Η ισοπέδωση βλάπτει την αλήθεια, του Στέφανου Στεφάνου

Για τις Κυπριακές Αερογραμμές λέχθηκαν ήδη πολλά και –είμαι βέβαιος- πολλά περισσότερα θα λεχθούν στη συνέχεια. Τα ερωτήματα που χρήζουν απάντησης είναι επίσης πολλά. Οι ισοπεδωτικές όμως τοποθετήσεις και οι γενικεύσεις δεν εξυπηρετούν την αλήθεια. Την βλάπτουν.

Τα οικονομικά προβλήματα των Κυπριακών Αερογραμμών χρονολογούνταν. Τα αίτια αυτών των προβλημάτων όμως δεν είναι αποτέλεσμα γενικά και αόριστα των παρεμβάσεων όλων των κομμάτων, όπως οι κυβερνώντες ισοπεδωτικά ισχυρίζονται. Βασικές αποφάσεις που υποθήκευσαν το μέλλον των Κυπριακών Αερογραμμών λήφθηκαν επί ημερών κυβέρνησης Γλαύκου Κληρίδη – Συναγερμού.

Συγκεκριμένα:

• Ίδρυση της Hellas Jet στην Ελλάδα, το 2002. Η εταιρεία ιδρύθηκε με συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς σοβαρή μελέτη και τελικά χρεοκόπησε. Κόστισε στις Κυπριακές Αερογραμμές 85 εκατομμύρια ευρώ, γεγονός που ξετίναξε την κεφαλαιουχική βάση της εταιρείας. Όταν το 2003 το νέο Δ.Σ. παρελάμβανε τη σκυτάλη από το προηγούμενο, η εταιρεία είχε ήδη 60 εκατομμύρια ευρώ ζημιές.
• Λανθασμένη επιλογή αεροσκαφών. Για τη Eurocypria αγοράστηκαν Boeing αντί Airbus που διέθεταν οι Κυπριακές Αερογραμμές. Η ύπαρξη ενός μόνο τύπου αεροσκαφών σαφώς θα ήταν πιο οικονομική επιλογή. Είναι άγνωστο γιατί επιλέγηκαν τα Boeing. Πάντως στον Τύπο της εποχής πολλά γράφτηκαν για πιέσεις από τις ΗΠΑ και για μίζες εκατομμυρίων. Ερωτηματικά υπάρχουν και γιατί αγοράστηκαν τα δύο μεγάλα αεροσκάφη των Κυπριακών Αερογραμμών, τα Α330, τα οποία ακόμα και όταν πετούσαν γεμάτα παρουσίαζαν ζημιές.
• Πρόσληψη ημετέρων. Το 2002, προεκλογική χρονιά, ο αριθμός των υπαλλήλων της εταιρείας είχε αγγίξει τους 2200 υπαλλήλους. Για σκοπούς σύγκρισης αναφέρουμε ότι το 2012 οι υπάλληλοι στην εταιρεία ήταν 1150 και η προηγούμενη κυβέρνηση είχε επεξεργαστεί σχέδιο αναδιάρθρωσης για τη μείωση του προσωπικού κατά 270 άτομα διατηρώντας το στόλο των 11 αεροπλάνων.
• Επειδή η εταιρεία παρουσίαζε ζημιές, η κυβέρνηση Κληρίδη αντί να λάβει διορθωτικά μέτρα, αποφάσισε και έδωσε την 1η Μαΐου 1996 τα καταστήματα αδασμολόγητων ειδών που ήταν κερδοφόρα, στις Κυπριακές Αερογραμμές. Μ’ αυτό τον τρόπο η κυβέρνηση χρηματοδότησε την εταιρεία με περίπου 46 εκατομμύρια ευρώ και έχωσε τα προβλήματα κάτω από το χαλί.
• Οι Κυπριακές Αερογραμμές τότε απολάμβαναν καθεστώς μονοπωλίου και δεν είχαν να αντιμετωπίσουν τον έντονο ανταγωνισμό που προέκυψε με το άνοιγμα της αγοράς. Η κυβέρνηση του ΔΗΣΥ είχε αφήσει την εταιρεία απροετοίμαστη για τις συνθήκες του ανταγωνισμού που έκανε τα δεδομένα ακόμα πιο δύσκολα.

Ισχυρίζονται οι κυβερνώντες ότι η προηγούμενη κυβέρνηση δεν φρόντισε να λύσει τα προβλήματα της εταιρείας.

Η προηγούμενη κυβέρνηση έφερε σχέδιο αναδιάρθρωσης στη Βουλή το καλοκαίρι του 2012. Το σχέδιο είχε συμφωνηθεί μεταξύ της εταιρείας, των συνδικαλιστικών οργανώσεων και της κυβέρνησης. Η πλειοψηφία της Βουλής (ΔΗΣΥ – ΔΗΚΟ) απέρριψε το σχέδιο αναδιάρθρωσης λέγοντας ότι χρειάζεται άλλο. Με αυτή την εξέλιξη η εταιρεία επιβαρύνθηκε με πολλά εκατομμύρια ευρώ.

Η κυβερνώσα Βουλή με την καταψήφιση του σχεδίου αναδιάρθρωσης αντισυνταγματικά ψήφισε και το «άνοιγμα των αιθέρων». Αυτός ήταν στόχος ανταγωνίστριας εταιρείας των Κυπριακών Αερογραμμών (η οποία σήμερα πρωταγωνιστεί για να πάρει το μερίδιο αγοράς των ΚΑ) και η πλειοψηφία της Βουλής τον υλοποίησε.

Οι κυβερνώντες αναμασούν τα περί παράνομης στήριξης που παραχωρήθηκε στις Κυπριακές Αερογραμμές. Οι κρατικές ενισχύσεις ψηφίστηκαν απ’ όλα τα κόμματα (σε αντίθεση με τα 23 εκατομμύρια που αποκαλύφθηκε στην απόφαση της Κομισιόν ότι έδωσε η παρούσα κυβέρνηση χωρίς να είναι γνωστό με ποιες διαδικασίες). Τα κόμματα τότε ψήφισαν γιατί έπρεπε να στηριχθούν οι Κυπριακές Αερογραμμές για μια σειρά από οικονομικούς και πολιτικούς λόγους που και σήμερα ισχύουν.

Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε επαφές με την Επιτροπή Ανταγωνισμού και εξασφάλισε τη συναίνεσή της για κατάθεση βιώσιμου σχεδίου αναδιάρθρωσης μέσω του οποίου θα εγκρινόταν η κρατική στήριξη ως βοήθεια διάσωσης (Rescue Aid). Η κυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ δεν αξιοποίησε ποτέ αυτή τη δυνατότητα γιατί επιδίωκε να κλείσει την εταιρεία. Και την έκλεισε!

*μέλος Πολιτικού Γραφείου ΑΚΕΛ