Πρακτικά της 1ης Παγκύπριας συνδιάσκεψης του Ανορθωτικού Κόμματος του Εργαζόμενου Λαού – ΑΚΕΛ – για την ενεργότερη συμμετοχή του Κόμματος στον ενιαίο συμμαχικό αντιφασιστικό αγώνα

Η Α’ Παγκύπρια Συνδιάσκεψη έλαβεν χώραν στη Λεμεσό στις 27 Ιουνίου 1943)

ΠΑΡΕΥΡΙΣΚΟΝΤΑΙ

Αντιπρόσωποι από τη:			Εθελοντές από τη:
Λευκωσία	54		Λευκωσία	300
Αμμόχωστο	60		Αμμόχωστο	238
Λεμεσό	58		Λεμεσό	112
Λάρνακα	14		Λάρνακα	41
Πάφο	2		Πάφο	30
ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ	188		ΣΥΝΟΛΟ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ	731

Παρευρίσκονται επίσης πολλοί προσκεκλημένοι. Το θέατρον «ΡΙΑΛΤΟ» είναι πλήρες κόσμου και οι λόγοι μεταδίδονται στα διπλανά δημόσια κέντρα και στη μεγάλη κεντρική Πλατεία της πόλης πούνε κατάμεστη κόσμου.

Στις 11 ακριβώς π.μ. ανέρχεται στο βήμα ο φ. Αδαμάντιος Αδάμαντος και Δήμαρχος Αμμοχώστου και ανοίγει τη Συνδιάσκεψη με μια σύντομη, αλλά ενθουσιώδη και εμπνευσμένη ομιλία. Κατόπι δίδει τον λόγο στο φίλο Γβριήλ Μαχρή, που προτείνει σαν Προεδρείο τους φίλους:

Αδαμάντιος Αδάμαντος	Παντζαρής Σταύρος
Βασιλείου Βάσος	Παπαβασιλείου Πρόδρομος
Βασιλείου Φωφώ	Παρτασίδης Κώστας
Γεωργίου Παύλος	Πέρδιος Μίνως
Ιωακείμ Κώστας	Πέτας
Κατσιαούνης Χρήστος	Σαββίδης Χρήστος
Λεβέντης Γεώργιος	Σέρβας Πλουτής
Λέρνης Γεώργιος	Σιακαλλής Κώστας
Λέρνη Σοφούλλα	Στράτος Νίκος
Μαρκουλής Μάρκος	Τσιμμίλλης Λίσανδρος
Μιλτιάδους Μιχαλάκης	Φάντης Ανδρέας
Νικολάου Ιάκωβος	Χριστοφίδης Κοσμάς
Οικονομίδης Όθων

    

Τα μέλη του Προεδρείου εγκρίνονται με παρατεταμένα χειροκροτήματα. Ο φ. Γ. Μακρίδης προτείνει ως μέλη της Γραμματείας τους φ. Ανδρέαν Ζιαρτίδην, Γεώργιον Χριστοφόρου και Αντώνη Ψαθά.

Τα μέλη της Γραμματείας εγκρίνονται δια χειροκροτημάτων.

Προεδρείο και Γραμματεία καταλαμβάνουν τις θέσεις τους.

Ο Πρόεδρος δίδει κατά σειρά το λόγο για χαιρετισμούς.

(Ακολουθούν οι Χαιρετισμοί)

Χαιρετισμοί προς την Παγκύπρια Συνδιάσκεψη.

Ο φ. Βάσος Παπαδόπουλος, Αντιδήμαρχος Λεμεσού, απευθύνει τα πιο κάτω λόγια εκ μέρους του Δημοτικού Συμβουλίου Λεμεσού.

Το Δημοτικό Συμβούλιο της Λεμεσού χαιρετίζει με υπερηφάνεια την πρώτη Παγκύπρια Συνδιάσκεψη του Κόμματος μας, του Ανορθωτικού Κόμματος του Εργαζομένου Λαού, που λαμβάνει χώρα εδώ στη Λεμεσό και κάτω από τις πιο εξαιρετικά ιστορικές στιγμές της πολιτικής και πολεμικής ιστορίας του Νησιού μας.

Μέσα από τη Συνδιάσκεψη αυτή, οι λίγες μονάχα ώρες θα περάσουν τα πιο ιστορικά γεγονότα των τελευταίων ημερών, για να πάρουν σάρκα και οστά και να περιβληθούν τη χλαμύδα της τιμής και του καθήκοντος, αλλά ταυτόχρονα και της έντονης δράσης. Θα περάσουν τα τιμημένα ονόματα των Εθελοντών μας, θα ακουστούν τα 700 παρών, στη φωνή της Πατρίδας και της Ιδέας, θα εξωτερικεύσουν φωνές ανδρικές από κάθε πόλη και χωριό της Κύπρου, την πεποίθηση του Νησιού μας στη Νίκη των Συμμαχικών όπλων. Όλη η Κύπρος παρούσα στη φωνή των αδελφών μας και των άλλων Λαών που μας περιμένουν ελευθερώτας, για να θέσει την οργανωτική σφραγίδα της Παγκύπριας εξόρμησης προς ότι ιερότερο τιμιότερο και ανθρωπιστικό συνάμα. Χαιρετίζουμε με άφθαστη χαρά τους φίλους και Συναγωνιστές των άλλων Πόλεων, όσους θα ντυθούν αύριον το τιμημένο Χακί, αλλά και όσους η προοπτική του συμφέροντος του Λαού αυτού καλεί να μένουν στρατιώτες των μετόπισθεν. Φίλοι μου, καλώς ορίσατε, για την επιτυχία της πιο λαμπρής ιστορικής και υπέροχης Κυπριακής υπόθεσης.

Ο φ. Κ. Ιωακείμ, Αντιδήμαρχος Αμμοχώστου, απευθύνει τα πιο κάτω λόγια εκ μέρους του Δημοτικού Συμβουλίου Αμμοχώστου.

Αγαπητοί φίλοι,

Εκ μέρους του Δημοτικού Συμβουλίου Αμμοχώστου χαιρετίζω την σημερινή ιστορική Παγκύπρια Συνδιάσκεψη του Ανορθωτικού Κόμματος του Εργαζομένου Λαού. Χαιρετίζω επίσης τους Λαμπρούς μαχητές μας, που πιστοί στο σάλπισμα του Κόμματος μας και ποτισμένοι από τα ψηλά ιδανικά, τα ιδανικά της Ελευθερίας και της Κοινωνικής Δικαιοσύνης, έσπευσαν να προσφέρουν στην αγία αυτή υπόθεση, την υπέρτατη θυσία, τη θυσία του αίματος. Το Δημοτικό Συμβούλιο Αμμοχώστου αισθάνεται εξαιρετική υπερηφάνεια γιατί μεταξύ των μαχητών συγκαταλέγονται και δύο επίλεκτα μέλη του οι φ.φ. Πρόδρομος Παπαβασιλείου και Χρήστος Σαββίδης. Προς όλους τους αγαπητούς μας φίλους και συνεργάτας της χθες και στρατιώτες της αύριον, το Δημοτικό Συμβούλιο Αμμοχώστου εύχεται καλήν τύχην, καλήν Νίκην.

Η φ. Σοφούλα Λέρνη απευθύνει τα πιο κάτω λόγια, εκ μέρους των Ενώσεων Εργαζομένων Γυναικών Κύπρου.

Η φωνή της σκλαβωμένης Ελλάδας μας, ακούστηκε πιο επιτακτική στις κορυφές της Πίνδου και του Ολύμπου και το αεράκι της Ελευθερίας τη πήρε και τη σκόρπισε παντού, στις ρεματιές και τα Λαγκάδια στις βουνοκορφές και τ’ ακρογιάλια. Το κύμα τη παρέλαβε απ’ εκεί για να τη φέρει στα πέρατα της γης. ‘’Ήρθε ο καιρός γι’ απελευθέρωση. Γνήσια παιδιά μου σας καλώ’’.

Και σεις παιδιά, γνήσια παιδιά αποκριθήκατε. Παρών: ΟΙ II γίνατε διακόσιοι, οι διακόσιοι πεντακόσιοι και η προσέλευση πιστών ακόμα εξακολουθεί.

Ας μη κλαίμε πια μανάδες που οι λεβέντες φεύγουνε. Πάνε να απελευθερώσουν τις αλυσοδεμένες μανάδες εκατομμυρίων σκοτωμένων παλληκαριών.

Μην κλαίτε μητερούλες για το φευγιό των συζύγων σας, σφίγγοντας τα παιδάκια σας στο στήθος με λυγμούς. Πρέπει να πάνε, για να εκδικηθούνε τους βάρβαρους που χώρισαν τη μάνα από το παιδί. Γιατί αν εμείς βλέπουμε τα παιδιά μας, ζωηρά και ξέγνοιαστα να παίζουν ελεύθερα, είναι γιατί άλλοι λεβέντες χάσανε το αίμα τους για εμάς στη Λιβύη, στη Ρωσία, στη Βόρειο Αφρική μποδίζοντας έτσι τους ληστές να πατήσουν και τη δική μας χώρα.

Ας σφίξουμε την καρδιά μας, ας κρύψουμε αθόρυβα τον πόνο μας, κι ας ορκιστούμε πως θα φανούμε αντάξιες της θυσίας των αγαπημένων μας παλληκαριών. Ας συσπειρωθούμε γύρω από το Κόμμα μας, τον αληθινό προστάτη και καθοδηγητή μας, για να συντρίψουμε τις όχεντρες που προσπαθούν να φαρμακώσουν τη οικογενειακή μας ζωή.

Ας τάξουμε ως σκοπό μας την εξυπηρέτηση του ιδανικού για το οποίο οι Εθελοντές μας, προσφέρουν το αίμα τους.

Ας ευχηθούμε στους μαχητές του Δίκαιου και της Ελευθερίας, καλή επάνοδο με τη σημασία της ΝΙΚΗΣ.

Ο φ. Ανδρέας Ζιαρτίδης απευθύνει τον πιο κάτω χαιρετισμό, εκ μέρους της Παγκύπριας Συντεχνιακής Επιτροπής.

Φίλοι, Συνεργάτες και Συναγωνιστές,

Η ΠΣΕ χαιρετίζει τη σημερινή έκτακτη ιστορική Συνδιάσκεψη, του μεγάλου, του λαμπρού Κόμματος του Εργαζομένου Λαού, του Ανορθωτικού Κόμματος, που με τη μεγάλη απόφαση του, της 16ης Ιουνίου θέτει και την τελευταίαν πέτραν στο ακαταμάχητο φρούριο, που ονομάζεται φρούριο των δικαιωμάτων και των διεκδικήσεων του Εργαζομένου Λαού της Πατρίδος μας.

Η ΠΣΕ είναι περήφανη γιατί πρώτα μεταξύ των πρώτων, τα ονόματα των τιμημένων παιδιών της, πήραν τη θέση τους, στον κατάλογο των εθελοντών της τιμής» κι αναφωνεί.

Ζήτω το Ανορθωτικό Κόμμα του Εργαζομένου Λαού.

Ο φ. Νίκος Στράτος απευθύνει τον πιο κάτω χαιρετισμό, εκ μέρους της Παγκύπριας Ένωσης Μικροκαταστηματαρχών.

Αγαπητοί μου φίλοι, Χαιρετίζω εκ μέρους της Παγκύπριας Επιτροπείας Μικροκαταστηματαρχών τη ιστορική μας, αυτή Συνδιάσκεψη. Οι μικροκαταστηματάρχες της Κύπρου που δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα κομμάτι από το όλο σώμα του Εργαζομένου Λαού, που και αυτό σήμερα αντιπροσωπεύονται με μια καλή αναλογία στη στρατιά των τιμημένων μας εθελοντών, δεν μπορεί παρά να χαιρετίσει τη ιστορική αυτή μέρα.

Εμπρός τιμημένα μας παιδιά. Τραβάτε τον τιμημένο σας δρόμο και δεν μπορεί παρά τα ονόματα σας, να καταταχθούν στην ιστορία δίπλα σ’ όλους εκείνους οι οποίοι πρόσφεραν το παν στο βωμό της Λευτεριάς.

Ζήτω το Κόμμα μας. Ζήτω η απελευθέρωση της Πατρίδας μας.

Ο φ. Χρ. Πέτας απευθύνει τον πιο κάτω χαιρετισμό, εκ μέρους των Μορφωτικών Συλλόγων Λευκωσίας.

Οι Μορφωτικοί Σύλλογοι της Επαρχίας Λευκωσίας με ανυπόκριτο ενθουσιασμό χαιρετίζουν τη σημερινή Συνδιάσκεψη, την σπουδαιοτέραν Κομματική Συνδιάσκεψη που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα στη νήσο μας.

Χαιρετίζουμε την ιστορικωτέραν μέρα του Έθνους μας και ορκιζόμαστε ότι το παράδειγμα των λαμπρών Ακελικών Ηρώων, θ’ ακολουθήσουν κατά χιλιάδες οι αγρότες μας.

Ζήτω το Λαμπρό μας Κόμμα. Ζήτω η 16η Ιουνίου. Ζήτω οι ένοπλες συμμαχικές δυνάμεις.

Ο φ. Ανδρέας Έλληνας χαιρετίζει τη Συνδιάσκεψη, σαν Κομματικό στέλεχος που υπηρετεί στο Στρατό εδώ και τρία χρόνια, με τα ακόλουθα λόγια.

Φίλοι Συναγωνιστές,

Σας απευθύνω εγκάρδιο χαιρετισμό από όλους τους Κύπριους αντιφασίστες στρατιώτες για τη μεγαλειώδη απόφαση σας, να πυκνώσετε τις γραμμές του αντιφασιστικού μετώπου για την απελευθέρωση όλων των υπόδουλων Λαών που χρόνια τώρα στενάζουν κάτω από το πιο βαρύ πέλμα που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα.

Η ψυχή μας αγαλλιάζει από συγκίνηση όταν βλέπουμε όλους εσάς που στην πρώτη φωνή του Κόμματος μας, προσφέρατε ότι μπορούσατε για την επίσπευση των αμυντικών έργων της Πατρίδας μας, όταν ο εχθρός βρισκόταν στα πρόθυρα του νησιού μας, να παίρνετε τώρα το ντουφέκι και να ζητάτε να πάτε να βρείτε τον εχθρό εκεί όπου βρίσκεται, για να τον χτυπήσετε.

Ευχόμεθα καλή επάνοδο πάνω στα φτερά της Νίκης, αφού πια ο φασισμός έχει εξαφανισθεί μια για πάντα από τη γη.

Ο φ. Ανδρέας Φάντης, εκ μέρους του Προεδρείου, θέτει στην έγκριση της Α’ Παγκύπριας Συνδιάσκεψης το ένα και μοναδικό θέμα της ημερήσιας διάταξης.

«Ενεργότερη συμμετοχή του Κόμματος μας στο ενιαίο αντιφασιστικό Πόλεμο, με ομιλητή τον Γενικό Γραμματέα του Κόμματος φ. Πλουτή Σέρβα, το οποίο εγκρίνεται με παρατεταμένα χειροκροτήματα.

Μέσα από τα θυελλώδη και παρατεταμένα χειροκροτήματα των αντιπροσώπων, των εθελοντών και όλου γενικά του ακροατηρίου, ο φ. Γενικός Γραμματέας ανεβαίνει στο βήμα και κάμνει την ακόλουθη ομιλία πάνω στο πιο πάνω θέμα.

(Ακολουθεί η ομιλία του φ. Γενικού Γραμματέα)

*Η ομιλία αυτή του φ. Γεν. Γραμματέα δημοσιεύτηκε στον «Ανεξάρτητον» υπό ημερομηνίαν 3,4,5,6,7,8,9 του Ιουλίου του 1943.¹

[Ανεξάρτητος, Σάββατο 3η Ιουλίου 1943]

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΤΑΚΤΟΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΝ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΟΥ Α.Κ.Ε.Λ.
Η ΕΝΕΡΓΟΤΕΡΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΑΚΕΛ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΝ

Η ομιλία του Γενικού Γραμματέως προς την Παγκύπριον Συνδιάσκεψιν

Αρχίζομεν από σήμερα δημοσιεύοντες την εμπεριστατομένην ομιλία του Γενικού Γραμματέα του Ανορθωτικού Κόμματος του Εργαζομένου Λαού εις την Παγκύπριαν Συνδιάσκεψιν της παρελθούσης Κυριακής επί της αποφάσεως του Κόμματος δι ενεργότερον συμμετοχήν εις την πολεμικήν προσπάθειαν.

Φίλοι, συναγωνιστές και συνεργάτες,

Η Ιστορική απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής της 16ης Ιουνίου 1943 για την ενεργότερη συμμετοχή του Κόμματος μας, στην πολεμική προσπάθεια, επέβαλε σ’ όλους εμάς τους αντιπροσώπους των Κομματικών οργανώσεων και τους Ακελιστές εθελοντές, να συνέλθουμε σ’ αυτήν την έκτακτη Κομματική μας Συνδιάσκεψη.

Ποια ήταν η απόφαση; Ομόφωνα η Κεντρική Επιτροπή εγκρίνει και επιδοκιμάζει την εισήγηση, για την ενεργότερη εθελοντική συμμετοχή του Κόμματος μας, στην πολεμική συμμαχική αντιφασιστική προσπάθεια. Όλα και τα 17 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής θέτουν τον εαυτό τους στη διάθεση του Κόμματος. Σε έντεκα ηγέτες του Κόμματος, μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, επιτρέπεται να πάρουν την τιμητική τους θέση, στο στρατό. Οι άλλοι καλούνται να παραμείνουν στις θέσεις τους, στρατιώτες κι αυτοί, της υπόθεσης του Κυπριακού Λαού, για να συνεχίσουν και να αναπτύξουν την Ακελική δουλειά.

Η απόφαση του Κόμματος επικροτείται με ενθουσιασμό από όλες τις Κομματικές Ομάδες, τους Κομματικούς Τομείς, τις Επαρχιακές Συνδιασκέψεις. Δεκάδες εκατοντάδες μέλη του Κόμματος δηλώνουν μέσα στο σύντομο χρονικό διάστημα, των δέκα ημερών, ότι επιθυμούν να συμμετέχουν στην Εθελοντική Δύναμη, για να πολεμήσουν οπουδήποτε και καταλαμβάνουν σήμερα τιμητική, δοξαστική θέση σ’ αυτή την πιο τιμητική, την πιο δοξασμένη Παγκύπρια Κομματική μας Συνδιάσκεψη.

Είναι η απόφαση αυτή ιστορική και θα παραμείνει η απόφαση της 16ης Ιουνίου.

Οι συνειδητές μάζες των εργατών και του εργαζόμενου λαού τη δέχθηκαν μ’ ενθουσιασμό. Μα οι πατριώτες, οι κακής ώρας πατριώτες πάγωσαν. Για μέρες βουλώθηκε το στόμα τους. Δεν γνώριζαν τι να πράξουν, τι θα πουν μπροστά στο κακό που τους βρήκε. Να μανουβράρουν; Μα πώς να μανουβράρουν; Οποιαδήποτε μανούβρα στην προκυμμένη περίπτωση θα απαιτούσε θυσίες αίματος. Να ξιφουλκήσουν; Μα πώς να ξιφουλκήσουν; Δεν είναι εύκολο να ξιφουλκήσει κανείς όταν ο αντίπαλος με ψηλά σηκωμένο το κεφάλι τραβάει περήφανα, τόσο μεγαλόπρεπα στη μάχη.

Εν τούτοις αποφάσισαν να ξιφουλκήσουν με το παλιό τραγούδι και το σύνθημα, ότι δεν εμπνέει εμπιστοσύνη το διάβημα του ΑΚΕΛ! Καμία εμπιστοσύνη! Κι άρχισαν να ψελλίζουν, στην αρχή στις γωνιές και στα κανόνια και κατόπι στις στήλες του αντιδραστικού Τύπου.

Καινούργια φαινόμενα ψελλίζουν. Παράξενο, Νέες εκδηλώσεις. Καινούργιες ακατανόητες στροφές και ελιγμοί του ΑΚΕΛ. Στρυμωγμένο στον τοίχο ζητά διέξοδο με την κατάταξη των στελεχών του, στο στρατό! Και να το δείτε τα μέλη δεν θ’ ακολουθήσουν, δε θα πειθαρχήσουν. Ανεξήγητη, μπερδεμένη, επιπόλαιη, μια επικίνδυνη οπωσδήποτε για μας τακτική.

Και προβάλλει πάλι η ξεσκισμένη σημαία του 1931, η εικοσάρα του 1939, η ασέβεια προς την εκκλησία, προς τα ιερά και τα θεία κτλ, κτλ. Και όλα αυτά για το πόπολο του λαουτζίκου εννοείται.

Και ταυτόχρονα, ενώ κραυγάζουν, με εξαιρετική μαεστρία και επιτηδειότητα σύρθηκαν κοντά στ’ άρτια των Στρατιωτικών Αρχών και με τον εμπιστευτικό τρόπο, που τους διακρίνει πάντοτε, (δηλαδή ύστερα από μια ώρα όλος ο κόσμος και οι γάτοι ακόμη, να γνωρίζουν τις εμπιστευτικές τους κουβέντες) σφύριξαν απειλητικά και με φωνή εξαίρετου τραγωδού: Μα τι κάμνετε λοιπόν κύριοι αξιωματικοί; Δε βλέπετε το φίδι, το φοβερό φίδι, που θα σα δαγκώσει; Δε βλέπετε ότι αυτοί δεν έρχονται να πολεμήσουν, αλλά έρχονται για να κατακτήσουν τον στρατό; Για το όνομα του Θεού μην τους δεχθείτε… Μην τους δεχθείτε.

Μα γαλήνια γαλήνια σαν πάντα στις τέτοιες στιγμές ακούστηκε η φωνή του στρατιώτη: Πολύ καλά, κύριοι Πατριώτες. Αντιλαμβανόμαστε την επιτηδειότητα τους. Μα βιαστείτε και ελάτε σεις να καταταχθείτε πρώτοι στο στρατό. Ελάτε σεις πρώτοι για ν’ αποτρέψετε τον κίνδυνο και ναρθούν αυτοί οι Ακελιστές δεύτεροι. Ελάτε λοιπόν. Υπάρχει ακόμη καιρός να τους προλάβετε, να προλάβετε το φίδι.

Και πραγματικά μας πρόλαβαν! Έτσι μίλησε χθες ένας αρχηγός του «Εθνικού» – του εθνικού σε εισαγωγικά βέβαια – Κόμματος. Το Κόμμα μας διεκήρυξε αυτός ο αρχηγός, πήρε πρώτο την απόφαση. Για κοιτάχτε, το γράφει το Καταστατικό.

Δεν αντιλέγουμε. Το γράφει το Καταστατικό. Με μόνη τη διαφορά, ότι απέναντι στις τιμημένες εκατοντάδες που κατευοδώνουμε αύριο για το στρατό, αυτοί θ’ αντιπαραβάλουν ένα Καταστατικό και μόνο ένα καταστατικό.

Αύριο Δευτέρα στις 2 ακριβώς το μεσημέρι, κατά τον πιο επίσημο τρόπο θα μας αντιπροσωπεύουν στο στρατό, επτά και πλέον εκατοντάδες παιδιά, μέλη και συμπαθούντες του Ανορθωτικού Κόμματος του Εργαζόμενου Λαού, που είναι γνήσιο γέννημα και θρέμμα των εργατών και των εργαζομένων, ενώ αυτούς θα τους αντιπροσωπεύει το πρώτο εθνικό άρθρο – του εθνικού Καταστατικού – του εθνικού των Κόμματος.

Αλλά ας επανέλθουμε στους ψιθύρους και τις κατηγορίες, εφ’ όσο κεντρικό μας καθήκον τίθεται σήμερα να μη μείνει κανείς απολύτως κανείς, καλής πίστεως άνθρωπος που να σταματούσε με δισταγμό μπροστά σ’ οποιαδήποτε, έστω και την παραμικρότερη κατηγορία.

Αλήθεια; Πόσο εύκολο, τραγικά εύκολο είναι για τους ανθρώπους, που ποτέ δεν παρακολούθησαν τα γεγονότα, που ποτέ δεν θέλησαν να το παρακολουθήσουν, που πάντα τα διαστρεβλώνουν, εσκεμμένα τα διαστρεβλώνουν, να κάθονται πίσω από το γραφείο ή κάτω από τη στέγη μιας λέσχης και να μιλούν για αλλοπρόσαλλη, ακατανόητη τακτική.

Και όταν τους καλείς να παρακολουθήσουν ψύχραιμα, τα γεγονότα με τη λογική, να παρακολουθήσουν την ιστορική σειρά των γεγονότων, να σταματήσουν με πνεύμα κρητικό και διαλεκτικό πάνω στο καθένα απ’ αυτά τα γεγονότα, τότε τους βλέπεις σαν τις υστερικές γυναίκες να κραυγάζουν. Τίποτα, τίποτα δε θέλουμε ν’ ακούσουμε! Τίποτε δε θέλουμε να παραδεχτούμε! Και το Θεό να καταθέσετε για μάρτυρα σας, πάλι αντεθνικούς και απατρίδες θα σας φωνάζουμε!

Δε θέλουν λοιπόν να παρακολουθήσουν τα γεγονότα, Δικαίωμα τους. Ο καθένας αντιλαμβάνεται πως τα συμφέροντα της κοινωνίας δεν μπορούν να παραβλαφθούν καθόλου, πως η ροή των πραγμάτων δεν μπορεί καθόλου ν’ αλλάξει, αν οι υστερικοί σ’ αυτό τον τόπο είναι κατά πέντε περισσότεροι ή λιγότεροι.

Υπάρχει όμως το πόπολο κατά τον κ. Σταυρινίδη υπάρχει ο λαός, ο κριτής λαός, ο λαός που πρέπει καλά να διαφωτιστεί και μ’ ακρίβεια να γνωρίσει τα γεγονότα. Και τα γεγονότα παραθέτουν τις ακόλουθες αδιάψευστες ζωντανές εικόνες, αρχίζοντας απ’ αυτή τούτη την αρχή, τη γένεση από τη συγκέντρωση των 32 στη Σκαρίνου, στις 14 τ’ Απρίλη του 1941 και φτάνοντας ίσα με τη σημερινή Συνδιάσκεψη μας.

 

[Ανεξάρτητος, Κυριακή 4η Ιουλίου 1943 – Μέρος Β’]

Τότε στην ιστορική αυτή σύσκεψη στο «περιβόητο» και περιλάλητο γι’ αυτούς συμπόσιο, ο εισηγητής κ. Γεώργιος Βασιλειάδης παρόλο που δεν παρουσιάστηκε μ’ αναλυμένη επεχταμένη εισήγηση (η ομιλία του δεν υπερέβαινε τη μια μισή σελίδα) εν τούτοις θεώρησε καθήκον του να αφιερώσει, το 1/3 σχεδόν της ομιλίας του, στο σημερινό αγώνα, καταλήγοντας με τα ακόλουθα:

«Η παρούσα συνέλευσις πιστεύει ακραδάντως, ότι η ίδρυσης Πολιτικού Κόμματος ως το υπό συζήτησιν, θα ενώσει και θα συντονίσει τας ενέργειας πολλών χιλιάδων Κυπρίων κατά τρόπον ώστε ηνωμένοι ούτοι εις ισχυρόν Πολιτικόν Κόμμα να δύνανται να παράσχουν θετικήν και πραγματικήν βοήθειαν εις τον φοβερό αυτόν πόλεμον, της δημοκρατίας κατά της απολυταρχίας και της εθνικής ελευθερίας των λαών κατά της βίας και της καταπιέσεως των όπλων.» (Βλέπε έγγραφον αρ. 1 ΑΚΕΛ).

Και θυμούνται όλοι το ολιγόλογον πρώτον ανακοινωθέν της Κεντρικής Επιτροπής, του Ανορθωτικού Κόμματος, που δημοσιεύτηκε την επαύριον, 15 τ’ Απρίλη 1941, στον «Ανεξάρτητο», πριν βέβαια βγει ακόμη η Σοβιετική Ένωση στον πόλεμο και που κατέληγε με τ’ ακόλουθα λόγια:

«Η ιδρυτική συνέλευσις ανεφέρθει στο κρίσιμο των σημερινών περιστάσεων και έκρινεν ότι η σύστασης Κόμματος, ως το ΑΚΕΛ, με καθαρός δημοκρατικόν, αντιφασιστικόν αντιχιτλερικόν χαρακτήρα, συνάδει πλήρως προς τον σημερινό αγώνα κατά της απολυταρχίας και της βίας.»

Αυτή ήταν η βάση πάνω στην οποία στηρίχτηκε το Κόμμα μας, όσον αφορά τον σημερινό πόλεμον, στα πρώτα του βήματα. Βάση καθαρά εθνική, καθαρά δημοκρατική.

Κανένας δεν έχει το δικαίωμα να διαστρεβλώνει τα γεγονότα. Λίγο πιο αργά, στις 16 Ιουλίου 1941, το Κόμμα μας, με την ευκαιρία της πραγματοποίησης της Άγγλο – Σοβιετικής Συμμαχίας απέστελλε συγχαρητήριο τηλεγράφημα στην Α. Ε τον Κυβερνήτη διακηρύττον τας, ότι είναι έτοιμο για το ενιαίο αντιφασιστικό αγώνα. Ύστερα από πέντε μόνο μέρες, στην 21 Ιουλίου;

Ο Έντιμος Διοικητής της Λεμεσού, μας διεβίβαζε τις ευχαριστίες της Α.Ε. , για το τηλεγράφημα μας.

Ύστερα από 39 μέρες στις 30 τ’ Αυγούστου, βλέπει το φως της δημοσιότητας, η έκκληση του Κόμματος μας, για τη μια μέρα δουλειά, για την άμυνα της Κύπρου. Διακηρύξαμε τότες:

«Χέρι με χέρι μ’ όλους τους λαούς με τον Ελληνικό, με τον Αγγλικό, το Σοβιετικό, τον Αμερικάνικο, μ’ όλους τους ελεύθερους λαούς, μ ‘ όλους τους υποδουλωμένους λαούς, ο Κυπριακός λαός είναι έτοιμος να προσφέρει όλες του τις δυνάμεις στον Συμμαχικόν αγώνα.»

Σ’ αυτή τη γραμμή συνεχίσαμε, γραμμή που στηριζόταν πάνω στη γερή κι ασάλευτη βάση, της προγραμματικής μας κατεύθυνσης. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα, να διαστρεβλώνει τα γεγονότα. Το Σεπτέμβρη του ίδιο χρόνου, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας προβαίνει σε δηλώσεις, για το εθνικό μέλλον της Ελλάδας και της Κύπρου, γνωστές ως ο «Οραματισμός του κ. Τσουδερού».

Πρώτα το Κόμμα μας, απ’ όλες τις Κυπριακές Οργανώσεις κι απ’ όλους τους Έλληνες Κύπριους, σπεύδει να χαιρετίσει τον οραματισμό του Τσουδερού και να διακηρύξει:

«Ότι οι τελευταίες δηλώσεις του Έλληνος Πρωθυπουργού σχετικά με το μέλλον της Κύπρου βρίσκονται σε πλήρη αρμονία με τους σκοπούς του σημερινού αντιφασιστικού πολέμου, που βρήκαν πανηγυρική εκδήλωση, τόσο στην ιστορική διακήρυξη του Ατλαντικού, όσο και στον πρόσφατο λόγο του Προέδρου της Σοβιετικής Ένωσης.»

Και πιο κάτω συνεχίζει το Κόμμα μας:

«Το Ανορθωτικό Κόμμα πιστεύει σαν αποτέλεσμα, του σημερινού πολέμου, που διεξάγεται ενάντια στην απολυταρχία και την εθνική υποδούλωση, θα δοθεί στην Κύπρο η ευκαιρία να συνενώσει τις τύχες της, με μια ελεύθερη και δημοκρατική Ελλάδα μέσα στα πλαίσια της οποίας οι εθνικές μειονότητες θ’ απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα, με τον Ελληνικό πληθυσμό.»

Υπογραμμίζουμε, Υπογραμμίζουμε για να το θυμούνται, αυτό καλά, τόσοι οι φίλοι μας, όσοι και οι περιπλανημένοι, από τους επικριτές μας. Αυτά λέχθηκαν λίγους μήνες, λίγους μονάχα μήνες ύστερα από την ίδρυση του Κόμματος μας. Αυτά λέχθηκαν και τυπώθηκαν στο χαρτί πριν ακόμη άλλος μιλήσει, πάνω στον οραματισμό του Τσουδερού.

Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και μόνο συκοφάντες έχουν το δικαίωμα, να διαστρεβλώνουν τα γεγονότα. Δεν θέλουμε να σταματήσουμε στο Πρόγραμμά μας και σ’ όλες τις διακηρύξεις μας, τα έγγραφα μας, πριν από το πρώτο μας Συνέδριο. Τα πιο πάνω ντοκουμέντα είναι αρκετά για να δείξουν την όλη εικόνα. Θα θέλουμε εν τούτοις σε μια σύντομη ανασκόπηση, να παραθέσουμε τα σημαντικότερα γεγονότα, τα σημαντικότερα συνθήματα μας, που δείχνουν την κομματική μας θέση έναντι του ενιαίου αντιφασιστικού συμμαχικού πολέμου, από το πρώτο μας συνέδριο ίσαμε σήμερα.

Ας αρχίσουμε λοιπόν από το έγγραφο του Πρώτου μας Συνεδρίου, που όπως είναι γνωστό συνήλθε σ’ αυτή τούτη την ίδια αίθουσα, στις 5 Οκτώβρη 1941.

Ποιο κεντρικό καθήκον έμπαινε τότε μπροστά μας; Να η απάντηση του Συνεδρίου:

«Ο λαός μας πρέπει να διαπαιδαγωγηθεί αντιφασιστικά. Η δουλειά μας πρέπει νάναι τέτοια ώστε τα Χιτλερο δηλητήρια με το οποίο ποτίστηκαν κάποτε τα πιο καθυστερημένα στρώματα του λαού, να ατονήσει. Η αντιφασιστική μας δουλειά πρέπει νάναι τόσο έντονη, ώστε όλοι ανεξαίρετα οι εργάτες και εργαζόμενοι, να νιώσουν την πραγματική σημασία του αντιφασιστικού αγώνα και ν’ αντιληφθούν, ότι η εργασία για την άμυνα της Νήσου είναι δουλειά που ενδιαφέρει ζωτικά κάθε συνειδητό και τίμιο άνθρωπο, όπως η εργασία για την άμυνα της Αγγλίας και της Σοβιετικής Ένωσης είναι δουλειά που ενδιαφέρει ζωτικά κάθε τίμιο Άγγλο και Σοβιετικό πολίτη. Ύστερα από 50 μέρες στην Ολομέλεια της Κεντρικής μας Επιτροπής θέσαμε σαν κεντρικό καθήκον:

«Να εκλαϊκεύσουμε τις συμμαχικές επιτυχίες… Να δουλέψουμε κατά τέτοιο τρόπο μέσα στις μάζες, ώστε αυτές όχι μόνο να προετοιμαστούν για ν’ απολαύσουν τους καρπούς της νίκης, αλλά και συνειδητά να προσφέρουν όλες τους, τις δυνάμεις για την επίτευξη αυτής της νίκης.»

Ύστερα από 15 περίπου μέρες, στις 6 του Δεκέμβρη 1941, όταν η Ιαπωνία κατά ύπουλο τρόπο χτυπούσε τους συμμάχους, η Γραμματεία έθετε τα πιο κάτω σαν κεντρικό καθήκον μπροστά στους εργάτες και γενικά μπροστά στον εργαζόμενο λαό:

«Ακολουθήστε τον τιμημένο δρόμο των εργατών της Μεγ. Βρετανίας, της Σοβιετικής Ένωσης, των Ηνωμένων Πολιτειών. Εντείνετε τις δυνάμεις σας, δουλεύετε ακούραστα σ’ όλους τους τομείς, που μπορούν να θεωρηθούν έργα αμύνης, έργα δημόσιας ασφάλειας. Νάστε έτοιμοι οποιαδήποτε στιγμή να προσφέρετε τις δυνάμεις σας, κάθε θυσία σ’ αυτό τον αγώνα, στον οποίο σήμερα προσφέρουν το αίμα τους, τα παιδιά του λαού σ’ όλες ανεξαίρετα τις μη φασιστικές χώρες.»

Στην 3η Ολομέλεια μας, στις 3 του Μάη 1942, εξακολουθεί η Κεντρική Επιτροπή να επιμένει στο ίδιο κεντρικό καθήκον, υπογραμμίζοντας:

«Άλλο ουσιαστικό μέτωπο απ’ αυτό το αντιφασιστικό, το αντιχιτλερικό, το αντιμουσσολινικό, το αντιδικτατορικό δεν υπάρχει σήμερα. Όσο πιο εντατικά δουλέψουμε τώρα σ’ αυτό το μέτωπο ανεξάρτητα αν ο κίνδυνος πλησιάζει ή απομακρύνεται από τις ακρογιαλιές μας, τόσο ισχυρότερες, αποτελεσματικότερες γίνονται οι δυνάμεις μας, για τον κατοπινό δρόμο προς την πραγματοποίηση του προγράμματος μας.

 

[Ανεξάρτητος, Τρίτη 6η Ιουλίου 1943 – Μέρος Γ]

Ύστερα από 27 ημέρες, στις 30 Μαΐου 1942, στην 4η Ολομέλεια μας, την ιστορική Ολομέλεια από την οποία βγήκε το πιο λαϊκό υπόμνημα, που γνώρισε ποτέ η Κύπρος, παραθέτουμε μπροστά στην Κυβέρνηση όλες εκείνες τις αιτίες, τις ουσιώδεις αιτίες, που εμποδίζουν την Κυπριακή συμβολή να γίνει ολόθερμη και πανλαϊκή. Υπογραμμίζαμε τότες:

«Κάτω από την πίεση όλων αυτών των γεγονότων, η μεγαλύτερη συμβολή του Κυπριακού Λαού σε έμψυχο υλικό, δεν μπορεί να αποβεί πραγματική συμβολή, αποτελεσματική συμβολή, συμβολή όπως τη θέλει ο συμμαχικός αγώνας. Θα λείπει απ’ αυτή τη συμβολή η διάθεση, το συναίσθημα, η ψυχή που θαυματουργεί, στους λαούς που παλεύουν για συγκεκριμένους σκοπούς, για ελευθερία με λαϊκό περιεχόμενο και σαφή καθορισμό.»

Μα δε σταματούμε εδώ. Ύστερα από 40 μέρες, αποτεινόμενοι στην Α.Ε. με ανοικτή επιστολή διακηρύτταμε:

«Ο Κυπριακός Λαός, σας διαβεβαιούμε, είναι άξιος να πραγματοποιήσει θαύματα, δώσατε του την ευκαιρία με την ικανοποίηση των δικαίων του πόθων.»

Ήταν τότε που την Κύπρο μας, την απειλούσε άμεσος κίνδυνος. Γι’ αυτό και το Κόμμα προέβαινε στην ακόλουθη έκκληση, προς όλα τα μέλη του Κόμματος, με ενδοκομματική εγκύκλιο:

«Σε περίπτωση πραγματικής άμυνας στην Κύπρο, το Κόμμα μας καλείται να πάρει πρωτοποριακή θέση. Όλα τα μέλη του κι όλα τα στελέχη του, πρέπει να μπουν στην πρώτη γραμμή του αγώνα. Το Κόμμα πρέπει να καλέσει το λαό να πράξει το καθήκον του. Ολόκληρη η καθοδήγηση του Κόμματος μας, πρέπει να καθοδηγεί τον αγώνα. Σύνθημά μας πρέπει νάναι: Κάθε Κύπριος να καταλάβει τη θέση του στην πρώτη γραμμή.»

Αυτά είναι τα γεγονότα. Τα γεγονότα μέσα στο οποία αντικαθρεπτίζεται το ηρωικό μας Κόμμα. Μόνο συκοφάντες μπορούν να κλείσουν τα μάτια σ’ αυτά τα γεγονότα.

Και συνεχίζει το Κόμμα μας, την ίδια γραμμή.

Στη 5η Ολομέλεια μας, στις 14.9.42 το Κόμμα επιμένει και πάλιν για την εξασφάλιση ευνοϊκών συνθηκών, στην αντιφασιστική πολεμική προσπάθεια.

«Το Κόμμα ολόκληρο – υπογραμμίζαμε στην έκθεση μας- μένει πάντα με την ελπίδα της αλλαγής, της αλλαγής της Κυβερνητικής τακτικής, για τη δημιουργία όλων εκείνων των προϋποθέσεων που θα εξασφάλιζαν τη μεγαλύτερη, την ένθερμη και την ολόψυχη ενεργό συμμετοχή του Κυπριακού Λαού, στην πολεμική δράση. Το Κόμμα μας, δεν θα παύσει ποτέ να εργάζεται γι’ αυτές τις προϋποθέσεις.»

Στην 6η Ολομέλεια, στις 3 του Νιόβρη, ξαναφωνάζουμε στην Κυβέρνηση: « Ένα υπεύθυνο λαϊκοδημοκρατικό εκλεγμένο Νομοθετικό Σώμα, θα εξασφάλιζε από τη μια μεριά σωστή εθνική πολιτική και από την άλλη εξυπηρετική για το λαό λύση, όλων των οικονομικών προβλημάτων του τόπου. Μια τέτοια κατάσταση θα εξασφάλιζε όλες εκείνες τες προϋποθέσεις, που θα επέτρεπαν στον Κύπριο εργάτη και εργαζόμενο να καταλάβει ακόμη πιο τιμητική θέση, στο αντιφασιστικό πολεμικό μέτωπο.

Και στο Δεύτερο μας Συνέδριο, στις 30 του Γενάρη 1943, διακηρύτταμε συμπερασματικά, ότι το Κόμμα ολόκληρο παραμένει προσηλωμένο στην υπόθεση της αντιφασιστικής νίκης, γιατί σύμφωνα με τα επιγραμματικά λόγια, του ξακουστού Ρώσου συγγραφέα «Ιλία Έρεμπουρκ»: «Είναι φανερό πως δεν μπορεί να υπάρξει συμβίωση φασισμού και ανθρώπινων υπάρξεων. Ή η ανθρωπότητα θα καταστραφεί από το φασισμό ή ο φασισμός θα εξολοθρευθεί από την ανθρωπότητα.

Το Κόμμα ολόκληρο καταδίκασε στο Δεύτερο του Συνέδριο την αντίδραση της Κυβέρνησης, προς τις Κυπριακές αξιώσεις καταδίκασε τη γραμμή της «Ελευθερίας» καταδίκασε την τακτική όλων των ανεμόμυλων και κατέληγε στο γενικό συμπέρασμα:

«Θα συνεχίσει μέχρι τέλους την πιο πάνω καθαρά αντιφασιστική τακτική του, για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του λαού, μέσα στα πλαίσια των καθηκόντων που θέτει μπροστά μας ο σημερινός πόλεμος.»

Αυτή είναι η όλη μας γραμμή. Σ’ αυτή τη γραμμή συνεχίζουμε σήμερα, με σαφήνεια και υγιή κομματικό προσανατολισμό. Αυτή τη γραμμή θα συνεχίσουμε μέχρι τέλους.

Θα πρεπε κανείς να σταματήσει πάνω στην εθνική μας πολιτική λεπτομερειακά εφ’ όσον η εθνική μας πολιτική αποτελεί σήμερα τον κυριότερο στόχο. Εντούτοις επαναλαμβάνω ότι οι φίλοι μας, κείνοι που αγαπούν, το Κόμμα μας δεν έχουν παρά να ανοίξουν οποιαδήποτε σελίδα της ιστορίας του Κόμματος μας, για να δουν ότι το Κόμμα μας σ’ όλες τις περιπτώσεις κράτησε με τιμή στα ροζιάρικα του χέρια την εθνική υπόθεση μας, κτυπώντας από τη μια μεριά τους σοβινιστές, που θέλουν να δημιουργήσουν φυλετικά μίση και από την άλλη μεριά καθοδηγώντας το λαό προς τη σωστή, την αποτελεσματική λύση του εθνικού μας ζητήματος.

Υπάρχουν εντούτοις οι ανόητοι, που εξακολουθούν μέχρι σήμερα να μας κατηγορούν ότι στο Πρόγραμμα μας, στο Καταστατικό μας και στα πρώτα μας έγγραφα δεν γίνεται καμία μνεία, για το ενωτικό μας ζήτημα. Δεν ξέρουμε κατά πόσον λογικοί άνθρωποι θα μπορούσαν να αποδείξουν, ότι πραγματικά μέσα στο Πρόγραμμα μας δεν διαφαίνεται ο πλέρια εθνικός χαρακτήρας, του Κόμματος μας. Για κείνους εντούτοις που επιμένουν να λέγουν, ότι τα πρώτα μας έγγραφα δεν αναφέρουν καθόλου το εθνικό ζήτημα, ένα πράγμα θα θέλαμε να πούμε και στο οποίο τους καλούμε να δώσουν μια απάντηση. Ας ανοίξουν οποιαδήποτε εφημερίδα της εποχής αυτής, κι ας μας δείξουν έστω κ’ ένα άρθρο στο οποίο το εθνικό ζήτημα να τίθεται κατά πιο ριζοσπαστικό τρόπο απ’ ότι τέθηκε στα δικά μας έγγραφα.

Ας απαντήσουν λοιπόν, όσοι θέλουν να περάσουν στη σωρεία των απατεώνων και των δολοφόνων, ας απαντήσουν πάνω στη βάση των πιο πάνω γεγονότων, ας καλοκοιτάξουν αυτά τα γεγονότα και ας μας υποδείξουν έστω και μια σελίδα από την ιστορία του νεαρού λαμπρού μας Κόμματος, στην οποία να μη διαφαίνεται εθνική λαϊκή πολιτική, στην οποία να διακρίνουν αλλοπρόσαλλη πολιτική, πολιτική άλλη απ’ αυτή που ακολουθούμε σήμερα.

Μα διερωτώνται μερικοί; Πώς συμβαίνει και θέταμε τότες, πέρσι τον Μάη του 1942 προϋποθέσεις, ενώ σήμερα καλείτε τον λαό σε εθελοντική κατάταξη; Δεν αποτελεί αλλαγή της πολιτικής; Δεν αποτελεί αυτό αλλαγή της κατεύθυνσης;

Ένας καλός παρατηρητής, ένας άνθρωπος με σύνεση και φρόνηση, που μελετά και ζυγίζει καλά τα πράγματα – πριν ανοίξει το στόμα του, δεν θα μπορούσε να διακρίνει καμιά διαφορά μεταξύ, της τότε στάση μας και της σημερινής στάσης μας, γιατί απλούστατα ούτε τότε, αλλ’ ούτε και σήμερα φυσικά αντιταχθήκαμε, στην εθελοντική κατάταξη στο στρατό.

Τότες που συντάσσαμε το υπόμνημα μας, υπήρχαν χιλιάδες εθελοντές, που τους χειροκροτούσαμε και τους παινεύαμε. Ανάμεσα σ’ αυτές τις χιλιάδες υπήρχαν πολλά, πάρα πολλά μέλη του Κόμματος μας και πολλές πάρα πολλές εκατοντάδες που ακολουθούν τη σημαία του λαμπρού μας Κόμματος.

Τότες που βγάζαμε το υπόμνημα μας, υποδεικνύαμε τις δύο βασικές προϋποθέσεις (μια επίσημη υπόσχεση για το εθνικό μας μέλλον και μια αντιπροσωπευτική συμμετοχή του λαού, στη λύση των οικονομικών μας προβλημάτων) για την πιο ένθερμη, την ολόψυχη συμμετοχή του λαού μας, στην πολεμική προσπάθεια.

Σήμερα υποδεικνύουμε πάλι στις ίδιες προϋποθέσεις, για ενεργότερη συμμετοχή. Δεν υποστείλαμε τη σημαία για την εξασφάλιση των προϋποθέσεων, αλλ’ ούτε και θα την αποστείλουμε. Απόδειξη: Εντατικά διεκδικούμε πολιτικές ελευθερίες. Δραστήρια λάβαμε μέρος στις Δημοτικές Εκλογές και χρησιμοποιούμε τις Δημαρχίες, όπου πετύχαμε για την προώθηση αυτών, τούτων των προϋποθέσεων. Μαχητικά αντιτασσόμεθα στο σύστημα των διορισμών και με αφοσίωση, με πείσμα και θέληση δουλεύουμε, για την εξασφάλιση των οικονομικών ζητημάτων του λαού.

 

[Ανεξάρτητος, Τετάρτη 7η Ιουλίου 1943 – Μέρος Δ]

Δεν υποστείλαμε τη σημαία μας, αλλ’ ούτε και θα την υποστείλουμε ποτές, γιατί ο αγώνας μας είτε στο μέτωπο, είτε στα μετόπισθεν, είναι αγώνας λαϊκός, είναι αγώνας του δίκαιου ενάντια στην αδικία, είναι αγώνας προστασίας των συμφερόντων των μαζών ενάντια στην απληστία της ολιγαρχίας, είναι αγώνας για το ψωμί του φτωχού, για γάλα του παιδιού, για το δίκαιο του εργάτη, για το συμφέρον του εργαζόμενου, για την ευτυχία και τη χαρά σ’ όλους αυτούς που δημιουργούν τ΄ αγαθά της γης.

Εντούτοις θα μας αντιλέουν οι αντίπαλοι μας: Σας πιστεύουμε – θα μας πουν- ότι και σήμερα θέτετε τις ίδιες προϋποθέσεις, που θέτατε και τότες, για την υποχρεωτική στρατολογία. Γιατί όμως δεν ρίψατε και τότες το ίδιο σύνθημα, που ρίψατε σήμερα: Γιατί και τότες διατηρώντας τις επιφυλάξεις σας για την υποχρεωτική στρατολογία, δε ρίξατε το ίδιο σύνθημα που ρίπτετε σήμερα, για την εθελοντική κατάταξη εις τον στρατόν.

Σωστή και δικαιολογημένη η απορία και απλή, πολύ απλή η απάντηση:

Τότε δε ρίξαμε το σύνθημα γιατί οι συνθήκες, ούτε αντικειμενικά, ούτε υποκειμενικά, ήσαν ώριμες. Σήμερα ρίψαμε το σύνθημα, γιατί οι συνθήκες και αντικειμενικά και υποκειμενικά είναι ώριμες.

Τότε – όλοι θυμώσατε- ο Ρόμελ πλησίαζε προς την Αλεξάνδρεια, διέσχιζε θριαμβευτικά της έρημο και τα Ρωσικά στρατεύματα εγκατέλειπαν την μια βιομηχανική πόλη, ύστερα από την άλλη, υποχωρώντες συνεχώς και πιο ανατολικά, συνεχώς νοτιότερα. Οι διαθέσεις του Κυπριακού Λαού ήσαν, διαθέσεις απαισιοδοξίας. Προς σε τι τότε το Κόμμα μας ήταν νεαρότερο, αριθμούσε ένας χρόνος ζωής κι ο καθένας αντιλαμβάνεται πως ήταν τρομερό, γι’ αυτό να σηκώσει όλο το βάρος παλεύοντας ταυτόχρονα και ενάντια σ’ όλους εκείνους, τις οργανώσεις και τις εφημερίδες προ παντώς, τις εφημερίδες, που θάπαιρναν αντίθετη κατεύθυνση, καλή ώρα όπως και σήμερα.

Είναι στον καθένα φανερό, πως το σύνθημα της εθελοντικής κατάταξης στο στρατό θάταν τότε αψυχολόγητο και δε θα φερνε αποτέλεσμα.

Τα πράγματα σήμερα έχουν δείξει κατά τον πιο πασιφανή τρόπο, ότι και τότε, πέρσι οι αντίπαλοι μας, οι σημερινοί μας αντίπαλοι, οι εφημερίδες που σήμερα κτυπούν με φανατισμό εμάς, θα μας κτυπούσαν με περισσότερο φανατισμό και πιθανότατα τ’ αποτελέσματά της εκστρατείας τους νάτα τότε καταστρεπτικά, για την Κυπριακή υπόθεση, ενώ σήμερα τα αποτελέσματα του συνθήματος είναι τόσο θριαμβευτικά και για την Κυπριακή υπόθεση και για το Κόμμα μας.

Επιμένουμε.

Δεν είναι σωστό να μείνει κανείς με την εντύπωση ότι αν εκδηλωνόμαστε τότε, είτε υπέρ της υποχρεωτικής στρατολογίας, είτε ενεργά και δραστήρια για την εθελοντική κατάταξη στο στρατό και την υποστηρίζαμε με τον τρόπο που την υποστηρίζουμε σήμερα, οι αντίπαλοι μας δεν θα βρισκαν επιχειρήματα να μας κτυπήσουν και θα θεωρούσαν καθήκον τους, να σταθούν στο πλευρό μας, για να μας υποστηρίξουν. Μια τέτοια σκέψη θάταν σκέψη πολύ απλοϊκή.

Το υπόμνημα του Κόμματος, καθώς επίσης και το υπόμνημα της Α. Πανιερότητας του Τοποτηρητή του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου, πάνω στο ζήτημα της, σε μεγαλύτερο βαθμό συνεισφοράς σε έμψυχο υλικό του Κυπριακού Λαού, υποστηρίχτηκε απ’ όλους ανεξάρτητα και τους φίλους μας και τους εχθρούς μας, υποστηρίχτηκε κυρίως και από τις δύο εφημερίδες και τον «Κυπριακό Φύλακα» και την «Ελευθερία». Ένας Κύπριος που ζήτησε τότε να πάρει αντίθετη άποψη, δέχτηκε τη φιλοξενία μόνο από την Αγγλική εφημερίδα «Σάϊπρους Πόστ» και κτυπήθηκε απ’ όλες τις άλλες εφημερίδες. Κι όταν αυτός ζήτησε να στείλει, σαν άμυνα μια απάντηση υπό τύπον ανοιχτής επιστολής, τότε και ο «Κυπριακός Φύλακας» και η «Ελευθερία», η σημερινή ίδια «Ελευθερία», του έδειξε την πόρτα.

Πέρσι λοιπόν, με δυσμενείς αντικειμενικές συνθήκες και με την υποκειμενική μας αδυναμία, τη νεαρότητα του Κόμματος μας, το σύνθημα μας, το σύνθημα της εθελοντικής κατάταξης στο στρατό θα σπαραλιάζονταν, κάτω από τα γαμψά νύχια της αντίδρασης.

Φέτος το ίδιο σύνθημα κάτω από τις νέες, τις ευμενείς αντικειμενικές συνθήκες και με τη δύναμη που απόκτησε το Κόμμα μας, κατά τον τελευταίο καιρό δεν μπορούσε παρά να δώσει τ’ αποτελέσματα που έδωσε σήμερα, τους καρπούς, τους οποίους συναθροιστήκαμε σήμερα για να μαζέψουμε, τους καρπούς μπροστά στους οποίους όλοι τρίβουν τα μάτια τους, τους καρπούς για τους οποίους αισθάνεται εξαιρετική τιμή η Κύπρος μας, τους καρπούς για τους οποίους είμαστε εξαιρετικά περήφανοι και των οποίων το αποτέλεσμα θάναι εξαιρετικά ευεργετικό στην άλλη κατοπινή μας δράση, τους καρπούς τέλος, τους οποίους θα χαιρετίσουν οι Έλληνες όπου κι αν βρίσκονται και για τους οποίους με χρυσά γράμματα θα γράψει η ιστορία.

Και ποιοι είναι καρποί αυτοί;

Στις 16 Ιουνίου, πριν 11 μέρες ρίχτηκε το σύνθημα. Η αίσθηση ήταν γενική, οι Επαρχιακές Οργανώσεις μας, αγκαλιάζουν αμέσως το σύνθημα της Κεντρικής Επιτροπής και οι μάζες το δέχονται, με εμπιστοσύνη. Για ρίξτε μια ματιά σ’ ότι παρουσίασαν εδώ οι οργανώσεις μας. Η Λευκωσία κατέβηκε με 300, η Αμμόχωστος κατέβηκε με 238, η Λεμεσός κατέβηκε με 112, η Λάρνακα κατέβηκε με 41, η Πάφος κατέβηκε με 40. Το όλον 731 Ακελιστές εθελοντές.

 

[Ανεξάρτητος, Πέμπτη 8η Ιουλίου 1943 – Μέρος Ε]

Προσέξετε ακόμη, ρίψετε μια ματιά στους Ακελιστές υποδηματεργάτες Λευκωσίας, που και οι 54 ζητούν να ακολουθήσουν τον τιμημένο δρόμο, που δείχνει το Κόμμα μας. Ρίψετε μια ματιά στην Κομματική Οργάνωση της Αγλαντζιάς, την Κομματικήν Οργάνωση του Μόρφου, στη Χωριτικήν Επιτροπή Δερύνειας, στους κουρείς Λευκωσίας και πέστε μου ποιος Ακελιστής δεν αισθάνεται τη μεγαλύτερη χαρά, τη μεγαλύτερη υπερηφάνεια για το ότι ανήκει στο τιμημένο μας Κόμμα.

Και ρίψετε ακόμη μια ματιά σ’ αυτή την επιστολή:

«Προς την Ε.Ε. ΑΚΕΛ Λεμεσού,

Φίλοι,

Μετά την εθνικήν σας χειρονομίαν και επειδή εγώ αδυνατώ, λόγω της ηλικίας μου να προσφέρω εμπράκτως τας στρατιωτικάς μου υπηρεσίας πλάι στα καλά μας παιδιά, που με τόσην αυτοθυσίαν σπεύδουν εις τη φωνήν της αγωνιζόμενης πατρίδας μας και υπέρ της ελευθερίας όλων των Λαών, παρακαλώ να με κατατάξετε ως στρατιώτην του ΑΚΕΛ.

Μετά τιμής

Ευέλθων Σχίζας

Εθελοντής του 1897 και 1912-13»

Μα πριν καταλήξω στα γενικά μας συμπεράσματα, θα πρέπει να δώσω και μια εξήγηση, τελική εξήγηση, πάνω στο ζήτημα της υποχρεωτικής στρατολογίας. Το Κόμμα μας ποτές δεν υποστήριξε, αλλ’ ούτε και θα υποστηρίξει κάτω από τις δεδομένες συνθήκες, το σύνθημα της υποχρεωτικής στρατολογίας, γιατί απλούστατα δεν είναι αντιπροσωπευτικό σώμα της ολότητας του Κυπριακού Λαού. Το Κόμμα μας, σα ρεαλιστικό Κόμμα, αποτείνεται μόνο προς τις μάζες, τις οποίες επηρεάζει φωνάζοντας προς αυτές: Αυτός είναι ο τιμητικός δρόμος της, ο δρόμος εθελοντικής κατάταξης στο στρατό. Ακολουθήσατε τον! Το Κόμμα σέβεται τον εαυτό του και γνωρίζει καλά τους σκοπούς για τους οποίους αγωνίζεται, δεν έχει τίποτα περισσότερο να προσθέσει απ’ αυτό. Δεν έχει τίποτα περισσότερο να προσθέσει πέραν από την έκκληση: Καταταχθείτε εθελοντικά στο στρατό!

Δεν πρέπει να κρύψουμε κι ορισμένα οικογενειακά μας. Ας τα πούμε όλα φανερά μια κ’ είμαστε Κόμμα που ήδη περιβάλλεται, με τόση στοργή και τόση αγάπη από το λαό. Ας τα πούμε λοιπόν φανερά.

Μερικοί από τους φίλους μας τρομοκρατήθηκαν κι άρχισαν να διερωτώνται. Μα τι γίνεται; Τι κάνει η Κεντρική μας Επιτροπή; Που ξανά ακούστηκε 11 από τους 17 Κεντρικούς μας Εκπροσώπους, τα 2/3 της Κεντρικής μας καθοδήγησης να πηγαίνουν στο στρατό; Μα αδυνατούμε πολύ. Το Κόμμα μας θα χαθεί δίχως αυτά τα στελέχη. Πάντοτε λέγαμε και υπογραμμίζαμε, ότι υποφέραμε από την έλλειψη στελεχών. Και σήμερα με μια μονοκοντυλιά χάνουμε τα περισσότερα και τα καλύτερα μας στελέχη; Τι συμβαίνει λοιπόν;

Κι όμως το ζήτημα είναι απλούστατο. Στην πάλη δημιουργούνται και ατσαλώνονται τα στελέχη. Έχουν μεγάλο άδικο οι φίλοι μας, να βλέπουν τόσο τραγικά τα ζητήματα. Βέβαια θα δυσκολευτούμε πολύ στην αρχή. Χάνουμε τους καλύτερους μας ανθρώπους. Θα δυσκολευτούμε στους πρώτους δύο-τρεις μήνες, δεν χάθηκαν όμως οι άνθρωποι. Για κοιτάξτε το κύρος και την αίγλη, που απέκτησε το Κόμμα μας. Για κοιτάξτε γύρω πόσοι μας χειροκροτούν. Για κοιτάξτε τις ηθικές τεράστιες δυνάμεις απεκτήσαμε. Για κοιτάξτε πάνω σε πιο ηθικό πελώριο βάθρο στεκόμαστε σήμερα. Φεύγουν οι άνθρωποι μας, μα εκατοντάδες άλλοι εργάτες είναι έτοιμοι ν’ αναπληρώσουν τις θέσεις τους. Φεύγουν οι άνθρωποι μας, αλλά με την πειθαρχημένη τους ζωή στο τράτο, θα καλλιεργούν καθημερινά το κύρος του Κόμματος. Με τ’ ανδραγαθήματα τους θα προσδίδουν συνεχώς και μεγαλύτερη δύναμη, στο Κόμμα. Η Κύπρος δεν είναι άγονο νησί, είναι εύφορο, πολύ εύφορο νησί. Και όπως η γη μας, σαν την καλλιεργήσεις, την καλλιεργήσεις καλά, αποδίδει άφθονους και ζηλευτούς καρπούς, έτσι και το Κυπριακό ανθρώπινο υλικό, σαν το καλλιεργήσουμε με κείνα τα μέσα και κείνη τη δύναμη, που μας προσφέρει σήμερα το Εθελοντικό μας Σώμα, θάχουμε άφθονους και ζηλευτούς καρπούς.

Δουλεύαμε φίλοι μας σκληρά. Δουλεύαμε όμως μέσα σ’ ένα χωράφι, που τοπνιγαν πολλές φορές τ’ αγκάθια. Καμιά φορά τα σπαρτά μας, εκεί που ξεφυτρώνουν περιπλεκόντουσαν και πνιγόντουσαν μέσα στ΄ αγκάθια ή χανόντουσαν από το δηλητήριο, που τους έχυναν οι επιτήδειοι. Δουλεύαμε κι όλο δουλεύαμε και ήταν καλοί οι καρποί μας, παρά το δηλητήριο της αντίδρασης. Μα σήμερα το Εθελοντικό μας Σώμα επέδρασσε τόσο ευεργετικά σ’ όλη μας της δουλειά, σαν την ανοιξιάτικη βροχή, που επιτρέπει στο βλαστάρι ν’ αναπτυχθεί, να κάνει κορμό και να μεγαλώσει περιφρονώντας τ’ αγκάθια, που τραβούν στο μαρασμό. Ήταν τα αγκάθια πολλά και σήμερα τα περιορίσαμε, χωρίς εν τούτοις και να τα ξεκαθαρίσουμε ολότελα. Μα τ’ αγκάθια που ήδη έμειναν είναι ολοφάνερα κ’ είναι γνωστό το δηλητήριο τους, στον καθένα. Με το Εθελοντικό μας Σώμα κατορθώσαμε σήμερα να δείξουμε σε πολλούς, πάρα πολλούς αγνούς πατριώτες, που ακριβώς βρίσκονται τ’ αγκάθια, πως δηλητηριάζουνε και πως πνίγουν την ατμόσφαιρα. Κατορθώσαμε να δείξουμε σ’ αυτούς, πως να προφυλάγονται από τ’ αγκάθια. Φεύγουν λοιπόν, οι φίλοι μας, μα πίσω τους αφήνουν μια κληρονομιά. Φεύγουν και παν, μα κει που παν, με την ανδρεία τους και τον ηρωισμό τους θα μας οργανώνουν συνεχώς, το χωράφι μέσα στο οποίο πλούσιοι κ’ ευεργετικοί θάναι οι καρποί.

Φεύγουν και πάνε οι φίλοι μας. Φεύγουν και καταθέτουν δύο μεγάλες σημαντικές, ηθικές καταθέσεις. Η μια κατάθεση τους, κατάθεση σε αίμα και θυσία είναι για την Κυπριακή μας υπόθεση, για το εθνικό, πολιτικό και το κοινωνικό μέλλον του Νησιού μας. Περήφανη, αγέρωχη και ηρωική θα σηκωθεί, αμέσως, ύστερα από τον πόλεμο η Κύπρος μας και δείχνοντας σε τόνο μεγαλόπρεπο και επιβλητικό στην Ιερή αυτή κατάθεση των παιδιών της εργατικής τάξης και του εργαζόμενου λαού, θα διεκδικεί την ικανοποίηση όλων των δικαίων τη των δικαίων για τα οποία προσφέρουν σήμερα το αίμα τους, οι ήρωες μας.

 

[Ανεξάρτητος, Παρασκευή 9η Ιουλίου 1943 – Μέρος Στ]

Η δεύτερη κατάθεση, κατάθεση σε αίμα και θυσία είναι κατάθεση για το λαμπρό μας Κόμμα, για τους σημερινούς και μελλοντικούς αγώνες μας, στην κατάκτηση των μαζών και την καθοδήγηση τους, προς μια πιο ευτυχισμένη ζωή. Περήφανο, αγέρωχο και ηρωικό προβάλλει σήμερα, το Κόμμα μας και διεκδικεί εν ονόματι αυτής της κατάθεσης, την πραγματική ηγεσία στο νησί. Και θα διεκδικεί με μαχητικότητα την ικανοποίηση των δικαίων των εργατών και του εργαζομένου λαού. Καμιά ταπεινή κεφαλή δεν θάχει πια το δικαίωμα να σταθεί μπροστά στο Κόμμα, που λαμπρύνει ήδη με το παράδειγμα των ηρώων μας, την Ιστορία του Νησιού μας. Κανένας συκοφάντης πατριδοκάπηλος δεν θάχει πια τη δύναμη, κάτω από τα σφυροκοπήματα, της δικής μας δύναμης, να παραπλανήσει τον εργαζόμενο λαό.

Φεύγουν οι φίλοι μας κι αφήνουν πίσω τους, μια κληρονομία, την πιο αθάνατη, την πιο μεγαλοπρεπή κληρονομιά, πάνω στην οποία το Κόμμα μας θα πρέπει να οικοδομήσει όλη τη συστηματική του δουλειά, για το δίκαιο των εργαζομένων.

Φεύγουν και παν οι φίλοι μας, για να συναντηθούν με τ’ άλλα παιδιά του εργαζόμενου λαού της χώρας μας, για να συναντηθούν σε κοινό μέτωπο αγώνα, με τους Έλληνες αδελφούς μας αγωνιστές, με τους Βρετανούς, Αμερικάνους, τους Ρώσους, τους Κινέζους, τους Ουκρανούς, τους Γιουγκοσλάβους, τους Γάλλους αγωνιστές και κει χέρι με χέρι, να καταφέρουνε ισχυρά και θανάσιμα τα κτυπήματα ενάντια στο θηρίο που μάνιασε, το φασισμό που ζητά να σπαράξει ολάκερη την ανθρωπότητα, με τα ματοβαμμένα του νύχια.

Φεύγουν και παν για να προσφέρουν κι αυτοί την υπέρτατη θυσία του αίματος, για την ελευθερία της Ελλάδος μας, που υποφέρει τόσο τραγικά, τόσο τρομερά, τόσο ανεκδιήγητα κάτω από τη φασιστική μπότα. Το 20% του Ελληνικού πληθυσμού της Ελλάδος, το ξεμπέρδεψαν ήδη οι καταραμένοι φασίστες, κατά την περασμένη άνοιξη. Φρίττει κανείς να σκεφθεί, ότι το εξοντωτικό τους έργο, οδηγεί προς την εξαφάνιση του Ελληνικού Λαού. Και φρίττει ακόμη πιο πολύ, να σκεφθεί κανείς ότι καθάρματα που χειροκροτούν, τους δήμους της Ελλάδας και των άλλων χωρών κυκλοφορούν ελεύτερα στας πόλεις μας αγκαλιαστοί, από ένθερμους πατριώτες.

Φεύγουν και παν οι φίλοι μας, για να προσφέρουν κι αυτοί με την υπέρτατη θυσία του αίματος, τη συνδρομή τους, στην απελευθέρωση της Ευρώπης, της Ευρώπης που πρέπει επιτέλους να βαδίσει προς μια χαρούμενη κ’ ευτυχισμένη ζωή, απαλλαγμένη από κάθε δυστυχία και εξευτελισμό του ανθρώπινου γένους.

Φεύγουν και παν οι φίλοι μας, για να προσφέρουν την υπέρτατη θυσία του αίματος, τη συνδρομή τους, τη μεγάλη τους συνδρομή, στην υπόθεση της Πατρίδας μας, την εθνικήν, την πολιτική, την κοινωνική.

Κι όταν αύριο το κανόνι θα σιγήσει και οι χαρμόσυνες καμπάνες της νίκης θα ηχήσουν, εμείς στ’ ακρογιάλι θα στεκόμαστε αναμένοντας τους ήρωες μας, να ξαναπατήσουν το πόδι τους, στο πολυαγαπημένο μας Νησί και τότες στις γραμμές του ίδιου, του Κόμματος, από το οποίο ξεκίνησαν προχωρώντας προς τη δόξα και τον ηρωισμό, θα βρουν την πιο τιμητική θέση, σ’ όλους τους κατοπινούς αγώνες. Θάναι για μας το καμάρι μας, θάναι για μας οι ατσαλωμένοι καθοδηγητές, θάναι για μας η κύρια βασική δύναμη, θάναι για μας οι καπετάνιοι που θα οδηγούν το ωραίο και μεγαλόπρεπο κομματικό μας καράβι, προς το λιμάνι της λευτεριάς και της κοινωνικής δικαιοσύνης, προς το λιμάνι μέσα στο οποίο θ’ ακουσθεί και θα γραφτεί με χρυσά γράμματα η κραυγή. Καμιά θυσία δε στάθηκε ανώφελη σ’ αυτό τον τιτάνιο αγώνα, καμιά ρανίδα αίματος δεν χάθηκε χωρίς σκοπό.

Φεύγουν οι φίλοι μας κι αφήνουν πίσω τους, τα φυλακτά τους, τα οποία εμείς με τιμή και αυτοθυσία οφείλουμε να υπερασπιστούμε.

Φεύγουν φωνάζοντας προς εμάς. Φίλοι μας, σας αφήνουμε το λαμπρό μας Κόμμα. Φροντίστε να διατηρήσετε και ν’ αναπτύξετε τη μαχητικότητα του. Προστατεύσατε το, από κάθε εχθρό, ύπουλο εχθρό. Σηκώστε το ακόμα πιο ψηλά. Κάμετε το ακόμη πιο αγαπητό στις μάζες των εργατών και των εργαζομένων.

Κι εμείς ας ορκιστούμε φίλοι μου, αυτή την αγία στιγμή, ότι το Κόμμα μας θα βρίσκεται πάντα στο κέντρο της προσοχής μας, θα το προστατεύουμε από κάθε εχθρό, κι ενάντια σε κάθε θύελλα, κι όταν με το καλό θα επιστρέψουν οι φίλοι μας, να το βρουν πιο ακμαίο και πιο δυνατό. Η θυσία τους και το αίμα τους θάναι η βάση πάνω στην οποία η όλη Κομματική δουλειά θα ανοικοδομηθεί.

Φεύγουν φωνάζοντας προς εμάς. Φίλοι μας, σας αφήνουμε πολλά άλυτα ζητήματα, σας αφήνουμε μια εργατική τάξη κ’ ένα εργαζόμενο λαό, που υποφέρει κάτω από ένα σκανδαλιστικό τιμάριθμο της ζωής. Φίλοι μας αγωνιστείτε για να πέσει αυτός ο καταραμένος τιμάριθμος. Κατακτήστε κατακέφαλα, αποτελεσματικά τη μαύρη αγορά και τους στραγγαλιστές του λαού. Περιφρουρήστε το ψωμί του εργάτη, περιφρουρήστε τις κατακτήσεις της εργατικής τάξης.

Και μεις ας αρχίσουμε φίλοι μου, ότι ακούραστοι θα συνεχίσουμε τον ίδιο δρόμο που τραβούσαμε, μέχρι σήμερα, με τους φίλους που φεύγουν, εκτελώντας πιστά μία προς μία τις εντολές του.

Φεύγουν οι φίλοι μας, φωνάζοντας μας! Φίλοι μας φεύγουμε αφήνοντας πίσω μας, γυναίκες, παιδιά αδελφές, μητέρες απροστάτευτες. Μες τις πολλές φροντίδες και τις έγνοιες για τον αγώνα του Κόμματος μας, δώστε και λίγη προσοχή σ’ αυτές, τις οικογένειες των εθελοντών.

Κι μείς ας ορκιστούμε φίλοι μου, ότι στο κέντρο της προσοχής μας θα βρίσκεται το παιδί, η οικογένεια του αγωνιστή μας, ότι το ψωμί που θα τρώμε, θα το μοιραζόμαστε πάντα μ’ αυτές. Ότι θα κάνουμε το παν για ν’ αναπληρώσουμε τη ζεστή στοργική φωλιά του πατέρα αγωνιστή. Δεν υπάρχει τιμιότερο, ευγενέστερο, πιο πολιτισμένο καθήκον, από το καθήκον του ναχει κανείς συνεχώς στραμμένο το βλέμμα προς το παιδί, τη γυναίκα, τη μητέρα, την αδελφή, τον πατέρα εκείνου τ’ αγωνιστή, που στο πεδίο της τιμής προσφέρει το αίμα του, για τη λευτεριά της πατρίδας του και την υπόθεση του εργαζόμενου λαού.

Ας ορκιστούμε φίλοι μου, ότι όλες τις πιο πάνω εντολές των αγωνιστών μας, θα τις εκτελέσουμε με μεγάλη αφοσίωση, προς τον αγώνα μας και τα ιδανικά του. Ας γνωρίζουν καλά οι φίλοι μας, οι φίλοι που φεύγουν, ότι όταν αυτοί θα προχωρούν προς το μέτωπο, κτυπώντας με λύσσα το φασίστα εχθρό, εμείς εδώ με τον ίδιο τρόπο, πιστοί και μεις στρατιώτες της πατρίδας μας, του λαμπρού μας Κόμματος, θα προχωρούμε στο εσωτερικό μας μέτωπο, κτυπώντας κάθε εχθρό.

Στο καλό φίλοι μου. Δεν υπάρχει άλλο στεφάνι, από το στεφάνι της Πατρίδας και του Εργαζόμενου Λαού για να καλύψει την κεφαλή σας. Στο στεφάνι της δόξας σας, θα μένωμε συνεχώς προσηλωμένοι. Τους καρπούς και τ’ ανδραγαθήματα της πειθαρχημένης σας στρατιωτικής δουλειάς. Θα τους χρησιμοποιούμε κατά τον πιο αποτελεσματικό τρόπο, για την υπόθεση της πατρίδας μας, για κείνη ακριβώς την υπόθεση, για την οποία πορεύεστε προς τη μάχη.

Στο καλό φίλοι μου. Πιστοί και μεις στο καθήκον, θα εκτελούμε όλες αυτές τις εντολές.

Στο καλό τιμημένοι μας.

Τιμή και δόξα σ’ όλους σας, λαμπρά παλληκάρια του Κόμματος μας και του Εργαζόμενου Λαού.

Τιμή και δόξα στο Κόμμα μας, που σας γαλούχησε και σας μεγάλωσε.

Τιμή και δόξα σ’ όλους τους αγωνιστές, που στο ίδιο μέτωπο με σας πολεμούν για τη Λευτεριά, της σκλαβωμένης ανθρωπότητας, για τη Λευτεριά της Ελλάδας μας, για τη Λευτεριά των Εργατών και του Εργαζόμενου Λαού.

Μετά το τέλος της ομιλίας του φ. Γενικού Γραμματέα, αρχίζει η συζήτηση. Τον λόγον παίρνει ο φ. Βάσος Βασιλείου, εθελοντής Πάφου, ο οποίος κάμνει την ακόλουθη ομιλία.

Φίλοι,

Εκ μέρους των Εθελοντών της Πάφου που αναχωρούν αύριο για να καταλάβουν την τιμητική τους θέση στις Δημοκρατικές Συμμαχικές Δυνάμεις, που μάχονται ενάντια στη φασιστική βαρβαρότητα, σας απευθύνω των αντιφασιστικό χαιρετισμό τους.

Αντιλαμβάνεστε πόσο επίσημη και πόσο ιστορική είναι και θα παραμείνει πάντοτε για το Κόμμα και τον αγώνα μας η στιγμή αυτή.

Αν δυνάμεις του νεαρού, αλλά Λαμπρού και Ένδοξου Κόμματος μας, μοιράζονται αυτή την ώρα σε δύο ομάδες. Η μια ομάδα είμαστε εμείς οι εθελοντές, που σαν καθήκον και υποχρέωση μας ετάχθη τ’ ακόλουθο.

Να πολεμήσουμε τον φασισμό όπου τον βρούμε και να μοιραστούμε σε θυσίες, πόνους και αίμα την πανανθρώπινη θυσία για την Ελευθερία των Λαών. Να καταπολεμήσουμε και μετά τη Νίκη ενάντια στο φασισμό και κάθε νέα φασιστική επιβίωση, εξασφαλίζοντας έτσι πλάι στους άλλους στρατούς των Δημοκρατικών Λαών, τον σεβασμό της Ελευθερίας και της θέλησης κάθε Έθνους.

Έχουμε πλήρη και σαφή αντίληψη της εκτάσεως και βαρύτητας του καθήκοντος μας.

Ορκιζόμαστε, σε σας σήμερα να εκτελέσουμε και να υπερεκτελέσουμε το καθήκον μας, έχοντας την πεποίθηση πως έτσι κάμνοντας, εξυπηρετούμε την Πατρίδα μας, την Ιδεολογία μας και το τιμημένο Κόμμα μας.

Ορκιζόμαστε, σε σας σήμερα, να κρατήσουμε ψηλά την τιμή και την Αίγλη της Πατρίδας μας, της Ιδεολογίας μας και του τιμημένου Κόμματος μας. Ορκιζόμαστε, σήμερα σε σας πως πότε δεν θα αφήσουμε, ποτέ να κυριαρχήσει στην ψυχή και το μυαλό μας ο ζωώδης νόμος της αυτοσυντήρησης και θα χύσουμε και την τελευταία σταλαματιά του αίματος μας, εφ’ όσον θα είναι ανάγκη, για να υπερασπιστούμε και να περιφρουρήσουμε τα δίκαια του Λαού μια, όσο και όποιουδήποτε Λαού, για να χαρίσουμε έτσι την τιμή και τη δόξα στο Έθνος μας, στην Πανανθρώπινη Ιδεολογία μας και στο τιμημένο κόμμα.

Αυτή είναι η υπόσχεση που σας δίνουμε και αυτός είναι ο όρκος των πολεμιστών, που διασφαλίζει την ολοκληρωτική πραγματοποίηση της ιεράς αυτής υπόσχεσης.

Και τώρα περνούμε στην άλλη ομάδα του Κόμματος μας.

Η ομάδα αυτή είσαστε σεις, που θα παραμείνετε στα μετόπισθεν και στους δικούς σας ώμους βαρύνουν μεγάλα και ιερά καθήκοντα.

Επιτρέψατε σε μας, να σας αριθμήσουμε όσα εξ’ αυτών θεωρούμε σαν πρωταρχικά.

Πρώτο καθήκον σας είναι να συνεχίσετε τον τιμημένο αγώνα του Κόμματος μας, σαν η φωτισμένη και συνειδητή πρωτοπορία του Εργαζόμενου Λαού, για το ψωμί και για τις πολιτικές του Ελευθερίες.

Δεύτερο καθήκον σας, είναι να συνεχίσετε τον αγώνα για τη διαφώτιση και διαπαιδαγώγηση του Εργαζόμενου Λαού πάνω στα ψηλά Ιδεώδη και Αρχές του Κόμματος μας, δημιουργώντας έτσι και στον τελευταίο Κύπριο Εργαζόμενο και στην πιο απόμερη γωνιά του νησιού μας, τη σιδερένια θέληση να αγωνισθεί ενάντια σε κάθε τυραννία, ενάντια σε κάθε μορφή καταπίεσης χάριν του Λαϊκού Δημοκρατικού Ιδεώδους.

Τρίτον καθήκον σας, είναι να χτυπήσετε, να τσακίσετε και να εκμηδενίσετε κάθε εχθρό συνειδητό και ασυνείδητο, της Εθνικής μας απελευθέρωσης, της Σοσιαλιστικής Πανανθρώπινης Ιδεολογίας μας και του Λαμπρού Κόμματος μας.

Αυτά είναι τα τρία βασικά σας καθήκοντα.

Ζητούμε από σας την υπόσχεση, την ιερά υπόσχεση, πως δεν θα τα λησμονήσετε ποτέ.

Περιμένουμε από σας, ν’ ακούσουμε τον όρκο σας, πως θα εκτελέσετε και θα υπερεκτελέσετε τα ιερά αυτά καθήκοντα.

Δεν έχουμε τίποτα άλλο να σας πούμε. Σας βεβαιούμε όμως πως θα εκτελέσουμε το καθήκον μας κατά τέτοιο τρόπο και σε τέτοια έκταση που μια μέρα σεις όλοι, η Πατρίδα μας και το τιμημένο μας Κόμμα θα είσαστε περήφανοι για μας.

Ζήτω η Ελευθερία. Ζήτω η Εθνική μας αποκατάσταση. Ζήτω το Κόμμα μας.

Μετά το φ. Β. Βασιλείου παίρνει τον λόγο ο φ. Πρόδρομος Παπαβασιλείου ο οποίος κάμνει την ακόλουθη ομιλία.

Φίλοι, Συνάδελφοι Εργάτες

Είναι πραγματικά μεγάλη η τιμή που μου δόθηκε να πω και γω λίγα λόγια από μέρους των εθελοντών μας, που μεθαύριο κατατάσσονται στις ένοπλες Συμμαχικές Δυνάμεις, για να χτυπήσουν τον φασισμό, να βοηθήσουν την απελευθέρωση των υπόδουλων Λαών και της μεγάλης μας Πατρίδας Ελλάδας και να εξυπηρετήσουν με τη θυσία του αίματος τους, τα Εθνικά , Πολιτικά και Κοινωνικά συμφέροντα του τόπου μας.

Πιστεύοντας όλοι στην μεγάλη Ιδέα της Πανανθρώπινης Λευτεριάς και Κοινωνικής Δικαιοσύνης, δεν μπορούσαμε παρά να προσυπογράψουμε την Ιστορική απόφαση του Κόμματος μας, της 16ης Ιουνίου κι ολοπρόθυμα να προσφέρουμε την υπέρτατη θυσία.

Φεύγοντας αφήνουμε πίσω μας άλλος μητέρα, άλλος γυναίκα, άλλος πατέρα, άλλος παιδιά, άλλος αδελφές και άλλος αδελφάκια. Πρόσωπα πολυαγαπημένα τα εγκαταλείπουμε σήμερα. Δεν τα εγκαταλείπουμε όμως, γιατί βαρεθήκαμε τη συντροφιά τους. Δεν τα εγκαταλείπουμε γιατί πάψαμε να τ’ αγαπούμε. Δεν τα εγκαταλείπουμε γιατί εκτελέσαμε τες υποχρεώσεις μας όλες σ’ αυτά.

Τα εγκαταλείπουμε γιατί χωρίς αυτές τες θυσίες τίποτα δεν κερδίζεται. Ούτε με φωνές κερδίζεται η Ελευθερία, ούτε με λόγια χτυπιέται ο φασισμός, ούτε με δάκρια και παρακλήσεις επιτυγχάνεται η Συμμαχική Νίκη.

Είμαστε Έλληνες κι έχουμε και τη μεγάλην και την ιδιαιτέρα μας Πατρίδα σκλαβωμένη.

Είμαστε εργαζόμενοι, δουλεύουμε πολύ πάνω στη γη και όμως υποφέρουμε πολύ.

Δεν κερδίζεται η καλύτερη ζωή, οι ανθρωπινότεροι όροι χωρίς θυσίες. Τίποτε δεν εξασφαλίζεται χωρίς κείνος που τ’ απαιτά να είναι έτοιμος να δώσει και τη ζωή του ακόμη.

Φεύγοντας αφήνουμε πίσω μας οργανώσεις αγαπημένες. Μια ζεστή φωλιά που πάντα πλάταινε και ήθελε να αγκαλιάσει όλη τη γη, την εγκαταλείπουμε σήμερα.

Δεν την εγκαταλείπουμε όμως για προδοσία. Δεν την εγκαταλείπουμε γιατί πάψαμε να πιστεύουμε στις αρχές της.

Την εγκαταλείπουμε γιατί οι αρχές της ζεστής μας φωλιάς είναι κόπος, μόχθος, θυσία για την ευτυχία των πολλών.

Φίλοι Συνάδελφοι

Νιώθουμε περήφανοι γιατί κάνουμε το καθήκον μας στην Πατρίδα μας, στις αρχές μας, στο Κόμμα μας.

Φεύγοντας, εγκαταλείποντας τα πάντα, ορκιζόμαστε πως στρατιώτες στην πρώτη γραμμή του πυρός θα τραβούμε πάντα μπροστά για να ζυμώσουμε με το αίμα μας, αυτό που λέγεται Λευτεριά, αυτό που λέγεται Κοινωνική Δικαιοσύνη.

Ορκιζόμαστε πως πιστοί πάντα στις γραμμές μας ένα θάχουμε σκοπό τη θυσία για τη δική μας, για την ευτυχία των πολλών.

Ορκιζόμαστε πως πιστοί στα ιδανικά μας ένα πράμα θα επιζητούμε πάντα. Την πραγματική Λευτεριά των Λαών, τη Λευτεριά της Πατρίδας μας, την Ένωση με την Ελλάδα τη χαρούμενη και ευτυχισμένη ελεύθερη Ελλάδα.

Ακολούθως παίρνει τον λόγο ο φ. Κώστας Παρτασίδης ο οποίος κάμνει την ακόλουθη ομιλία.

Φίλοι, Συνεργάτες, Συναγωνιστές

Η φωνή της Πατρίδας της ηρωικής κι ένδοξης Πατρίδας μας, μας καλεί. Ήρθε η αγία ώρα. Ο πόλεμος ο αντιφασιστικός απελευθερωτικός πόλεμος μπαίνει στη νέα, στη δύσκολη μα στη τελική του φάση. Οι Λαοί της Ευρώπης που στενάζουν κάτω από το πέλμα του απάνθρωπου κατακτητή είναι έτοιμοι να δεχθούν στα δικά τους εδάφη τη συμμαχική βοήθεια για τον τελικό συντριμό των αλυσίδων τους.

Τα βογγητά των σκλάβων, οι θρήνοι της μάνας και των αδελφιών, τα κλάματα των γερόντων και των παιδιών και οδυρμοί της χήρας, δίνουν παλμό, δυνατό παλμό και γεμίζουν τη φωνή της Πατρίδας με το πιο ζωντανό, το πιο ηθικό, το πιο ωραίο και το πιο αληθινό περιεχόμενο.

Η αγέρωχη φωνή του ακατάλυτου Έθνους μας, του περήφανου Έθνους μας προστάζει.

Η μαύρη διαβολική σκιά του κατακτητή εχθρού έπεσε απάνω μας – η σκιά του στραγγαλιστή των Λαών, του απόγονου των μαύρων χρόνων του Μεσαίωνα. Θάνατος σ’ αυτόν – το κήρυκα του θανάτου. Εκδικηθείτε τα αθώα νήπια, εκδικηθείτε τον απαγχονισμό και τη δολοφονία των φιλελεύθερων ανθρώπων, τις καταστροφές των χωριών και των πόλεων, εκδικηθείτε το άγιο αίμα των αγωνιστών της Λευτεριάς που αχόρταγα το ρουφάει η κτινοδία των φασιστών. Η Πατρίδα το ζητά: Τέτοια είναι η φωνή της Πατρίδας, τέτοια είναι η φωνή των σκλαβωμένων αδελφών μας και όλων των άλλων υπόδουλων Λαών.

Το Κόμμα μας, το Ανορθωτικό Κόμμα του Εργαζόμενου Λαού, με απαράμιλλη αποφασιστικότητα και θάρρος, με συνείδηση του Υψηλού του προορισμού απαντά Παρών:

Παρών φωνάζουν τα μέλη της Κεντρικής μας Επιτροπής, Παρών και τα μέλη των Επαρχιακών μας Επιτροπειών, Παρών και τα μέλη των Τομιακών Επιτροπειών, Παρών και τα μέλη των ομάδων της πόλης και της υπαίθρου, Παρών, Παρών, Παρών, ηλεκτρίζει την ενθουσιώδη ατμόσφαιρα της Κομματικής μας οργάνωσης.

Οι 2 γίνονται 50,100,200,400 για να φτάσουν μέσα σε δέκα μέρες τους 731.

Η Ιστορική 16η Ιουνίου κινητοποιεί το Κόμμα μας για να ανταποκριθεί στο πιο Ιστορικό, στο πιο ιερό, στο πιο μεγαλόπρεπο καθήκον.

Τιμή και δόξα στο Κόμμα μας, στο Ανορθωτικό Κόμμα του Εργαζόμενου Λαού.

Και τώρα σεις ηρωικοί Εθελοντές του Κόμματος, Συστρατιώτες της Λευτεριάς, Αδέλφια μου.

Μια μόλις μέρα μας χωρίζει από τη στιγμή που, αφήνοντας τις γραμμές του αγαπημένου μας Κόμματος, του Πατέρα και καθοδηγητή μας στο μεγάλο αγώνα της ζωής, θα μπούμε στις γραμμές του στρατού.

Μια μόλις μέρα μας χωρίζει από τη στιγμή που, ό,τι ωραίο και διαλεχτό δημιουργήσαμε μαζί με τους άλλους φίλους μας, θα ανοίξουμε μια νέα σελίδα στη ζωή μας.

Μια μόλις μέρα μας χωρίζει από τη μέρα που αφήνοντας την ειρηνική ζωή, θα μπούμε στη νέα ζωή, την πολεμική – στρατιωτική ζωή.

Μια μόλις μέρα μας χωρίζει από την ιστορική στιγμή που, εκτελώντας πιστά την απόφαση του Κόμματος μας και ανταποκρινόμενοι ένθερμα στο τιμητικό καθήκον για την πάλη ενάντια στη σκλαβιά και την κοινωνική καταπίεση, αρχίζουμε το πιο δοξασμένο, το πιο ιερό και τον πιο λαμπρό αγώνα της ζωής μας.

Ηρωικοί στρατιώτες της χαρούμενης και ευτυχισμένης ζωής. Φεύγοντας από εδώ για το νέο μας καθήκον, το πιο άξιο, το πιο τιμητικό καθήκον, για την εθελοντική μας κατάταξη στις ένοπλες Συμμαχικές Δυνάμεις, το Κόμμα μας εμπιστεύεται την εντολή.

Ν’ αγωνιστούμε θαρραλέα, μ ‘ όλες μας τις δυνάμεις για την απελευθέρωση της Πατρίδας μας, της Ηρωικής μας Ελλάδας, που αιμόφυρτη βρίσκεται κάτω από το πέλμα του φασίστα κατακτητή.

Ν’ αγωνιστούμε αποφασιστικά και ακούραστα για τη Λευτεριά όλων των Λαών που σφαδάζουνε σήμερα κάτω από την πιο βάρβαρη Μεσαιωνική τυραννία.

Ν’ αγωνιστούμε με δύναμη ακατάβλητη για την Εθνική αποκατάσταση του νησιού μας – την Ένωση με την Ελλάδα, για την τελική επικράτηση της Παγκόσμιας Ειρήνης και Ευτυχίας.

Δεν υπάρχει καθήκον πιο τιμητικό, πιο άξιο, πιο ιερό, από το καθήκον να αγωνίζεται κανείς για τη Λευτεριά, τη Λευτεριά, της Πατρίδας του, τη Λευτεριά όλων των Λαών.

Ας ορκιστούμε τότες, φίλοι μου, ότι την εντολή αυτή του Κόμματος μας θα την εκτελέσουμε πιστά και ευσυνείδητα με αυταπάρνηση και ακατάβλητο κουράγια, και ότι δεν θα ντροπιάσουμε τα όπλα που μας εμπιστεύονται, ίσα με τη μέρα της Νίκης. Ας ορκιστούμε πως γι’ αυτή τη Λευτεριά θα χύσουμε σταγόνα προς σταγόνα το αίμα μας.

Φεύγοντας απ’ εδώ για το νέο μας καθήκον, το πιο άξιο, το πιο τιμητικό καθήκον, για την εθελοντική μας κατάταξη στις ένοπλες Συμμαχικές Δυνάμεις, το Κόμμα μας, μας εμπιστεύεται αυτή την εντολή.

Να δουλέψουμε ακούραστα, μεθοδικά και απρόσκοπτα για να δώσουμε νέα πνοή, πιο ζωντανή, πιο μαχητική και πιο ενθουσιωδική στον στρατόν της αντιφασιστικής παράταξης.

Να χρησιμοποιούμε πάντα την πείρα και διδάγματα με τα οποία μας προικοδότησε το Μεγάλο μας Κόμμα στους καθημερινούς του αγώνες για την καλύτερη ζωή και να μεταφέρουμε την Κομματική πειθαρχία, την Κομματική αλληλεγγύη και αδελφική αγάπη μέσα στις γραμμές του Στρατού.

Δεν υπάρχει καθήκον πιο τιμητικό, πιο άξιο, πιο ιερό όσο το καθήκον της αντιφασιστικής διαπαιδαγώγησης, όσο το καθήκον της πειθαρχίας, της αλληλεγγύης και συναδελφοσύνης.

Άξιο και ιερό καθήκον, μα δύσκολο, αρκετά δύσκολο. Έχουμε όμως τη θέληση, έχουμε τον παλμό του ακλόνητου ενθουσιασμού, έχουμε την πείρα τόσων αγώνων, έχουμε τον χαρακτήρα – τον καλό χαρακτήρα που μας χάλκεψε, το δημιουργό, το πλαστουργό χέρι του Πολιτικού μας πατέρα.

Τίποτα για μας δεν είναι ακατόρθωτο όταν το θέλουμε. Ας ορκιστούμε τότες, Φίλοι μου, ότι κι αυτή την εντολή θα την εκτελέσουμε και θα την υπερεκτελέσουμε.

Ας ορκιστούμε ότι οι προσπάθειες μας, το κουράγιο μας θα ναι ανεξάντλητο για τη δημιουργία πραγματικού αντιφασιστικού στρατού, και ότι πάντα θα είμαστε καλοί στρατιώτες των ενόπλων συμμαχικών αντιφασιστικών δυνάμεων, όπως είμαστε πιστοί στρατιώτες του δοξασμένου μας Κόμματος.

Ας ορκιστούμε, Φίλοι μου, ότι δεν θα ντροπιάσουμε ποτέ το Κόμμα μας, μα αντίθετα με την παραδειγματική δράση μας στο στρατό θα εξυψώσουμε το κύρος του Κόμματος μας.

Φίλοι, Μαχητές των μετόπισθεν

Φεύγοντας μακριά σας, αυτό τον όρκο, τον βαρύ όρκο τον ιερό όρκο δίνουμε.

Πιστεύουμε ακράδαντα ότι το Λαμπρό και περήφανο Κόμμα μας, θα το κρατήσετε πάντα ψηλά, θα το φυλάγετε σαν κόρη οφθαλμού από κάθε ύπουλο και σατανικό εχθρό της Εργατικής Τάξης και του Εργαζόμενου Λαού.

Πιστεύουμε ότι θα το σηκώσετε ακόμα πιο ψηλά, θα το κάνετε ακόμα πιο επιβλητικό και πιο αξιαγάπητο στις μάζες των εργατών και των Εργαζομένων.

Πιστεύουμε ότι θα συνεχίσετε ακούραστα τον αγώνα για την Εθνική πολιτική και οικονομική βελτίωση των συνθηκών του Λαού μας. Ο δικός σας αγώνας ας συμπληρώνει τον δικό μας αγώνα, κι όλοι μαζί – εμείς στο μέτωπο και σεις στα μετόπισθεν – ας χτυπήσουμε αμείλικτα τους εχθρούς του Λαού, αυτούς που επιβουλεύονται τα δίκαια τα αναφαίρετα δίκαια των εργαζομένων. Μαζί ενωμένοι, συναδελφωμένοι, αγκαλιαστοί στο μεγάλο αγώνα για μια χαρούμενη και ευτυχισμένη ζωή, ας υφαίνουμε τη Νίκη, τη δοξασμένη Νίκη της Λευτεριάς και της Δικαιοσύνης.

Κι όταν πια η θύελλα του πολέμου θα’ χει κοπάσει, όταν η βροντή του κανονιού θα΄ χει σιγήσει μέσα στον τελικό θρίαμβο της Ειρήνης, της παντοτινής Ειρήνης, κι όταν οι Λαοί νιώσουν το μυρωμένο αγέρι της Λεύτερης ζωής να χαϊδεύει απαλά τα κουρασμένα μέτωπα τους, τα μάτια ας στραφούν προς την ανατολή για ν’ αγναντέψουν το φώτερο και ζωογόνο ήλιο της Νέας ζωής, αυτής της ζωής που στάθηκε προπύργιο στον ορμητικό χείμαρρο του βούρκου και της τυραννίας.

Και μεις μαζί σας πάλι – όπως και τώρα – γιορτάζοντας τον συντριμό των αλυσίδων – ότι κι είναι – από διαμάντια ή από σίδερα, ευγενικά κι αλύγιστα θα ορθώνουμε το ανάστημα μας πάνω από τα ερείπια της καταστροφής, για να κτίσουμε μέσα από τα χαλάσματα τα σημερινά, μέσα από τη φρίκη του άγριου μακελειού, το μεγαλόπρεπο Ειρηνικό οικοδόμημα της Νέας Ζωής.

Το μέλλον είναι δικό μας. Ζήτω η 16η Ιουνίου.

Τιμή και δόξα στους στρατιώτες της Λευτεριάς.

Ζήτω το ενιαίο αντιφασιστικό απελευθερωτικό μέτωπο όλων των λαών.

Ζήτω το Κόμμα μας, το Ανορθωτικό Κόμμα του Εργαζόμενου Λαού.

Μετά το τέλος της ομιλίας του φ. Κώστα Παρτασίδη παίρνουν τον λόγο με τη σειρά οι φίλοι Τεύκρος Ανθίας, Μιλτιάδης Χριστοδούλου και Λάμπρος Νικολαΐδης, οι οποίοι με λίγα λόγια εξηγούν τη σημασία και τη σπουδαιότητα της Α’ Παγκύπριας Συνδιάσκεψης και συγχαίρουν την Κεντρική Επιτροπή για την Ιστορική της απόφαση, της 16ης Ιουνίου.

Ο φ. Ανδρέας Φάντης εκ μέρους του Προεδρείου θέτει υπό την έγκριση της Παγκύπριας Συνδιάσκεψης την ομιλία του φ. Γενικού Γραμματέα, η οποία εγκρίνεται ομόφωνα. Καλεί κατόπιν τους γραμματείς των Επαρχιακών Επιτροπειών όπως θέσουν υπό την έγκριση της Συνδιάσκεψης τον κατάλογο των εθελοντών τους.

Ο φ. Μιλτιάδης Χριστοδούλου διαβάζει τον κατάλογο των εθελοντών της Επαρχίας Λευκωσίας – Κερύνειας, ο οποίος εγκρίνεται.

Ο φ. Γ. Μακρής διαβάζει τον κατάλογο των εθελοντών της Επαρχίας Αμμοχώστου, ο οποίος εγκρίνεται.

Ο φ. Γ. Χριστοδούλου διαβάζει τον κατάλογο των εθελοντών της Επαρχίας Λεμεσού, ο οποίος εγκρίνεται.

Ο φ. Λάμπρος Νικολαΐδης διαβάζει τον κατάλογο των εθελοντών της Επαρχίας Πάφου, ο οποίος εγκρίνεται.

Ο φ. Κ. Σιακαλλής διαβάζει τον κατάλογο των εθελοντών της Επαρχίας Λάρνακας, ο οποίος εγκρίνεται.

Σύνολο εθελοντών από όλη την Κύπρο 731.

Ο φ. Γ. Λέρνης απαγγέλει τον όρκο από μέρους των εθελοντών.

Ο ΟΡΚΟΣ ΤΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ

Φίλοι μου μαχητές της Λευτεριάς, Σκύψετε την ιερή τούτη στιγμή και ψιθυρίστε στη ψυχή σας σιγανά και ηρωικά.

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ στο πανανθρώπινο πνεύμα της Λευτεριάς και της Δικαιοσύνης ότι θ’ αποτελεί για μας τούτο τον αλάθητο καθοδηγητή μας στους νέους μας αγώνες.

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ στην τιμή του Κόμματος, του Ανορθωτικού μας Κόμματος, ότι δεν θα ντροπιάσουμε τα όπλα που μας εμπιστεύεται η Πατρίδα κι ότι θα φέρουμε πάλι ακηλίδωτη τη σημαία του, η σκιά της οποίας θα μετράει τα βήματα μας στον τιμητικό μας δρόμο.

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ στη μνήμη των ηρώων του 21 και υποσχόμεθα στις ψυχές τους, που φτερουγίζουν τριγύρω μας την ιερή τούτη στιγμή, ότι μαζί με τους άλλους αδελφούς μας θα στήσουμε περήφανη τη γαλανόλευκη στην Αγία Λάβρα και στον Παρθενώνα.

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ στην άσπιλη τιμή της Ελλάδας, ότι μαζί με τους ξεσπιτωμένους αδελφούς, αντάρτες και τις αντάρτισσες των Ελληνικών βουνών, θα φέρουμε πάλι τη Λευτεριά στην ακατάβλητη χώρα και θα σκορπίσουμε τη χαρά και την αδιατάραχτη δικαιοσύνη.

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ στα εκατομμύρια των Λαών που με το αίμα τους ανοίγουν τον δρόμο προς τη Λευτεριά, ότι θα προσφέρουμε αφείδωλα και το δικό μας αίμα.

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ σε σένα εργαζόμενε Κυπριακέ Λαέ, στα ροζιασμένα χέρια σου και το αυλακωμένο μέτωπο σου, ορκιζόμαστε και υποσχόμεθα ότι κάθε τιμή και κάθε δόξα που θα κερδίσουμε στο μέτωπο, θα τη διαβιβάζουμε σε σένα εργαζόμενε Λαέ, γιατί είναι δική σου, γιατί είμαστε και μεις δικά σου παιδιά.

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ σε σας πρωτοπόροι ΑΚΕΛΙΣΤΕΣ, Συνδικαλιστές, Μεσαίοι, Αγρότες, πρωτοπόρες εργαζόμενες γυναίκες, ορκιζόμαστε στους σιδερένιους δεσμούς που μας ενώνουν, ότι η σκέψη μας θα τριγυρνά σε ΣΑΣ και ότι το μέτωπο μας θα στέκετε τόσον ψηλά, όσον ψηλά κρατείτε ΕΣΕΙΣ την τιμή και την αξιοπρέπεια του Κόμματός μας και των οργανώσεων μας.

Ο φ. Ανδρέας Ζιαρτίδης απαγγέλει τον όρκο από μέρους των αγωνιστών των μετόπισθεν.

Ο ΟΡΚΟΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΩΝ ΜΕΤΟΠΙΣΘΕΝ

Από μέρους των αγωνιστών των μετόπισθεν, ορκιζόμαστε την ιερή αυτή στιγμή προς τους ήρωες Εθελοντές του Μεγάλου και Λαμπρού Κόμματος μας, ορκιζόμαστε πως εντατικά, ακούραστα θα συνεχίσουμε τον αγώνα μας στα μετόπισθεν για να καλύψουμε και να υπερκαλύψουμε το κενό που αφήνουν αυτοί φεύγοντας.

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ την αγία ετούτη στιγμή πως θα διπλασιάσουμε και θα υπερδιπλασιάσουμε τον αγώνα και τες προσπάθειες μας για να καταφέρουμε αλύπητα, ακατάπαυστα, εντατικά τα χτυπήματα μας ενάντια στον ύπουλο αλλά σαθρό εσωτερικό εχθρό, τον φασισμό των μετόπισθεν που αποτελείται από την ολιγάριθμη κλίκα των πατριδοκάπηλων εκμεταλλευτών του Λαού.

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ την ιερή αυτή στιγμή πως το μισοτέλειωτο οικοδόμημα του κινήματος των εργαζομένων που εγκαταλείπουν, θα συμπληρωθεί, θα συμπληρωθεί σύντομα, θα χτισθεί, θα χτισθεί επιβλητικό, θα χτισθεί πανώριο, έτσι που όταν αυτοί θα επιστρέψουν αύριο στεφανωμένοι με το στεφάνι της Νίκης και της Τιμής να στήσουν τη σημαία της Λευτεριά και της Αλήθειας, στην πιο ψηλή κορφή του.

Στρατιώτες, Εθελοντές, του Κόμματος μας,

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ πως ο δικό σας πατριωτισμός, η αυτοθυσία η δική σας θα είναι ο φάρος, ο τηλαυγής φάρος που αιώνια θα φωτίζει τους μελλούμενους αγώνες μας.

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ ακόμα πως δεν θα διστάσουμε αν νέα ανάγκη το καλέσει, να βρεθούμε και μεις δίπλα σας, στη γραμμή του μετώπου, τη γραμμή του καθήκοντος, του καθήκοντος προς την Πατρίδα, του καθήκοντος προς την ανθρωπότητα, του καθήκοντος προς την Αλήθεια, του καθήκοντος προς το φως.

Εργαζόμενε Λαέ, ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ πως ούτε στιγμή θα πάψουμε ν’ αγωνιζόμαστε για τα συμφέροντα σου, κι ότι και το αίμα μας ακόμη σταλαματιά – σταλαματιά, θα χύσουμε για την εξασφάλιση της Λευτεριάς σου, της Εθνικής σου Λευτεριάς, και της απολύτρωσης σου, της Κοινωνικής σου απολύτρωσης.

ΟΡΚΙΖΟΜΑΣΤΕ πως θα διαφρουρήσουμε τους προσφιλείς και αγαπημένους που αφήνετε πίσω σας και ότι με το δικό μας πατριωτικό και αδελφικό ενδιαφέρον θα κάνουμε ώστε ποτές να μην νιώσουν την απουσία της δικής σας στοργής.

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ

Εμείς οι πρωτοπόροι αγωνιστές πιστοί στην προσταγή του Κόμματος μας, Α.Κ.Ε.Λ. και τα Εθνικά μας ιδανικά ως Ελλήνων και γενναίων γνήσιων αντιφασιστών, την επίσημη τούτη ώρα κάνουμε μπροστά σας τον πιο μεγάλο όρκο:

Πως θα αγωνιστούμε τίμια και μ΄ όλη μας τη δύναμη για την πραγματοποίηση των σκοπών για τους οποίους μας κάλεσε η Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος μας, με την Ιστορική απόφαση της 16ης Ιούνιου 1943, δηλαδή

(α) Για την ανάσταση, τη Λευτεριά και την αποκατάσταση της Πατρίδας μας Ελλάδας, που τούτη την άνοιξη υπολογίζεται πως το 20% του πληθυσμού της κάτω από τη σκλαβιά του φασισμού, της Ελλάδας, που αν δεν τρέξουμε να λευτερώσουμε τα άγια της χώματα, την ερχόμενη άνοιξη, αλλά 90% των κατοίκων της θα πεθάνουν.

(β) Πως θα πολεμήσουμε παλληκαρήσια για την Εθνική αποκατάσταση της Κύπρου και το ξεσκλάβωμα κάθε υπόδουλου σήμερα, στο Ναζικοφασισμό, Λαού.

Φεύγουμε με το κεφάλι ψηλά, γιατί πιστεύουμε απόλυτα πως με τη θυσία μας τούτη, δεν εξυπηρετούμε μονάχα τα μεγάλα Εθνικά μας Ιδανικά, μα και τιμούμε το Κόμμα μας, το Ανορθωτικό Κόμμα του Εργαζομένου Λαού, που είναι η μοναδική ελπίδα του μέλλοντος του τόπου μας.

Φεύγουμε με το κεφάλι ψηλά, γιατί πιστεύουμε απόλυτα πως με τη θυσία μας τούτη δίνουμε στην Πατρίδα μας τη βοήθεια εκείνη που μας ζητά και στο Κόμμα μας το ηθικό μεγαλείο, που δεν μπορούν όσο κι αν γαυγίζουν, να φτάσουν οι επαγγελματίες του πατριωτισμού, οι άκαπνοι πατριδοκάπηλοι των εφημερίδων οι προδότες σαμποταριστές της Εθνικής μας υπόθεσης και τιμής.

Φεύγοντας τέλος ήσυχοι για το Κόμμα μας, το εμπιστευόμαστε σε σας νέοι της Κύπρου, σε σένα τίμιε Εργάτη και Αγρότη, σε σένα πρωτοπόρε επιστήμονα και διανοούμενε, που σε συγκίνησε ο τίμιος αγώνας για τη Λευτεριά και την πρόοδο του ανθρώπου.

Το βλέπουμε πως ο δικός σας, φίλοι που μείνετε, αγώνας είναι ίσως πιο τραχύς απ’ το δικό μας. Όμως οι φάλαγγες των τίμιων μαχητών κι ας φεύγουμε μεις, θα πυκνώσουν και θα θεριεύουν μέρα με τη μέρα. Γι’ αυτό είμαστε βέβαιοι, γιατί πιστεύουμε πως όλοι σαν θα εργαστείτε σκληρά, υπεράνθρωπα, παραπάνω από κάθε άλλη φορά:

Όλοι σας κάτω από τη φωτεινή καθοδήγηση του Κόμματος, πειθαρχικά θα δουλέψετε καλύτερα από μας, για τους απόκληρους εκείνους της ζωής, που ζητούν σήμερα το δίκαιο τους.

Δεν υπάρχει ευγενέστερος αγώνας, δεν υπάρχει δικαιότερη υπόθεση. Μαζί ενωμένοι, σφιχτά ενωμένη η φτωχολογιά του κάμπου και της πόλης, θα δημιουργήσει αύριο τον ωραίο κόσμο, που κάθε τίμιος άνθρωπος, που κάθε νέος λαχταρά.

Το μέλλον είναι δικό μας φίλοι. Το Κόμμα μας, μας το δίδαξε, εμείς το πιστέψαμε και το κάναμε θρησκεία κι αγώνα μας. Κάθε που πιστεύεις πολέμα κι ο τίμιος μαχητής νικά στο τέλος.

Το Κόμμα μας. Αυτό δημιουργήσαμε μαζί σας, κι αυτό σας εμπιστευόμαστε ακμαίο και δυνατό όσον ποτέ. Φιλάχτετο σαν το πιο ακριβό σας, κάμετε το ακόμα πιο δυνατό με τον αδιάκοπο σας αγώνα ενάντια στους σάπιους και γερασμένους αμαρτωλούς που παραπαίουν ακόμη ζαλισμένοι από το χτύπημα της δικής μας θυσίας.

Ζήτω το Ανορθωτικό Κόμμα του Εργαζόμενου Λαού. Ζήτω ο αγώνας της φτωχολογιάς ενάντια στην εκμετάλλευση. Ζήτω η Ελληνική, η Κυπριακή και η Παγκόσμια Λευτεριά. Ζήτω το ενιαίο μέτωπο όλων των Λαών ενάντια στο φασισμό.

Η φ. Φωφώ Βασιλείου διαβάζει την ακόλουθη προκήρυξη προς τον Κυπριακόν Λαόν η οποία και ενεκρίθην από τη Συνδιάσκεψη.

Προς τον Κυπριακό Λαό,

Το Κόμμα μας, το Ανορθωτικό Κόμμα του Εργαζόμενου Λαού, ο μοναδικός καθοδηγητής του Κυπριακού Λαού προς ότι ωραίο, μεγάλο και φωτεινό, περήφανο χαιρετίζει σήμερα από το βήμα της σημερινής μοναδικής στην ιστορία του τόπου μας συγκέντρωση, τον Εργαζόμενο Κυπριακό Λαό, διαδηλώνοντας την αφοσίωση του στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων του – εθνικών, πολιτικών, οικονομικών.

Ύστερα από τη μεγάλη και ιστορική απόφαση της Κ.Ε. , της 16ης του Ιούνη, που η πολιτική ανηθικότητα των αντιπάλων μας ζήτησε με κάθε προδοτικό τρόπο να σαμποτάρει, απαντούμε σήμερα, σε δυο μονάχα μέρες, με τον πιο θετικό τρόπο, μ’ αυτή την Έκτακτη Παγκύπρια Συνδιάσκεψη του Κόμματος μας, που θα μείνει στην ιστορία, τόσο του Κόμματος, όσο και του τόπου μας, σαν η πιο φωτεινή σελίδα.

Απαντούμε γιομάτοι περηφάνια στην πατριδοκαπηλική κακοήθεια και πολιτικήν αγυρτεία, με την πιο υπέροχη προσφορά που έχει να κάμει ο άνθρωπος αυτόβουλα, προς την Πατρίδα και τη Λευτεριά.

Απαντούμε όπως ακριβώς συνήθιζαν ν’ απαντούν οι πρόγονοι στο προσκλητήριο για τον υπέρτατο αγώνα, που δεν διεξάγεται με λόγια, αλλά με θυσία της ζωής.

Απαντούμε με τα ατσαλένια νεύρα του Κόμματος μας, που δοκιμάστηκαν σκληρά ύστερα από την απόφαση της 16ης του Ιούνη, κι αποδείχτηκαν γερώτερα κι από το ατσάλι.

Απαντούμε με τη σιδερένια πειθαρχία του ελεύθερου ανθρώπου που δεν προέρχεται, όπως ζητούν να παραστήσουν, από κανένα καταναγκασμό παρά μονάχα από την αλύγιστη και φανατική πίστη προς τον δίκαιο και μεγάλο, εθνικό και πατριωτικόν αγώνα του Κόμματος μας.

Και το ακαταμάχητο επιχείρημα, που θα σαρώσει κάθε πολιτικόν αγύρτη, μας το δώσατε σεις, Λεβέντες του ΑΚΕΛ. Με την ευγενέστερη περγαμηνή της καταγωγής σας, που την υπογράφει σήμερα η αθανασία, εγιγαντώσατε τον αγώνα μας, αγώνα δίκαιο, αγώνα τίμιο, αγώνα μεγάλο, αγώνα πρώτα απ’ όλα για την ανάσταση της μεγάλης Πατρίδας, της Πατρίδας εκείνης που μόνο όσοι θυσιάζονται γι’ αυτήν, όπως εσείς, έχουνε το δικαίωμα να την ονομάζουνε Πατρίδα τους. Εσείς και μονάχα εσείς, μαζί με τα μαχόμενα παιδιά του εργαζόμενου Ελληνικού Λαού, είσαστε οι άξιοι της Πατρίδας Έλληνες και όχι οι αντίπαλοι μας, γιατί εσείς αποδείξατε πέρα για πέρα, με τη θυσία σας αυτή, πως έχετε την Ελλάδα μας και τον Λαό μέσα στην καρδιά σας και όχι στο στόμα σας μονάχα και όποτε σας συμφέρει.

Με τη δική σας ακόμη απόφαση και πίστη, μπορούμε αύριο να διαλαλήσουμε σ’ όλους, πως δεν χάθηκαν, όχι δεν χάθηκαν από τον τόπο μας οι ήρωες που υμνήσαν οι ποιητές κι ιστορία. Η δική σας θυσία κοντά στη θυσία των χιλιάδων παιδιών του εργαζόμενου Λαού μας που τώρα πολεμούνε κι όχι της κλίκας των μαυραγοριτών και των πατριδοκάπηλων φωνασκών μας δίδει το αναφαίρετο δικαίωμα να βλέπουμε καθαρά και ν’ απαιτούμε αύριο και τη δική μας λευτεριά, όπως μας επιβάλλει και το καθήκον ν’ απαιτήσουμε απ’ όσους θα μείνουν, δουλειά αντάξια του δικού σας αγώνα.

Κι ακόμα πιο πλατιά, η απόφαση του Κόμματος μας που την πραγματοποιήσετε με τόση πίστη και υπακοή σήμερα στην πιο κρίσιμη καμπή του συμμαχικού αγώνα για την πανανθρώπινη Λευτεριά κι ευτυχία, μας ανεβάζει σαν Λαό, τόσο ψηλά στην παγκόσμια συνείδηση, ώστε κάθε λαός αύριο να μας ακούει με προσοχή και θαυμασμό, ώστε κάθε υπόδουλο σήμερα έθνος να νιώθει πως στο μικρό μα γνήσιο Ελληνικό αυτό νησί χρωστάει μια υπέροχη οφειλή. Το ξεσκλάβωμα του από τη βαριά δουλεία του φασισμού.

Και σε σας γονιοί, μαμάδες, γυναίκες κι αδελφές των ηρώων μας που έχετε το εξαιρετικό προνόμιο να γεννήσετε και να αναθρέψετε τέτοιους λεβέντες, εκφράζουμε τόσο από το Κόμμα μας, όσο κι από ολόκληρη την Ελληνική Πατρίδα και τον κόσμο τη βαθιά τους ευγνωμοσύνη. Τα δάκρια δεν έχουνε θέση μπροστά στο μεγαλείο. Το μεγαλείο αντιμετωπίζεται πάντα με τη σεμνή και περήφανη σιωπή, που εκφράζει καλύτερα από κάθε άλλο την πλήρη συνείδηση, του σκοπού της θυσίας, την πλήρη συνείδηση πως τα παιδιά σας και τ’ αδέλφια σας πάνε ν’ αγωνιστούνε θαρραλέα για τους πιο μεγάλους σκοπούς, που μπορεί να έχει σήμερα ένας Έλληνας της Κύπρου. Λευτεριά και αποκατάσταση της Ελλάδας, Λευτεριά της Κύπρου, Παγκόσμια Λευτεριά.

Το Κόμμα μας, όλος ο εργαζόμενος Λαός, κάθε τίμιος άνθρωπος σας ζηλεύει, γονιοί, γυναίκες, αδέλφια και παιδιά των ηρώων μας. Το Κόμμα μας, σαν κόμμα με ανώτερη ηθική, τώρα μπροστά στα παλληκάρια μας, σας δίνει την ιερή υπόσχεση, πως δια όσους θα μείνουν πίσω για το εσωτερικό μέτωπο, θα είστε το αντικείμενο της πιο θερμής φροντίδας. Ας χωριστείτε προσωρινά από τους αγαπημένους σας στο Κόμμα μας θα βρείτε, όχι μονάχα, τη θετική βοήθεια μα και στοργή, που τώρα χάνετε. Όλο το Κόμμα μας, όλες οι οργανώσεις του εργαζόμενου Λαού, κάθε τίμιος άνθρωπος του νησιού μας, προσφέρουν και θα προσφέρουν κάθε τι που θα κάνει πιο άνετη τη ζωή σας. Γι’ αυτό νασαστε βέβαιοι. Τ’ ορκιζόμαστε.

Και τώρα σε εσάς ήρωες της Κύπρου, υπέροχοι μαχητές των πιο ψηλών ιδανικών, τιμημένοι αγωνιστές της Πατρίδας και του Κόμματος μας, σας ευγνωμονούμε για το ότι πρόθυμα και τόσο γενναία υπακούσατε στη φωνή του Κόμματος και της σκλαβωμένης Πατρίδας και σας ορκιζόμαστε πως το παράδειγμα σας θα ναι για μας η ιερή φλόγα, που θα μας οδηγεί, στον αγώνα ενάντια στους εσωτερικούς εχθρούς της εθνικής μας και της πανανθρώπινης υπόθεσης, στους εχθρούς που προδοτικά ζητούν να μειώσουν τη σημασία της θυσίας σας.

Το παράδειγμα σας μα εμπνέει δίκαιη περηφάνια και θα μας διδάσκει πάντα τη φανατική πίστη κι υπακοή στο μεγάλο μας Κόμμα. Σας τ’ ορκιζόμαστε.

Σας ορκιζόμαστε ακόμα πως θα δώσουμε το παν στην απροστάτευτη γυναίκα και παιδί σας, στον γέρο τον πατέρα και τη μάνα π’ αφήνετε πίσω σας.

Σας ορκιζόμαστε πως θα φανούμε άξιοι της μεγάλης σας θυσίας και πως σας περιμένουμε και σας ευχόμαστε να γυρίσετε δοξασμένοι, νικητές σε μια ελεύθερη Πατρίδα.

Ζήτω οι τιμημένοι ήρωες του Κόμματος μας. Ζήτω το Κόμμα μας.

Ζήτω η Λευτεριά κι αποκατάσταση της Ελλάδας.

Ζήτω η εθνική μας αποκατάσταση μέσα στους κόλπους της μητέρας Ελλάδας.

Ζήτω η πανανθρώπινη Λευτεριά.

Μετά απ’ αυτό ο φ. Ανδρέας Φάντης, εκ μέρους του προεδρείου υποβάλλει την πρόταση, η οποία και εγκρίνεται ομόφωνα, όπως τα υπόλοιπα μέλη της Κ.Ε. μαζί με τα αναπληρωματικά, διοικήσουν το Κόμμα μας ίσαμε το Γ’ Συνέδριο και όπως οι όρκοι αποτελέσουν Κομματικά έγγραφα.

Ο φ. Αδ. Αδάμαντος διαβάζει διάφορα τηλεγραφήματα που στάλθηκαν προς τη Συνδιάσκεψη από:

(α) 3η Συνδικαλιστική ομάδα Αμμοχώστου, (β) Πολλά μέλη ΑΚΕΛ Αμμοχώστου, (γ) Ένωση μικροκαταστηματαρχών Αμμοχώστου, (δ) 2 εθελοντών Μόρφου, (ε) Σύλλογος Σαλαμίς Έγκωμης, Αμμόχωστον, (στ) Σπ. Χριστοφόρου και Χρίστ. Ασκώτης και (ζ) Φάνταρος Κοράκος, Αμμόχωστος.

Ο φ. Αδαμ. Αδάμαντος προτείνει το ακόλουθο σχέδιο απόφασης, πάνω στην ομιλία του φ. Γ.Γ. και στην απόφαση της Κ.Ε. , το οποίο και εγκρίνεται ομόφωνα.

Απόφαση

Η Παγκύπρια Κομματική Συνδιάσκεψη που συνήλθε σήμερα 27.6.43 στη Λεμεσό πάνω στο ζήτημα της ενεργότερης συμμετοχής του Κόμματος στο Συμμαχικό αντιφασιστικό πόλεμο.

(α) Εγκρίνει ομόφωνα και επιδοκιμάζει κατά πανηγυρικό τρόπο την ιστορική απόφαση της Κ.Ε. της 16ης Ιουνίου σαν απόφαση ιστορική, πατριωτική, εθνική, Λαϊκή, που μαρτυρά κατά τον πιο πασιφανή τρόπο για τη δύναμη και το μεγαλείο του Κόμματος μας.

(β) Εγκρίνει ομόφωνα την ομιλία του Γεν. Γραμματέα την οποία και θεωρεί σαν κομματικό έγγραφο.

(γ) Συγχαίρει όλους του εθελοντές Ακελιστές και τους μη κομματικούς αγωνιστές- εθελοντές, που πρώτοι στο προσκλητήριο του Κόμματος έσπευσαν να καταταχθούν κάτω από τη συμμαχική σημαία του ενιαίου αντιφασιστικού μετώπου των Λαών. Εγκρίνει τον πλήρη κατάλογο των εθελοντών, καθώς παρουσιάστηκε από τις Επαρχιακές Συνδιασκέψεις και συγκεκριμένα, Λευκωσία 300, Αμμόχωστος 238, Λεμεσός 112, Λάρνακα 41 και Πάφος 40. Σύνολο εθελοντών 731.

(δ) Καλεί όλα τα μέλη του Κόμματος να δουλέψουν κατά μαχητικό τρόπο, ώστε μέσα στο πιο κοντινό χρονικό διάστημα να καλύψουν όλα τα κενά που αφήνουν οι εθελοντές μας, ισχυροποιώντας ακόμη περισσότερο τις πειθαρχημένες Κομματικές μας οργανώσεις.

(ε) Καθιερώνει έκτακτη υποχρεωτική κομματική συνδρομή, ιδικά για την περίθαλψη των οικογενειών εθελοντών και εντέλλεται στην Κ.Ε. να οργανώσει οργανισμό πρόνοιας και περίθαλψης γι΄ αυτό το σκοπό. (στ) Εντέλλεται στα μέλη της Κ.Ε που δεν στρατεύθηκαν μαζί μ’ όλα τ’ αναπληρωματικά μέλη, να διοικήσουν το Κόμμα μέχρι του 3ου Συνεδρίου.

Ύστερα απ’ όλα αυτά παίρνει τον λόγο ο Γεν. Γραμματέας δια μιας συντόμου, αλλά συγκινητικής ομιλίας κλείνει τις εργασίες της Α’ Παγκύπριας Ιστορικής Συνδιάσκεψης του Κόμματος μας. Η χορωδία του Κόμματος επισφραγίζει το τέλος της συνδιάσκεψης ψάλλοντας το εμβατήριο των εθελοντών του ΑΚΕΛ, τον Αγγλικόν και Ελληνικόν Ύμνο.

 

---

¹ Δημοσιεύεται ως μέρος του πρακτικού η ομιλία του Γ.Γ. έτσι όπως δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ανεξάρτητος»