Διακήρυξη για τα 100χρονα του ΚΚΚ-ΑΚΕΛ | 1926-2026: ένας αιώνας – θυσία και αγώνας  

Το 24^ο Συνέδριο του ΑΚΕΛ χαιρετίζει με βαθύ σεβασμό την επέτειο των 100 χρόνων από το Ιδρυτικό Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου, τον Δεκαπενταύγουστο του 1926. Η επέτειος αποτελεί ορόσημο αφού για πρώτη φορά στην ιστορία του τόπου ο κόσμος της δουλειάς και του μόχθου εμφανίζεται στο προσκήνιο της πολιτικής δράσης και διεκδικεί τον ρόλο του ως πρωταγωνιστής της Ιστορίας.

1. Το Ιδρυτικό Συνέδριο του ΚΚΚ αποτελεί τομή στα πολιτικά πράγματα του τόπου μας γιατί οι αποφάσεις του καθόρισαν τη φυσιογνωμία και χάραξαν τον δρόμο της Αριστεράς της Κύπρου. Το ΚΚΚ και τα στελέχη του αναμετρήθηκαν ηρωικά με τις διώξεις της αποικιοκρατίας, την πολεμική των κατεστημένων και της άρχουσας τάξης, τις βαθύτατες κοινωνικές προκαταλήψεις. Κατάφεραν όμως να ανάψουν και στη χώρα μας τη φλόγα των μεγάλων μας οραμάτων και να βάλουν τα θεμέλια του Κόμματός μας. Το ΑΚΕΛ, παίρνοντας την σκυτάλη από το ΚΚΚ, διεύρυνε θεαματικά την απήχηση και την επιρροή του μέσα στον κυπριακό λαό. Έγινε η κινητήρια δύναμη των λαϊκών μαζών και ορθώθηκε ως πρωταγωνιστική πολιτική δύναμη του τόπου, με πρωτοπόρα και ισχυρή παρουσία στην κοινωνία και τις τοπικές κοινωνίες, στα κινήματα και τον συνδικαλισμό, στους πολιτειακούς θεσμούς και ταυτόχρονα χαίρει εκτίμησης στην Ευρώπη και στον κόσμο.Το 24^ο Συνέδριο του ΑΚΕΛ ατενίζει με περηφάνια αυτόν τον αιώνα ζωής και δράσης. Αποτείνει φόρο ευγνωμοσύνης και σεβασμού σε όλα τα μέλη και στελέχη του ΚΚΚ-ΑΚΕΛ που σε αυτό τον αιώνα αναμετρήθηκαν με εχθρούς κι αντίπαλους, δολοφονίες, διώξεις, φυλακίσεις, δύο φορές στην παρανομία, οργανωμένη συκοφαντία, ήττες και πισωγυρίσματα, αλλά όχι μόνο δεν έκαναν βήμα πίσω αλλά σφυρηλάτησαν τους δεσμούς του Κόμματος με τον λαό. Τιμούμε τους πρωτοπόρους κομμουνιστές και κομμουνίστριες που φύτεψαν τον σπόρο του 1926 και τον πότισαν με το αίμα και τον ιδρώτα ηρωικών αγώνων και θυσιών. Τιμούμε τους ΑΚΕΛιστές και τις ΑΚΕΛίστριες που όλες αυτές τις δεκαετίες έκαναν τον σπόρο βαθύρριζο πλάτανο, ισχυρή δύναμη για τον λαό και την πατρίδα μας.

2. Το ΚΚΚ από την ίδρυση του, έθεσε ως αποστολή της ύπαρξής του τα δίκαια και τα δικαιώματα του κόσμου της εργασίας και της φτωχολογιάς κι έτσι έγινε ο θεμελιωτής, ο νους και η ψυχή του εργατικού κινήματος, οργανώνοντας κι εμπνέοντας τους πρώτους εργατικούς αγώνες. Το 8ωρο, η κοινωνική ασφάλιση, η ΑΤΑ, το δικαίωμα της οργάνωσης και όλες οι μικρές και μεγάλες κατακτήσεις που βελτίωσαν τη ζωή των εργαζομένων της Κύπρου έχουν την σφραγίδα του ΚΚΚ-ΑΚΕΛ ενώ λαϊκές κατακτήσεις όπως το συνεργατικό κίνημα ήταν παιδί των αγώνων της Αριστεράς και άλλων προοδευτικών ανθρώπων. Το Κόμμα μας πραγμάτωσε στη θεωρία και στην πράξη τη συμμαχία της εργατικής τάξης με την φτωχή αγροτιά, με τους αυτοαπασχολούμενους και τα μικρομεσαία στρώματα, τις εργαζόμενες γυναίκες που υπόκεινται στη διπλή εκμετάλλευση, τους συνταξιούχους, τους άνεργους. Το ΑΚΕΛ ως το κόμμα όλου του εργαζόμενου λαού της Κύπρου, μαζί και δίπλα στο ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, εντός κι εκτός Βουλής, είναι η δύναμη που συνεχίζει σήμερα να είναι η φωνή και δύναμη του κόσμου της εργασίας, για τα σύγχρονα εργατικά και κοινωνικά δικαιώματα, για την επανασύσταση του συνεργατισμού, για ρηξικέλευθες κοινωνικές πολιτικές που να στηρίξουν τα χαμηλά και μεσαία στρώματα του τόπου μας.
3. Το Ιδρυτικό Συνέδριο του ΚΚΚ όρισε την γραμμή της ενότητας Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων στην πάλη για τη λευτεριά και το ψωμί και αυτή η πολιτική διέπει όλη την ιστορία, την αντίληψη, την πολιτική, τη δράση του Κόμματος μας μέχρι σήμερα. Η κοινή ταξική οργάνωση και πάλη των Κυπρίων εργαζομένων, η μάχη κατά του εθνικισμού-σοβινισμού, η πολιτική της επαναπροσέγγισης των δύο κοινοτήτων που είναι παιδί του ΑΚΕΛ, η ανάδειξη της κοινής κυπριακής συνείδησης που ενώνει όλους τους Κύπριους και η οποία συνυπάρχει με την εθνοτική-πολιτισμική ταυτότητα των κοινοτήτων και θρησκευτικών ομάδων της χώρας μας και η υπεράσπιση του δικοινοτικού χαρακτήρα της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελούν θεμελιώδεις πτυχές της πολιτικής του ΚΚΚ-ΑΚΕΛ. Η ενότητα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων ήταν, είναι και θα είναι η πυξίδα της κυπριακής Αριστεράς και στον επόμενο αιώνα της ζωής και της δράσης της.
4. Το ΚΚΚ-ΑΚΕΛ σε όλο αυτό τον αιώνα έδωσε -με την πολιτική, τους αγώνες και τις θυσίες του- πραγματικά πατριωτικό και αντιιμπεριαλιστικό περιεχόμενο στην πάλη για την ελευθερία της πατρίδας και του λαού μας, απέναντι στην αποικιοκρατία, στις ξένες επεμβάσεις και στην ξένη κατοχή. Σήκωσε πρώτο το λάβαρο του αγώνα της αποτίναξης του βρετανικού ζυγού όταν η ντόπια ελίτ είχε συμβιβαστεί με την αποικιακή διοίκηση. Μπήκε μπροστά για την οργάνωση της μαζικοπολιτικής πάλης ενάντια στη αποικιοκρατία, με τους ΑΚΕΛιστές να μετρούν τους πρώτους νεκρούς της αντιαποικιακής πάλης. Κινητοποίησε τον λαό για την προάσπιση της κυπριακής ανεξαρτησίας από τις ΝΑΤΟϊκές επιβουλές. Υπερασπίστηκε την πατρίδα απέναντι στις τουρκικές επιδρομές της δεκαετίας του 1960 και στην τουρκική εισβολή του 1974, γράφοντας με το αίμα δεκάδων στελεχών και μελών του το πραγματικό νόημα της αγάπης για την πατρίδα. Ταυτόχρονα, από τα χρόνια του ΚΚΚ, το Κόμμα πρόταξε την ανάγκη για ενιαίο αντιαποικιακό, τότε, μέτωπο όπως και τώρα προτάσσει την ενότητα δυνάμεων στον αγώνα ενάντια στην κατοχή, τη διχοτόμηση και τον εθνικισμό, για λύση στη συμφωνημένη βάση και πλαίσιο. Αναπόσπαστο κομμάτι του πατριωτικής πολιτικής του ΑΚΕΛ είναι η πάλη ενάντια στην παρουσία ξένων βάσεων και ξένων κηδεμόνων πάνω στην πατρίδα μας, όπως και η συνεπής αντίσταση στα σχέδια πρόσδεσης της χώρας μας στο ΝΑΤΟ.
5. Το ΚΚΚ, με την εμφάνισή του, συγκρούστηκε με την αμάθεια, τον θρησκευτικό σκοταδισμό, τις κοινωνικές προκαταλήψεις της εποχής, αναδεικνύοντας αξίες και αιτήματα προοδευτικά και κοινωνικά. Εισήγαγε ριζοσπαστικά για την εποχή αιτήματα όπως η ισότητα των φύλων, η προστασία της μητρότητας και η απαγόρευση της παιδικής εργασίας, η δωρεάν παιδεία, ο διαχωρισμός Εκκλησίας-Κράτους. Σε όλες αυτές τις δεκαετίες, το Κόμμα μας υπήρξε στον αντίποδα του συντηρητισμού, των κατεστημένων και της οπισθοδρόμησης. Έδωσε χώρο και ρόλο στις γυναίκες και τη νέα γενιά και είναι στο πλευρό του γυναικείου και νεολαιίστικου κινήματος στον αγώνα να αποκτήσουν τη θέση που δικαιούνται στην κυπριακή κοινωνία. Σήμερα, το ΑΚΕΛ και η Αριστερά ως μεγάλος πόλος των προοδευτικών δυνάμεων, πρωτοστατεί με διεκδικήσεις και δράσεις για τον εκσυγχρονισμό κι εκδημοκρατισμό της χώρας μας σε κάθε επίπεδο, για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δημοκρατικές ελευθερίες, για την υπεράσπιση των μειονοτήτων από τις διακρίσεις και τον ρατσισμό, για δημοκρατική και ανθρωποκεντρική παιδεία, για τις μεγάλες τομές που απαιτούνται στο κράτος και τους θεσμούς της χώρας.
6. Το Κόμμα μας από την ίδρυσή του ενέπνευσε μέσα στην εργατιά και τα λαϊκά στρώματα την αγάπη για τον πολιτισμό, την επιστήμη και τη μόρφωση. Έδωσε βήμα και στέγη για την προοδευτική διανόηση και για πολλούς από τους πιο σπουδαίους ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών της χώρας μας. Έτσι χαράκτηκε η διαδρομή και ο χαρακτήρας του Κόμματος και ευρύτερα του Λαϊκού Κινήματος ως μια ζωντανή κοιτίδα δημιουργίας μαζικού λαϊκού πολιτισμού και αθλητισμού σε χωριά, συνοικίες και γειτονιές του τόπου, μια παράδοση που είμαστε αποφασισμένοι να της δώσουμε νέα πνοή και ώθηση μέσα στις συνθήκες του 21^ου αιώνα.
7. Το ΚΚΚ-ΑΚΕΛ είναι φύτεψε μέσα στην εργατική τάξη και ευρύτερα τον εργαζόμενο λαό της Κύπρου τον σπόρο των κομμουνιστικών ιδεωδών και του σοσιαλιστικού οράματος, τον διεθνισμό, την αγάπη για την ειρήνη και τη δημοκρατία. Με φάρο αυτά πορεύεται το Κόμμα εδώ και ένα αιώνα, ως μια στιβαρή και σοβαρή δύναμη αρχών και οράματος που παλεύει για το σήμερα και βλέπει στο αύριο μιας κοινωνίας και ενός κόσμου, θεμελιακά δίκαιου και ειρηνικού, απαλλαγμένου από κάθε μορφή εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, τον σοσιαλισμό.
8. Φόρο δόξας και τιμής αποτείνουμε στους συντρόφους μας που έδωσαν τη ζωή και το αίμα τους στην πάλη για τις ιδέες και τα ιδανικά μας, για τη δημοκρατία και την ελευθερία. Τους Κύπριους αντιφασίστες μαχητές των Διεθνών Ταξιαρχιών στον Ισπανικό Εμφύλιο, τους πεσόντες κατά την αντιαποικιακή πάλη, τους εθελοντές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που ανταποκρίθηκαν στην έκκληση της 16^ης του Ιούνη 1943 που αποτελεί κορυφαία έκφραση αντιφασισμού, διεθνισμού και πατριωτισμού, τα στελέχη του κινήματος της Αποστράτευσης, τους δολοφονηθέντες από τον ε/κ και τ/κ σοβινισμό και αντικομμουνισμό συντρόφους μας, τους υπερασπιστές της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας που αντιστάθηκαν στο πραξικόπημα και την εισβολή το 1974.
9. Το Κόμμα θα τιμήσει την εμβληματική αυτή επέτειο με όλο το ιστορικό και πολιτικό βάρος που έχει, με το ύφος και το περιεχόμενο που της αρμόζει. Η επέτειος αυτή μπορεί και πρέπει να γίνει ευκαιρία για μορφωτική και αυτομορφωτική δουλειά μέσα στο κομματικό σύνολο καθώς και για ενθάρρυνση -ευρύτερα στον προοδευτικό χώρο- της ακαδημαϊκής έρευνας, της πολιτιστικής και καλλιτεχνικής δημιουργίας για την Ιστορία του ΚΚΚ-ΑΚΕΛ. Μπορεί και πρέπει, επίσης, να καταστεί ευκαιρία για να γίνουν νέα βήματα στην καταγραφή της ιστορίας των λαϊκών και κοινωνικών αγώνων στην Κύπρο, στην ανάδειξη της πραγματικής Ιστορίας της Κύπρου αλλά και της καταχωνιασμένης από την επίσημη ιστοριογραφία αλήθειας για την προσφορά της Αριστεράς στον τόπο μας.
10. Ταυτόχρονα, η επέτειος των 100χρονων του Κόμματος πρέπει να είναι σταθμός για συλλογικό ιδεολογικοπολιτικό αναστοχασμό για όσα απορρέουν από την πορεία μας. Για την ταυτότητα, την αφετηρία, τους σταθμούς και τον προορισμό μας. Για την πολιτική διαλεκτική σκέψη και δράση, την επαναστατική τόλμη αλλά και την επαναστατική ψυχραιμία που επέδειξε το Κόμμα όποτε χρειαζόταν. Για την αντοχή του Κόμματος απέναντι σε κάθε είδους εχθρούς και δοκιμασίες που όμοιες της δεν έχει υποστεί καμιά άλλη δύναμη του τόπου. Για τη δουλειά μέσα στον λαό, μαζί με τον λαό και για τον λαό. Για τα συμπεράσματα που βγαίνουν από τα λάθη και τις αδυναμίες μας σε αυτή την πορεία. Για τη δύναμη και την τόλμη του Κόμματος για αλλαγές, διαρκή ανανέωση και εξέλιξη. Πάνω σε όλα αυτά, η επέτειος των 100χρόνων πρέπει πρωτίστως να καταστεί εφαλτήριο για το μέλλον, για το νέο αιώνα ζωής της κυπριακής Αριστεράς.
11. Το 24^ο Συνέδριο του ΑΚΕΛ στέλνει το μήνυμα ότι τιμούμε την 100χρονη Ιστορία μας, συνεχίζοντάς την με αγώνες. Το ΑΚΕΛ εισέρχεται στον δεύτερο αιώνα ζωής της κυπριακής Αριστεράς με αισιοδοξία, ελπίδα και αποφασιστικότητα. Για την Κύπρο και τον κόσμο που ονειρευόμαστε.