Χαιρετισμός Μουσταφά Ακιντζί, τέως Τουρκοκύπριου ηγέτη στην εκδήλωσηπρος τιμή του Τάκη Χατζηδημητρίου

Προσκλήθηκα κι εγώ να παρευρεθώ στη βραδιά που θα τιμηθεί ο Τάκης Χατζηδημητρίου. Όμως λυπάμαι που δεν θα μπορέσω να είμαι εκεί. Είμαι χαρούμενος που θα είμαι παρών μέσω αυτού του μηνύματος.

Καταρχάς, συγχαίρω το ΑΚΕΛ που διοργάνωσε την εκδήλωση αυτή για να τιμήσουν τον κ. Χατζηδημητρίου. Ο Τάκης είναι ένας Κύπριος πολιτικός που αξίζει να τιμηθεί. Επίσης είναι ένας Κύπριος συγγραφέας και μια σημαντική προσωπικότητα.

Γνώρισα τον Τάκη σε μια συνάντηση της Σοσιαλιστικής Διεθνούς στην Κωνσταντινούπολη το 1991. Τότε ήταν ένα σημαντικό στέλεχος του Σοσιαλιστικού Κόμματος ΕΔΕΚ. Και εγώ ήμουν εκεί ως Πρόεδρος του Κόμματος Κοινοτικής Απελευθέρωσης. Ο αείμνηστος Ερντάλ Ινονού ήταν Πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Λαϊκού Κόμματος και υπό τη φιλοξενία του γινόταν στην Κωνσταντινούπολη η συνάντηση της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Το Κόμμα Κοινοτικής Απελευθέρωσης δεν ήταν ακόμη μέλος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς εκείνη την εποχή. Ύστερα, όπως ξέρετε, το Κόμμα Κοινοτικής Απελευθέρωσης μαζί με το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα έγιναν μέλη της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Ωστόσο, εκείνη την εποχή ήταν μέλη η ΕΔΕΚ και το ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ από την Ελλάδα. Κατά κάποιο τρόπο δεν θεωρούσαν κατάλληλο να γίνει μέλος και εμπόδιζαν το Κόμμα Κοινοτικής Απελευθέρωσης. Έτσι ήταν η πολιτική της ΕΔΕΚ τότε.

Ωστόσο, με τα χρόνια, αυτά τα εμπόδια ξεπεράστηκαν και πια τα τουρκοκυπριακά σοσιαλιστικά – σοσιαλδημοκρατικά κόμματα μπόρεσαν επίσης να γίνουν μέλη εκεί. Αυτό ήταν καλή εξέλιξη γιατί έτσι άνοιξε ο δρόμος ώστε Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι Σοσιαλδημοκράτες τουλάχιστον να συναντηθούν κάτω από την ίδια στέγη. Αυτό που ήθελα να πω, είναι ότι με τον κ. Χατζηδημητρίου είχαμε στην Κωνσταντινούπολη έναν πολύ ωφέλιμο διάλογο εκείνη την περίοδο. Αν και η πολιτική του Κόμματος ήταν διαφορετική, για την παρουσία μου εκεί δεν είχε κάποια αντίρρηση και κάναμε ένα καλό διάλογο. Όπως γνωρίζετε, κατά καιρούς είχαν διατυπωθεί σε άλλα μέρη αντιρρήσεις στο να είμαι μαζί με Ελληνοκύπριους ηγέτες.

Έδωσα αυτό το παράδειγμα για να εξηγήσω πόσο σημαντικό είναι αυτό. Για να καταλάβουμε καλύτερα την ανθρώπινη πλευρά του κ. Χατζηδημητρίου, θα ήθελα να κάνω μια υπενθύμιση. Αυτό το μάθαμε από μια συνέντευξη της Σεβγκιούλ Ουλουντάγκ. Το 1964 όταν ο Τάκης έκανε τη στρατιωτική του θητεία στο Δίκωμο επτά Τουρκοκύπριοι απήχθησαν από την Κλεπίνη. Όταν έμαθε ότι τους φυλάκισαν και τους βασανίζουν εκεί, αντέδρασε με ανθρωπιά. Αυτό το μάθαμε από εκείνη τη συνέντευξη. Μόλις το έμαθε αυτό ήρθε στη Λευκωσία και μέσω της Ελληνικής Πρεσβείας προσπάθησε να εμποδίσει αυτή τη λάθος συμπεριφορά και τελικά τα κατάφερε. Επτά Τουρκοκύπριοι αφέθηκαν ελεύθεροι χωρίς περαιτέρω βάσανα. Αυτό δεν είναι κάτι που μπορούν να τολμούν όλοι σε περιβάλλον πολέμου. Γι’ αυτό το λόγο θα ήθελα να τονίσω ότι αυτή η ανθρώπινη πλευρά του Τάκη είναι πολύ σημαντική.

Κατά τη διάρκεια της «Προεδρίας» μου, όταν ήμουν ηγέτης των Τουρκοκυπρίων βλέπουμε τον Τάκη ως Συμπρόεδρο της Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά. Μαζί με τον Αλί Τουντζιάι έβαλαν τις υπογραφές τους σε πολύ σημαντικά έργα. Μόνο κάποιος που αγαπά την Κύπρο μπορεί να το κάνει αυτό. Αγαπώντας την Κύπρο, αγαπώντας τους ανθρώπους της Κύπρου, έκανε μεγάλες προσπάθειες σκεπτόμενος πως να προστατέψει το μέλλον της Κύπρου, και ταυτόχρονα πως να μην σβηστούν τα ίχνη του παρελθόντος. Εργάστηκε σκληρά για τη διατήρηση της πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς διαφόρων πολιτισμών στην Κύπρο. Εργάστηκε πάνω σε αυτό το θέμα για πολλά χρόνια. Επομένως, πρέπει να ευχαριστήσουμε τον Τάκη και για αυτό το θέμα.

Στο πλαίσιο του Κυπριακού, τον γνωρίζαμε πάντα με ταυτότητα υπέρ της λύσης, υπέρ της ειρήνης. Αυτές είναι οι εντυπώσεις που αποκομίζουμε από τα βιβλία που έγραψε. Δεν έχει μεταφραστεί το βιβλίο του στα τούρκικα. Γι’ αυτό δεν είχαμε την ευκαιρία να το διαβάσουμε. Ωστόσο, διάβασα στα αγγλικά τα σχόλια και τα άρθρα για το βιβλίο του. Γι’ αυτό γνωρίζαμε ήδη την φιλειρηνική του ταυτότητα. Και στα βιβλία του αναφέρεται στα ιστορικά λάθη, όντας μια προσωπικότητα που δεν δίσταζε να υπογραμμίσει λάθη. Ακόμα και όταν είχε ηγετικό αξίωμα δεν δίσταζε να τονίσει αυτά.

Σε μια κοινή εκδήλωση μαζί του στον Αγρό τον Νοέμβριο είχαμε την ευκαιρία να απευθυνθούμε μαζί σε Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους, από όλα τα πολιτικά χρώματα της Κύπρου. Φυσικά, με έκανε χαρούμενο που ξαναείδα εκεί τη φιλειρηνική ταυτότητα και την πίστη του.

Και το τελευταίο που θέλω να πω είναι αυτό: Ο Τάκης Χατζηδημητρίου είναι ένας πολύτιμος Κύπριος που αξίζει να τιμηθεί. Του στέλνω την αγάπη μου και τους χαιρετισμούς μου από εδώ.

Επίσης στους διοργανωτές και τους συμμετέχοντες που παρευρίσκονται εκεί, μεταφέρω την αγάπη και τους χαιρετισμούς μου. Εύχομαι στον Τάκη Χατζηδημητρίου υγεία και όμορφες μέρες στη ζωή του.

02.04.2025