Σημαντικές εκκρεμότητες και διαφωνίες μεταξύ των εμπλεκομένων για τη Δικαστική Μεταρρύθμιση
Δήλωση Άριστου Δαμιανού, Βουλευτή ΑΚΕΛ, μετά τη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών
Τον Ιούλιο του 2020, ομόφωνα η Επιτροπή Νομικών της Βουλής επέστρεψε το πακέτο νομοσχεδίων για τη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης στο αρμόδιο Υπουργείο, γιατί κρίθηκε ότι δεν ικανοποιούσε τις ελάχιστες ανάγκες του συστήματος απονομής δικαιοσύνης, αλλά ούτε και τις ανάγκες των πολιτών για μια Δικαιοσύνη που να τους υπηρετεί αντί να τους ταλαιπωρεί.
Τον περασμένο Οκτώβριο ξεκίνησε μια διαβούλευση, μετά από εισήγηση που υποβάλαμε, στο πλαίσιο μιας ad hoc Επιτροπής με ευθύνη της Υπουργού Δικαιοσύνης. Σε αυτή την Επιτροπή πρέπει να πω ότι καλύψαμε αρκετό έδαφος, σε μια προσπάθεια να γεφυρωθούν οι διαφορές μεταξύ Υπουργείου, Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και Βουλής των Αντιπροσώπων και είχαμε φτάσει κατ’ αρχή σε κάποιες γενικές συγκλίσεις, τις οποίες η αρμόδια Υπουργός ανέλαβε να μεταφέρει στο Ανώτατο Δικαστήριο. Έκτοτε υπήρξε μια δυστοκία στη γεφύρωση του χάσματος, ειδικότερα σε μια σειρά από ζητήματα που αφορούν στην απαίτηση του διαχωρισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε Ανώτατο Δικαστήριο και Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, στη σύσταση του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου με τη διεύρυνση του για να περιλάβει πολίτες σε μια προσπάθεια αύξησης της λογοδοσίας και της διαφάνειας στα πεπραγμένα που αφορούν την Δικαστική Εξουσία -ιδιαίτερα σε θέματα διορισμών και προαγωγής- καθώς και σε άλλες σημαντικές διαφωνίες που αφορούσαν στον ρόλο του Εφετείου, τις υποθέσεις που θα μεταφέρονταν από το Ανώτατο Δικαστήριο στο Εφετείο και άλλα ζητήματα.
Σήμερα, μετά από 9 μήνες επανεκκίνησε η συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, προφανώς όχι με ευθύνη των κομμάτων στη Βουλή. Αντιλαμβανόμαστε ότι τίθεται από πλευράς της εκτελεστικής εξουσίας, υπό τη μορφή αιτήματος, η θέση για κατεπείγουσα ψήφιση αυτών των νομοσχεδίων. Ως ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις καταβάλαμε κάθε προσπάθεια, συνδράμαμε την προσπάθεια συλλογικά με άλλα κόμματα, καταθέσαμε εισηγήσεις, καταθέσαμε απόψεις, ακριβώς για να βοηθήσουμε στη διαδικασία επίσπευσης της ολοκλήρωσης των νομοσχεδίων. Το γεγονός ότι μόλις τώρα τίθενται εκ νέου ενώπιον της Βουλής, ουδόλως αφορά τη Βουλή των Αντιπροσώπων και ουδόλως ευθύνεται η Βουλή των Αντιπροσώπων για αυτό.
Υπολείπονται πολύ λίγες μέρες συνεδριάσεων Κοινοβουλευτικών Επιτροπών στις οποίες πρέπει να εξετάσουμε -ειδικότερα στην Επιτροπή Νομικών- σοβαρά θεσμικά ζητήματα. Αναφέρω για παράδειγμα την μεταρρύθμιση του Οικογενειακού Δικαίου, την αυτονόμηση της Πυροσβεστικής, τη θεσμοθέτηση διαδικασιών για τη Δικαιοσύνη Φιλική για τα Παιδιά και πάρα πολλά άλλα ζητήματα. Επομένως, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έπρεπε να προτεραιοποιήσει τα δικά του θέλω, προτού φτάσουμε σε ένα σημείο δύο εβδομάδες πριν την ολοκλήρωση των εργασιών της Βουλής να πρέπει άρον-άρον να εξετάσουμε αυτά τα πολύ σοβαρά συνταγματικά θέματα, το περιεχόμενο των οποίων θα καθορίσει τον τρόπο απονομής της δικαιοσύνης, τολμώ να πω, για τα επόμενα πενήντα με εκατό χρόνια.
Οφείλω να σημειώσω, παράλληλα, ότι παρά τον χρόνο που δόθηκε για να γεφυρωθούν οι διαφορές μεταξύ των άλλων εξουσιών και του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, έχουμε λάβει ως Βουλή των Αντιπροσώπων μια επιστολή που δεν είναι διαβαθμισμένη, ημερομηνίας 30 Μαρτίου 2021, από το Ανώτατο Δικαστήριο, τις αρμοδιότητες και εξουσίες του οποίου σεβόμαστε απόλυτα καθότι η αρχή της διάκρισης των εξουσιών διέπει το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, με την οποία ενημερώνει τη Βουλή ότι «το Ανώτατο Δικαστήριο διατηρεί σοβαρότατες επιφυλάξεις σε σχέση με τα ανωτέρω νομοσχέδια ως προς τη συμμετοχή δικηγόρων στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο και στα μεταβατικά συμβούλια». Την ίδια ώρα, επισυνάπτονται οι δύο διαφορετικές απόψεις εντός του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αναφορικά με τον διαχωρισμό ή μη διαχωρισμό του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Ως ΑΚΕΛ θα λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη μας τα γεγονότα όπως διαμορφώνονται αυτήν τη στιγμή. Είναι δεδομένο ότι το σύστημα απονομής της Δικαιοσύνης στην Κύπρο χρειάζεται μεταρρύθμιση, η οποία να είναι αποτελεσματική και να υπηρετεί το κράτος δικαίου. Με αυτό τον γνώμονα θα πορευτούμε και τις υπόλοιπες εβδομάδες. Ωστόσο, εκφράζουμε σοβαρότατες επιφυλάξεις κατά πόσο στα πολύ ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα που βρίσκονται μπροστά μας είναι εφικτό να ολοκληρωθεί μια μεταρρύθμιση, η οποία χρονίζει εδώ και αρκετές δεκαετίες.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων είναι πολιτικό σώμα, αποτελούμενη από διαφορετικά κόμματα. Δεν είναι επικυρωτικό όργανο και ως πολιτικό σώμα που εκλέγεται από τον λαό λογοδοτεί στους πολίτες, λογοδοτεί στον λαό. Θα συνυπολογίσουμε όλα τα δεδομένα για να πάρουμε τις δικές μας πολιτικές αποφάσεις.
31/03/2021
