Ομιλία Γενικού Γραμματέα ΚΕ ΑΚΕΛ Άντρου Κυπριανού στο 23ο Συνέδριο του ΑΚΕΛ
Παρασκευή 2 Ιουλίου 2021 και ώρα 10:15, Στάδιο Ελευθερία – Τάσσος Παπαδόπουλος
Από μέρους της Κεντρικής Επιτροπής ΑΚΕΛ σάς καλωσορίζω στο 23ο Συνέδριο του Κόμματος μας.
Αυτό θα έπρεπε να είχε πραγματοποιηθεί ένα χρόνο πριν. Αναβλήθηκε εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού. Πραγματοποιείται σήμερα κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες. Σε καθοριστική χρονική στιγμή.
Είναι η πρωτόγνωρη κατάσταση για τον κόσμο και τον τόπο, εξαιτίας του Covid-19, την οποία χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε. Είναι οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που οξύνθηκαν λόγω της πανδημίας και ακολούθησαν την άσχημη κατάσταση που δημιουργήθηκε λόγω των αποφάσεων Αναστασιάδη- Eurogroup το 2013. Είναι και το αρνητικό αποτέλεσμα των Βουλευτικών Εκλογών που άνοιξε συζήτηση στο ΑΚΕΛ και στην κοινωνία ευρύτερα για το πώς πρέπει το Κόμμα μας να ανασυνταχτεί και να προχωρήσει από εδώ και πέρα. Είναι και πολλά άλλα τα οποία είμαι βέβαιος θα τεθούν κατά τη διάρκεια της συζήτησης που θα ακολουθήσει.
Στην πενταετία που προηγήθηκε, η διεθνής κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω εντείνοντας την αστάθεια και την αβεβαιότητα. Η ανάδειξη του Ντόναλτ Τραμπ στην ηγεσία των Η.Π.Α. οδήγησε σε όξυνση των σχέσεων της χώρας με την Ε.Ε., την Κίνα και την Ρωσία. Ταυτόχρονα όξυνε τους ανταγωνισμούς στον οικονομικό και εμπορικό τομέα προκαλώντας αναστάτωση στην παγκόσμια οικονομία. Το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι οι ακροδεξιές πολιτικές που ακολούθησε και ο τρόπος που πολιτεύτηκε, οδήγησαν σε έξαρση του λαϊκισμού, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, άνοδο της ακροδεξιάς παντού και παραπλάνηση της κοινής γνώμης με ψέματα και χειραγώγηση.
Είναι αμφίβολο πού θα οδηγήσει τις Η.Π.Α. η ηγεσία Μπάιντεν. Γεγονός είναι ότι η καπιταλιστική κρίση βαθαίνει περισσότερο και ο νεοφιλελευθερισμός βυθίζει τους λαούς στη φτώχεια και την περιθωριοποίηση. Οι συγκρούσεις οξύνονται, νέα μέτωπα ανοίγουν διεθνώς και οι ανταγωνισμοί εντείνονται. Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση αυξάνουν τη στρατιωτικοποίηση στα πλαίσια του ΝΑΤΟ με διάφορες μορφές στρατιωτικής ανάπτυξης. Ο πολιτικός και στρατιωτικός έλεγχος στρατηγικών σημείων και πηγών φυσικού πλούτου είναι η σταθερή επιδίωξη των Η.Π.Α. Στόχος τους είναι και η απομόνωση και η σύνθλιψη όσων αντιστέκονται στους σχεδιασμούς τους όπως η Κούβα και η Βενεζουέλα. Στα πλαίσια της ασφάλειας των ΗΠΑ στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, συμπεριέλαβαν και την Κύπρο με την Κυβέρνηση Αναστασιάδη- Συναγερμού να πανηγυρίζει για τη νομοθεσία Ρούμπιο-Μενέντεζ. Η εφαρμογή της θα προσδέσει την Κύπρο στο άρμα των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών των ΗΠΑ και θα την φέρει σε σύγκρουση με παραδοσιακά φίλες χώρες, όπως είναι η Κίνα και η Ρωσία.
Η Μέση Ανατολή υποφέρει εδώ και χρόνια από τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. Αφγανιστάν, Ιράκ, Λιβύη και Συρία πλήρωσαν και πληρώνουν βαρύ φόρο αίματος. Η περιβόητη «Αραβική Άνοιξη» απέβη μοιραία για τους λαούς των χωρών αφού ακολουθήθηκε από την άνοδο στην εξουσία ακραίων, σκοταδιστικών κινημάτων. Ο ηρωικός Παλαιστινιακός λαός εξακολουθεί να πληρώνει με το αίμα του τα δίκαια αιτήματα του. Ως ΑΚΕΛ παραμένουμε αλληλέγγυοι με κάθε λαό που αγωνίζεται για την ελευθερία, την ανεξαρτησία και την αξιοπρέπεια του.
Τα μεγάλα κύματα προσφύγων και μεταναστών, που προκαλούν οι συγκρούσεις, οι νεοαποικιακές πολιτικές και οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών, αντιμετωπίζονται ως απειλή. Αντί οι κυβερνήσεις να αντιμετωπίζουν τις γενεσιουργές αιτίες που τα προκαλούν, αντιμετωπίζουν το φαινόμενο απάνθρωπα.
Τα θύματα βρίσκονται αντιμέτωπα με τείχη, νόμους και κανονισμούς στις ΗΠΑ και στην «Ευρώπη Φρούριο». Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπογράφει συμφωνίες, δημιουργώντας κέντρα κράτησης εκτός των συνόρων της. Στα πλείστα από αυτά οι άνθρωποι στοιβάζονται σαν αντικείμενα. Οι δε συνθήκες σκοτώνουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Δυστυχώς η Κύπρος δεν εξαιρείται από αυτό τον κανόνα, παρά τη σημαντική οικονομική βοήθεια που παίρνουμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για το θέμα. Την ίδια στιγμή πολλές χιλιάδες ανθρώπινες ζωές χάθηκαν τα τελευταία χρόνια στη θάλασσα της Μεσογείου, ως αποτέλεσμα ανάλγητων πολιτικών και παραλείψεων.
Σε αυτό το πλαίσιο βρήκαν χώρο για να νεκραναστηθούν ακροδεξιές και νεοφασιστικές δυνάμεις. Ορισμένες μάλιστα από αυτές συμμετέχουν σε κυβερνητικά σχήματα σε ευρωπαϊκές χώρες. Στη δε Κύπρο σε όλες τις κρίσιμες στιγμές βρέθηκαν στο πλευρό της Κυβέρνησης Αναστασιάδη- ΔΗΣΥ.
Όλα αυτά καθιστούν τους αγώνες μας για σεβασμό του διεθνούς δικαίου, υπεράσπιση των δικαιωμάτων των λαών, αφοπλισμό, προστασία του πλανήτη, ειρήνη και σοσιαλισμό, πιο επίκαιρους από ποτέ.
Πιο επίκαιρη από ποτέ είναι και η ανάλυση που έκανε πριν χρόνια το ΑΚΕΛ για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον χαρακτήρα και τις συνέπειες των πολιτικών της άρχουσας τάξης της. Τα αδιέξοδα, οι ανισότητες και οι αντιφάσεις, που παράγει και που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν μπορούν να αποσιωπηθούν ή να συγκαλυφθούν. Στη λιτότητα απαντούν με περισσότερη λιτότητα, στη φτωχοποίηση με συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, στο δημοκρατικό έλλειμα με περισσότερη συγκέντρωση εξουσίας. Δυστυχώς η περιβόητη κοινοτική αλληλεγγύη δεν εφαρμόζεται στην πράξη. Αντιθέτως υπερισχύουν τα συμφέροντα και οι σκοπιμότητες των ισχυρών. Το ΑΚΕΛ τάσσεται υπέρ της Ευρώπης που θα προωθεί το Διεθνές Δίκαιο και την Ειρήνη. Της Ευρώπης που θα υπερασπίζεται τα ανθρώπινα, κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα όλων ανεξαιρέτως. Που θα προωθεί πολιτικές καταπολέμησης της φτώχειας και γεφύρωσης του χάσματος μεταξύ πλούσιων και φτωχών.
Μέσα σε αυτό το διεθνές και ευρωπαϊκό πλαίσιο, ο κυπριακός λαός δίνει αγώνα επιβίωσης και δικαίωσης. Η κυβέρνηση Αναστασιάδη- Συναγερμού αδυνατεί δυστυχώς να κατανοήσει τη σημασία και την ανάγκη για πολυεπίπεδη και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική. Την διακηρύσσει απλώς.
Οκτώ χρόνια μετά δεν καταφέραμε να αξιοποιήσουμε τον ενεργειακό πλούτο που διαθέτουμε, ενώ φτάσαμε ένα βήμα πριν τη διχοτόμηση. Είναι πια η ώρα να διερωτηθούν ο κ. Αναστασιάδης και ο ΔΗΣΥ. Πόσο μας έχει ωφελέσει η πολιτική που ακολουθήθηκε; Η Κύπρος αναγορεύτηκε σε προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης στην περιοχή για να εξυπηρετηθεί ποιος; Σίγουρα με βάση το αποτέλεσμα όχι η Κύπρος και η υπόθεση της.
Οκτώ χρόνια μετά, είναι η ώρα να αναρωτηθούν και ποια είναι τα αποτελέσματα της πολιτικής τους στο Κυπριακό.
Η Τουρκία εξακολουθεί να παραβιάζει απροκάλυπτα την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συνεχίζει να καταπατά βασικές αρχές του Διεθνούς Δικαίου, του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, σωρεία ψηφισμάτων και αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας, τις αρχές και αξίες στις οποίες εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες του συνόλου του κυπριακού λαού. Προχωρεί βήμα-βήμα προς την υλοποίηση του στόχου της που είναι η διχοτόμηση της χώρας μας. Εντείνει την προκλητικότητα της στην ΑΟΖ μας και στην Αμμόχωστο και επιχειρεί νέα τετελεσμένα. Θέτει στο τραπέζι την απαράδεκτη αξίωση για λύση δύο κρατών.
Ενώ η τουρκική πλευρά προχωρεί στη βάση σχεδιασμού για την υλοποίηση του στόχου της, η ελληνοκυπριακή πλευρά τι κάνει τα τελευταία χρόνια; Δυστυχώς παλινδρομεί και αντιφάσκει δίχως πλάνο.
Ο κ. Αναστασιάδης ξεκίνησε το 2013 για να διαπραγματευτεί από μηδενική βάση. Το αποτέλεσμα ήταν η επαναφορά απαράδεκτων θέσεων της τουρκικής πλευράς που είχαν αποκλειστεί προηγουμένως με τις συγκλίσεις Χριστόφια-Ταλάτ. Όταν ο κ. Αναστασιάδης συνειδητοποίησε τα αδιέξοδα της πολιτικής που ακολουθούσε, αλλά και εξαιτίας της εκλογής του κ. Ακκιντζί στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας, έγιναν βήματα προόδου στις συνομιλίες. Δυστυχώς η πρόοδος αυτή πέρασε στην ιστορία ως παρένθεση στην πολιτική του κ. Αναστασιάδη στο Κυπριακό. Αυτό αποδεικνύει το αποτέλεσμα των συνομιλιών στο Μον Πελεράν και στο Κραν Μοντανά. Αποτέλεσμα απογοητευτικό που οδήγησε σε οπισθοχώρηση το Κυπριακό.
Τέσσερα χρόνια μετά, το αφήγημα του κ. Αναστασιάδη για το τι έγινε στο Κραν Μοντανά δυστυχώς πείθει μόνο όσους θέλουν να πείθονται στην Κύπρο. Στο εξωτερικό σχεδόν κανένα. Το αφήγημα αυτό ξεδοντιάστηκε από πολλούς εντός και εκτός Κύπρου. Ανθρώπους που ομολόγησαν ότι ο κ. Αναστασιάδης, όλο αυτό το διάστημα αλληθώριζε προς λύση δύο κρατών.
Μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντανά, η Τουρκία δυστυχώς απενοχοποιήθηκε. Η προκλητικότητα της εντάθηκε. Προχώρησε σε παράνομες δραστηριότητες στην ΑΟΖ και έκνομες μεθοδεύσεις στην Αμμόχωστο. Ενέργειες τις οποίες προβλέψαμε και για τις οποίες προειδοποιούσαμε. Δυστυχώς η Κυβέρνηση μάς απαξίωνε και διαβεβαίωνε για θωράκιση μας και επικοινωνιακά τεχνάσματα της Τουρκίας.
Η εκλογή του διχοτομιστή Ερσίν Τατάρ στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας διευκολύνει τις μεθοδεύσεις της Τουρκίας. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να πληγεί η πίστη του κυπριακού λαού ότι το Κυπριακό μπορεί να λυθεί. Το ΑΚΕΛ βέβαια δεν υψώνει τα χέρια. Θα συνεχίσει να αγωνίζεται για λύση και επανένωση.
Έχουμε διανύσει μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς ουσιαστικό διάλογο. Με απαράδεκτες αξιώσεις και προκλήσεις από την Τουρκία και συνεχείς παλινδρομήσεις από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Με αμφισβήτηση των όσων συμφωνήθηκαν, με πρόταξη για νέες ιδέες. Όλα αυτά αποδυναμώνουν σημαντικά την προοπτική επανέναρξης διαλόγου που θα οδηγήσει στο ποθούμενο αποτέλεσμα. Από τη μια η Τουρκία αμφισβητεί ανοιχτά το συμφωνημένο πλαίσιο και βάζει στο τραπέζι τη λύση δύο κρατών. Από την άλλη ο κ. Αναστασιάδης είναι πλέον προφανές ότι δεν μπορεί και δεν θέλει να αναλάβει πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν, υπό προϋποθέσεις, να οδηγήσουν στην επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών από εκεί που έμειναν το 2017. Δυστυχώς αντί να προβληματιστεί για την πρόταση που του δώσαμε στις 8 του Δεκέμβρη 2020, αντί να τη συζητήσει μαζί μας, επιχείρησε να τη δαιμονοποιήσει. Προσποιούμενος ότι δεν κατανόησε το περιεχόμενο της, τη διαστρέβλωσε δημόσια και επιχείρησε να την απαξιώσει.
Το ΑΚΕΛ θα συνεχίσει να αγωνίζεται για να αποτρέψει τον εφιάλτη της διχοτόμησης. Επιμένουμε στην επανέναρξη συνομιλιών από εκεί που έμειναν στις συνομιλίες του Κραν Μοντανά. Η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι σοβαρό κίνητρο για λύση τόσο για τις δύο κοινότητες, όσο και για την ίδια την Τουρκία. Οι μεν Τουρκοκύπριοι μόνο με λύση θα μπορούν να απολαμβάνουν τα οφέλη που θα προκύψουν. Οι δε Ελληνοκύπριοι χρειαζόμαστε σταθερό και ασφαλές περιβάλλον που θα επιτρέψει απρόσκοπτη αξιοποίηση του πολύτιμου αυτού αγαθού. Κατ’ ανάλογο τρόπο θα μπορεί να επωφεληθεί και η Τουρκία με τη λύση του Κυπριακού. Μετά τη λύση θα ήταν δυνατό να αρχίσει συζήτηση της ομοσπονδιακής Κυπριακής Δημοκρατίας με την Τουρκία, για οριοθέτηση της ΑΟΖ. Επίσης να συζητηθεί η δυνατότητα εμπορικής συνεργασίας μαζί της με κριτήριο την οικονομική βιωσιμότητα ενός τέτοιου εγχειρήματος. Αυτό το κίνητρο πρέπει επιτέλους να το αξιοποιήσει ο κ. Αναστασιάδης αν εννοεί όσα λέει.
Ως ΑΚΕΛ είμαστε πάντα έτοιμοι να συμβάλουμε για έξοδο από το αδιέξοδο. Με πρωτοβουλίες εντός και εκτός Κύπρου με στόχο την επανέναρξη των συνομιλιών και τη διάνοιξη της προοπτικής λύσης στη βάση των συμφωνηθέντων. Σε συνεργασία με όλους όσοι θέλουν και επιθυμούν λύση στο συμφωνημένο πλαίσιο στην Ελληνοκυπριακή και Τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Τον πρώτο λόγο σε αυτή την προσπάθεια τον έχει ο κ. Αναστασιάδης. Αν συνεχίσει να επιμένει σε συνταγές που δοκιμάστηκαν και απέτυχαν, θα μας οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στη διχοτόμηση. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν πρέπει να έχει καμιά αμφιβολία ότι η ιστορία θα τον καταγράψει ως τον ηγέτη της διχοτόμησης.
Εδώ που φτάσαμε δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια. Τουλάχιστον εμείς ως ΑΚΕΛ, δεν μπορούμε, ούτε θέλουμε να αποκοιμίζουμε το λαό με ψέματα. Να μη νομίζει κανείς ότι αν δεν υπάρξει λύση στο συμφωνημένο πλαίσιο θα παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν.
Κινδυνεύουμε να αποκτήσουμε ντε φάκτο σύνορα με την Τουρκία στην ίδια μας τη χώρα. Με ένα κράτος που θα εποικίζεται και θα εξοπλίζεται συνεχώς. Μοιραία κάποια στιγμή θα επιδιώξει να επεκταθεί. Με άλλα λόγια αν επικρατήσει η διχοτόμηση θα πρέπει να ξεχάσουμε την Κύπρο όπως την ξέραμε.
Γι’ αυτό επιμένουμε στη λύση που συμφωνήθηκε με τη διεθνή και την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως ερμηνεύεται στα σχετικά Ψηφίσματα του ΟΗΕ. Λύση που θα οδηγεί σε ενωμένο κράτος, συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με μια κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα. Λύση που μας απαλλάσσει από την κατοχή και τα εγγυητικά δικαιώματα του όποιου τρίτου. Επιμένουμε να αντιστεκόμαστε στο συμβιβασμό με το συρματόπλεγμα∙ με το σενάριο να δωρίσουμε τη μισή μας πατρίδα στην Τουρκία. Επιμένουμε να δυναμώνουμε το μέτωπο Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων ενάντια στον εθνικισμό και το νεοφασισμό, για την ειρήνη και την επανένωση του τόπου.
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο η Κύπρος όπως και όλος ο πλανήτης, βιώνει πρωτόγνωρη κατάσταση με τον Covid 19. Κανένας δεν είναι σε θέση να πει με βεβαιότητα πότε θα τελειώσει η πανδημία.
Όπως κάθε κρίση, έτσι και αυτή ξεσκέπασε αδυναμίες και προβλήματα. Έφερε στο προσκήνιο την άσχημη κατάσταση στη δημόσια υγεία∙ τα τεράστια προβλήματα και τις ελλείψεις που προκλήθηκαν εξαιτίας της πολιτικής που ακολουθήθηκε από την Κυβέρνηση Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ. Πολιτική που περιόρισε τις δαπάνες για τη δημόσια υγεία δραματικά.
Περάσαμε δεκαετίες συζητώντας αν το κράτος πρέπει να έχει ή όχι ρόλο σε βασικές υπηρεσίες. Η πανδημία απάντησε στο ερώτημα αν πρέπει η υγεία να είναι δικαίωμα που να παρέχεται δημόσια και δωρεάν ή αν θα είναι προνόμιο που να απολαμβάνουν μόνο όσοι μπορούν να το πληρώσουν.
Ξεγύμνωσε το δόγμα του νεοφιλελευθερισμού και της λιτότητας στην Κύπρο, την Ευρώπη αλλά και στον κόσμο ολόκληρο. Επαναβεβαίωσε ότι ο ρόλος του κράτους στη διασφάλιση βασικών δικαιωμάτων του ανθρώπου, στην παροχή ζωτικών υπηρεσιών, είναι αναντικατάστατος. Έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη ύπαρξης συστημάτων υγείας με καθολικό και αλληλέγγυο χαρακτήρα, με τα δημόσια νοσηλευτήρια και το προσωπικό τους ενισχυμένα. Αυτά πρέπει να πρωταγωνιστούν και όχι να παλεύουν με τις ελλείψεις, τα κενά και την κυβερνητική αδιαφορία.
Η πανδημία είχε μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Το ερώτημα με ποιες πολιτικές θα αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της επόμενης μέρας για την πλειοψηφία της κοινωνίας, απαιτεί επιτακτικές απαντήσεις.
Είναι χαρακτηριστικά τα ευρήματα της έρευνας του Ινστιτούτου Εργασίας Κύπρου. Στο πρώτο κύμα της πανδημίας ο μέσος μισθός μειώθηκε κατά 3%. Η μείωση αυτή προστέθηκε στην ιστορική υποτίμηση της εργασίας που είχε γίνει από τις αρχές του 2013 μέχρι τις αρχές του 2016. Εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης η αγοραστική δύναμη του μέσου πραγματικού μισθού υποχώρησε κατά εφτά χρόνια, παρά την οικονομική άνοδο που μεσολάβησε από το 2015 μέχρι το 2019. Η πρόβλεψη των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ότι οι μειώσεις αποδοχών εργασίας στην Κύπρο θα είναι μαζί με την Ελλάδα οι μεγαλύτερες σε σύγκριση με τις άλλες χώρες του νότου. Στην Κύπρο έχουμε μείωση κατά μέσο όρο 2,4%, ενώ ο αντίστοιχος αριθμός στη Ε.Ε. είναι αύξηση 2,6%.
Το κεφάλαιο είναι αναμενόμενο ότι θα επιχειρήσει να ανακτήσει τα κέρδη που χάθηκαν με περισσότερη λιτότητα. Η Κυβέρνηση έχει ως δεδηλωμένη πολιτική τη μείωση της φορολογίας του κεφαλαίου. Αυτό σημαίνει ότι για τη μείωση των κρατικών ελλειμάτων που δημιουργήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας θα οδηγηθούμε σε αυξήσεις άλλων φόρων, π.χ. του εισοδήματος, της κατανάλωσης κλπ. Τις συνέπειες της κρίσης δηλαδή θα κληθούν ξανά να τις πληρώσουν οι εργαζόμενοι και η μεσαία τάξη.
Το ποιος θα πληρώσει τα σπασμένα είναι θέμα πολιτικής επιλογής. Δεν υπάρχει μόνο μια επιλογή στο τι επιβάλλεται να γίνει. Εκτός από την πολιτική της Κυβέρνησης υπάρχει και η διαφορετική προσέγγιση επιφανών οικονομολόγων και μελετητών. Αυτοί υποστηρίζουν ότι για να απαντηθούν οι ανάγκες των πολλών επιβάλλεται η εφαρμογή στρατηγικής οικονομικής μεγέθυνσης με επίκεντρο τις αυξήσεις των εισοδημάτων των εργαζομένων. Αυτό θα οδηγούσε σε αύξηση της αγοραστικής δύναμης με συνεπακόλουθο την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος και του αριθμού των απασχολουμένων. Βεβαίως απαραίτητη προϋπόθεση γι’ αυτό είναι να υπάρχει η πολιτική βούληση από την πλευρά της Κυβέρνησης.
Είναι διάχυτη η αντίληψη στην κοινωνία ότι η πορεία της κυπριακής οικονομίας δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες των πολλών. Η εξόφθαλμη εμμονή για εξυπηρέτηση μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων και των τραπεζών, οι πολιτικές που υπηρετούν τους λίγους και εμβαθύνουν την κοινωνική ανισότητα κρατούν την κυπριακή κοινωνία καθηλωμένη. Δέσμια της αβεβαιότητας και της ανασφάλειας. Το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Κύπρου βρίσκεται στα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Το κόστος διαβίωσης αυξήθηκε σημαντικά, ειδικά στο στεγαστικό τομέα, ενώ τα βασικά αγαθά είναι από τα ακριβότερα στην Ευρώπη. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού κινδυνεύει να χάσει την κύρια κατοικία που με πολύ μόχθο απέκτησε.
Το ΑΚΕΛ έχει όραμα για το τι χρειάζεται να γίνει.
Η οικονομία χρειάζεται νέο σχεδιασμό, νέα στρατηγική. Χρειάζεται νέα πολιτική που να στοχεύει στη δικαιότερη κατανομή του παραγόμενου πλούτου, στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του λαού, στη δημιουργία συνθηκών αύξησης της παραγωγής, ενίσχυσης του εισοδήματος και αξιοπρεπούς εργασίας. Βιώσιμη, ισορροπημένη και κοινωνικά προσανατολισμένη οικονομική ανάπτυξη. Καταμερισμός των οικονομικών βαρών, ανάλογα με το εισόδημα και το οικονομικό εκτόπισμα του καθενός. Διασφάλιση ποιοτικών θέσεων εργασίας. Δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας και βελτίωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Σεβασμός του περιβάλλοντος και προστασία των φυσικών πόρων από την άναρχη ανάπτυξη. Έλεγχος και ρύθμιση -στο βαθμό του δυνατού- της λειτουργίας της αγοράς για προστασία των οικονομικά ευάλωτων στρωμάτων της κοινωνίας. Ισονομία, δικαιοσύνη και χρηστή διοίκηση σε όλα τα επίπεδα της οικονομικής δραστηριότητας. Αυτά είναι τα κλειδιά αν θέλουμε οικονομία βιώσιμη που να στηρίζεται σε γερά θεμέλια και όχι οικονομία της φούσκας και της αρπαχτής.
Απαιτείται κράτος αποτελεσματικό και κοινωνικά ευαίσθητο που να προστατεύει και να στηρίζει τα οικονομικά ασθενέστερα στρώματα της κοινωνίας. Με μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, με στόχο τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών. Με δημόσια οικονομικά που να στηρίζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη δημιουργία υποδομών, τη δικαιότερη κατανομή του παραγόμενου πλούτου, την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και την κάλυψη των αναγκών της κοινωνίας. Με τη διαφύλαξη του κοινωνικού χαρακτήρα των οργανισμών δημόσιας ωφελείας. Ταυτόχρονα τον εκσυγχρονισμό της δομής, της λειτουργίας και της διοίκησης τους. Με την ουσιαστική στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των αυτοτελώς εργαζόμενων.
Με επανασύσταση του συνεργατικού πιστωτικού τομέα. Ο Συνεργατισμός ήταν κατάκτηση του κυπριακού λαού που στήριξε τους εργαζόμενους και τους αγρότες σε χρόνια δίσεκτα. Δυστυχώς η κυβέρνηση Αναστασιάδη- Συναγερμού τον κατέστρεψε και σκανδαλωδώς τον ξεπούλησε όπως λέει το πόρισμα της αρμόδιας ερευνητικής επιτροπής. Είναι δεδομένη η θέση και η βούληση μας για επανασύσταση του με στόχο την προστασία των αγροτών, των μικρομεσαίων, των οικονομικά ασθενέστερων και τη βελτίωση των αναπτυξιακών προοπτικών της χώρας. Στηρίζουμε την πρωτοβουλία που αναλήφθηκε από την ΕΚΑ και άλλες οργανώσεις για επανίδρυση του.
Κομβικής σημασίας είναι και η στροφή της κυπριακής οικονομίας στην έρευνα, την καινοτομία και την τεχνολογία. Έχουμε τεράστιο απόθεμα σε νέους επιστήμονες οι οποίοι απογοητεύονται ολοένα και περισσότερο από την ισχνή επένδυση στον τομέα αυτό. Αρκετοί από αυτούς υποχρεώνονται να παραμένουν για εργασία στο εξωτερικό. Είναι η ώρα να επενδύσουμε αποφασιστικά σε αυτό τον τομέα, για να μείνουν τα καλύτερα μυαλά στη χώρα και να μεγιστοποιηθούν οι προοπτικές της κυπριακής οικονομίας.
Επιτακτική είναι και η ανάγκη ενίσχυσης του πρωτογενούς τομέα και η ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας με στόχο τη στήριξη των αγροτών. Το ίδιο επιτακτική είναι και η ανάγκη για καταρτισμό νέας σύγχρονης βιομηχανικής πολιτικής. Στόχος είναι η εξάλειψη των διαρθρωτικών αδυναμιών και ο εκσυγχρονισμός του κυπριακού μεταποιητικού τομέα. Επίσης η ενίσχυση του ρόλου της Κύπρου ως διεθνούς κέντρου παροχής επαγγελματικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών. Για όλα αυτά καταθέσαμε σειρά προτάσεων. Όπως σειρά προτάσεων καταθέσαμε και για τον τομέα του τουρισμού, της ενέργειας και της αξιοποίησης των υδρογονανθράκων.
Ένα άλλο σημαντικό κεφάλαιο για το ΑΚΕΛ είναι το θέμα των εργασιακών σχέσεων.
Δεν υπάρχει αντικειμενικός παρατηρητής που να μην αναγνωρίζει ότι τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο οι εργασιακές σχέσεις έχουν υποχωρήσει. Η ανεργία λόγω της πανδημίας αυξήθηκε ενώ προβλέπεται περαιτέρω αύξηση της. Οι μακροχρόνια άνεργοι χάνουν την ελπίδα τους για μια θέση εργασίας. Χιλιάδες νέοι αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν ή να μην επιστρέψουν στην Κύπρο μετά τις σπουδές τους. Άλλοι τόσοι υποαπασχολούνται ή δουλεύουν με ατομικά συμβόλαια. Οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης σε συνδυασμό με τις συνέπειες της υγειονομικής κρίσης έδωσαν αφορμή για νέες επιθέσεις στους μισθούς, στα ωράρια, σε ωφελήματα και κεκτημένα δεκαετιών των εργαζομένων.
Για επαναρύθμιση των απορυθμισμένων εργασιακών σχέσεων, που είναι και η κύρια αιτία της δραματικής διεύρυνσης της κοινωνικής ανισότητας τα τελευταία χρόνια, αγωνιζόμαστε ώστε οι βασικοί όροι των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων να γίνουν νομικά υποχρεωτικοί. Εργαζόμαστε για να θεσμοθετηθεί τριμερής μηχανισμός ο οποίος να καθορίζει ελάχιστους μισθούς και ωφελήματα για όσους δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις.
Αγωνιζόμαστε επίσης για τον τερματισμό της χρησιμοποίησης των λεγόμενων «ευέλικτων» μορφών απασχόλησης. Για κατάργηση του πέναλτι 12% για όσους συνταξιοδοτούνται στα 63. Για τερματισμό της αγοράς υπηρεσιών για κάλυψη μόνιμων αναγκών από το δημόσιο και ημιδημόσιο τομέα. Για νομικές ρυθμίσεις που να καθορίζουν τα χαρακτηριστικά που διέπουν τη σχέση εργοδότη – εργοδοτούμενου. Για καθορισμό κατώτατου μισθού ανά κλάδο, τώρα.
Το ΑΚΕΛ έχει όραμα και για την κοινωνία.
Όλοι όσοι είμαστε σε επαφή με τον κόσμο γνωρίζουμε καλά ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει είναι πολλά και σύνθετα. Μεγάλο κομμάτι της κυπριακής κοινωνίας νιώθει αδύναμο και απροστάτευτο, βυθισμένο στην απελπισία. Ειδικά μέσα στις σημερινές συνθήκες είναι αναγκαία μια σύγχρονη, προοδευτική κοινωνική πολιτική. Είναι αναγκαία η ισότιμη πρόσβαση σε όλους στα βασικά αγαθά όπως η παιδεία, η υγεία, η στέγαση, η επαρκής κοινωνική προστασία και στήριξη.
Όλα αυτά τα χρόνια η κυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ περιέκοψε σε σημαντικό βαθμό τις δαπάνες σε αυτούς τους τομείς και ανέθεσε στον εθελοντικό-ιδιωτικό τομέα το βάρος. Δεν χρειάζεται να μιλήσουμε για τα αποτελέσματα της πολιτικής αυτής. Τα βλέπουμε, τα ζούμε. Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα πήρε από τους φτωχούς για να δώσει στους φτωχότερους. Η στεγαστική πολιτική ουσιαστικά καταργήθηκε. Αυτή δε που εξαγγέλθηκε πρόσφατα ελάχιστους θα εξυπηρετήσει. Την ίδια στιγμή αρκετός κόσμος κινδυνεύει να χάσει την πρώτη κατοικία ή τη μικρή επαγγελματική στέγη λόγω των πλειστηριασμών από τις τράπεζες. Τα δημόσια νοσηλευτήρια κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν την πανδημία χωρίς να έχουν τα βασικά εφόδια για να το πράξουν. Αυτό που δεν κατανοεί η κυβέρνηση είναι ότι η επένδυση στην κοινωνική πολιτική, την παιδεία, τη στέγη και την υγεία είναι παραγωγική επένδυση στην ανάπτυξη της οικονομίας. Γι’ αυτό απαιτείται η κυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ να εγκαταλείψουν τους δογματισμούς τους και να προχωρήσουν σε ουσιαστική αύξηση των δημοσίων δαπανών. Για την κοινωνική πολιτική, για την αντιμετώπιση της φτώχειας και των κοινωνικών ανισοτήτων. Για την πλήρη απόλαυση των δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρίες, για την αξιοπρεπή διαβίωση των συνταξιούχων, για την ουσιαστική στήριξη του προσφυγικού κόσμου, για τη στήριξη των νέων ανθρώπων, των νέων ζευγαριών, τη στήριξη της οικογένειας, ώστε να μπορούν να επιβιώσουν, να ορθοποδήσουν και να χτίσουν με αισιοδοξία τη ζωή τους.
Για να γίνουν όλα αυτά πράξη επιβάλλεται η κοινωνία να αξιοποιήσει τα καλύτερα στελέχη που διαθέτει. Χρειάζεται να καταπολεμηθούν η αναξιοκρατία και το ρουσφέτι που είναι συστατικά στοιχεία της διακυβέρνησης Αναστασιάδη-Συναγερμού. Το ΑΚΕΛ έχει υποχρέωση να πρωταγωνιστήσει στην εμπέδωση της αξιοκρατίας και της ισονομίας. Δυστυχώς πρέπει να παραδεχτούμε ότι αυτά τα φαινόμενα εμφανίζονται και στο δικό μας χώρο. Οφείλουμε να τα αντιπαλέψουμε αποφασιστικά και πειστικά.
Στις εκλογές που διεξήχθηκαν πριν ένα μήνα είχαμε ένα απογοητευτικό αποτέλεσμα. Βέβαια ανάλογο και χειρότερο αποτέλεσμα είχαν και άλλα κόμματα που έχασαν μεγαλύτερο μέρος από τα ποσοστά που είχαν. Ανεξάρτητα με το αν αυτοί δεν το παραδέχονται και δεν το συζητούν. Όλο το τελευταίο διάστημα συζητήσαμε τόσο εσωκομματικά, όσο και με φίλους του Κόμματος για τους λόγους που μας οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα. Σίγουρα υπήρξαν και εξωγενείς παράγοντες που επηρέασαν αρνητικά όλα αυτά τα τελευταία χρόνια. Πρέπει όμως να σταθούμε κυρίως στα ζητήματα που εξαρτούνται από εμάς. Να δούμε τι χρειάζεται να βελτιώσουμε για να γίνουμε καλύτεροι και αποτελεσματικότεροι.
Για το εκλογικό αποτέλεσμα θα συζητήσουμε και στο Συνέδριο και θα πάρουμε σχετικές αποφάσεις. Μετά από το Συνέδριο επιβάλλεται να συσπειρωθούμε όλοι γύρω από τη νέα ηγεσία. Να εργαστούμε για να υλοποιήσουμε τους στόχους μας στις τοπικές και τις Προεδρικές Εκλογές.
Να δουλέψουμε για να επαναφέρουμε το Κόμμα μας εκεί που πραγματικά του αξίζει. Πρωταγωνιστή στα πολιτικά πράγματα του τόπου. Πρωταγωνιστή στην κοινωνία.
Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών μπορεί να αποδοθεί στην πρώτη του ανάγνωση στο θυμό και στη διαμαρτυρία μερίδας του κόσμου της Αριστεράς για όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια. Για το Μαρί, τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, τις εκποιήσεις, την ασυδοσία των τραπεζών, για φαινόμενα διαφθοράς που αφορούσαν και ορισμένους ανθρώπους του ΑΚΕΛ, για την πρωτόγνωρη κατάσταση που ζήσαμε με την πανδημία, για το γεγονός ότι επι της ουσίας δεν έγινε φυσιολογική και μακρά προεκλογική εκστρατεία εξαιτίας των μέτρων που υπήρχαν.
Δεν μπορούμε όμως και δεν πρέπει να καταφύγουμε σε αυτή την ερμηνεία για να κρύψουμε τα προβλήματα κάτω από το χαλί και να πάμε παρακάτω.
Πρέπει να βρούμε το θάρρος να δούμε τα λάθη και τις παραλείψεις μας κατάματα. Να εντοπίσουμε τα προβλήματα, τις ελλείψεις και τις αδυναμίες και να τα αντιμετωπίσουμε αποφασιστικά, δίχως όμως να απαρνηθούμε ή να χάσουμε τον εαυτό μας. Να ξεκινήσουμε από την αυτοκριτική και έπειτα να περάσουμε στην κριτική. Να δούμε αυστηρά και κατάματα τον εαυτό μας, δίχως όμως να φτάνουμε στο αυτομαστίγωμα.
Είναι αλήθεια ότι εδώ και χρόνια πλήγηκε το ηθικό πλεονέκτημα που είχαμε για δεκαετίες. Γι’ αυτό ευθύνονται τα κρούσματα διαφθοράς που εκδηλώθηκαν, δικαιολογημένα και αδικαιολόγητα και αφορούσαν επώνυμα στελέχη του Κόμματος. Για δεκαετίες ολόκληρες φίλοι αλλά και πολιτικοί αντίπαλοι του ΑΚΕΛ αναγνώριζαν ότι όσο και αν διαφωνούσε κάποιος με τις θέσεις μας δεν μπορούσε να του προσάψει διαφθορά, ούτε να το τσουβαλιάσει με τα άλλα κόμματα. Αυτό δυστυχώς δεν ισχύει πλέον. Μεγάλη μερίδα του λαού θεωρεί ότι είμαστε «όλοι το ίδιο». Ενώ για τα άλλα κόμματα οι ψηφοφόροι αναμένουν ότι τα στελέχη τους θα εμπλέκονται σε φαινόμενα διαπλοκής-διαφθοράς, ο κόσμος της Αριστεράς, πολύ σωστά, είναι πιο απαιτητικός, απαιτεί εντιμότητα και καθαρότητα.
Γι’ αυτό πρέπει εμείς, πρώτα και κύρια εμείς, όσοι κουβαλούμε πάνω μας την κομματική ταυτότητα, να είμαστε παραδείγματα εντιμότητας και καθαρότητας. Όποιος δεν το αντέχει αυτό, όποιος δεν μπορεί να το κάνει, πολύ απλά δεν γίνεται να κατέχει την ταυτότητα του ΑΚΕΛιστή. Και είχαμε τέτοιες περιπτώσεις ακόμα και πρώην ανώτατων στελεχών του Κόμματος μας.
Μέσα στη σημερινή εποχή που τα πάντα αμφισβητούνται, έχουμε την υποχρέωση να περνούμε καθημερινά εξετάσεις. Να ξανασυστηθούμε στον κόσμο που εκπροσωπούμε. Να συστηνόμαστε καθημερινά με την δουλειά και την παρουσία μας. Να είμαστε ο καθρέφτης αυτών που εκπροσωπούμε. Των πολλών που πασχίζουν καθημερινά για την επιβίωση τους∙ των νέων που αγωνίζονται για να δημιουργήσουν με μοναδικό εφόδιο τις δικές τους δυνάμεις∙ όλων των ανθρώπων εκεί έξω που αγανακτούν και εξοργίζονται με τα σκάνδαλα και θέλουν να βλέπουν στη δημόσια ζωή ανθρώπους που να μην τους βαραίνουν σκιές.
Πρέπει βέβαια να παραδεχτούμε ότι η κοινωνία έχει γίνει πολύ ανεκτική έναντι σε τέτοια φαινόμενα. Κλασσικό παράδειγμα η διαπλοκή του ίδιου του κ. Αναστασιάδη. Ενώ σχεδόν όλοι την αναγνωρίζουν, δε μας ενοχλεί όλους. Ρόλος δικός μας είναι να κεντρίσουμε τη συνείδηση ολόκληρης της κοινωνίας. Να την αφυπνίσουμε για να εξεγείρεται και να αντιδρά έντονα σε τέτοια φαινόμενα.
Πρέπει επίσης να παραδεχτούμε ότι χάσαμε τον πρωτοποριακό μας ρόλο στην κοινωνία. Επιβάλλεται να δούμε γιατί συμβαίνει αυτό.
Γι’ αυτό επιβάλλεται πριν μιλήσουμε για τις λύσεις, να μιλήσουμε για τα προβλήματα. Να τα εντοπίσουμε όπου υπάρχουν. Και στην ηγεσία και στη βάση.
Έχουμε πρόβλημα στη λειτουργία των κομματικών ομάδων, στην καρδιά δηλαδή του Κόμματος. Στην πλειοψηφία τους λειτουργούν τυπικά και υποτονικά, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς πρωτοβουλίες, με περιορισμένη συμμετοχή μελών, χωρίς ουσιαστική παρέμβαση σε τοπικό επίπεδο. Γιατί συμβαίνει αυτό; Κάποτε οι κομματικές ομάδες είχαν ως βασικό αντικείμενο την ενημέρωση των μελών του Κόμματος. Σήμερα όμως μέχρι να πάμε στη συνεδρία τα κομματικά μέλη είναι ήδη ενήμερα για τις εξελίξεις από χίλιες άλλες πηγές. Άρα το κέντρο βάρους δεν πρέπει να είναι η ενημέρωση, αλλά ο προβληματισμός, η συζήτηση, η ζύμωση, η εμβάθυνση των θέσεων και της στάσης του ΑΚΕΛ απέναντι στις εξελίξεις. Πρέπει να πηγαίνουμε και ένα βήμα παραπέρα, όταν τα θέματα προς συζήτηση αφορούν τον τόπο, την κοινωνία ολόκληρη. Σε τέτοιες περιπτώσεις οι ΚΟΒ χρειάζεται να προχωρούν σε ανοιχτές δημόσιες συγκεντρώσεις για συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων. Επιβάλλεται τα μέλη και οι φίλοι του Κόμματος να νιώθουν συμμέτοχοι στη διαδικασία διαμόρφωσης θέσεων. Έτσι θα συμμετέχουν και στη διαδικασία προώθησης τους.
Οι κομματικές ομάδες δεν υπάρχουν για να υλοποιούν απλώς το ετήσιο πλάνο, ούτε για να εισπράττουν απλώς τις συνδρομές και τον έρανο. Οι κομματικές ομάδες χρειάζεται να έχουν παρέμβαση στην τοπική κοινωνία. Εδώ πρέπει να επενδύσουμε. Στη συμμετοχή και τη δράση στα κοινοτικά και δημοτικά συμβούλια, στις σχολικές εφορίες, στους συνδέσμους γονέων, σε κοινωφελείς οργανώσεις, συλλόγους και άλλους τοπικούς φορείς. Τα κομματικά μέλη πρέπει να πρωταγωνιστούν σε κάθε τι που αφορά το σύνολο των ανθρώπων, όπου ζουν και δραστηριοποιούνται. Να ανοίξουν οι πόρτες, ιδιαίτερα για τους νέους αξιόλογους ανθρώπους που διαθέτει το Κίνημα.
Να μιλήσουμε με το λαό αλλά και να ακούσουμε. Να είμαστε εκεί, μπροστά, πρώτοι στην ανακίνηση θεμάτων που απασχολούν τον κόσμο, πρωτεργάτες στην εθελοντική δουλειά, φορείς της επαφής με το κοινωνικό σύνολο.
Η ηγεσία του Κόμματος ελέγχεται διπλά για την καθοδήγηση και τον έλεγχο αυτής της δουλειάς. Για να το πετύχουμε χρειάζεται να αξιολογούμε το κατά πόσο τα καθοδηγητικά στελέχη ανταποκρίνονται στα καθήκοντα τους. Όταν όμως συζητούμε για την ηγεσία πρέπει να έχουμε υπόψιν ότι αυτή δεν είναι μόνο όσοι κάθονται στο προεδρείο. Είναι όλοι αυτοί που η βάση αναδεικνύει για να συμμετέχουν στην Κεντρική και τις Επαρχιακές Επιτροπές αλλά και στην τοπική καθοδήγηση. Το να εμφανίζονται στελέχη σε Συνδιασκέψεις και Συνέδρια, να κάνουν εντύπωση με τις ρητορικές τους ικανότητες, να εκλέγονται και μετά να εξαφανίζονται ή να εμφανίζονται ελάχιστα στις συνεδρίες είναι φαινόμενο που πρέπει να τερματιστεί. Όσοι συμμετέχουν στα καθοδηγητικά σώματα πρέπει να είναι πρώτοι στη δουλειά. Υποχρέωση του καθενός ξεχωριστά που συμμετέχει στα σώματα που ηγούνται είναι να πρωταγωνιστεί στην καθημερινή δουλειά. Υποχρέωση του σώματος συλλογικά είναι να αξιολογεί τα μέλη του και τη δουλειά τους. Να ενημερώνεται με διαφάνεια για τη δουλειά του καθενός ξεχωριστά. Αυτό ισχύει και για όλους όσοι κατέχουν δημόσια αξιώματα. Είτε είναι βουλευτές, Δήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι, κοινοτάρχες, μέλη κοινοτικών συμβουλίων, είτε μέλη διοικητικών συμβουλίων οργανισμών δημόσιας ωφελείας.
Ο στόχος της ανασύνταξης του Κόμματος θα επιτευχθεί μόνο όταν γίνει σε όλους συνείδηση ότι ηγεσία και βάση, όλο το οικοδόμημα δουλεύει μαζί. Με ενότητα και σχεδιασμό. Η αναβάθμιση και ανανέωση της οργανωτικής μας δουλειάς επείγει. Είναι ένα από τα πρώτα καθήκοντα της νέας ηγεσίας. Επείγει η ανανέωση στον τρόπο της δουλειάς μας, με τέτοιο τρόπο που να ανοίξουμε την επαφή μας με τον κόσμο πέραν από το στενό κομματικό πυρήνα. Εκεί έξω βρίσκονται χιλιάδες άνθρωποι, ιδιαίτερα νέοι, που παλεύουν για να τα βγάλουν πέρα, που δημιουργούν, πρωτοπορούν, προχωρούν και έχουν ανάγκη ένα Κίνημα που τους ακούει και τους στηρίζει, που θα γίνει η φωνή τους.
Εξίσου αναγκαία είναι η ύπαρξη σταθερής, διαχρονικής και αμφίδρομης σχέσης με τα κοινωνικά κινήματα και τους μαζικούς φορείς. Χωρίς να έχουμε πρόθεση να ποδηγετήσουμε, αλλά θέλοντας να ακούσουμε, να μεταφέρουμε προτάσεις, να εμπλουτίσουμε την πολιτική και τη δράση μας. Αυτό είναι και προϋπόθεση για τη διαμόρφωση και την παραγωγή πολιτικής και προτάσεων, τομέας στον οποίο υποχωρήσαμε. Τα βοηθητικά γραφεία της ΚΕ πρέπει να ανοίξουν τις πόρτες τους σε νέους ανθρώπους, σε φίλους του Κόμματος. Ανθρώπους που έχουν το επιστημονικό υπόβαθρο και με τους οποίους έχουμε κοινούς σκοπούς. Να τους ρωτήσουμε, να τους ακούσουμε και να διαμορφώσουμε πολιτική μαζί τους. Η σύγχρονη κοινωνία εξελίσσεται συνεχώς. Νέα προβλήματα και ζητήματα αναφύονται συνεχώς. Χρειάζεται καθημερινή ενασχόληση με αυτά. Δυστυχώς και σε αυτό τον τομέα, όσο και αν προσπαθήσαμε, δεν είχαμε τα αποτελέσματα που θέλαμε.
Λέμε συχνά ότι η οργανωτική δουλειά πρέπει να είναι δεμένη με την ιδεολογική και πολιτική δουλειά. Τώρα είναι η ώρα να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη. Γιατί τώρα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε έχουμε ανάγκη να θυμηθούμε για τι και για ποιόν παλεύουμε. Για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση, για τους πολλούς, εργάτες των χεριών, αγρότες, εργαζόμενους του πνεύματος, νέους επιστήμονες, μικρομεσαίους, αυτοεργοδοτούμενους, μαθητές και φοιτητές, γυναίκες και συνταξιούχους, ευάλωτες ομάδες, όλους αυτούς που ονειρεύονται και αγωνίζονται για ένα άλλο κόσμο, καλύτερο. Η ιδεολογική, μορφωτική δουλειά είναι καθήκον που δεν πρέπει να υποτιμάται. Στα σημερινά δεδομένα δεν θέλουμε τα στελέχη μας απλώς να αποστηθίζουν τις θέσεις του Κόμματος και να τις λένε παρακάτω.
Θέλουμε στελέχη που να έχουν τα εφόδια να διαμορφώνουν άποψη, να διαπαιδαγωγούν, να έχουν κριτικό τρόπο σκέψης και αντίληψης και να τον περνούν παρακάτω. Ασφαλώς δεν υπονοώ ότι στόχος είναι να χαθούμε στη θεωρητική ανάλυση. Αλλά να γίνει η θεωρητική ανάλυση το όπλο μας για πρακτική πολιτική δράση και πρωτοβουλίες μέσα στον κόσμο. Να αναδεικνύεται η διαφορετική μας αντίληψη, να ανοίγονται δρόμοι για νέα αιτήματα, νέους αγώνες∙ για κοινούς αγώνες με την πλειοψηφία της κοινωνίας.
Η ιδεολογικοπολιτική κατάρτιση, η δουλειά μέσα στην κοινωνία είναι και το ισχυρότερο αντίδοτο στον παραγοντισμό, ο οποίος πρέπει να παραδεχτούμε ότι εξελίσσεται σε κανονικότητα και στο Κόμμα μας δυστυχώς.
Αν θέλουμε να είμαστε διαφορετικοί, τότε πρέπει να πατάξουμε τον παραγοντισμό στο ΑΚΕΛ. Αν υποψήφιοι ερίζουν για την ψήφο υποσκάπτοντας ο ένας τον άλλο, τότε γιατί έχουμε παράπονο όταν ο κόσμος μας λέει «είστε όλοι οι ίδιοι;».
Έτσι περιορίζουμε και τη δυνατότητα του Κόμματος να έχει καλύτερο εκλογικό αποτέλεσμα. Αντί να δουλεύουμε για να διευρύνουμε την επιρροή του αυτοεγκλωβιζόμαστε στη δεξαμενή των κομματικών σταυρών.
Αν αποφασίζει κάποιος από εμάς να χτίσει εικόνα, να συζητά στα πηγαδάκια, να σχηματίζει ομάδες, συμπεριφερόμενος ως παραγοντίσκος, χωρίζοντας το Κόμμα στο «εμείς και οι άλλοι», γιατί ψάχνουμε το λάθος αλλού και όχι σε τέτοιες συμπεριφορές που τρώνε τα σωθικά μας σαν σαράκι;
Αν με τη μεγαλύτερη ευκολία ασκούμε δημόσια κριτική στα ηγετικά στελέχη θεωρώντας ότι έτσι αναδεικνύουμε τον εαυτό μας, πόσο βοηθούμε το Κόμμα;
Έρχεται όμως και η κριτική από την άλλη πλευρά. Το να μιλούμε σήμερα για «παραγοντισμό» είναι λένε παρωχημένο. Αντίστροφα. Παρωχημένο είναι σήμερα, να λειτουργούμε όπως λειτουργούσαν οι πολιτικάντηδες τη δεκαετία του 1960 και πιο πριν ακόμα. Ένα πρόσωπο γύρω από το οποίο συσπειρώνονται οπαδοί και δουλεύουν για τι; Για ποιόν; Όχι για τον κοινό σκοπό, αλλά για το άλογο τους;
Αυτή η συζήτηση δεν έχει να κάνει ούτε με λαϊκά δικαστήρια, ούτε με αλληλοφαγώματα. Έχει να κάνει με το τι Κόμμα θέλουμε. Κόμμα παραγοντικό, των ομάδων, των λίγων που θα αγωνίζονται να επικρατήσουν; Κόμμα αρχηγικό που ο ένας μετά από αγώνα αλληλοεξόντωσης που θα διχάζει την κομματική βάση και θα αφαιρεί την όποια ευθύνη από την ηγεσία, θα φτάνει στο βάθρο;
Χρειαζόμαστε Κόμμα μαζικό, πρωτοπόρο, ταξικά προσανατολισμένο. Θέλουμε Κόμμα που τα στελέχη του δεν θα είναι κλεισμένα μέσα στα γραφεία και περιορισμένα μέσα στη Βουλή, αλλά έξω, με τον κόσμο, με τη νεολαία, εκεί που υπάρχουν οι ανάγκες, εκεί που γεννιούνται τα αιτήματα. Επιβάλλεται να έχουμε Κόμμα που να έχει πολιτική πρόταση∙ να μπορεί να την επικοινωνήσει καθαρά και με δυνατή φωνή που να φτάνει παντού. Κόμμα που να μπορεί να αναπτύξει πρωτοβουλίες και να χτίσει συνεργασίες όχι για τις καρέκλες, μα για κοινούς σκοπούς.
Πρέπει λοιπόν το Κόμμα να τολμήσει να πάρει αποφάσεις.
Πώς ενισχύουμε αυτό που μας έφερε ως εδώ; Την ικανότητα να αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες της εποχής και να τις κάνουμε πολιτικά αιτήματα εντός και εκτός Βουλής; Να συλλαμβάνουμε ποιο είναι το κύριο που απασχολεί την κοινωνία και να το κάνουμε πολιτική προτεραιότητα; Να είμαστε εμείς μπροστά, σημαιοφόροι των αλλαγών τις οποίες χρειάζεται η κοινωνία; Να αναπτύξουμε δηλαδή περισσότερη και ποιοτικότερη κινηματική δράση.
Πώς επανακτούμε τον πρωτοποριακό μας ρόλο στην κοινωνία; Στο συνδικαλισμό, τον πολιτισμό, την τοπική αυτοδιοίκηση, τη γειτονιά και αλλού;
Πώς αξιοποιούμε τα στελέχη που διαθέτουμε; Όχι με πρόχειρες λύσεις, ούτε με λογικές βολέματος. Ούτε με βάση τις ρητορικές ικανότητες του καθενός αλλά με το περιεχόμενο του.
Δεν μπορούμε πλέον να λειτουργήσουμε με στελέχη διαφόρων ταχυτήτων. Κάποιοι να έχουν πολλά καθήκοντα και άλλοι ελάχιστα. Χρειάζεται να γίνεται συνεχής αξιολόγηση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των επαγγελματικών στελεχών.
Ο έλεγχος, η διαφάνεια και η λογοδοσία για όσους κατέχουν δημόσια αξιώματα πρέπει να είναι προτεραιότητα.
Οι λαϊκές οργανώσεις πρέπει να εκσυγχρονίσουν τη δουλειά τους, και τον τρόπο δουλειάς τους.
Οι Σύλλογοι πρέπει να εκσυγχρονιστούν, να ανανεώσουν το περιεχόμενο της δράσης τους για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της εποχής.
Τα στελέχη της νεολαίας, είναι ό,τι καλύτερο διαθέτουμε αυτή τη στιγμή σε ανθρώπινο δυναμικό. Πρέπει να τα αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Πρέπει να δούμε πώς ενισχύουμε και αναβαθμίζουμε το ρόλο των Νέων Δυνάμεων αλλά και πώς ενισχύουμε τις σχέσεις μας με τα κοινωνικά κινήματα.
Πάνω σε σωστές πολιτικές θέσεις πρέπει να χτίσουμε σωστά το μήνυμα μας. Να δουλέψουμε συγκεκριμένα, με επαγγελματική βοήθεια για τα επικοινωνιακά θέματα, για να μπορούμε να περνούμε τα μηνύματα μας. Να δούμε πώς βελτιώνουμε την εικόνα μας, γιατί δεν αρκεί να είμαστε, πρέπει και να φαινόμαστε σύγχρονοι.
Να μου επιτρέψετε πριν κλείσω, να κάνω μια προσωπική αναφορά.
Έχω ήδη ανακοινώσει ότι δεν προτίθεμαι να υποβάλω υποψηφιότητα για την ηγεσία του Κόμματος. Είχα πάρει αυτή την απόφαση εδώ και μερικούς μήνες.
Η ανάγκη για ανανέωση είναι ζωοδόχος πηγή για το Κόμμα και αυτή τη στιγμή είναι επιτακτική. Γίνεται ιδιαίτερα επιτακτική μετά το απογοητευτικό εκλογικό αποτέλεσμα που είχαμε. Θεωρώ ως υποχρέωση μου να βοηθήσω το Κόμμα σ’ αυτή την κρίσιμη και καθοριστική καμπή της Ιστορίας του.
Όσα χρόνια είχα την τιμή να βρίσκομαι σε αυτή τη θέση προσπάθησα να δώσω ό,τι καλύτερο μπορούσα. Να μείνει το ΑΚΕΛ όρθιο και συνεπές στις θέσεις και στην πολιτική του. Σταθερά και έντιμα, ενάντια σε συνθήκες πρωτόγνωρες, συνθήκες κρίσης και ανελέητης πολεμικής.
Θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συντρόφους, τα στελέχη και μέλη του Κόμματος, τους φίλους των νέων δυνάμεων που συνεργαστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια. Που αγωνιστήκαμε μαζί για αρχές, αξίες, ιδανικά, για τον τόπο, για τον κόσμο της Αριστεράς, τον κόσμο της Κύπρου. Λυπάμαι που δεν τα καταφέραμε καλύτερα. Είμαι όμως βέβαιος ότι η δύναμη που βρίσκεται σήμερα εδώ, η δύναμη που βρίσκεται εκεί έξω και περιμένει μια σπίθα για να απελευθερωθεί, θα γίνει η ορμή που θα ανεβάσει το ΑΚΕΛ εκεί που του αξίζει.
Η μη διεκδίκηση του αξιώματος του Γ.Γ. δεν σημαίνει αποστράτευση. Θα είμαι μαζί σας, στην πρώτη γραμμή του αγώνα.
Το ίδιο ισχύει και για τα άλλα στελέχη της Γραμματείας και του Πολιτικού Γραφείου που έχουν επιλέξει να μην επαναδιεκδικήσουν θέση στην Κεντρική Επιτροπή. Τους σ.σ. Πάμπη Κυρίτση, Χρίστο Αλέκου, Μέλια Αβραάμ, καθώς επίσης και το πρώην μέλος της Γραμματείας και του Πολιτικού Γραφείου, Γιαννάκη Κολοκασίδη. Θέλω να τους ευχαριστήσω για όλα όσα πρόσφεραν στο Κόμμα και στο Κίνημα διαχρονικά.
Θα ήταν παράλειψη πριν κλείσω την ομιλία μου να μην αναφερθώ και σε αυτούς που λείπουν. Πρώτα στον αείμνηστο Δημήτρη Χριστόφια. Συζητούσα μια μέρα με τη Μαρία Θεοφάνους, την γνωρίζετε νομίζω οι περισσότεροι και μου έκανε την παρατήρηση. «Αείμνηστος, όχι μακαρίτης, τέτοιοι άνθρωποι δεν φεύγουν επειδή δεν ξεχνιούνται». Είναι αλήθεια.
Ο Δημήτρης Χριστόφιας άφησε πίσω του έργο, σφράγισε την ανοδική πορεία του ΑΚΕΛ σε μια εποχή εξαιρετικά δύσκολη. Τότε που οι πλείστοι βιάστηκαν να μιλήσουν για το τέλος της Ιστορίας, στην Κύπρο το ΑΚΕΛ υπό την ηγεσία του Δ. Χριστόφια και των υπόλοιπων συντρόφων της τότε ηγεσίας, τους διέψευσε. Άφησε πίσω του έργο ως Γενικός Γραμματέας, Πρόεδρος της Βουλής, Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι άφησε πίσω του το παράδειγμα που δεν ξεχνιέται. Ενός πολιτικού ηγέτη που δεν έχασε την ανθρωπιά του όσο ψηλά κι αν ανέβηκε, που παρέμεινε ειλικρινής, έντιμος και καθαρός, τιμώντας την εμπιστοσύνη που του έδειξε ο κόσμος στο ακέραιο.
Στην πενταετία που μεσολάβησε από το προηγούμενο Συνέδριο αποχαιρετήσαμε και άλλους άξιους συντρόφους της ηγεσίας που υπηρέτησαν το Κόμμα με πίστη και ανιδιοτέλεια. Τον Μιχάλη Πουμπουρή, μορφή του Κινήματος και μέλος της ιστορικής ηγεσίας του, τον Φανή Χριστοδούλου, τον Πανίκο Λαπηθιώτη, τον Χάρη Κυριακίδη, τον Νίκο Πέτρου. Σύντροφοι που ήταν καθημερινά παρόντες, μέχρι την τελευταία τους πνοή στους μικρούς και μεγάλους αγώνες του Λαϊκού Κινήματος. Τιμούμε και πάντα θα τιμούμε τη μνήμη και την προσφορά τους.
Το ΑΚΕΛ φέρει μαζί του βαριά κληρονομιά από το χτες. Αγώνες, θυσίες, προσφορά, ανθρώπους που έγραψαν Ιστορία, ανθρώπους που έγιναν Ιστορία. Το ΑΚΕΛ έχει όμως μπροστά του και πολύ πλούτο για το αύριο.
Χρυσό απόθεμα στη νεολαία. Νέοι άνθρωποι με γνώσεις, εμπειρίες και εφόδια και κυρίως ανιδιοτέλεια για να παλέψουν. Αυτοί είναι η ελπίδα του ΑΚΕΛ.
Εθελοντές που προσφέρουν, από τις μικρές πρωτοβουλίες για το πάρκο της γειτονιάς τους, μέχρι τα δημοτικά συμβούλια, τις εθελοντικές οργανώσεις, το δίκτυο αλληλεγγύης, το κάθε κάλεσμα του κινήματος για αγώνα και προσφορά. Αυτοί είναι το στήριγμα του ΑΚΕΛ.
Εκατοντάδες ανώνυμα μέλη και στελέχη. Δεν θα τα δούμε στην τηλεόραση, δεν τους φωτίζουν οι προβολείς, δεν φιγουράρουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μα είναι εκεί και δουλεύουν αθόρυβα, για το ΑΚΕΛ, για το Κίνημα, για τον τόπο, για τους ανθρώπους.
Όλοι αυτοί είναι ο πλούτος του ΑΚΕΛ. Αυτοί που κουβαλούν στις πλάτες τους την κληρονομιά ενός κινήματος που κρατά ψηλά τη σημαία του Ανθρώπου, τη σημαία της Κύπρου.
Ψηλά το κεφάλι! Ψηλά τις καρδιές μας!
Δώσαμε μάχες, κερδίσαμε, χάσαμε, πέσαμε, σηκωθήκαμε ξανά, τραβήξαμε μπροστά!
Αυτό θα κάνουμε και τώρα.
Ενωμένοι, αποφασισμένοι, αποφασιστικοί.
Την Ιστορία θα την γράψουμε εμείς. Και θα την γράψουμε ξανά!
Ζήτω η μεγαλύτερη κατάκτηση των εργαζομένων!
Ζήτω η δύναμη της ελπίδας, η δύναμη του αύριο, η δύναμη του λαού!
Ζήτω το Κόμμα των Κυπρίων!
Ζήτω το ΑΚΕΛ!
