ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΥ ΑΚΕΛ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΟΦΕΙΛΕΤΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΛΛΑ ΣΥΝΑΦΗ ΘΕΜΑΤΑ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΥ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΠΙΣΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΟΦΕΙΛΕΤΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΛΛΑ ΣΥΝΑΦΗ ΘΕΜΑΤΑ

 

Προοίμιο.	Επειδή λόγω των κρατουσών έκτακτων δυσμενών οικονομικών συνθηκών, μεγάλος αριθμός οφειλετών έχει περιέλθει σε δεινή οικονομική κατάσταση και συνεπεία αυτής σε αδυναμία ανταπόκρισης προς ανειλημμένες δανειακές του υποχρεώσεις, οι οποίες συνήφθησαν για σκοπούς απόκτησης οικογενειακής εστίας· και
	Επειδή κρίνεται αναγκαίο υπό τις περιστάσεις, όπως παρασχεθεί η δέουσα στήριξη σε τέτοιους οφειλέτες, οι οποίοι αποδεδειγμένα αντιμετωπίζουν ανυπέρβλητα οικονομικά προβλήματα συνεπεία της κρατούσης οικονομικής κρίσης για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται υπό τις περιστάσεις σκόπιμο· και
	Επειδή, μεταξύ άλλων θεσμοθετημένων στη Δημοκρατία διαδικασιών παροχής προστασίας στις οποίες ο οφειλέτης δύναται να προστρέξει, η παρεχόμενη στήριξη κρίνεται ότι πρέπει να λάβει ειδικότερα τη μορφή προστασίας εκείνης της ακίνητης ιδιοκτησίας του οφειλέτη, η οποία αποτελεί εστία για τον ίδιο και την οικογένειά του και όπως η συγκεκριμένη προστασία πληροί τα εχέγγυα της αντικειμενικότητας με την εξέταση από αρμόδιο δικαστήριο της οικονομικής κατάστασης του οφειλέτη και των ειδικών λόγων για τους οποίους αυτός έχει περιέλθει σε αδυναμία ανταπόκρισης προς τις δανειακές του υποχρεώσεις· και
	Επειδή τέτοια προστασία πρέπει να παρέχεται όταν πράγματι ο επηρεαζόμενος οφειλέτης έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης της οφειλής κατά την έννοια του παρόντος Νόμου, για λόγους που σχετίζονται αποκλειστικά με το γεγονός ότι η οικονομική του κατάσταση έχει επιδεινωθεί ή έχει επηρεαστεί σημαντικά λόγω της οικονομικής κρίσης που άρχισε από το έτος 2009 και συνεχίζεται και ότι η αδυναμία εξόφλησης της οφειλής του που σχετίζεται με την απόκτηση της οικογενειακής του εστίας, οφείλεται αποκλειστικά στην εν λόγω οικονομική κρίση· και
	Επειδή εν μέσω της παρούσης οικονομικής κρίσεως κρίνεται ότι θα πρέπει να τύχει προστασίας κυρίως εκείνος ο οφειλέτης, ο οποίος έχει συνάψει δανειακές διευκολύνσεις για απόκτηση κύριας κατοικίας, της οποίας η αξία αποτελεί τη μέση λογική αξία μίας συνήθους οικίας η οποία δύναται να στεγάσει μία μέση οικογένεια, γεγονός που αντανακλά την πλειοψηφία των νοικοκυριών στη Δημοκρατία· και
	Επειδή, εκτός των πιο πάνω λόγων, μετά τη θέσπιση νέας νομοθεσίας για την εκποίηση ενυπόθηκων ακινήτων με ταχείς ρυθμούς και διαδικασίες, κρίνεται ότι η κύρια κατοικία του μεγαλύτερου αριθμού οφειλετών τίθεται σε κίνδυνο άμεσης εκποίησης, χωρίς ταυτόχρονα να βρίσκεται σε ισχύ ένα απόλυτα επαρκές δίχτυ προστασίας, με απρόβλεπτες κοινωνικές συνέπειες, οι οποίες αναπόφευκτα θα οδηγήσουν σε φαινόμενα κοινωνικής αναταραχής,
	Για όλους αυτούς τους λόγους, η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζει ως ακολούθως:
	ΜΕΡΟΣ Ι ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Συνοπτικός τίτλος.	1.      Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί της Προστασίας της Κύριας Κατοικίας Οφειλέτη και της Ρύθμισης Άλλων Συναφών Θεμάτων (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμος του 2014.
Ερμηνεία.	2.      Στον παρόντα Νόμο, εκτός εάν από το κείμενο προκύπτει διαφορετική έννοια –
	«αγωγή» σημαίνει κάθε πολιτική διαδικασία, αρχομένην διά κλητηρίου εντάλματος ενώπιον αρμοδίου δικαστηρίου·
Κεφ. 224. 3 του 1960 78 του 1965 10 του 1966 75 του 1968 51 του 1971 2 του 1978 16 του 1980 23 του 1982 68 του 1984 82 του 1984 86 του 1985 189 του 1986 12 του 1987 74 του 1988 117 του 1988 43 του 1990 65 του 1990 30(Ι) του 1992 90(Ι) του 1992 6(Ι) του 1993 58(Ι) του 1994 40(Ι) του 1996 31(Ι) του 1998 144(Ι) του 1999 123(Ι) του 2001 57(Ι) του 2005 5(Ι) του 2006 55(Ι) του 2006 136(Ι) του 2006 120(Ι) του 2007 121(Ι) του 2007 150(Ι) του 2007 165(Ι) του 2007 27(Ι) του 2010 61(Ι) του 2010 82(Ι) του 2010 83(Ι) του 2010 48(Ι) του 2011 45(Ι) του 2012 155(Ι) του 2013.	«ακίνητη ιδιοκτησία» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό από το άρθρο 2 του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμησις) Νόμου·
	«Δημοκρατία» σημαίνει την Κυπριακή Δημοκρατία·
	«κύρια κατοικία» σημαίνει κατοικία, η οποία αποδεδειγμένα χρησιμοποιείται επί αδιαλείπτου βάσεως ως εστία για τη στέγαση του οφειλέτη και της οικογένειάς του αποτελούσα την οικογενειακή εστία, συνολικής αξίας μέχρι τριακοσίων πενήντα χιλιάδων ευρώ (€350.000)·
	«οφειλέτης» σημαίνει φυσικό πρόσωπο, το οποίο έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης απαιτητής οφειλής·
Κεφ. 6. 14 του 1960 11 του 1965 161 του 1989 228 του 1989 51(Ι) του 1999 134(Ι) του 1999 58(Ι) του 2003 66(Ι) του 2004 138(Ι) του 2006. Κεφ. 5. 49 του 1985 197 του 1986 156(Ι) του 1999 2(Ι) του 2008 74(Ι) του 2008 206(Ι) του 2012. 9 του 1965 51 του 1970 81 του 1970 3 του 1978 6 του 1981 181(Ι) του 2002 59(Ι) του 2006 122(Ι) του 2007 52(Ι) του 2008 26(Ι) του 2010 120(Ι) του 2011.	«οφειλή» σημαίνει απαίτηση εναντίον οφειλέτη, συνολικής συμβατικής υποχρέωσης μέχρι ποσού τριακοσίων πενήντα χιλιάδων ευρώ (€350.000), προκύπτουσα από δανειακή ή άλλη πιστωτική διευκόλυνση προς αυτόν εκ μέρους πιστωτή, που εξασφαλίζεται με ενυπόθηκη επιβάρυνση, η οποία συνιστά κύρια κατοικία του οφειλέτη και συναφθείσα αποκλειστικά για σκοπούς απόκτησης κύριας κατοικίας, η οποία έχει καταστεί απαιτητή συνεπεία του ότι ο οφειλέτης έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησής της και η αδυναμία αυτή αποδεδειγμένα οφείλεται στην επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης αυτού συνεπεία της κρατούσης οικονομικής κρίσης, περιλαμβάνει δε εκ δικαστικής αποφάσεως χρέος βάσει του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου ή οποιοδήποτε ποσό, το οποίο δύναται να επαληθευθεί σε πτώχευση και για το οποίο πιστωτής έχει εξασφαλίσει τελεσίδικη απόφαση ή τελικό διάταγμα εναντίον οφειλέτη, ή το οποίο αποτελεί αντικείμενο ειδοποίησης πτώχευσης βάσει του περί Πτώχευσης Νόμου, ή ενυπόθηκο χρέος βάσει του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου·
74(Ι) του 1999 94(Ι) του 2000 119(Ι) του 2003 4(Ι) του 2004 151(Ι) του 2004 231(Ι) του 2004 235(Ι) του 2004 20(Ι) του 2005 80(Ι) του 2008 100(Ι) του 2009 123(Ι) του 2009 27(Ι) του 2011 104(Ι) του 2011 107(Ι) του 2012 14(Ι) του 2013 87(Ι) του 2013 102(Ι) του 2013 141(Ι) του 2013. 68 του 1987 190 του 1989 8 του 1992 22(Ι) του 1992 140(Ι) του 1999 140(Ι) του 2000 171(Ι) του 2000 8(Ι) του 2001 123(Ι) του 2003 124(Ι) του 2003 144(Ι) του 2003 5(Ι) του 2004 170(Ι) του 2004 230(Ι) του 2004 23(Ι) του 2005 49(Ι) του 2005 76(Ι) του 2005 29(Ι) του 2007 37(Ι) του 2007 177(Ι) του 2007 104(Ι) του 2009 124(Ι) του 2009 85(Ι) του 2010 118(Ι) του 2011 130(Ι) του 2012 204(Ι) του 2012 214(Ι) του 2012 15(Ι) του 2013 39(Ι) του 2013 88(Ι) του 2013 107(Ι) του 2013 185(Ι) του 2013 23(Ι) του 2014.	«πιστωτής» σημαίνει φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο παρέχει δανειακές ή άλλες πιστωτικές διευκολύνσεις σε οφειλέτη αποκλειστικά για την απόκτηση κύριας κατοικίας και που στην περίπτωση νομικού προσώπου σημαίνει τράπεζα σύμφωνα με τον περί Εργασιών Πιστωτικών Ιδρυμάτων Νόμο, συνεργατική εταιρεία σύμφωνα με τον περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμο και κάθε άλλο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, το οποίο λειτουργεί στη Δημοκρατία βάσει νόμου, με κύρια αρμοδιότητα την παροχή δανειακών διευκολύνσεων·
Πεδίο εφαρμογής.	3. Ο παρών Νόμος τυγχάνει εφαρμογής αναφορικά με οφειλές που προκύπτουν από δανειακές ή άλλες πιστωτικές διευκολύνσεις που παρέχονται από πιστωτή σε φυσικό πρόσωπο αποκλειστικά για σκοπούς απόκτησης κύριας κατοικίας, για την είσπραξη των οποίων ο πιστωτής νομιμοποιείται βάσει οποιουδήποτε εν ισχύι νόμου να προβεί σε διαδικασία εκποίησης της κύριας κατοικίας οφειλέτη, ο οποίος έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης της εν λόγω οφειλής.
	ΜΕΡΟΣ ΙΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΝΥΠΟΘΗΚΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΥΠΟ ΠΩΛΗΣΗ ΛΟΓΩ ΥΠΕΡΗΜΕΡΙΑΣ
Ορισμοί.	4. Για σκοπούς του παρόντος Μέρους –
	«αρμόδιο δικαστήριο» σημαίνει το επαρχιακό δικαστήριο της επαρχίας στην οποία βρίσκεται η κύρια κατοικία του οφειλέτη·
9 του 1965 51 του 1970 3 του 1978 6 του 1981 181 του 2002 59(Ι) του 2006 122(Ι) του 2017 52(Ι) του 2008 26(Ι) του 2007 52(Ι) του 2008 26(Ι) του 2010 120(Ι) του 2011 142(Ι) του 2014.	«διαδικασία εκποίησης» σημαίνει τη διαδικασία πώλησης ακίνητης ιδιοκτησίας βάσει των διατάξεων του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου, η οποία αποτελεί κύρια κατοικία·
	«διάταγμα» σημαίνει διάταγμα που εκδίδεται από αρμόδιο δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 8 του παρόντος Μέρους.
Δικαίωμα οφειλέτη.	5.      Οφειλέτης, ο οποίος έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης οφειλής κατά την έννοια του παρόντος Νόμου, δύναται να καταχωρίσει αίτηση στο δικαστήριο βάσει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, με αίτημα την έκδοση διατάγματος αναστολής διαδικασίας εκποίησης κύριας κατοικίας βάσει των διατάξεων του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου, η οποία αποτελεί ενυπόθηκη εξασφάλιση της οφειλής.
Αναγκαία έγγραφα.	6.(1)  Η αίτηση συνοδεύεται από τα ακόλουθα έγγραφα:
	(α)		Πλήρη κατάσταση της κινητής και ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη:
			Νοείται ότι, συνυποβάλλεται προσφάτως εκδοθέν υπό αρμοδίου κτηματολογικού γραφείου, πιστοποιητικό έρευνας·
	(β)		πλήρη κατάσταση των πιστωτών του οφειλέτη και των κατά περίπτωση απαιτήσεών τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα, καθώς και οποιαδήποτε άλλα στοιχεία, από τα οποία να καθίσταται δυνατό να εξαχθεί η πραγματική οικονομική κατάσταση του οφειλέτη·
114(Ι) του 2010 126(Ι) του 2010 2(Ι) του 2012 37(Ι) του 2012 170(Ι) του 2012 193(Ι) του 2012.	(γ)		πιστοποιητικό ασφαλιστέων αποδοχών του οφειλέτη, βάσει του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου, αναφορικά με τα τρία (3) έτη που προηγούνται της καταχώρισης της αίτησης·
	(δ)		κατάσταση, στην οποία να περιλαμβάνονται οι μηνιαίες αποδοχές του οφειλέτη κατά τα τρία (3) έτη που προηγούνται της ημερομηνίας καταχώρισης της αίτησης ή, προκειμένου περί ανέργου, ικανοποιητικά πιστοποιητικά από τα οποία να αποδεικνύεται το πρόσφατο εργασιακό καθεστώς του αιτητή·
	(ε)		όλα τα αναγκαία έγγραφα, από τα οποία να διαπιστώνεται επακριβώς το στάδιο της εκκρεμούσας εναντίον αυτού διαδικασίας εκποίησης· καθώς και
	(στ)		ένορκο δήλωση του οφειλέτη περί της ορθότητας και πληρότητας των υποβαλλόμενων στοιχείων.
	(2) Επιπροσθέτως των αναφερομένων στο εδάφιο (1) στοιχείων, ο οφειλέτης με τη συναίνεση του/της συζύγου αυτού, δύναται να υποβάλει επιπρόσθετα στοιχεία αναφορικά με την οικονομική κατάσταση του/της συζύγου αυτού και την αδυναμία αυτών να συνεισφέρουν στην εξόφληση της οφειλής που αναφέρεται στην αίτηση.
Διαπίστωση οικονομικής κατάστασης οφειλέτη.	7.      Το δικαστήριο κατά την εκδίκαση της αίτησης, εξετάζει την εν γένει οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, τη δυνατότητα αυτού βάσει των εισοδημάτων του να συντηρεί τον εαυτό και την οικογένειά του, τη δυνατότητα συνδρομής του/της συζύγου αυτού στην εξόφληση της οφειλής, άλλους σοβαρούς λόγους υγείας του ιδίου ή οποιουδήποτε άλλου μέλους της οικογένειάς του, το σύνολο των δανειακών υποχρεώσεων και των εν γένει οφειλών του και τους ειδικούς λόγους για τους οποίους η οικονομική αυτού κατάσταση έχει επιδεινωθεί ή για τους οποίους έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης της οφειλής, οι οποίοι αποδεδειγμένα θα πρέπει να είναι απόρροια της κρατούσης οικονομικής κρίσης και να μην οφείλονται σε δική του υπαιτιότητα:
	Νοείται ότι, το δικαστήριο, στα πλαίσια της πιο πάνω διαδικασίας, δύναται να ζητήσει την κατάθεση οποιωνδήποτε επιπρόσθετων στοιχείων ήθελε κρίνει αναγκαίο προς διαπίστωση της πραγματικής οικονομικής κατάστασης του οφειλέτη.
Έκδοση διατάγματος.	8.(1) Το δικαστήριο, εφόσον ικανοποιηθεί από τα προσκομισθέντα εκ μέρους του οφειλέτη στοιχεία, ότι η οικονομική κατάσταση αυτού έχει επιδεινωθεί ή ότι έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης της οφειλής του συνεπεία της κρατούσης οικονομικής κρίσης,  δύναται να εκδώσει διάταγμα αναστολής της διαδικασίας εκποίησης της κύριας κατοικίας του οφειλέτη στο οποίο να καθορίζει το χρονικό διάστημα για το οποίο θα ισχύει η αναστολή αυτή.
	(2) Επιπροσθέτως των προβλεπομένων στο εδάφιο (1), το δικαστήριο δύναται να περιλάβει στο διάταγμα –
	(α)	οποιοδήποτε όρο ήθελε υπό τις περιστάσεις κρίνει εύλογο και δίκαιο ως προς την επιβολή και είσπραξη του νομίμου τόκου, οποιωνδήποτε τόκων υπερημερίας, πρόσθετων χρεώσεων και επιβαρύνσεων υπό μορφή διοικητικών και διαχειριστικών εξόδων, καθώς και όσον αφορά θέματα ανατοκισμού, όπως και το χρονικό διάστημα που ο όρος θα ισχύει που δεν πρέπει να υπερβαίνει το καθοριζόμενο δυνάμει του εδαφίου (1), χρονικό διάστημα αναστολής,
	(β)	ειδικήν αναφορά στην ανάγκη επανεξέτασης της ικανότητας του οφειλέτη προς έναρξη ή συνέχιση αποπληρωμής της οφειλής του, σε χρονικό σημείο που το δικαστήριο ήθελε σχετικά κρίνει σκόπιμο να ορίσει, καθώς και
	(γ)	κάθε άλλο ειδικό θέμα, στο οποίο το δικαστήριο κρίνει σκόπιμο να αναφερθεί, περιλαμβανομένης ειδικής αναφοράς –
		(i)		σε εν εξελίξει διαδικασία εκτέλεσης δικαστικής απόφασης βάσει του άρθρου 14 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου ή σε άλλη εν εξελίξει διαδικασία πώλησης ακινήτου δυνάμει των διατάξεων του Μέρους ΧΙ του ιδίου νόμου,  ως προς την οφειλή για την οποία εκδίδεται το διάταγμα, και
		(ii)		σε εν εξελίξει διαδικασία δυνάμει των διατάξεων του περί Πτώχευσης Νόμου.
	ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΥΡΙΑΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΥΠΟ ΠΩΛΗΣΗ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ
Ορισμοί.	9. Για σκοπούς του παρόντος Μέρους –
	«αρμόδιο δικαστήριο» σημαίνει το επαρχιακό δικαστήριο, ενώπιον του οποίου εκκρεμεί διαδικασία εκποίησης ή αγωγή που αφορά οφειλή για την οποία καταχωρείται αίτηση δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Μέρους ή, σε περίπτωση που δεν εκκρεμεί οποιαδήποτε από τις διαδικασίες αυτές, το επαρχιακό δικαστήριο της επαρχίας στην οποία βρίσκεται η κύρια κατοικία του οφειλέτη·
	«διαδικασία εκποίησης» σημαίνει τη διαδικασία πώλησης ακίνητης ιδιοκτησίας δυνάμει του άρθρου 14 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, η οποία αποτελεί κύρια κατοικία κατά την έννοια του παρόντος Νόμου·
	«διάταγμα» σημαίνει διάταγμα που εκδίδεται από αρμόδιο δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 13.
Δικαίωμα οφειλέτη.	10.    Οφειλέτης, του οποίου η οικονομική κατάσταση έχει επιδεινωθεί ή ο οποίος έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης οφειλής κατά την έννοια του παρόντος Νόμου, δύναται να καταχωρίσει αίτηση στο δικαστήριο βάσει των διατάξεων του παρόντος Μέρους, με αίτημα την έκδοση διατάγματος αναστολής διαδικασίας εκποίησης κύριας κατοικίας,  ανεξαρτήτως του αν εκκρεμεί αγωγή εναντίον αυτού με αντικείμενο την είσπραξη της οφειλής και ανεξαρτήτως του σταδίου στο οποίο βρίσκεται η αγωγή ή η διαδικασία εκτέλεσης ήδη εκδοθείσης δικαστικής αποφάσεως  βάσει του άρθρου 14 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου.
Αναγκαία έγγραφα.	11.(1) Η αίτηση συνοδεύεται από τα ακόλουθα έγγραφα:
	(α)		Πλήρη κατάσταση της κινητής και ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη:
			Νοείται ότι, συνυποβάλλεται προσφάτως εκδοθέν υπό αρμοδίου κτηματολογικού γραφείου, πιστοποιητικό έρευνας·
	(β)		πλήρη κατάσταση των πιστωτών του οφειλέτη και των κατά περίπτωση απαιτήσεών τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα, καθώς και οποιαδήποτε άλλα στοιχεία από τα οποία να καθίσταται δυνατό να εξαχθεί η πραγματική οικονομική κατάσταση του οφειλέτη·
	(γ)		πιστοποιητικό ασφαλιστέων αποδοχών του οφειλέτη, βάσει του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου, αναφορικά με τα τρία (3) έτη που προηγούνται της καταχώρισης της αίτησης·
	(δ)		κατάσταση, στην οποία να περιλαμβάνονται οι μηνιαίες αποδοχές του οφειλέτη κατά τα τρία (3) έτη που προηγούνται της ημερομηνίας καταχώρισης της αίτησης ή, προκειμένου περί ανέργου, ικανοποιητικά πιστοποιητικά από τα οποία να αποδεικνύεται το πρόσφατο εργασιακό καθεστώς του αιτητή·
	(ε)		ένορκο δήλωση του οφειλέτη περί της ορθότητας και πληρότητας των υποβαλλόμενων στοιχείων.
	(2)  Οφειλέτης, ο οποίος καταχωρεί αίτηση στο δικαστήριο προς έκδοση διατάγματος βάσει των διατάξεων του παρόντος Μέρους και εναντίον του οποίου εκκρεμεί διαδικασία εκτέλεσης δικαστικής απόφασης ή διατάγματος δικαστηρίου που διατάσσει πληρωμή χρημάτων βάσει οποιουδήποτε μέσου εκτέλεσης από τα προβλεπόμενα στο άρθρο 14 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, συνυποβάλλει ταυτόχρονα όλα τα αναγκαία έγγραφα, από τα οποία να διαπιστώνεται επακριβώς το στάδιο της εκκρεμούσας εναντίον αυτού διαδικασίας, αναλόγως της περίπτωσης.
	(3) Επιπροσθέτως των αναφερομένων στα εδάφια (1) και (2) στοιχείων, ο οφειλέτης δύναται, με τη συναίνεση του/της συζύγου αυτού, να υποβάλει στοιχεία αναφορικά με την οικονομική κατάσταση του/της συζύγου και την αδυναμία αυτού/αυτής να συνεισφέρει στην εξόφληση της οφειλής που αφορά η αίτηση.
Διαπίστωση οικονομικής κατάστασης του οφειλέτη.	12.(1)  Το δικαστήριο συνυπολογίζει την εν γένει οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, τη δυνατότητα αυτού βάσει των εισοδημάτων του να συντηρεί τον εαυτό και την οικογένειά του, τη δυνατότητα συνδρομής του/της συζύγου αυτού στην εξόφληση της οφειλής, άλλους σοβαρούς λόγους υγείας του ιδίου ή οποιουδήποτε άλλου μέλους της οικογένειάς του, το σύνολο των δανειακών υποχρεώσεων και των εν γένει οφειλών του και τους ειδικούς λόγους για τους οποίους η οικονομική κατάσταση αυτού έχει επιδεινωθεί ή για τους οποίους έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης της οφειλής, οι οποίοι αποδεδειγμένα πρέπει να είναι απόρροια της κρατούσης οικονομικής κρίσης και να μην οφείλονται σε δική του υπαιτιότητα:
	Νοείται ότι, το δικαστήριο, στα πλαίσια της πιο πάνω διαδικασίας, δύναται να ζητήσει την κατάθεση οποιωνδήποτε επιπρόσθετων στοιχείων ήθελε κρίνει αναγκαίο προς διαπίστωση της πραγματικής κατάστασης του οφειλέτη.
Έκδοση διατάγματος.	13. (1) Το δικαστήριο, εφόσον ικανοποιηθεί από τα προσκομισθέντα εκ μέρους του οφειλέτη στοιχεία, ότι η οικονομική κατάσταση αυτού έχει επιδεινωθεί ή ότι έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης της οφειλής συνεπεία της κρατούσης οικονομικής κρίσης, δύναται να εκδώσει διάταγμα αναστολής διαδικασίας εκποίησης της κύριας κατοικίας του οφειλέτη, στο οποίο να καθορίζει το χρονικό διάστημα για το οποίο θα ισχύει η αναστολή αυτή.
	(2) Επιπροσθέτως των προβλεπόμενων στο εδάφιο (1), το δικαστήριο δύναται να περιλάβει στο διάταγμα –
	(α)	οποιοδήποτε όρο ήθελε υπό τις περιστάσεις κρίνει εύλογο και δίκαιο ως προς την επιβολή και είσπραξη του νομίμου τόκου, οποιωνδήποτε τόκων υπερημερίας, πρόσθετων χρεώσεων και επιβαρύνσεων υπό μορφή διοικητικών και διαχειριστικών εξόδων, καθώς και αναφορικά με θέματα ανατοκισμού, όπως και το χρονικό διάστημα που ο επιβληθείς όρος θα ισχύει και που δεν πρέπει να υπερβαίνει το καθοριζόμενο δυνάμει του εδαφίου (1), χρονικό διάστημα αναστολής,
	(β)	ειδικήν αναφορά στην ανάγκη επανεξέτασης της ικανότητας του οφειλέτη προς έναρξη ή συνέχιση αποπληρωμής της οφειλής, σε χρονικό σημείο που το δικαστήριο ήθελε σχετικά κρίνει σκόπιμο να ορίσει, καθώς και
	(γ)	κάθε άλλο ειδικό θέμα, στο οποίο το δικαστήριο κρίνει σκόπιμο να αναφερθεί, περιλαμβανομένης ειδικής αναφοράς –
		(i)		σε εν εξελίξει διαδικασία εκτέλεσης δικαστικής απόφασης βάσει του άρθρου 14 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου ή σε άλλη εν εξελίξει διαδικασία πώλησης ακινήτου δυνάμει των διατάξεων του Μέρους ΧΙ των διατάξεων του ιδίου νόμου,  ως προς την οφειλή για την οποία εκδίδεται το διάταγμα,
		(ii)		σε εν εξελίξει διαδικασία δυνάμει των διατάξεων του περί Πτώχευσης Νόμου, και
		(iii)		σε εν εξελίξει διαδικασία πώλησης της κύριας κατοικίας δυνάμει των διατάξεων του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου.
	ΜΕΡΟΣ IV ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΥΡΙΑΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΥΠΟ ΠΩΛΗΣΗ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Ορισμοί.	14. Για σκοπούς του παρόντος Μέρους –
	«αρμόδιο δικαστήριο» σημαίνει το δικαστήριο, το οποίο έχει πτωχευτική δικαιοδοσία βάσει του περί Πτώχευσης Νόμου·
	«διαδικασία εκποίησης» σημαίνει τη διαδικασία πώλησης ακίνητης ιδιοκτησίας στα πλαίσια πτωχευτικής διαδικασίας δυνάμει του περί Πτώχευσης Νόμου, η οποία αποτελεί κύρια κατοικία·
	«διάταγμα» σημαίνει διάταγμα που εκδίδεται από αρμόδιο δικαστήριο δυνάμει του άρθρου 18 του παρόντος Μέρους.
Δικαίωμα οφειλέτη.	15.(1) Τηρουμένων των διατάξεων των εδαφίων (2) και (3), οφειλέτης, του οποίου η οικονομική κατάσταση έχει επιδεινωθεί ή ο οποίος έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης οφειλής κατά την έννοια του παρόντος Νόμου και ο οποίος διαπράττει πράξη πτώχευσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Πτώχευσης Νόμου, δύναται να καταχωρίσει αίτηση στο δικαστήριο βάσει των διατάξεων του παρόντος Μέρους, με αίτημα την έκδοση διατάγματος αναστολής διαδικασίας εκποίησης, στην έκταση που αυτή αφορά την κύρια κατοικία αυτού, ανεξαρτήτως του αν –
	(α)	έχει επιδοθεί σε αυτόν ειδοποίηση πτώχευσης ή εξεδόθη διάταγμα παραλαβής βάσει των διατάξεων του εδαφίου (3) του άρθρου 3 και του άρθρου 4 του ιδίου Νόμου·
	(β)	έχει εκδοθεί διάταγμα κήρυξης του οφειλέτη σε πτώχευση βάσει των διατάξεων του περί Πτώχευσης Νόμου·
	Για σκοπούς της παρούσας παραγράφου, ο όρος «ασφαλισμένος πιστωτής» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό από τον περί Πτώχευσης Νόμο.
	(2) Οφειλέτης, ο οποίος διαπράττει πράξη πτώχευσης δυνάμει των παραγράφων (β), (γ), (δ) ή (ε) του άρθρου 3 του περί Πτώχευσης Νόμου, δεν έχει δικαίωμα καταχώρισης αίτησης δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Μέρους.
	(3) (α) Οφειλέτης, ο οποίος καταχώρησε αίτηση στο δικαστήριο με αίτημα την έκδοση διατάγματος αποκατάστασης βάσει των διατάξεων του άρθρου 27 του περί Πτώχευσης Νόμου, δεν έχει δικαίωμα καταχώρισης αίτησης δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Μέρους, παρά μόνο σε περίπτωση που στο εκδοθέν διάταγμα αποκατάστασης τέθηκε από το δικαστήριο όρος για οποιοδήποτε υπόλοιπο ή μέρος του υπολοίπου των χρεών, τα οποία δύναται να επαληθευθούν σε πτώχευση και που κατά το χρόνο της αποκατάστασης δεν ικανοποιήθηκαν και αφορούν κύρια κατοικία.
	(β) Οφειλέτης, ο οποίος αποκαθίσταται αυτοδικαίως βάσει των διατάξεων του άρθρου 27Α του περί Πτώχευσης Νόμου δεν έχει δικαίωμα καταχώρισης αίτησης δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Μέρους.
Αναγκαία έγγραφα.	16.(1) Η αίτηση συνοδεύεται από τα ακόλουθα έγγραφα:
	(α)		Πλήρη κατάσταση της κινητής και ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη:
			Νοείται ότι, συνυποβάλλεται προσφάτως εκδοθέν υπό αρμοδίου κτηματολογικού γραφείου, πιστοποιητικό έρευνας·
	(β)		πλήρη κατάσταση των πιστωτών του οφειλέτη και των κατά περίπτωση απαιτήσεών τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα, καθώς και οποιαδήποτε άλλα στοιχεία από τα οποία να καθίσταται δυνατό να εξαχθεί η πραγματική οικονομική κατάσταση του οφειλέτη·
.	(γ)		πιστοποιητικό ασφαλιστέων αποδοχών του οφειλέτη, βάσει του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου, αναφορικά με τα τρία (3) έτη που προηγούνται της  ημερομηνίας καταχώρισης της αίτησης προκειμένου περί αυτοεργοδοτουμένου·
	(δ)		κατάσταση, στην οποία να περιλαμβάνονται οι μηνιαίες αποδοχές του οφειλέτη κατά τα τελευταία τρία (3) έτη που προηγούνται της ημερομηνίας καταχώρισης της αίτησης ή, προκειμένου περί ανέργου, ικανοποιητικά πιστοποιητικά από τα οποία να αποδεικνύεται το πρόσφατο εργασιακό καθεστώς του αιτητή ·
	(ε)		όλα τα αναγκαία έγγραφα από τα οποία διαπιστώνεται επακριβώς το στάδιο της εκκρεμούσας εναντίον αυτού πτωχευτικής διαδικασίας· καθώς και
	(στ)		ένορκο δήλωση του οφειλέτη περί της ορθότητας και πληρότητας των υποβαλλόμενων στοιχείων.
	(2) Επιπροσθέτως των αναφερομένων στο εδάφιο (1) στοιχείων, ο οφειλέτης δύναται, με τη συναίνεση του/της συζύγου αυτού, να υποβάλει στοιχεία αναφορικά με την οικονομική κατάσταση του/της συζύγου και την αδυναμία αυτού/αυτής να συνεισφέρει στην εξόφληση της οφειλής που αφορά η αίτηση.
Διαπίστωση οικονομικής κατάστασης οφειλέτη.	17. (1) Το δικαστήριο κατά την εκδίκαση της αίτησης, εξετάζει την εν γένει οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, τη δυνατότητα αυτού βάσει των εισοδημάτων του να συντηρεί τον εαυτό και την οικογένειά του, τη δυνατότητα συνδρομής του/της συζύγου αυτού στην εξόφληση της οφειλής του, άλλους σοβαρούς λόγους υγείας του ιδίου ή οποιουδήποτε άλλου μέλους της οικογένειάς του, το σύνολο των δανειακών υποχρεώσεων και των εν γένει οφειλών του και τους ειδικούς λόγους για τους οποίους η οικονομική κατάσταση αυτού έχει επιδεινωθεί ή συνεπεία των οποίων έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης της οφειλής, οι οποίοι αποδεδειγμένα πρέπει να είναι απόρροια της κρατούσας οικονομικής κρίσης και να μην οφείλονται σε δική του υπαιτιότητα:
	Νοείται ότι, το δικαστήριο, στα πλαίσια της πιο πάνω διαδικασίας, δύναται να ζητήσει την κατάθεση οποιωνδήποτε επιπρόσθετων στοιχείων ήθελε κρίνει αναγκαίο, προς διαπίστωση της πραγματικής οικονομικής κατάστασης του οφειλέτη.
	(4)     Το δικαστήριο απορρίπτει την αίτηση για έκδοση διατάγματος ως αβάσιμη, εφόσον από τα κατατεθέντα ενώπιόν του στοιχεία διαπιστώνει ότι ο οφειλέτης έχει προβεί πράξη πτώχευσης δυνάμει των παραγράφων (β), (γ), (δ) ή (ε) του άρθρου 3 του περί Πτώχευσης Νόμου.
Έκδοση διατάγματος.	18.(1)  Το δικαστήριο, εφόσον ικανοποιηθεί από τα προσκομισθέντα εκ μέρους του οφειλέτη στοιχεία, ότι η οικονομική κατάσταση αυτού έχει πράγματι επιδεινωθεί ή ότι έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης της οφειλής του συνεπεία της κρατούσης οικονομικής κρίσης, δύναται να εκδώσει διάταγμα αναστολής της διαδικασίας εκποίησης της περιουσίας του πτωχεύσαντα που συνιστά κύρια κατοικία, στο οποίο να καθορίζει το χρονικό διάστημα για το οποίο θα ισχύει η αναστολή αυτή.
	(2)  Επιπροσθέτως των προβλεπόμενων στο εδάφιο (1), το δικαστήριο δύναται να περιλάβει στο διάταγμα –
	(α)	οποιοδήποτε άλλον όρο ήθελε υπό τις περιστάσεις κρίνει εύλογο και δίκαιο, ανάλογα με το στάδιο, στο οποίο βρίσκεται η πτωχευτική διαδικασία
	(β)	ειδικήν αναφορά στην ανάγκη επανεξέτασης του οφειλέτη σε σχέση με την ικανότητά του να αποπληρώνει τις οφειλές του, στην περίπτωση που ως πτωχεύσας έχει αποκατασταθεί, βάσει των άρθρων 27 ή 27Α του περί Πτώχευσης Νόμου, και έχει αποκτήσει περιουσία ή εισόδημα διαθέσιμο για πληρωμή των χρεών του.
	ΜΕΡΟΣ V ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Τερματισμός ισχύος διατάγματος και επανέναρξη ανασταλείσας διαδικασίας.	19.    Σε περίπτωση τερματισμού της ισχύος οποιουδήποτε διατάγματος εκδοθέντος βάσει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, πάσα ανασταλείσα με αυτό νόμιμη διαδικασία, επαναρχίζει από το σημείο από το οποίο ευρισκόταν κατά την ημερομηνία έκδοσης του διατάγματος.
Επανεξέταση ικανότητας του οφειλέτη να αποπληρώνει τις οφειλές του.	20.(1) Πιστωτής δύναται οποτεδήποτε κρίνει αυτό σκόπιμο, να καταχωρίσει αίτηση στο δικαστήριο για τερματισμό της ισχύος του εκδοθέντος κατά περίπτωση διατάγματος, αν θεωρεί ή έχει βάσιμες πληροφορίες ότι οι προσωπικές οικονομικές συνθήκες του οφειλέτη έχουν βελτιωθεί.
	(2) Ο πιστωτής, κατά την καταχώριση της αίτησης δυνάμει του εδαφίου (1), συνυποβάλλει στοιχεία τα οποία να δικαιολογούν την επανεξέταση της οικονομικής κατάστασης του οφειλέτη, μαζί με τη δέουσα ένορκο δήλωση περί της ορθότητας και αληθείας των υποβαλλόμενων στοιχείων.
Λήξη της ισχύος του παρόντος Νόμου.	21.   Ο παρών Νόμος ισχύει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2017.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

 

          Σκοπός της πρότασης νόμου είναι η θέσπιση προσωρινών διατάξεων που να παρέχουν, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, σε οφειλέτη ο οποίος συνεπεία της κρατούσας οικονομικής κρίσης έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης των οφειλών του, τη δυνατότητα να τύχει προστασίας μέσω δικαστηρίου υπό τη μορφή αναστολής διαδικασίας εκποίησης ακίνητης ιδιοκτησίας που αποτελεί ενυπόθηκη εξασφάλιση οφειλής του και που συνιστά κύρια κατοικία.

          Η θέσπιση της προτεινόμενης νομοθεσίας κρίνεται αναγκαία λόγω των κρατουσών έκτακτων δυσμενών οικονομικών συνθηκών συνεπεία των οποίων μεγάλος αριθμός φυσικών προσώπων έχει περιέλθει σε δεινή οικονομική κατάσταση, με αποτέλεσμα να αδυνατεί να ανταποκριθεί προς ανειλημμένες δανειακές του οφειλές.

          Υπό τις περιστάσεις αυτές, κρίνεται δίκαιο, όπως τέτοια φυσικά πρόσωπα τύχουν της δέουσας στήριξης για όσο χρονικό διάστημα επικρατούν οι έκτακτες οικονομικές συνθήκες, υπό μορφή που να παρέχει τα απαιτούμενα εχέγγυα αντικειμενικότητας.

          Συναφώς, κρίνεται αναγκαίο όπως η προστασία αυτή λάβει τη μορφή αναστολής εκποίησης της κύριας κατοικίας του οφειλέτη και όπως η προστασία αυτή παρέχεται κατόπιν ενδελεχούς εξέτασης από αρμόδιο δικαστήριο της οικονομικής κατάστασης του προσώπου και των ειδικών λόγων για τους οποίους αυτό έχει περιέλθει σε αδυναμία ανταπόκρισης προς τις δανειακές του υποχρεώσεις.

          Η προτεινόμενη προστασία θα διασφαλίζει ότι πράγματι το επηρεαζόμενο πρόσωπο έχει περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης της οφειλής του και ότι η οικονομική του κατάσταση έχει επιδεινωθεί ή έχει επηρεαστεί σημαντικά για λόγους που δημιουργήθηκαν και εξακολουθούν να ισχύουν από το έτος 2009 και εντεύθεν και οφείλονται στην οικονομική κρίση που άρχισε το έτος αυτό και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

          Ειδικότερα, όπως καθορίζεται στις προτεινόμενες προσωρινές διατάξεις, αυτές θα εφαρμόζονται σε σχέση με οφειλή συνολικής συμβατικής υποχρέωσης μέχρι €350.000, η οποία έχει συναφθεί αποκλειστικά για σκοπούς απόκτησης οικογενειακής εστίας, η οποία αποτελεί την κύρια κατοικία του οφειλέτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τα μέλη της οικογένειάς του.  Η σχετική οφειλή θα πρέπει να έχει καταστεί απαιτητή και ο πιστωτής θα πρέπει να νομιμοποιείται βάσει των διατάξεων οποιουδήποτε ισχύοντος νόμου, να προβεί σε διαδικασία εκποίησης κύριας κατοικίας, η οποία αποτελεί ενυπόθηκη εξασφάλιση της σχετικής οφειλής.

          Περαιτέρω, στην προτεινόμενη νομοθεσία καθορίζεται ότι αναστολή διαδικασίας εκποίησης ακίνητης ιδιοκτησίας, που είναι δυνατό να επιδιωχθεί κατά την περίοδο που θα ισχύουν οι προτεινόμενες προσωρινές διατάξεις, θα αφορά επίσης διαδικασία πώλησης κύριας κατοικίας βάσει των διατάξεων του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου ή βάσει πτωχευτικής διαδικασίας δυνάμει του περί Πτωχεύσεως Νόμου.

Γιάννος Λαμάρης

Σταύρος Ευαγόρου

Πάμπος Παπαγεωργίου

                                                  εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας

                                                         ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις