKEZ DENETİM KURULU
KURAL 31:
TÜZÜKTE VE İŞLEYİŞ KURALLARINDA ÖNGÖRÜLENLER
M.D.K. ile ilgili olarak tüzüğün Madde 5 (d), 12,14,17 (b, c, d), 18 (d), 21, 30, 34 ile İşleyiş Kuralları’nda Kural 3 (e), 6, 7 (c), 8 (i), 18 (f), 23 (h) ve 25 (g, h)’te öngörülen hususlar geçerlidir.
KURAL 32:
M.D.K. ADAY LİSTESİNİN HAZIRLANMASI
a) M.D.K. üyeliği için aday olacak olanların dürüstlükleri ve doğruluklarıyla saygınlık ve takdir gören kişiler olması gerekir.
b) M.D.K. üyeliği için adaylar, P.T.Ö.’lerin seçtiği M.K. ve M.D.K. adaylarının birleşik listesinden İlçe Komiteleri tarafından seçilirler. Kongre tarafından seçim için, Adaylıklar Komitesi ayrı bir oy pusulası hazırlar.
KURAL 33:
M.D.K. ÜYELERİNİN SEÇİLMESİ İŞLEMİ
İşleyiş Kuralları’nda Kural 7 (c)’de öngörülen hususlar geçerlidir.
KURAL 34:
M.D.K. BAŞKANI’NIN SEÇİLMESİ İŞLEMİ
M.D.K. Başkanı, üyelerinin seçilmesinin hemen ardından toplanan M.D.K. tarafından gizli oylama usulüyle seçilir. Bütün M.D.K. üyeleri başkan adayı olma hakkına sahiptir. Seçilmek için organın toplam üye sayısının % 50+1’i gerekir. Hiç bir aday bu oranda oy alamadığı takdirde, en fazla oyu alan iki aday arasında oylama yapılır. Başkanın seçilmesi kongreye açıklanır.
KURAL 35:
M.D.K.’NIN İŞLEYİŞİ
a) Partinin temel gereksinimleri M.D.K.’nın işinin içeriğini de belirler. M.D.K. sorumluluk, objektiflik ve kolektiflikle görevlerini yerine getirir.
b) Kongre’nin ve Merkez Komitesi’nin çeşitli alanlara ilişkin politikasının ve kararlarının yaşama geçirilebilmesiyle ilgili olarak partinin yönlendirici organlarının günlük faaliyetlerini M.D.K.’nun izleyebilmesi için M.D.K. üyeleri arasında sorumluluklar paylaşılır.
c) M.D.K. görevlerini yerine getirmek için düzenli olarak ayda bir toplanır; gereksinim olduğunda da olağanüstü olarak toplanır.
d) Her olağan oturumunda M.D.K.’nun faaliyetinin bütün alanlarını içeren değerlendirme yapılır. M.D.K. partinin yönlendirici organlarına olası gözlemlerini iletir.
e) Parti örgütleri ya da üyeleri tarafından M.D.K.’na iletilen her meseleyi iki ayı aşmayan bir süre içerisinde incelemeyi hedefler. Kararı hakkında, ilgili tarafların bilgilendirilmesi için, ilgili parti örgütünün ya da parti üyesinin bağlı olduğu İlçe Komitesi’ni bilgilendirir. M.D.K.’nın farklı tezi ya da raporu nedeniyle anlaşmazlık ortaya çıkarsa, ilgili taraflar (parti üyesi ya da örgütü) ek unsurlar ve bilgiler sunarak, konunun yeniden incelenmesi için M.D.K.’ya tekrar başvurabilirler. Bu işlemin ardından, M.D.K.’nın kararı geçerli olur.
f) İncelenmek üzere M.D.K tarafından Polit Büro’ya sevk edilen meseleler M.D.K. Başkanı’nın da katıldığı Polit Büro toplantısında ele alınırlar. İncelenmek üzere M.D.K tarafından Merkez Komitesi’ne sevk edilen meseleler M.D.K. üyelerinin de katıldığı M.K. Plenumu’nda ele alınırlar. M.D.K. ile Polit Büro arasında anlaşmazlık olursa, mesele M.K. Plenumu’nda ele alınır. M.D.K. ile M.K. arasında anlaşmazlık olursa, kararın sorumluluğunu M.K. üstlenir. M.D.K. partinin yapacağı ilk Kongre’de ya da Konferans’ta bu konuya değinme hakkını saklı tutar. M.D.K. ile M.K. arasında Kongre kararlarının ihlali gibi çok ciddi meselelerde anlaşmazlık durumunda, M.D.K. Merkez Komitesi’nden olağanüstü konferansın tüzük kurallarına uygun bir biçimde toplantıya çağrılmasını isteyebilir.
g) M.D.K.’nın kararları basit çoğunlukla alınır. Eşit oy çıkması durumunda, mesele bir sonraki toplantıda tekrar ele alınarak tartışılır.
VIII. ÇEŞİTLİ HUSUSLAR
KURAL 36:
PARTİSEL YAŞ VE KESİNTİSİZ PARTİSEL YAŞAM
a) Partisel yaş açısından, öğrenime başlamadan önce parti üyesi olanların partisel nitelikleri kesintiye uğramamış sayılır. Dolayısıyla, partisel yaş değerlendirmesinde, bütün yıllar göz önüne alınır. Başka bir ülkeye göç etmiş olup, oradaki kardeş parti ile bağlantılı olan parti üyeleri için de aynı durum geçerlidir.
b) Partinin yönlendirici bir organına seçilme açısından, söz konusu kişi partisel yaşamda ve faaliyetlerde aktif olarak yer almadığı için yukarıda belirtilen süre kesintisiz ve sürekli partisel yaşam olarak görülmez. Parti, sendika ya da gençliğin özel eğitim okullarına gönderilen parti üyeleri veya kadroları bundan muaf tutulur. Ayrıca başka bir ülkede partisel görev üstlenen üyeler ve halk hareketi içerisindeki faaliyetleri nedeniyle hapsedilen üyeler de bundan muaf tutulur.
KURAL 37:
PROFESYONEL KADROLARIN HİZMETLERİNE SON VERİLMESİ
Partinin profesyonel mekanizmasında çalışan kadrolar 65 yaşına geldiklerinde hizmetlerine son verilir. Özel durumlarda hizmet ettikleri organ, iki yılı aşmayacak bir süre için hizmet sürelerini uzatabilir.
KURAL 38:
AKEL’İN İŞLEYİŞ KURALLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ
Partinin işleyiş kuralları Kongrenin onayına tabidir ve Kongre tarafından değiştirilebilir. İstisnai durumlarda, değişiklikler, P.T.Ö. Plenumları’nda yer alacak parti üyelerinin çoğunluğunun onayıyla, M.K. tarafından yapılabilir. Bu değişiklikler gelecek Kongre tarafından onaylandıkları takdirde geçerli olmaya devam edecektirler.
AKEL işleyiş kuralları 18. Kongre’de (1995 Kasım) onaylandı.
AKEL işleyiş kurallarında değişiklikler 21. Kongre’de (2010 Kasım) ve 22. Kongre’de (2015 Haziran) yapıldı.
