Διαπραγματεύσεις χωρίς φοβικά σύνδρομα, του Στέφανου Στεφάνου
Όλοι το δηλώνουν: χωρίς διαπραγματεύσεις δεν μπορεί να επιτευχθεί λύση. Επομένως, η ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει πάντοτε να επιδιώκει να γίνονται ουσιαστικές διαπραγματεύσεις. Η στασιμότητα, όπως πολλές φορές απέδειξε η σαραντάχρονη εμπειρία τουρκικής κατοχής, βολεύει την Τουρκία, η οποία εκμεταλλεύεται την παρέλευση του χρόνου για να παγιώνει τα κατοχικά δεδομένα.
Δύο και πλέον χρόνια από την εκλογή του κ. Αναστασιάδη στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, όχι μόνο δεν έγιναν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, αλλά οι διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών αυξήθηκαν. Η πολυδιαφημισμένη πολιτική του Προέδρου της Δημοκρατίας για έναρξη των διαπραγματεύσεων από μηδενική βάση και για χιαστί διαπραγμάτευση που θα καθιστούσε την Τουρκία υπόλογη, απέτυχε.
Ο άδικος και απαράδεκτος καταλογισμός ευθυνών και στην ελληνοκυπριακή πλευρά για την αναστολή των διαπραγματεύσεων εξαιτίας των τουρκικών προκλήσεων, δεν είναι άσχετος με την αποτυχία της πολιτικής του Προέδρου. Δυστυχώς, η ελληνοκυπριακή πλευρά απώλεσε το πολιτικό και ηθικό πλεονέκτημα που είχε προηγουμένως με αποτέλεσμα ακόμα και η Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ να εξισώνει τις παρανομίες της Τουρκίας με την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Με φόντο αυτά τα δεδομένα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κακώς έθεσε το φυσικό αέριο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, γεγονός που αποτελεί ακόμα μια αρνητική εξέλιξη που πρέπει στη συνέχεια να αντιμετωπιστεί.
Ενόψει της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων ο Πρόεδρος θα πρέπει να εγκαταλείψει τα παιγνίδια τακτικής και εσωτερικής κατανάλωσης και να πολιτευτεί με σταθερότητα και συνέπεια. Απέναντι στις μεθοδεύσεις της τουρκικής πλευράς για διαδικασία εξπρές που να οδηγεί σε τετραμερή διάσκεψη μέσα σε μερικούς μήνες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πρέπει να προτάξει τις συγκλίσεις μεταξύ των δυο πλευρών που επιτεύχθηκαν επί διακυβέρνησης Χριστόφια. Οι συγκλίσεις είναι πολύ σημαντικές κι αν τις ακυρώσουμε, το πιθανότερο είναι να μην τις ανακτήσουμε ποτέ ξανά. Η τουρκική πλευρά είτε θα υποχρεωθεί να τις αποδεχθεί, είτε θα αποκαλυφθεί η υποκρισία της και θα φορτωθεί τις ευθύνες ενός πιθανού αδιεξόδου.
Η πλευρά μας επιβάλλεται να προετοιμαστεί κατάλληλα για να διαπραγματευτεί τα εκκρεμούντα βασικά θέματα, όπως άλλωστε έχει συμφωνηθεί, με συγκεκριμένες θέσεις που να στηρίζονται στις αρχές λύσης, χωρίς φοβίες, παλινωδίες και αναστολές. Μόνο έτσι θα αποκαταστήσουμε την απολεσθείσα αξιοπιστία και θα πείσουμε τη διεθνή κοινότητα για την καλή μας θέληση. Μόνο έτσι θα βγούμε μπροστά από την τουρκική πλευρά και δεν θα της επιτρέπουμε να κάνει το επικοινωνιακό της παιγνίδι, όπως μέχρι σήμερα έχει καταφέρει κτίζοντας στις αδυναμίες και αντιφάσεις της δικής μας πολιτικής.
Σημείωση 1: H άποψη που εκφράζεται για έναρξη των διαπραγματεύσεων μόνο όταν η Τουρκία αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, απλά οδηγεί σε στασιμότητα και αδιέξοδο. Η Τουρκία δεν πρόκειται ποτέ να το κάνει και κανένας δεν πρόκειται να την πιέσει ή να της επιβάλει κυρώσεις γι’ αυτό. Έχουμε δε ήδη επισημάνει ότι η στασιμότητα τροφοδοτεί τη διχοτόμηση, που είναι ο στόχος της Τουρκίας.
Σημείωση 2: Ανησυχίες για το πώς θα συμπεριφερθεί η τουρκική πλευρά, αλλά και ορισμένοι κύκλοι του διεθνούς παράγοντα, ασφαλώς και υπάρχουν. Οι όποιες μεθοδεύσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν στο διαπραγματευτικό τραπέζι, όταν υπάρχει καλός σχεδιασμός και συνέπεια σε αρχές. Οι προθέσεις και η πολιτική της τουρκικής πλευράς είναι στη διαπραγμάτευση που θα κριθεί και όχι στις δηλώσεις.
Σημείωση 3: Σε μια περίοδο που επιχειρείται η διαμόρφωση ενός κλίματος που θα στηρίζει τις διαπραγματεύσεις, ο κ. Άιντε ήρθε να το δυναμιτίσει με αντιπαραγωγικές και ζημιογόνες δηλώσεις. Ο Ειδικός Σύμβουλος πρέπει να βοηθά τις διαπραγματεύσεις κι όχι να γίνεται μέρος του προβλήματος.