Το ΑΚΕΛ οφείλει να επανέλθει στην πρωτοπορία, του Κίκη Καζαμία
Είναι ασφαλώς συγκυρία που ο διάλογος στο ΑΚΕΛ διεξάγεται μερικές ημέρες μετά τις βουλευτικές εκλογές και λίγες ημέρες πριν από το συνέδριο του Κόμματος. Έτσι, τα όσα εκφράζονται είναι απολογισμός αλλά ταυτόχρονα και σκέψεις για το αύριο.
Σε μια ανάλυση των αποτελεσμάτων των βουλευτικών εκλογών 2021 μπορούν να παρατεθούν δέκα και πλέον λόγοι για την συνέχιση της εκλογικής υποχώρησης του ΑΚΕΛ. Κάποιοι από αυτούς θα μπορούσαν ίσως να παρουσιαστούν και ως ελαφρυντικά για αυτή την δυσάρεστη εξέλιξη. Σ’ αυτό το σημείο δεν θα ασχοληθούμε με αυτά. Ένα όμως καταγράφεται ως γεγονός. Το ΑΚΕΛ βιώνει το πιο οδυνηρό σε παγκύπρια βάση εκλογικό αποτέλεσμα στην ιστορία του. Ακόμα πιο οδυνηρό και από αυτό των βουλευτικών εκλογών του 1985 που σε κάποιο βαθμό τότε ήταν αναμενόμενο.
Το αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα κακό και ανησυχητικό γιατί καταγράφεται σε μια περίοδο κακής διακυβέρνησης, που επικρίνεται έντονα από μια διακριτή πλειοψηφία και όμως το ΑΚΕΛ, ως η παράταξη της αξιωματικής αντιπολίτευση, όχι μονάχα δεν μπορεί να κεφαλαιοποιήσει αυτό το γεγονός αλλά ταυτόχρονα καταγράφει απώλειες και υποχώρηση στα ποσοστά του, μεγαλύτερα του κυβερνώντος κόμματος.
Αυτό, μεταξύ άλλων, αποδεικνύει δυστυχώς την αδυναμία του Κόμματος και των εκπροσώπων του να πείσουν για τις διαπιστώσεις και τις εξηγήσεις τους, καθώς και για τις προτάσεις που προβάλλουν για ένα καλύτερο αποτέλεσμα σε ουσιώδη θέματα αλλά και σε προβλήματα της καθημερινότητας.
Από το 2001 και μέσα σε είκοσι χρόνια το ΑΚΕΛ, σε ποσοστά έγκυρων ψηφοδελτίων, προσγειώθηκε στο 22,3% από το 34,7%, χάνοντας το ένα τρίτο της δύναμης του. Σε απόλυτους αριθμούς, ακόμα χειρότερα, από 143 χιλιάδες ψήφους παρέμεινε στις 80 χιλιάδες, με μια απώλεια 63 χιλιάδων ψήφων ή πλην 44%, αν και οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι αυξήθηκαν κατά 90 χιλιάδες. Επί των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων η καταγεγραμμένη δύναμη του Κόμματος μειώθηκε από 30,5% στο 14,3%, δηλαδή κάτω από το μισό.
Για την πτώση των τελευταίων συγκριτικών αριθμών, κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι αυτό προκλήθηκε κυρίως λόγω του φαινομένου του ψηλού ποσοστού αποχής, επειδή ο κόσμος αποστρέφεται την πολιτική και τους πολιτικούς. Αυτό όμως για το ΑΚΕΛ, που αναζητεί τους πραγματικούς λόγους αποστασιοποίησης των ψηφοφόρων του, δεν είναι δικαιολογία αφού δικαίως προσπαθεί να πείσει ότι “δεν είμαστε όλοι το ίδιο”.
Το πιο πάνω λυπηρό αποτέλεσμα για το ΑΚΕΛ είναι μεταξύ άλλων και το συνεπακόλουθο μιας εσωστρέφειας και μείωσης παραγωγής πολιτικής, από μια παράταξη που η κοινωνία την συνήθισε να πρωταγωνιστεί και να την καθοδηγεί, τόσο στη διεκδίκηση των δίκαιων αιτημάτων της όσο και στα μεγάλα πολιτικά διλήμματα. Τρία παραδείγματα:
- Στις εξελίξεις πριν και κατά το δημοψήφισμα το 2003 και 2004 η ηγεσία του Κόμματος παρέμεινε ουραγός αντί να εμπλακεί αποφασιστικά στη βέλτιστη δυνατή διαμόρφωση της πρότασης και να καθοδηγήσει τον λαό προς την ορθή κατεύθυνση. Η συμμετοχή στη διακυβέρνηση αντί να αξιοποιηθεί ως μέσο εξάσκησης πολιτικής, αφέθηκε να νοηθεί ότι ήταν αυτοσκοπός. Αυτό έγινε την ώρα που αναζητούνταν απάντηση στο σημαντικότερο δίλημμα που αντιμετώπισε ο Κυπριακός λαός από ύπαρξης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
- Το 2001, για πρώτη φορά το ΑΚΕΛ δικαίως, διεκδίκησε και κατέλαβε το δεύτερο ύπατο πολιτειακό αξίωμα, αυτό της Προεδρίας της Βουλής. Χρειάστηκαν όμως οκτώ ολόκληρα χρόνια και η ενδιάμεση ανάδειξη στην προεδρία του κράτους του ηγέτη του Κόμματος για να έχουμε αντικατάσταση του στη θέση του Γενικού Γραμματέα, με αποτέλεσμα την ενδιάμεση αποδυνάμωση της εύρυθμης λειτουργίας του Κόμματος με όλα τα συνεπακόλουθα.
- Η αργοπορημένη αλλαγή στην ηγεσία του Κόμματος το 2009 δεν πραγματοποιήθηκε με τον καλύτερο τρόπο, σκεπάζοντας τα τότε υπάρχοντα προβλήματα και διαπιστωμένες αδυναμίες κάτω από το χαλί, με αποτέλεσμα να αποδυναμώσει αισθητά την προσδοκώμενη δυναμική που συνήθως προκαλείται από τέτοιες αλλαγές. Έτσι η νέα ηγεσία, αποδυναμωμένη και όχι πλήρως θωρακισμένη, δυσκολεύτηκε να αντιμετωπίσει τις αντικειμενικές δυσκολίες που παρουσιάστηκαν τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Συμπερασματικά, μπορεί να λεχθεί ότι το ΑΚΕΛ, ως το μόνο κόμμα στο χώρο της Αριστεράς, επανηλειμμένα τα τελευταία χρόνια αδυνατεί να διαχειριστεί τις διακόσιες περίπου χιλιάδες δυνητικούς ψηφοφόρους που θα ήθελαν να συμπορευθούν με μια δυναμική αριστερή πολιτική παράταξη.
Για να μη υπάρξει ερωτηματικό και οποιοδήποτε περιθώριο παρερμηνείας, ξεκαθαρίζεται ότι το ΑΚΕΛ δεν χρειάζεται να αναζητήσει νέα ταυτότητα. Ούτε χρειάζεται να ΚΚΕοποιηθηθεί ή να ΣΥΡΙΖοποιηθεί όπως ισχυρίζονται κάποιοι. Το ΑΚΕΛ έχει την δική του πορεία. Οι ΑΚΕΛιστές δικαιούνται να παραμείνουν περήφανοι για το κόμμα τους και την σχεδόν εκατονταετή ανεκτίμητη προσφορά του στον τόπο. Δεν χρειάζεται να σχίσουν ούτε μια σελίδα από την ιστορία του. Εξάλλου, ακόμα και εκεί που εντοπίζονται λάθη, παραλείψεις και αδυναμίες, το ΑΚΕΛ είναι διαχρονικά το μόνο κόμμα που τα αναγνωρίζει, τα καταγράφει αυτοκριτικά και αντλεί τα σχετικά διδάγματα.
Αυτό που χρειάζεται σήμερα το ΑΚΕΛ είναι να επιβεβαιώσει τον ρόλο του, όπως έκανε το 1941 και το 1991 ως πρωτοπόρα κυπριακή πατριωτική πολιτική προοδευτική δύναμη, να ξαναβρεί τον βηματισμό του και να τον συγχρονίσει, συμπορευόμενο με τα δίκαια του κυπριακού λαού και τα συμφέροντα των πολλών ενάντια στους οποιουδήποτε μειοψηφούντες προνομιούχους στη κοινωνία μας. Να αναζητήσει και να πρωτοστατήσει και πάλι για την επίλυση προβλημάτων, τόσο για την ευημερία των μελλοντικών γενιών όσο και για την αντιμετώπιση της καθημερινότητας.
Αυτό ασφαλώς δεν θα επιτευχθεί, γιατί απλά δεν πείθει, με ανεύθυνες και επιπόλαιες δημόσιες τοποθετήσεις, μη εξουσιοδοτημένων προσώπων, με ετεροχρονισμένα αποφθέγματα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και που έχουν την ψευδαίσθηση ότι ανυψώνουν το κύρος του Κόμματος. Το μόνο που πετυχαίνουν είναι να αφήνουν το Κόμμα στάσιμο ή ακόμα να το παίρνουν ενενήντα χρόνια πίσω.
Αυτό που αναγκαιοί είναι η ορθή καταγραφή των σημερινών αντικειμενικά συνθηκών και πώς αυτές προδιαγράφονται για το μέλλον, η ανανέωση στον τρόπο σκέψης και του πολιτικού μας λόγου, ο εκσυγχρονισμός προσέγγισης της κοινωνίας και η σταδιακή αλλά πειστική εξασφάλιση και πάλι της έξωθεν καλής μαρτυρίας ότι “δεν είμαστε όλοι το ίδιο”, ότι το ΑΚΕΛ και οι εκπρόσωποι του συνθέτουν συνολικά το πιο υγιές παζλ στο κυπριακό πολιτικό σκηνικό.
Αφετηρία αυτής της εκστρατείας δύναται να καταστεί το προσεχές συνέδριο του Κόμματος σε λίγες ημέρες, με τα μηνύματα και τις αποφάσεις του.
Κίκης Καζαμίας, Κ. Ο. Ποταμού Γερμασόγειας
18/6/2021