Ομιλία Γενικού Γραμματέα Κ.Ε. ΑΚΕΛ Άντρου Κυπριανού για ενημέρωση των Διπλωματικών Αποστολών αναφορικά με το Κυπριακό

 

Από μέρους της ΚΕ του ΑΚΕΛ σας καλωσορίζω στην καθιερωμένη ετήσια μας συνάντηση. Σας ευχαριστούμε θερμά που ανταποκριθήκατε στην πρόσκληση μας. Η θεσμοθετημένη επαφή που διατηρούμε εδώ και χρόνια μας παρέχει την ευκαιρία να σας εξηγούμε τις θέσεις μας, κυρίως στο Κυπριακό, αλλά και σε άλλα σημαντικά θέματα της τρέχουσας επικαιρότητας. Ταυτόχρονα θέλουμε να ακούμε τις δικές σας απόψεις και προσεγγίσεις που θα μας βοηθήσουν να ολοκληρώσουμε τους προβληματισμούς και τις σκέψεις μας.

Η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι σήμερα ένα ενεργό ηφαίστειο. Η Συρία απέχει από το νησί μας μόλις  105 χιλιόμετρα. Σύμφωνα με μια σοφή κυπριακή ρήση, όταν καίγεται το σπίτι του γείτονα κινδυνεύει άμεσα και το δικό σου. Πολύ περισσότερο που η Τουρκία, η κατοχική χώρα στην Κύπρο, είναι ενεργό μέρος του αιματοκυλίσματος στη Συρία. Εντελώς πρόσφατα μάλιστα εισέβαλε παράνομα εκεί και κατέλαβε την περιοχή του Αφρίν. Δεν μπορεί επίσης να μας αφήνει αδιάφορους η πρόσφατη πυραυλική επίθεση με τη δικαιολογία της χρήσης χημικών όπλων. Ασφαλώς μας βρίσκει αντίθετους η όποια χρήση χημικών όπλων.  Κάτι τέτοιο δεν έχει αποδειχθεί όμως. Όπως δεν έχει αποδειχθεί και ποιοι ευθύνονται αν όντως έχει συμβεί.

Όπως επίσης πρέπει να μας απασχολεί και να μας αφορά το προσφυγικό. Εμείς στην Κύπρο το νιώθουμε στο πετσί μας. Ένα ζήτημα που συνιστά άλλη μια τραγική συνέπεια της πολεμικής δραστηριότητας στην περιοχή μας και το οποίο πρέπει να απασχολεί πιο έντονα και πιο ουσιαστικά το σύνολο της διεθνούς κοινότητας.

Ταυτόχρονα, δεν μπορώ παρά να αναφερθώ και στο Παλαιστινιακό. Ένα πρόβλημα που παραμένει ενεργό ηφαίστειο. Επιμένουμε ότι αυτό πρέπει να επιλυθεί στη βάση των συμφωνηθέντων, προς όφελος τόσο των Παλαιστινίων όσο των Ισραηλινών. Εκτιμούμε ότι η όποια προσπάθεια δημιουργίας νέων δεδομένων επί του εδάφους και η επιθετικότητα που αναπτύσσεται από το Ισραήλ πλήττουν την προοπτική μιας καταληκτικής ειρήνευσης.

Πάγια θέση μας είναι ότι η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αξίζει καλύτερης μεταχείρισης. Η πρόσφατη πρόκληση της Τουρκίας στην Κυπριακή ΑΟΖ η οποία, παραβιάζοντας το Δίκαιο της Θάλασσας, παρεμπόδισε με απειλή χρήσης βίας την έρευνα της ΕΝΙ για υδρογονάνθρακες στο οικόπεδο 3 της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν έπρεπε να γίνει ανεκτή από τη διεθνή κοινότητα. Τέτοιες ενέργειες κλιμακώνουν την ένταση και μπορούν να οδηγήσουν σε επικίνδυνες και ανεξέλεγκτες ατραπούς.

Στην προηγούμενη συνάντησή μας στις 19 Οκτωβρίου του περασμένου χρόνου σας είχα ενημερώσει ενδελεχώς για τα διαδραματισθέντα στο Κρανς Μοντανά και τη θέση του ΑΚΕΛ. Δεν θα σας κουράσω με επαναλήψεις. Θα πω μόνο ότι συμφωνούμε με τον Γ.Γ. του ΟΗΕ ότι στο ελβετικό θέρετρο χάθηκε μια ιστορική ευκαιρία για λύση του Κυπριακού.

Σημασία πλέον έχει τι κάνουμε από εδώ και πέρα. Η ιστορική εμπειρία του Κυπριακού από το 1974 και μετά καταδεικνύει ότι σε περιόδους όπου δεν υπάρχει διαπραγματευτική διαδικασία η κατάσταση επιδεινώνεται και επιχειρούνται νέα τετελεσμένα από την Τουρκία. Ενδεικτικά αναφέρω ότι η λεγόμενη «ΤΔΒΚ» ανακηρύχθηκε το 1983 μετά από την απόρριψη των δεικτών Κουεγιάρ, που συνιστούσαν ένα πολύ γενικό περίγραμμα διαπραγμάτευσης. Η επίσημη στροφή της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας από την ομοσπονδία στη συνομοσπονδία έγινε το 1997, όταν και πάλι υπήρχε διαπραγματευτικό κενό και μεσουρανούσε η πυραυλολογία και η ηφαιστειολογία. Οι έντονες προσπάθειες για απευθείας εμπόριο του ψευδοκράτους με τον έξω κόσμο καταβλήθηκαν μετά το γνωστό αποτέλεσμα των δημοψηφισμάτων του 2004.

Μετά το ναυάγιο στο Κρανς Μοντανά είχαμε την έκθεση του Γ.Γ. του ΟΗΕ η οποία όχι μόνο απάλλαξε την Τουρκία από κάθε ευθύνη αλλά την επαινεί κιόλας για τη στάση της στο κρίσιμο ζήτημα της ασφάλειας και των εγγυήσεων ενώ οι ευθύνες για έλλειψη πολιτικής βούλησης επιρρίπτονται εξίσου στους ηγέτες των δύο κοινοτήτων. Δυστυχώς πρόσφατα η κα Μογκερίνι ενώ κατήγγειλε την Τουρκία για διάφορα θέματα, στο Κυπριακό εξήρε τη στάση της λέγοντας ότι στο Κρανς Μοντάνα δούλεψαν πολύ σκληρά μαζί για εξεύρεση λύσης.

Σε αυτές τις συνθήκες η Τουρκία αποθρασύνθηκε σε σημείο που παρεμπόδισε γεώτρηση της ΕΝΙ εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας με απειλή χρήσης βίας. Εφιστώ την προσοχή σας στο γεγονός ότι το συμβάν δεν έγινε σε περιοχή που – κακώς – διεκδικεί η Τουρκία ως μέρος της δικής της ΑΟΖ.

Δυστυχώς το ναυάγιο του Κρανς Μοντανά είχε και άλλες παρενέργειες. Χάθηκε πλήρως η εμπιστοσύνη και η χημεία μεταξύ των δύο ηγετών οι οποίοι στη συνέχεια επιδόθηκαν σε ρητορική που κάθε άλλο παρά βοηθά στο ξεπέρασμα της κρίσης. Χάθηκε επίσης η πίστη τόσο των Ελληνοκυπρίων όσο και των Τουρκοκυπρίων ότι είναι εφικτή η λύση. Και στις δύο κοινότητες αυτή η κατάσταση ευνοεί την άνθιση του εθνικισμού και των δυνάμεων που δεν θέλουν λύση. Των δυνάμεων που φλερτάρουν όλο και πιο έντονα με την ιδέα της οριστικής διχοτόμησης.

Η Τουρκία απειλεί ανοιχτά την Κυπριακή Δημοκρατία ενώ ο Ερντογάν με την όλη στάση και συμπεριφορά του προκαλεί αισθήματα φόβου ανάμεσα στους Ελληνοκύπριους που διερωτούνται αν είναι με αυτή την Τουρκία που προσπαθούμε να βρούμε βιώσιμη λύση που αν μη τι άλλο να εγγυάται την ασφάλειά τους.

Ήταν μέσα σε τέτοιες άκρως αντίξοες συνθήκες που διεξήχθηκαν οι προεδρικές εκλογές τον περασμένο Φεβρουάριο. Όλο αυτό το διάστημα και ανεξάρτητα από τις αντίξοες συνθήκες και από το ότι διανύαμε προεκλογική περίοδο το ΑΚΕΛ στήριζε με συνέπεια τη λύση του Κυπριακού. Το πράξαμε παρά το γεγονός ότι ήμασταν απελπιστικά μόνοι σε αυτή την πολιτική. Δεχθήκαμε και εξακολουθούμε να δεχόμαστε ανελέητη και εξοντωτική κριτική αλλά αντέξαμε και αντέχουμε. Κρίνουμε ότι πρέπει να συνεχίσουμε να λειτουργούμε πατριωτικά και υπεύθυνα ανεξαρτήτως πολιτικού κόστους.

Θέσαμε πάνω από όλα το καλό της χώρας και του λαού μας στο σύνολο του, Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνίτων, Αρμένιων και Λατίνων.

Κατά την προεκλογική περίοδο δεχόμασταν πυρά από δύο κατευθύνσεις: Από το λεγόμενο «ενδιάμεσο χώρο» αλλά και από το κυβερνητικό στρατόπεδο. Οι εκπρόσωποι του «ενδιάμεσου» χώρου κατηγορούσαν το ΑΚΕΛ για δήθεν ενδοτικές θέσεις ενώ οι ίδιοι χαρακτήριζαν τις εκλογές ως δημοψήφισμα για το Κυπριακό.

Από την άλλη, το Προεδρικό και ο ΔΗΣΥ μιλούσαν για δύο ακραίες προσεγγίσεις, εκείνη του «ενδιάμεσου χώρου» και εκείνη του ΑΚΕΛ που τάχα πίεζε τον Πρόεδρο για απαράδεκτες υποχωρήσεις παραγνωρίζοντας την αποκλειστική τουρκική ευθύνη για το ναυάγιο στο Κρανς Μοντανά. Αυτή ήταν δυστυχώς η απάντηση τους στην υπεύθυνη στάση του ΑΚΕΛ που στήριζε με συνέπεια τη διαπραγματευτική διαδικασία αψηφώντας το όποιο πολιτικό κόστος. Που δεν λειτούργησε εκδικητικά για την πολιτική του ΔΗΣΥ που κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Δημήτρη Χριστόφια άλλαξε τις θέσεις του για χάρη εκλογικών σκοπιμοτήτων.

Τις Προεδρικές εκλογές τις κέρδισε ο κ. Αναστασιάδης. Το ζητούμενο τώρα είναι να βρεθεί τρόπος επανεκκίνησης της διαπραγματευτικής διαδικασίας με στόχο την όσο το δυνατό πιο σύντομη λύση στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου για ένα κράτος, που θα συνιστά συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, με μία και μόνη κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια, με πολιτειακή δομή διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας και με πολιτική ισότητα των δύο κοινοτήτων όπως αυτή καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ στην έκθεσή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας του περασμένου Σεπτεμβρίου δείχνει το δρόμο για να επιτευχθεί η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με στόχο τη λύση του Κυπριακού. Ζητά από τους δύο ηγέτες να αποφασίσουν από κοινού ότι θα προχωρήσουν με την απαραίτητη πολιτική βούληση σε μια διαδικασία που να έχει νόημα. Δε μένει σε αυτή τη γενική τοποθέτηση αλλά καθορίζει και τι σημαίνει διαδικασία που να έχει νόημα: Να συνεχιστεί η προσπάθεια από εκεί που έμεινε στο Κρανς Μοντανά. Στο ουσιαστικό της μέρος να επαναβεβαιωθούν οι μέχρι στιγμής συγκλίσεις που είχαν επιτευχθεί όλα αυτά τα χρόνια, το πλαίσιο Γκουτέρες και ο μηχανισμός εφαρμογής της λύσης. Στο δε διαδικαστικό μέρος, να γίνει πακετοποιημένη διαπραγμάτευση των έξι βασικών θεμάτων που εκκρεμούν, τα οποία και καθορίζει: Ασφάλεια και εγγυήσεις (στο τραπέζι της διάσκεψης), εδαφικό, περιουσιακό, αποτελεσματική συμμετοχή στα όργανα και αποφάσεις σε ομοσπονδιακό επίπεδο, ισότιμη μεταχείριση Ελλήνων και Τούρκων πολιτών (στο δεύτερο τραπέζι, της διαπραγμάτευσης μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων).

Το ΑΚΕΛ συμφωνεί πλήρως με την πιο πάνω προσέγγιση,  όχι απλώς επειδή αυτό προτείνει ο Γ.Γ. αλλά επειδή είμαστε ακράδαντα πεπεισμένοι ότι στο σημείο που έχουμε φτάσει, αυτή είναι η ενδεδειγμένη πορεία για να φθάσουμε σε αίσιο τέλος και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Μήνες προτού εκφραστεί αυτή η θέση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και πιο συγκεκριμένα από την πρώτη διάσκεψη στη Γενεύη, προτείναμε στον Πρόεδρο να προχωρήσει με ένα παρόμοιο τρόπο. Να προχωρήσει σε άτυπη συζήτηση με τον κ. Ακκιντζί για όλα αυτά τα θέματα. Να διερευνήσει κατά πόσο υπήρχε έδαφος για συνεννόηση. Αν διαπιστωνόταν κάτι τέτοιο τότε να επισημοποιούσαν τις συνομιλίες υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για να τις ολοκληρώσουν.

Ο λόγος που το υποστηρίζουμε αυτό είναι απλός. Όλα τα κεφάλαια του Κυπριακού βρίσκονται πλέον σε προχωρημένο στάδιο σύγκλισης. Απομένουν μόνο δύο τρία βασικά ζητήματα σε κάθε ένα από τα έξι κεφάλαια. Έχει δίκαιο ο Γ.Γ. που στην προαναφερθείσα έκθεσή του υπογραμμίζει ότι ακόμα και αυτά τα ζητήματα είναι ουσιαστικά λυμένα, με εξαίρεση το περιουσιακό, όπου παραμένουν ακόμα θέματα προς επίλυση. Βέβαια διευκρινίζουμε ότι αν τα έξι κεφάλαια συμφωνηθούν υπάρχουν ακόμα αρκετά ζητήματα, μικρότερης σημασίας, που θα είναι πιο εύκολο μετά να συμφωνηθούν.

Είναι γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο που πλέον επιβάλλεται η πακετοποιημένη διαπραγμάτευση. Η χωριστή διαπραγμάτευση του κάθε κεφαλαίου έχει φθάσει πλέον στα όρια της. Η διασυνδεδεμένη διαπραγμάτευση όσων απέμειναν δίνει καλύτερη δυνατότητα επιτυχούς κατάληξης. Επιπλέον, με τη συζήτηση υπό μορφή πακέτου ξεπερνιέται και το πρόβλημα που πλέον βρίσκουμε συνεχώς μπροστά μας, τι συζητούμε πρώτα και τι αφήνουμε για μετά. Για παράδειγμα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης άφηνε για το τέλος το θέμα της εκτελεστικής εξουσίας ενώ το ίδιο έπραττε ο κ. Ακιντζί με το ζήτημα της Μόρφου. Κάποια στιγμή ο Πρόεδρος πρόταξε το κεφάλαιο της ασφάλειας και το εδαφικό προτού συζητηθούν τα υπόλοιπα, ο κ.Ακιντζί ζητά χρονοδιάγραμμα λήξης  και πάει λέγοντας. Είναι, λοιπόν, φανερό ότι ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος για να διανυθεί το τελευταίο και πιο δύσκολο μέρος είναι η πακετοποιημένη διαπραγμάτευση.

Φυσικά ο κάθε ηγέτης επιρρίπτει την ευθύνη στον άλλο για το γεγονός ότι ένα σχεδόν χρόνο μετά δεν κατέστη δυνατή η επανέναρξη της προσπάθειας. Ο Γ.Γ., όμως, προφανώς δεν πείστηκε ακόμα ότι οι ηγέτες είναι πραγματικά έτοιμοι να προχωρήσουν. Με αυτά τα δεδομένα ο ίδιος δεν δείχνει διάθεση επανέναρξης των διαπραγματεύσεων.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δηλώνει ετοιμότητα να προχωρήσει στη βάση του πλαισίου Γκουτέρες και χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Την ίδια στιγμή θέλει να αρχίσει η διαδικασία με συζήτηση των εσωτερικών πτυχών και καλή προετοιμασία προτού πάμε σε διάσκεψη, με ό,τι αυτό σημαίνει. Αυτό, κατά την άποψη μας δεν πείθει τον Γ.Γ. του ΟΗΕ ότι πράγματι ο Πρόεδρος είναι έτοιμος για συνομιλίες που να έχουν νόημα. Δεν πείθει ούτε τον Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος φοβάται ότι με αυτό τον τρόπο θα μπούμε σε νέα ατέρμονη διαδικασία.

Από την άλλη ο κ. Ακιντζί ζητά συγκεκριμένα σύντομα χρονοδιαγράμματα. Μερικές φορές φθάνει στο σημείο να απαιτεί προκαθορισμό του στάτους των Τουρκοκυπρίων σε περίπτωση νέας αποτυχίας. Αυτά δεν μπορούν να γίνουν δεκτά από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Η πικρή εμπειρία του παρελθόντος καταδεικνύει ότι τα τεχνητά χρονοδιαγράμματα είναι καταδικασμένα σε αποτυχία, ενώ μπορούν να οδηγήσουν σε επιδιαιτησία η οποία ήταν ένας από τους βασικούς λόγους της απόρριψης του σχεδίου Ανάν. Τόσο λόγω του περιεχομένου της αλλά και λόγω του ότι επέτρεψε να υποβληθεί σε δημοψήφισμα ένα σχέδιο το οποίο ο κάθε ηγέτης είχε τη δυνατότητα να απορρίψει αντί να εργαστεί για αποδοχή του. Αντί, λοιπόν, η τουρκοκυπριακή πλευρά να επιμένει σε αυστηρό χρονοδιάγραμμα, πρέπει να μείνει στην ουσία του ζητήματος. Είναι φανερό ότι η διαδικασία, όπως την προτείνει ο Γ.Γ., θα έχει αρχή και τέλος σε σύντομο χρονικό διάστημα. Αν καταλήξουμε σε στρατηγική συναντίληψη στα έξι βασικά θέματα, ουσιαστικά θα μπούμε πλέον σε αντίστροφη μέτρηση για τη λύση.

Ακόμα χειρότερη, όμως, είναι η δεύτερη απαίτηση. Δεν είναι σοβαρό να αναμένει κανείς από την ελληνοκυπριακή πλευρά να αποδεχθεί εκ των προτέρων αναβάθμιση του ψευδοκράτους σε περίπτωση αποτυχίας. Από μόνη της αυτή η απαίτηση συνιστά ισχυρό κίνητρο για την τουρκοκυπριακή πλευρά να οδηγήσει συνειδητά την προσπάθεια σε αδιέξοδο. Δεν αποδίδουμε τέτοιες προθέσεις στον κ. Ακιντζί αλλά δυνητικά μπορεί αυτό να συμβεί.

Στις πιο πάνω δυσκολίες πρέπει να προστεθεί και η διαφορετική ανάγνωση του πλαισίου Γκουτέρες από τους δύο ηγέτες. Φυσικά ο πλέον αρμόδιος να δώσει διευκρινίσεις για το πλαίσιο είναι ο ίδιος ο Γ.Γ. του ΟΗΕ. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν επαναρχίσει η διαδικασία.

Μέσα στα πιο πάνω δυσμενή δεδομένα πραγματοποιήθηκε το δείπνο των δύο ηγετών το οποίο δεν οδήγησε σε ικανοποιητικό αποτέλεσμα. Κανείς βέβαια δεν ανέμενε θεαματικά αποτελέσματα, αλλά το δείπνο θα μπορούσε και θα έπρεπε να συνιστά ένα βήμα προς την κατεύθυνση της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων. Η δήλωση του εκπροσώπου του Γ.Γ. του ΟΗΕ μετά το δείπνο ότι οι καλές υπηρεσίες του Γ.Γ. είναι διαθέσιμες αλλά όπως σε κάθε πολιτικό θέμα που παραμένει άλυτο, χρειάζεται πολιτική βούληση και των δύο μερών για να προχωρήσουμε μπροστά, μιλά από μόνη της. Είναι φανερό ότι και μετά το δείπνο ο κ. Γκουτέρες εξακολουθεί να μην είναι πεισμένος ότι υπάρχει η πολιτική βούληση για μια διαδικασία που να έχει νόημα όπως ο ίδιος την εισηγείται.

Μια άλλη απαίτηση του Τουρκοκύπριου ηγέτη που περιπλέκει ακόμα περισσότερο την κατάσταση είναι η απαίτηση του για δημιουργία κοινής επιτροπής αναφορικά με το φυσικό αέριο. Πρόκειται βέβαια για αξίωση που χρονολογείται αλλά τώρα επανήλθε με ιδιαίτερη ένταση. Η ελληνοκυπριακή πλευρά, ορθώς κατά την άποψή μας, ποτέ δεν δέχθηκε να μπει το θέμα του φυσικού αερίου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Δεν μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να απεμπολεί κυριαρχικά της δικαιώματα ενόσω το Κυπριακό παραμένει άλυτο. Αν το έπραττε θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου και θα έδινε ισχυρά κίνητρα στην τουρκοκυπριακή πλευρά να παρεμποδίζει τη λύση του πολιτικού μας προβλήματος.

Ταυτόχρονα, όμως, επί προεδρίας Δημήτρη Χριστόφια επιτεύχθηκαν σημαντικές συγκλίσεις στα ζητήματα των θαλάσσιων ζωνών, των φυσικών πόρων και της κατανομής των ομοσπονδιακών εσόδων. Πιο συγκεκριμένα, συμφωνήθηκε ότι όλες οι θαλάσσιες ζώνες, συμπεριλαμβανομένης της ΑΟΖ, θα συνιστούν ομοσπονδιακή αρμοδιότητα ενώ το ίδιο θα ισχύει και για τους φυσικούς πόρους. Πρόκειται για αμοιβαία επωφελή σύγκλιση. Το γεγονός ότι μία θα είναι η ΑΟΖ υπογραμμίζει τη μία κυριαρχία και διεθνή προσωπικότητα (ελληνοκυπριακή θέση) ενώ το γεγονός ότι τόσο η ΑΟΖ όσο και οι φυσικοί πόροι θα συνιστούν ομοσπονδιακή αρμοδιότητα σημαίνει ότι το φυσικό αέριο ανήκει και στις δύο κοινότητες ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι ανακαλύφθηκε απέναντι από τις νότιες ακτές του νησιού (τουρκοκυπριακή θέση). Αν προσθέσουμε και το γεγονός ότι το φυσικό αέριο με βάση τη σχετική σύγκλιση θα συμπεριλαμβάνεται στα ομοσπονδιακά έσοδα, η κατανομή των οποίων έχει σχεδόν ήδη συμφωνηθεί, είναι φανερό ότι με τη λύση του Κυπριακού ουσιαστικά επιλύεται και το θέμα του φυσικού αερίου και απομένει μόνο το θέμα της οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Τουρκία, το οποίο ασφαλώς δεν συνιστά αντικείμενο των διακοινοτικών συνομιλιών. Σημειώνω εδώ με ιδιαίτερη ικανοποίηση ότι ο Γ.Γ. του ΟΗΕ στην έκθεσή του κάνει συγκεκριμένη αναφορά στις πιο πάνω συγκλίσεις, κάτι που επιβεβαιώνει τη σημασία τους.

Θέλω να πω δύο λόγια και για τη θέση της τουρκοκυπριακής πλευράς ότι ενεργούμε μονομερώς στο θέμα του φυσικού αερίου. Πώς, όμως, έχουν τα πράγματα στην πράξη; Πρώτο, τα έσοδα από το φυσικό αέριο δεν θα προκύψουν σύντομα αλλά μετά από αρκετά χρόνια, όταν θα είμαστε σε θέση να το αξιοποιήσουμε και αφού προηγουμένως καλυφθούν τα έξοδα των εταιριών που είναι αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια. Δεύτερο, οι συμφωνίες οριοθέτησης που ήδη έχουν υπογραφεί είναι όλες στη μέση γραμμή, στο μάξιμουμ δηλαδή που θα μπορούσε να πάρει ένα τόσο μικρό κράτος όπως το δικό μας. Αντίθετα, η λεγόμενη «συμφωνία οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας» ψευδοκράτους – Τουρκίας εκχωρεί περίπου τα 2/3 της υφαλοκρηπίδας στην Τουρκία.

Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η Τουρκία επιδιώκει ρόλο στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής και ότι οι Τουρκοκύπριοι θέλουν το μερίδιο τους από την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Ο πιο απλός και σίγουρος τρόπος για να επιτευχθούν αυτά είναι η λύση του Κυπριακού. Αν αυτή επιτευχθεί, έχω ήδη εξηγήσει ότι το θέμα με το μερίδιο των Τουρκοκυπρίων θα είναι λυμένο οριστικά, εγγυημένα και αμετάκλητα. Όσο για την Τουρκία, εμείς δεν είμαστε αντίθετοι στο να συζητήσουμε για το ρόλο της,  φτάνει βέβαια αυτός να μην ασκείται σε βάρος των συμφερόντων της Κύπρου. Ως ΑΚΕΛ είμαστε έτοιμοι με τη λύση του Κυπριακού να στηρίξουμε έναρξη των συζητήσεων με την Τουρκία για την κατασκευή αγωγού, τόσο για δική της χρήση όσο και για διοχέτευση φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Ο καθοριστικός παράγοντας για τη λήψη απόφασης θα είναι τα οικονομικά δεδομένα της πρότασης.

Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρω ότι ένα θέμα που ενδιαφέρει σίγουρα όλους μας είναι οι ευρωτουρκικές σχέσεις, η κατάσταση που επικρατεί σήμερα σε αυτές και ποια η προοπτική τους. Θα πω μόνο, ότι εμείς συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε, για λόγους που μπορούμε να συζητήσουμε σε μια επόμενη συνάντηση, την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Χωρίς βέβαια, να προσπερνούμε όλα όσα πρέπει να γίνουν προς αυτή την κατεύθυνση (που δεν είναι λίγα) και ιδιαίτερα τις κυπρογενείς υποχρεώσεις της Άγκυρας.

Κλείνοντας θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι το ΑΚΕΛ παραμένει αταλάντευτα προσηλωμένο σε λύση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου και θα συνεχίσει να εργάζεται σκληρά προς αυτή την κατεύθυνση. Στο δύσκολο αυτό αγώνα για απελευθέρωση και επανένωση της χώρας και του λαού μας προσδοκούμε στη συνέχιση της δικής σας στήριξης και αλληλεγγύης και σας ευχαριστούμε θερμά γι’ αυτό. Είμαστε σίγουροι ότι συμμερίζεστε την πεποίθηση μας ότι η λύση του Κυπριακού είναι προς το συμφέρον όλων: Του κυπριακού λαού στο σύνολο του, της Ελλάδας, της Τουρκίας, των λαών της πολύπαθης περιοχής μας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.