Ομιλία Γενικού Γραμματέα της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, Άντρου Κυπριανού, στο πολιτικό μνημόσυνο του Κυριάκου Χρίστου
19 Νοεμβρίου 2014, Πολιτιστικό Κέντρο «Πάνος Σολομωνίδης»
«Χαίρομαι που μπόρεσα σχεδόν σε όλη μου τη ζωή να δώσω στο Κόμμα και στο λαό όση βοήθεια μπορούσα στην εκπλήρωση των σκοπών και επιδιώξεων του».
Αυτός ήταν ο επίλογος του αυτοβιογραφικού βιβλίου του Κυριάκου Χρίστου. Επίλογος που συμπυκνώνει μέσα στις απλές του κουβέντες μια φυσιογνωμία- παράδειγμα. Αυτή του γνήσιου λαϊκού αγωνιστή. Του πραγματικού κομμουνιστή. Που ενώ αντιλαμβάνεται τη σπουδαιότητα της κοινωνικοπολιτικής αποστολής του Κόμματος του, την υπηρετεί ως ένας ανάμεσα σε πολλούς. Παραδίδει μάλιστα τη σκυτάλη στους επόμενους με τη σεμνότητα και την ταπεινότητα που συναντούμε μόνο στους πραγματικά σπουδαίους ανθρώπους. Έτσι όπως τις ύμνησε με το στίχο του ο Ρίτσος. «Κι όχι να πείτε πως έκανα και τίποτα σπουδαίο…».
Κι ας ξέρουμε όλοι ότι ο Κυριάκος Χρίστου ανήκει στη γενιά των πρωτοπόρων που έκαναν κάτι πραγματικά σπουδαίο. Με τους αγώνες τους ρίζωσαν το ΚΚΚ- ΑΚΕΛ, στη συνείδηση του λαού. Όντας άνθρωποι που γεννήθηκαν μέσα στις χειρότερες εποχές και αγωνίστηκαν με όλη τους τη δύναμη για να τις αλλάξουν.
Γεννημένος το 1915 στη Κισσόνεργα, ο Κυριάκος Χρίστου ήταν το πέμπτο παιδί του Αντρέα και της Μαρίτσας. Τα παιδικά του χρόνια, ήταν πανομοιότυπα με αυτά όλων των παιδιών της κυπριακής εργατιάς και αγροτιάς. Η ασφυκτική καταπίεση της αποικιοκρατίας, η αφαίμαξη των φτωχών λαϊκών στρωμάτων από τους τοκογλύφους, η δουλειά χωρίς αξιοπρέπεια και χωρίς δικαιώματα, η αμορφωσιά και ο σκοταδισμός ήταν το προδιαγεγραμμένο ριζικό τους.
Ο Κυριάκος, βοηθούσε όσο μπορούσε την οικογένεια. Δούλευε μαζί με τον πατέρα του, πριν ακόμα αποφοιτήσει από το δημοτικό. Γεωργός δεν μπορούσε να γίνει, αφού η οικογένεια του δεν είχε περιουσία. Να σπουδάσει δεν μπορούσε, αφού δεν υπήρχαν χρήματα. Ο πατέρας του τον παρότρυνε να μάθει τέχνη, αν και ο ίδιος και η οικογένεια του ήθελαν να συνεχίσει στο Γυμνάσιο. Αυτό στάθηκε αδύνατο. Το μόνο που κατάφερε, ήταν να πάει εφτά μήνες στο τούρκικο σχολείο στη Λέμπα. Ένας ελληνοκύπριος σε τούρκικο σχολείο. Αυτό ήταν ένα πρώτο μάθημα ζωής για το σύντροφο Κυριάκο που συνέβαλε στη διάπλαση της συνείδησης του. Γενιές και γενιές ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων αναστήθηκαν μαζί εκείνα τα χρόνια. Με τις ίδιες στερήσεις μοιράζονταν την αγωνία για το ψωμί. Με το ίδιο αίμα πάλεψαν για την αξιοπρέπεια. Και πέτυχαν μέσα από τους κοινούς τους αγώνες σπουδαίες κατακτήσεις για τις επόμενες γενιές.
Στα δεκατρία του χρόνια, ο σ. Κυριάκος εγκατέλειψε το σχολείο και πήγε βοηθός σε ραφτάδικο. Δουλειά από το γέννημα μέχρι το βούττημα του ήλιου. Το 1933, πήρε την απόφαση να ανοίξει δικό του ραφτάδικο στο Κτήμα. Μέσα σε λίγα χρόνια κατάφερε να αποκτήσει καλή πελατεία και να γίνει από τους πρώτους ράφτες στην περιοχή. Το ίδιο διάστημα, ανέπτυξε πλούσια κοινωνική δραστηριότητα στο χωριό του. Το 1931 ίδρυσε, μαζί με άλλους νέους, τον Αθλητικό Σύλλογο της Κισσόνεργας. Για να στεγαστεί ο Σύλλογος εξασφάλισαν ένα μικρό χώρο από το καφενείο του χωριού. Επειδή δεν υπήρχαν λεφτά για έπιπλα, ο καθένας μετέφερε στο Σύλλογο μια καρέκλα από το σπίτι του. Ο Κυριάκος μαζί με άλλους φρόντισαν και για την έκδοση χειρόγραφου περιοδικού με θεματολογία που ήταν αφιερωμένη στα διάφορα προβλήματα του χωριού.
Εκείνο το μικρό δωμάτιο προστέθηκε στο μεγάλο ριζοσπαστικό κίνημα των μορφωτικών συλλόγων που στέγασαν τη δίψα των νέων για μάθηση και για αθλητική και πολιτιστική δραστηριότητα. Που τους έδωσαν διέξοδο από τη φτώχεια, την ανέχεια και την καταπίεση μέσα στην οποία ζούσαν. Παράλληλα αναπτύχθηκε η ιδέα του Συνεργατισμού, με την ίδρυση της Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας και του Συνεργατικού Παντοπωλείου, στην ανάπτυξη των οποίων συνέβαλε ενεργά ο Κυριάκος Χρίστου. Όλη αυτή η δραστηριότητα που είχε αναπτύξει στο χωριό ο σύντροφος Κυριάκος, αλλά και οι συναναστροφές του με διάφορα προοδευτικά και ριζοσπαστικά στοιχεία της εποχής, όπως ο Νικόλας Οικονόμου και η οικογένεια του, άρχισαν σιγά-σιγά να τον ωθούν στη συνειδητοποίηση της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας που τον περιέβαλλε. Όλα αυτά τον έσπρωξαν να κάνει το μεγάλο βήμα και να περάσει στην οργανωμένη πάλη. Το 1937 συνδέθηκε με το Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου, το οποίο βρισκόταν στην παρανομία από το 1931. Οι διώξεις, οι φυλακίσεις και η τρομοκρατία στην οποία είχε ρίξει η Παλμεροκρατία το Κόμμα, είχαν δημιουργήσει δύσκολες συνθήκες για την πάλη των πρωτοπόρων κομμουνιστών. Τίποτα όμως δεν εμπόδισε την, υποτυπώδη έστω, οργάνωση και δράση τους. Υπό την παρακολούθηση της Αστυνομίας, τα μέλη του Κόμματος συνεδρίαζαν και οργανώνονταν.
Η πλήρης συγχώνευση του ΚΚΚ με το ΑΚΕΛ το 1943, αποτέλεσε τη συνέχεια της πορείας του Κόμματος της εργατικής τάξης και των εργαζομένων προς τον κυπριακό λαό. Εκείνη την εποχή, το Κόμμα άρχισε τις προσπάθειες οργάνωσης πάνω σε ορθές βάσεις. Είχε ήδη ξεκινήσει να λειτουργεί και σε επαρχιακό επίπεδο στην Πάφο. Ο Κυριάκος Χρίστου υπήρξε από τους πρώτους που μαζί με τους συντρόφους του δούλεψαν σκληρά για να στηθεί η Τοπική Επιτροπή. Λίγο αργότερα η Επαρχιακή Επιτροπή ανέθεσε στον σ. Κυριάκο Χρίστου τη θέση του Επαρχιακού Γραμματέα, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι την κατάταξη του στο Κυπριακό Σύνταγμα το 1943. Η δουλειά για την οργάνωση και την κινητοποίηση των εργατών, των αγροτών, των μικρομεσαίων και όλων των προοδευτικών ανθρώπων γινόταν μέσα σε δύσκολες συνθήκες αλλά με πολλή πίστη και προσήλωση στον αγώνα. Με ένα ποδήλατο τα μέλη της Επαρχιακής Επιτροπής ξεκινούσαν για τη Γεροσκήπου, την Άρμου, την Χλώρακα, την Κισσόνεργα και όπου αλλού υπήρχε κομματική βάση. Αυτό είναι σημαντικό να το αναλογιζόμαστε σήμερα όταν μιλούμε για δυσκολίες στη δουλειά μας.
Ένα Κόμμα διεθνιστικό, όπως το ΑΚΕΛ, δε μπορούσε να λείπει από τις μεγάλες μάχες των λαών της Ευρώπης ενάντια στο χιτλεροφασισμό που σκόρπιζε τότε τη φρίκη και τον τρόμο. Με την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής της 16ης Ιουνίου 1943, οι ΑΚΕΛιστές κλήθηκαν να καταταγούν στο Κυπριακό Σύνταγμα, προκειμένου να συμβάλουν στον αντιφασιστικό αγώνα των λαών. Πρώτος ανάμεσα στους πρώτους, ο Κυριάκος Χρίστου εγκατέλειψε τη δουλειά του και κατατάχθηκε εθελοντικά στο Σύνταγμα. Στο δρόμο τους για το μέτωπο οι κομματικά οργανωμένοι εθελοντές, αποφάσισαν να πάρουν μαζί τους προοδευτικά βιβλία ως μορφωτικό υλικό. Αυτό κι αν αποκαλύπτει την ποιοτική διαφορά της Αριστεράς που από τις τάξεις της ξεπηδούν αγωνιστές, μαχητές και στρατιώτες, και όχι απλά στρατιωτικά πιόνια. Τα λιγοστά προοδευτικά βιβλία που τελικά κατάφερε να εξασφαλίσει από το Κάιρο ο Κυριάκος Χρίστου δεν ήταν μόνο το βάλσαμο που αναζητούσαν στα χαρακώματα οι στρατιώτες. Ήταν ένα μεγάλο σχολείο του αντιφασιστικού μετώπου.
Ο πόλεμος τέλειωσε. Από αυτόν ο Κυριάκος Χρίστου και οι συμπολεμιστές του άντλησαν πολύτιμα μαθήματα. Το αίμα των εκατομμυρίων που χύθηκε για να μη νικήσει η πιο απάνθρωπη ιδεολογία που γνώρισε η ανθρωπότητα, ο ναζισμός, δεν έπρεπε να πάει χαμένο. Το αίμα των συναδέλφων που χάθηκαν, πολλοί από αυτούς μπροστά στα μάτια του Κυριάκου Χρίστου, δεν έπρεπε να χαθεί. Η νίκη στο πεδίο των μαχών, έπρεπε να γίνει νίκη και στο πεδίο των πολιτικών αγώνων.
Πρώτιστο καθήκον τότε για τους ΑΚΕΛιστές, ήταν η απελευθέρωση της Κύπρου. Μετά την αποστράτευση του, ο Κυριάκος επέστρεψε στην Κύπρο συνεχίζοντας με ακόμα περισσότερο ενθουσιασμό την κομματική δουλειά. Ο γάμος του με την Αντιγόνη Αρτέμη το 1947, δραστήριο στέλεχος του γυναικείου κινήματος, τον μετακίνησε στη Λεμεσό. Το 1950 και αφού μέχρι τότε δούλευε για το Κόμμα εθελοντικά, με απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής, ανέλαβε καθήκοντα ως Επαρχιακός Γραμματέας της Λεμεσού. Όλα τα χρόνια που υπηρέτησε το Κόμμα ως Επαρχιακός Γραμματέας του ΑΚΕΛ Λεμεσού, ανέπτυξε παραδειγματική δράση. Και ας μην τα κατάφερνε να εξασφαλίζει πλούσιο τον επιούσιο. Με 20 λίρες το μήνα, αν δεν υπήρχαν οικονομικές δυσκολίες που να του τις στερούσαν και αυτές, ο Κυριάκος Χρίστου δούλευε ακούραστα για το Κίνημα.
Ολόκληρη η δεκαετία του 1940 υπήρξε δεκαετία έντονης δράσης και μαζικοποίησης των αγώνων του Κόμματος μας. Η νίκη του στις πλείστες επαρχίες στις Δημοτικές Εκλογές, οι μαχητικοί του αγώνες ενάντια στην αποικιοκρατία και για τα δικαιώματα των κυπρίων εργαζομένων ανέβαζαν το κύρος του Κόμματος ανάμεσα στο λαό. Ακόμα και όταν το Κόμμα, ιδιαίτερα στην Επαρχία της Λεμεσού, είχε πληγεί από την εσωστρέφεια που δημιούργησαν οι προσωπικές φιλοδοξίες κάποιων στελεχών του, η ακατάπαυστη δουλειά και πειθαρχία του κομματικού κόσμου και η εκτίμηση του λαού, το ανέβαζαν όλο και ψηλότερα. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ανέλαβε ο Κυριάκος Χρίστου το πόστο του Επαρχιακού Γραμματέα Λεμεσού. Οι Βρετανοί αποικιοκράτες ανησυχώντας από τη συνεχή ανοδική πορεία του ΑΚΕΛ επεδίωξαν να ανακόψουν την πορεία του, με την απόφαση τους να το κηρύξουν εκτός νόμου το 1955. Το ΑΚΕΛ και οι Οργανώσεις του Λαϊκού Κινήματος τέθηκαν εκτός νόμου. Τα κομματικά έντυπα απαγορεύθηκε να κυκλοφορούν. Η ηγεσία και τα στελέχη του Κόμματος, συνελήφθηκαν και φυλακίστηκαν. Ο Κυριάκος Χρίστου βρέθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Δεκέλεια. Κατάφερε να αποδράσει από εκεί και βρέθηκε στη Λάρνακα, από όπου συνέχισε να δουλεύει στον παράνομο μηχανισμό που είχε στήσει το Κόμμα για να συνεχίσει τη δράση του.
Εκείνη την περίοδο, ο Κυριάκος Χρίστου κινδύνευσε να συλληφθεί δύο φόρες. Κατάφερε να διαφύγει, όμως οι Άγγλοι συνέλαβαν τη γυναίκα και τα παιδιά του. Η Αντιγόνη αρνήθηκε να δώσει οποιαδήποτε πληροφορία και πέτυχε να αφήσουν την ίδια και τα παιδιά της ελεύθερους. Εκείνη η περίοδος ήταν περίοδος σκληρής δοκιμασίας για το Κόμμα μας. Όμως τα στελέχη και τα μέλη του, ο κυπριακός λαός, το περιφρούρησαν ως τη μεγαλύτερη τους κατάκτηση.
Το ΑΚΕΛ συνέχισε την ίδια πορεία μετά την έξοδο του από την παρανομία. Δυστυχώς, η ανεξαρτησία της Κύπρου δεν έφερε τέλος στα δεινά. Τα γεγονότα του 1963, οι ένοπλες συγκρούσεις και η αποχώρηση των Τουρκοκυπρίων από τους θεσμούς του Κράτους, δεν άφησαν την Κυπριακή Δημοκρατία να ορθοποδήσει. Η τρομοκρατική δράση της ακροδεξιάς κατέτρωγε τα σωθικά της Κύπρου. Ο εθνικισμός και ο σοβινισμός υποδαύλιζαν τις συγκρούσεις ανάμεσα στις δύο κοινότητες. Η κατάληψη της εξουσίας από τη Χούντα στην Ελλάδα, αποθράσυνε την εγκληματική δράση της ακροδεξιάς. Πρώτος στόχος της ήταν να πλήξει το ΑΚΕΛ. Τα στελέχη του Κόμματος έγιναν στόχοι επιθέσεων. Ανάμεσα τους τα Γραφεία του Κόμματος, των Λαϊκών Οργανώσεων, ακόμα και το σπίτι του Κυριάκου Χρίστου.
Το ΑΚΕΛ εκείνη την περίοδο έδινε σκληρό αγώνα για να υπερασπιστεί τη δημοκρατία, την Κύπρο και τον κυπριακό λαό. Δυστυχώς, η Χούντα και η ΕΟΚΑ Β’, οι δολοφόνοι της Κύπρου, ήταν αποφασισμένοι να οδηγήσουν τα πράγματα στα άκρα. Με τα σχέδια που εκπονήθηκαν στα στρατηγεία του ιμπεριαλισμού δρομολογήθηκε η ανατροπή του Μακαρίου, το μαύρο Ιούλη του 1974. Ακολούθησε η τουρκική εισβολή με τα γνωστά αποτελέσματα τα οποία βαρύνουν το λαό μας μέχρι σήμερα. Από την επόμενη κιόλας μέρα, το ΑΚΕΛ ξεκίνησε να παλεύει για να ανατρέψει τα δεδομένα της κατοχής. Για να αποτρέψει την υλοποίηση των ιμπεριαλιστικών επιβουλών που ήθελαν την Κύπρο υποταγμένη και διχοτομημένη. Ύψωσε πάνω από τις πληγές του 1974 το λάβαρο της επαναπροσέγγισης και της αντικατοχικής πάλης, καλώντας τον κυπριακό λαό να αγωνιστεί για την επανένωση της πατρίδας μας. Συνέχισε παράλληλα να δίνει πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες για τα δίκαια των εργαζομένων εντός και εκτός Βουλής.
Όλα αυτά τα χρόνια, ο Κυριάκος Χρίστου δεν απουσίασε από κανένα αγώνα. Το 1981 εξελέγη βουλευτής Λεμεσού και επανεξελέγη το 1985. Παρόλες τις ευθύνες που επωμίστηκε, με τη βοήθεια και των υπολοίπων συντρόφων της Επαρχιακής Γραμματείας κατάφερε να ανταποκριθεί επάξια στα καθήκοντα που ανέλαβε. Ήταν πάντα στην πρώτη γραμμή. Πάντα παρών στους πολιτικούς αγώνες, στις εκλογικές μάχες, στην επαφή με το λαό. Δίχως ποτέ να κάνει ένα βήμα πίσω. Ούτε μπροστά στην τρομοκρατία της αποικιοκρατίας, ούτε μπροστά στα όπλα της ακροδεξιάς. Ούτε όταν το Κόμμα ταλανιζόταν από εσωκομματικές δυσκολίες που απειλούσαν την ενότητα και την ύπαρξη του. Αντιθέτως, στάθηκε ακλόνητος, με πίστη στις πολιτικές και ιδεολογικές αρχές του Κόμματος και καθοδήγησε μαζί με την τότε ηγεσία τα στελέχη στη σωστή γραμμή.
Αναφερόμαστε συχνά στη γενιά των πρωτοπόρων ΑΚΕΛιστών και στο παράδειγμα που κληροδοτεί στις επόμενες γενιές. Είναι γεγονός πως η ανελέητη επίθεση που δέχθηκε το Κόμμα μας τα τελευταία χρόνια αλλά και φαινόμενα ξένα προς την ιδεολογία μας που παρεισέφρησαν στο Κόμμα μας, κλόνισαν το ηθικό ανάστημα των ΑΚΕΛικών στην κοινή γνώμη. Άγγιξε ποιοτικά μας χαρακτηριστικά που οι πολιτικοί μας αντίπαλοι ουδέποτε τόλμησαν στο παρελθόν να αμφισβητήσουν. Το καθήκον μας είναι να τους διαψεύσουμε. Με την καθημερινή μας δράση και τη συνειδητή μας στάση και αφοσίωση σε θέματα αρχών.
Όταν ο αείμνηστος Εζεκίας Παπαιωάννου αναφερόταν στους ΑΚΕΛικούς ως μια «άλλη πάστα ανθρώπων» δεν εννοούσε φυσικά αυτό που μας καταλογίζουν: ότι νομίζουμε πως είμαστε υπεράνθρωποι. Ούτε ότι είμαστε μια κλειστή κάστα ανθρώπων με περίεργους κώδικες συμπεριφοράς.
Αντιθέτως. Η τιμιότητα, η σεμνότητα και η ανιδιοτέλεια στην καθημερινή πάλη και η αφοσίωση στους σκοπούς και τους στόχους του Κόμματος δεν είναι χαρακτηριστικά που φέρουμε με τη γέννηση μας ο καθένας. Κατακτιούνται όταν κάποιος αφιερωθεί στην υπόθεση του λαού και του Ανθρώπου. Είναι χαρακτηριστικά που τα κτίζει ο κάθε ΑΚΕΛιστής ο οποίος οφείλει να αντιστέκεται συνειδητά στα όσα του υποβάλλουν η κυρίαρχη αστική και μικροαστική ιδεολογία: το προσωπικό βόλεμα, το προσωπικό κέρδος, την αυτοπροβολή, τις αυταπάτες και τους συμβιβασμούς με τη σήψη και τη διαφθορά της αστικής κοινωνίας.
Αντιστεκόμαστε σε όλα αυτά όχι επειδή έχουμε υπερδυνάμεις, αλλά επειδή αντλούμε δύναμη από τα ιδανικά μας, την ανίκητη κοσμοθεωρία του επιστημονικού σοσιαλισμού και την καθημερινή μας πάλη για το λαό.
Πάλη συλλογική. Αυτό δύσκολα μπορούν να το κατανοήσουν οι πολιτικοί μας αντίπαλοι. Ή τουλάχιστον προσποιούνται ότι δεν μπορούν να το κατανοήσουν. Ίσως γιατί πιστεύουν πως συλλογική σοφία σημαίνει υποταγή των πολλών στις αποφάσεις των λίγων. Κάθε άλλο. Το Κόμμα έχει ευθύνη έναντι του κάθε μέλους του και το κάθε μέλος του έχει ευθύνη έναντι του Κόμματος. Πρόκειται για τη διαλεκτική σχέση ανάμεσα στη δημοκρατική λειτουργία αλλά και τη συνοχή του Κόμματος. Την ατομική πρωτοβουλία και ευθύνη, την κριτική και την αυτοκριτική, άλλα και τη συλλογικότητα. Το κάθε μέλος έχει την ελευθερία, το δικαίωμα και την υποχρέωση να έχει λόγο στην εσωκομματική συζήτηση αλλά και καθήκον στην υλοποίηση των συλλογικών αποφάσεων.
Όλα αυτά οφείλουμε όλοι μας, αν όντως γνοιαζόμαστε για το καλό του τόπου, του λαού και του Κινήματος, να τα θέτουμε πάνω από όλα. Πάνω από προσωπικές εγωιστικές φιλοδοξίες και πάνω από πρόσωπα. Μόνο έτσι θα μπορούμε να σταθούμε αντάξιοι της προσφοράς των πρωτοπόρων κομμουνιστών, όπως ήταν ανάμεσα σε άλλους ο Κυριάκος Χρίστου.
Ο Κυριάκος Χρίστου έφυγε από τη ζωή στα 98 του χρόνια, το Νιόβρη του 2013. Έφυγε αφήνοντας πίσω του μια ζωή γεμάτη. Το σπουδαιότερο είναι ότι έφυγε αφήνοντας πίσω του το παράδειγμα. Θα μπορούσε άραγε κανένας να προσδοκεί καλύτερη κληρονομιά για τα παιδιά του, τον Ανδρέα, τον Αρτέμη και τον Άγγελο από αυτήν; Από την περηφάνια την οποία νιώθουν οι ίδιοι αλλά και όλοι εμείς οι συντρόφοι του Κυριάκου Χρίστου, όταν αναφέρονται στη ζωή και στη δράση του;
Αυτή η κληρονομιά που άφησε πίσω του ο Κυριάκος Χρίστου δεν είναι απλώς μια ιστορία που θα τη διηγούνται οι σημερινές γενιές, αναφερόμενες στα παλιά εκείνα χρόνια. Είναι για όλους εμάς, καθήκον. Καθήκον απέναντι στους πρωτοπόρους σκαπανείς του Λαϊκού Κινήματος να σταθούμε, να φανούμε και να είμαστε αντάξιοι των θυσιών τους. Να τιμήσουμε ο καθένας από εμάς με το προσωπικό του παράδειγμα και όλοι μαζί με τη συλλογική μας δουλειά κάθε μάχη που δόθηκε στα σχεδόν 90 χρόνια της ζωής του Κόμματος μας. Να τιμήσουμε κάθε κατάκτηση που κερδήθηκε. Κάθε σταγόνα αίματος που χύθηκε στα χαρακώματα, στα μεταλλεία, στα υφαντουργεία, στις οικοδομές, στους δρόμους από όλους όσοι πίστεψαν ότι ο Άνθρωπος δεν μπορούσε να περπατά μια ζωή σκυφτός.
Σε αυτή την υπόθεση αφιέρωσε όλη του τη ζωή ο Κυριάκος Χρίστου. Σηκώνοντας μαζί με τους συντρόφους του τον ήλιο λίγο ψηλότερα. Καλύτερο μνημόσυνο από το να συνεχίσουμε εμείς τους αγώνες τους δεν υπάρχει. Ούτε καλύτερη τιμή στη μνήμη τους, από αυτήν που επιβεβαιώνει πως οι ζευγάδες φεύγουν, μα η σπορά μένει!
