Ομιλία Γενικού Γραμματέα Κ.Ε. ΑΚΕΛ, Άντρου Κυπριανού, στο μνημόσυνο Μισιαούλη – Καβάζογλου
Κάθε φορά που ερχόμαστε εδώ για να καταθέσουμε στεφάνι τιμής στη θυσία των Κώστα Μισιαούλη και Ντερβίς Αλί Καβάζογλου, στο μυαλό μας έρχεται η ίδια εικόνα: η τελευταία αιματοβαμμένη αγκαλιά των δύο ακριβών μας συντρόφων μέσα στο αυτοκίνητο. Κάθε Απρίλης μας θυμίζει πως το κοινό παρόν και μέλλον ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων στη γη που τους γέννησε, το έβαλαν στο στόχαστρο ισχυροί και ύπουλοι εχθροί: ο φασισμός και ο ιμπεριαλισμός. Κάθε μέρα εδώ και σαράντα χρόνια τα συρματοπλέγματα μας θυμίζουν καθημερινά το χρέος μας· να δικαιώσουμε το αιμάτινο ποτάμι που χύθηκε από ελληνοκύπριους και τουρκοκύπριους, προκειμένου να ζήσουμε ειρηνικά σε αυτή τη μικρή γωνιά της γης.
Κάθε μέρα που περνά μετά τις 11 του Απρίλη του 1965, τη μέρα που η φασιστική ΤΜΤ έστησε καρτέρι θανάτου στους Καβάζογλου και Μισιαούλη, η μνήμη γίνεται συνείδηση και φωνάζει δυνατά τα λόγια του Ντερβίς Αλί Καβάζογλου «Δώσε τέλος στην συμφορά. Σε περιμένει το ιστορικό σου καθήκον!.. Κινήσου… Αλλά σήμερα. Γιατί ίσως αύριο θα είναι αργά. Να σταματήσει πια αυτή η συμφορά! Να ζήσετε, να συνεχίσετε! Ζήτω η Ειρήνη! Ζήτω η Φιλία!».
Πόση αλήθεια συμπυκνώνεται σε αυτές τις απλές κουβέντες. Να δώσουμε μαζί, τέλος στη συμφορά ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι που θέλουμε ένα άλλο αύριο γι΄αυτόν τον τόπο. Να δουλέψουμε μαζί σήμερα, πριν να είναι αργά!
Σαράντα χρόνια κατοχής είναι πάρα πολλά. Η κατάσταση στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου αλλάζει δραματικά. Οι περιουσίες των ελληνοκυπρίων είτε πωλούνται σε εξευτελιστικές τιμές, είτε αναπτύσσονται παράνομα. Οι έποικοι αυξάνονται καθιστώντας ήδη μειοψηφία τους Τουρκοκύπριους. Οι προοδευτικοί Τουρκοκύπριοι συμπατριώτες μας βγάζουν κραυγή αγωνίας. Τους τρομάζει η πιθανότητα να μην έχουν μέλλον στην ίδια τους την πατρίδα.
«Ε και λοιπόν; Ας μείνουν αυτοί στη μια πλευρά και εμείς στην άλλη», λένε ορισμένοι υπερ-πατριώτες που θέλουν την Κύπρο ελληνική και ας είναι και μισή. Κι ας ξέρουν πως έτσι δωρίζουμε τη μισή μας πατρίδα στην Τουρκία. Κι ας ξέρουν πως έτσι δικαιώνουμε αυτούς που θέλησαν να τη διαμελίσουν το 1974. Ας το βάλουμε καλά στο μυαλό μας όλοι. Μη επίλυση του κυπριακού σημαίνει συμβίωση με τις χιλιάδες του τουρκικού στρατού και των εποίκων. Σημαίνει συμβίωση με ένα μόρφωμα που θα ελέγχεται από την Τουρκία, μέσα στην ίδια μας την πατρίδα.
Η δίκαιη επίλυση του Κυπριακού είναι μονόδρομος για το ΑΚΕΛ. Είναι δρόμος εξαιρετικά δύσκολος, τον οποίο όμως πρέπει να βαδίσουμε. Όπλο μας σ΄αυτή την προσπάθεια είναι οι διαχρονικές θέσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς, το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο, τα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και οι συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου. Έχουμε ήδη τοποθετηθεί σε ότι αφορά την επανέναρξη των συνομιλιών. Υποστηρίζουμε τη διαδικασία και ευχόμαστε να μας οδηγήσει σε αίσιο αποτέλεσμα. Όχι γιατί στηρίζουμε τον κ. Αναστασιάδη, όπως όψιμα ισχυρίζονται διάφοροι. Αλλά γιατί στηρίζουμε συνειδητά την προοπτική επανένωσης του τόπου μας. Γιατί γνωρίζουμε πως όσο αφήνουμε το χρόνο να περνά άκαρπος, στο τέλος θα μας μείνει το εφιαλτικό σενάριο της διχοτόμησης και ο λαός μας θα καταδικαστεί σε νέα δεινά.
Δίνουμε λευκή επιταγή στον κ. Αναστασιάδη; Κάθε άλλο.
Προειδοποιήσαμε και προειδοποιούμε τους πάντες, εντός και εκτός Κύπρου, πως η λύση για την οποία εργαζόμαστε πρέπει να επανενώνει το κράτος και το λαό μας και όχι να θεσμοθετεί τη χωριστή διαβίωση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Διεκδικούμε λύση που να διασφαλίζει την πλήρη αποστρατιωτικοποίηση και την αποχώρηση εποίκων. Λύση που να επανενώνει την χώρα και το λαό μας στα πλαίσια δικοινοτικής διζωνικής, ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Λύση που θα οδηγεί σε ενωμένο κράτος με μία κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια. Που θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες όλων των Κυπρίων, περιλαμβανομένου του δικαιώματος επιστροφής των προσφύγων στα σπίτια και στις περιουσίες τους.
Προειδοποιήσαμε και προειδοποιούμε ότι αν οι διαπραγματεύσεις δεν συνεχίσουν από εκεί που είχαν μείνει με τον Ταλάτ, το αποτέλεσμα θα είναι μια ατέρμονη και ατελέσφορη διαδικασία, με πολλούς κινδύνους. Εμμένουμε στη θέση πως είναι ουτοπικό να πιστεύει κανείς ότι, αν εγκαταλείψουμε τις συγκλίσεις, μπορούμε να καταλήξουμε σε κάτι καλύτερο με τον Έρογλου στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Καλούμε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αφήσει κατά μέρος τις προεκλογικές εξάρσεις, τους μύθους που κτίστηκαν περί δήθεν «απαράδεκτων υποχωρήσεων» του Δημήτρη Χριστόφια, για να μην οδηγηθούμε σε νέες περιπέτειες, όπως αυτή του κοινού ανακοινωθέντος.
Τονίζουμε ότι η επανενωμένη Κύπρος δεν έχει ανάγκη από εγγυήσεις είτε ξένων κρατών, είτε του ΝΑΤΟ. Η ιστορική εμπειρία διδάσκει ότι οι επεμβάσεις στο εσωτερικό των κρατών μόνο δεινά και εξαρτήσεις προκαλούν. Συνεπώς, κανένας από όλους όσοι ενδιαφέρονται από τη διεθνή κοινότητα για λύση του Κυπριακού, δεν μπορεί να αναμένει πως θα υποστηρίξουμε κάτι τέτοιο.
Για να επιτύχουμε όλους αυτούς και άλλους στόχους, χρειάζεται ενότητα δυνάμεων. Αυτή πρέπει να οικοδομείται εντός και εκτός του Εθνικού Συμβουλίου, στη βάση αρχών. Όχι στη βάση συναλλαγής, αλλά ούτε και ευσεβοποθισμού. Τουλάχιστον όχι σε ό, τι αφορά το κυπριακό. Το μέλλον του λαού μας δεν μπορεί και δεν πρέπει να το θυσιάσουμε σε μικροκομματικές και μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
Έχουμε όμως και ένα άλλο χρέος· ενωμένοι να απομονώσουμε και να πατάξουμε πολιτικά το τέρας του φασισμού· το τέρας του εθνικισμού-σοβινισμού.
Δε θα μιλήσω για τις ασήκωτες ευθύνες όλων σχεδόν των πολιτικών δυνάμεων για το πώς φτάσαμε στα επεισόδια που έγιναν έξω από το ΤΕΠΑΚ. Το ΑΚΕΛ προειδοποιούσε εδώ και χρόνια πως δεν πρέπει να ενθαρρύνουμε ακραίες φασιστικές, καταστάσεις. Υποδεικνύαμε πως μόνο και μόνο για να δημιουργηθεί κλίμα ενάντια στο Δ. Χριστόφια και στο ΑΚΕΛ την περασμένη πενταετία, κάποιοι έστρωναν το δρόμο στο νεοφασισμό για να περάσει. Ακόμα και όταν ως ΑΚΕΛ καταγγείλαμε με στοιχεία και τεκμήρια παράνομες δραστηριότητες του νεοφασισμού στην Κύπρο, σχεδόν όλοι έσπευσαν να ειρωνευτούν· έπαιζαν παιχνίδια με μπογιές «τα καλά και μορφωμένα παιδιά» όπως τα αποκάλεσε τότε ο Αρχιεπίσκοπος.
Εμείς δεν κλείσαμε ούτε θα κλείσουμε τα μάτια μπροστά στο φαινόμενο. Οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης και η μεθοδευμένη απαξίωση των πολιτικών κομμάτων δημιουργούν έδαφος για την εμφάνιση του νεοφασισμού. Σε αυτά, προστέθηκε η ανοχή των δυνάμεων της δεξιάς και της ακροδεξιάς που προσποιήθηκαν ότι δεν έβλεπαν την άνοδο του και του επέτρεψαν να αλωνίζει. Θεωρούν ότι είναι η εφεδρεία τους στον αντικομμουνιστικό αγώνα και έχουν την ψευδαίσθηση ότι δεν κινδυνεύουν απ’ αυτόν. Η ιστορική εμπειρία όμως άλλα διδάσκει. Ότι μετά τους εβραίους και τους κομμουνιστές ήρθε η σειρά και των σοσιαλδημοκρατών, ακόμα και των συντηρητικών, να υποστούν τις διώξεις του φασισμού.
Ας μην παριστάνει λοιπόν κανείς σήμερα ότι σοκάρεται μπροστά στο νεοφασισμό. Αν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας το λέει και το εννοεί ότι αποφάσισε να πατάξει τις φασιστικές συμπεριφορές, το ΑΚΕΛ θα είναι στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας. Για να απομονωθούν πολιτικά ο φασισμός και ο ρατσισμός αλλά και για να προσαχθούν στη δικαιοσύνη όλοι όσοι μέσα από τη φασιστική τους δράση παραβιάζουν τους νόμους και απειλούν ευθέως τη δημοκρατία στον τόπο μας.
Ίσως όμως το πιο σημαντικό από όλα να είναι η επούλωση των πληγών με την παραδοχή της ιστορικής αλήθειας. Θα πω ένα μόνο παράδειγμα· όταν ο Δ. Χριστόφιας και το ΑΚΕΛ τόλμησαν να μιλήσουν για συνένωση ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων σε πολιτική βάση, όταν τόλμησαν να θυμίσουν εγκλήματα που διαπράχθηκαν από ελληνοκύπριους εθνικιστές σε βάρος Τουρκοκύπριων, δέχθηκαν ολομέτωπη επίθεση από ένα ολόκληρο πολιτικό και δημοσιογραφικό κατεστημένο.
Ποιος όμως μπορεί σήμερα να απορρίψει τη θέση πως αν θέλουμε να ζήσουμε ειρηνικά στην χώρα μας πρέπει ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι να γκρεμίσουμε τα τείχη του εθνοτικού διαχωρισμού και να συνεργαστούμε σε πολιτική βάση; Ποιος μπορεί να διαψεύσει, για παράδειγμα πως οι έξι τουρκοκύπριοι που κηδεύτηκαν πριν λίγες μέρες στην κατεχόμενη Αμμόχωστο ήταν θύματα του φασισμού μιας χούφτας ελληνοκυπρίων που συνέλαβαν και εκτέλεσαν εν ψυχρώ σχεδόν 80 τουρκοκύπριους στην Τόχνη; Πρέπει επιτέλους να λεχθούν αλήθειες σε αυτόν τον τόπο. Δίχως να απενοχοποιούμε την Τουρκία για την κατοχή, δίχως να ξεχνούμε τα εγκλήματα του τουρκοκυπριακού σοβινισμού, να δούμε την ιστορική πραγματικότητα και να την κάνουμε συνείδηση.
Μόνο έτσι θα καταφέρουμε να κλείσουμε τις πληγές του παρελθόντος και να κοιτάξουμε μπροστά. Να παλέψουμε για το κοινό μας μέλλον ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι ενωμένοι. Σε αυτό το πλαίσιο και μπροστά σε όλες αυτές τις εξελίξεις, η συνεργασία ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων σε ένα πλατύ, λαϊκό μέτωπο αποκτά σήμερα διπλή αξία. Έχει διπλή, ιστορική σημασία, η επερχόμενη εκδήλωση για την εργατική Πρωτομαγιά που διοργανώνουν ελληνοκυπριακές και τουρκοκυπριακές συντεχνίες· η πρώτη κοινή πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση μετά το 1958. Το Λαϊκό Κίνημα θα δώσει εκείνη τη μέρα τη δική του απάντηση σε όσα τρομοκρατούν και αλυσοδένουν το λαό μας: στην κατοχή, στη διαίρεση, στη λιτότητα και στα μνημόνια της φτωχοποίησης.
Απάντηση σε όλα αυτά θα κληθούμε να δώσουμε και στην κάλπη των Ευρωεκλογών. Έχουμε υποχρέωση να τη δώσουμε αποφασιστικά και αποτελεσματικά· τώρα που έχουμε όλοι αποκτήσει την πικρή πείρα των αποφάσεων που πάρθηκαν για εμάς, χωρίς εμάς. Είναι αρκετές οι χιλιάδες των Κυπρίων που συνειδητά απείχαν από τις περασμένες Προεδρικές Εκλογές. Σήμερα όμως βιώνουμε όλοι μαζί τις συνέπειες από τις αποφάσεις που λήφθηκαν από αυτούς που προεκλογικά δεσμεύθηκαν και μετεκλογικά αποδεσμεύθηκαν από τις υποσχέσεις τους. Δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για αυταπάτες. Σε αυτές τις εκλογές πρέπει να γίνει ξεκάθαρο πως κανένας δεν μπορεί και δεν πρέπει να αδιαφορεί. Το αποτέλεσμα κάθε εκλογικής αναμέτρησης καθορίζει το δικό του μέλλον· το μέλλον των παιδιών του· το μέλλον της ίδιας μας της πατρίδας. Αν η επόμενη μέρα των εκλογών βρει το ΑΚΕΛ ισχυρό, αυτό θα σημαίνει πως θα υπάρχει ισχυρή δύναμη αντίστασης για την αξιοπρέπεια και την προοπτική της Κύπρου και του κυπριακού λαού. Αυτό είναι το πιο σημαντικό μήνυμα των εκλογών, πέραν από την ανάγκη να έχουμε στην Ευρώπη εκπροσώπους που να μην χειροκροτούν απλώς κάθε απόφαση και οδηγία των Βρυξελλών.
Έχουμε μπροστά μας πολλή δουλειά. Όπως το λένε και οι μεγάλοι στίχοι θέλει ακόμα πολύ φως να ξημερώσει. Όμως εμείς, ποτέ, ούτε και τώρα, δεν παραδεχτήκαμε τη νύχτα! Όλοι μαζί να ριχτούμε στη δουλειά! Να παλέψουμε! Για να τιμήσουμε τους Καβάζογλου και Μισιαούλη. Για να τιμήσουμε την ελληνοτουρκική φιλία. Για να νικήσουμε! Για το λαό! Για την Κύπρο!