Παιδεία

Το μορφωτικό επίπεδο παραμένει συνδεδεμένο με την ταξική διάρθρωση της κοινωνίας. Οι κοινωνικές ανισότητες τροφοδοτούν τον εκπαιδευτικό αποκλεισμό ή τις ανισότητες στο μορφωτικό επίπεδο και ο αποκλεισμός ή οι ανισότητες επιτείνουν τις κοινωνικές ανισότητες. Με τη νεοφιλελεύθερη προέλαση η κατάσταση στην Κύπρο, όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη έχει επιδεινωθεί. Ιδιαίτερα σε συνθήκες νεοφιλελευθερισμού επιτείνεται η συστημική χρήση του εκπαιδευτικού συστήματος από την άρχουσα τάξη, για τη διαιώνιση του συστήματος και ενίσχυση της θέσης της στην κοινωνία με ότι αυτό συνεπάγεται: εκπαιδευτικές ανισότητες, αποδυνάμωση της ολόπλευρης μόρφωσης των νέων, πέρασμα από τη μόρφωση στον καταρτισμό.
Στην πενταετία που ανασκοπούμε το κύριο χαρακτηριστικό των εξελίξεων στον χώρο της Παιδείας του τόπου μας, είναι η ολόπλευρη επίθεση της κυβέρνησης Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ κατά του δημόσιου σχολείου και η οργανωμένη προσπάθεια να επιβληθεί ένα μείγμα νεοφιλελεύθερων και συντηρητικών μέτρων στα σχολεία. Η κορυφαία κρίση που ξέσπασε στον χώρο της Παιδείας το καλοκαίρι του 2018 προκλήθηκε από τους κυβερνώντες με βασικό στόχο να πλήξει το δημόσιο σχολείο. Τα μονομερή μέτρα των κυβερνώντων κατά των εκπαιδευτικών τελικά πάρθηκαν πίσω μετά τη νίκη των εκπαιδευτικών με τη στήριξη των μαθητών και του πιο προοδευτικού κομματιού της κοινωνίας, αλλά έμεινε η οργανωμένη προσπάθεια απαξίωσης των εκπαιδευτικών και τα πλήγματα κατά του δημόσιου σχολείου που οργάνωσαν οι κυβερνώντες με τη στήριξη μερίδας των ΜΜΕ.
Κλασικό παράδειγμα του συντηρητισμού της κυβέρνησης αποτελεί η επιβολή των εξετάσεων ανά τετράμηνο σε όλη τη Μέση Εκπαίδευση (η προσπάθεια για επιβολή εξετάσεων και στο δημοτικό έχει προσωρινά αποσυρθεί). Η ουσία της επιμονής των κυβερνώντων (και όσων ταυτίζονται μαζί τους) είναι η εισαγωγή της νεοφιλελεύθερης αρχής για «μετρησιμότητα» και στην εκπαίδευση όπως και στις επιχειρήσεις. Η έμφαση στην αποστήθιση και όχι στην πραγματική μάθηση και τις δεξιότητες. Εξού και η υπερβολική εστίαση στην αξιολόγηση του μαθητή.
Άλλο παράδειγμα συντηρητισμού αποτελούν οι νέοι κανονισμοί για τη λειτουργία των σχολείων. Η φιλοσοφία τους οδηγεί στη δημιουργία ενός σχολείου με αυταρχική λογική, με μαθητές πιόνια, που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το όραμα για ελεύθερο και δημοκρατικό σχολείο. Ταυτόχρονα οι κυβερνώντες στηρίζουν την ιδιωτική εκπαίδευση σε βάρος της δημόσιας, ενώ δεν λείπουν και οι πιο ακραίες φωνές στο κυβερνών κόμμα που αμφισβητούν την ευθύνη του κράτους να παρέχει δημόσια και δωρεάν παιδεία για όλους.
Η κυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ επιβάλλει αποσπασματικές αλλαγές στις διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης, στη βάση των συμφερόντων που εξυπηρετεί και πολλές φορές πρόχειρα και βιαστικά. Απουσιάζει ο συνολικός σχεδιασμός, απουσιάζει ένα κεντρικό όραμα για την Κύπρο και τα παιδιά μας στη σύγχρονη εποχή και στις σύγχρονες ανάγκες.

Για την ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση

Το Κόμμα θεωρεί σημαντική τη συνεισφορά και ανάπτυξη των πανεπιστημίων στη χώρα μας, όπου λειτουργούν 3 δημόσια και 5 ιδιωτικά πανεπιστήμια και αρκετά κολλέγια: Πέραν της συνεισφοράς στην παιδεία, η τριτοβάθμια εκπαίδευση συμβάλλει στο 5% του ΑΕΠ και εργοδοτεί σημαντικό αριθμό εργαζομένων. Θεωρούμε ιδιαίτερα ανησυχητική την άσκηση νεοφιλελεύθερων πολιτικών στα δημόσια πανεπιστήμια, που προωθείται από την κυβέρνηση Αναστασιάδη και επιβάλλεται από τις αρχές των πανεπιστημίων. Αυτές οι πολιτικές αφορούν τόσο στην υπαγωγή της παιδείας σε λογικές αγοράς, στην προώθηση μοντέλων επιχειρηματικής δραστηριοποίησης ακαδημαϊκών και στην υποταγή σε συγκεκριμένα συμφέροντα που υπονομεύει την ακαδημαϊκή ελευθερία και αυτονομία.
Με αυτές τις πολιτικές επιχειρείται να τεθούν τα δημόσια πανεπιστήμια σε σταδιακή πορεία ιδιωτικοποίησης και υπαγωγής στις λογικές της λεγόμενης ελεύθερης αγοράς και απαξίωσης της εργασίας. Στο πλαίσιο αυτών των πρακτικών ανήκει και η εργοδότηση ενός σημαντικού μέρους των νέων ακαδημαϊκών με το επισφαλές καθεστώς του ευέλικτου, αναλώσιμου, μερικώς απασχολημένου και κακοπληρωμένου, λεγόμενου Ειδικού Επιστήμονα. Σήμερα ήδη το 1/3 του ακαδημαϊκού προσωπικού στα δημόσια όσο και στα ιδιωτικά πανεπιστήμια αποτελείται από εργαζόμενους με αυτό το καθεστώς. Εξ ού και η στήριξή μας στον δίκαιο αγώνα της συντεχνίας των επισφαλώς εργαζόμενων ΔΕΔΕ και στην απεργία τους το 2018. Η ανεργία και η επισφάλεια διώχνει χιλιάδες νέους μας, ανάμεσά τους πτυχιούχους που αναζητούν εργασία στο εξωτερικό.
Το ΑΚΕΛ στηρίζει την  πανεπιστημιακή κοινότητα με την περαιτέρω θεσμική ενίσχυση της ακαδημαϊκής αυτονομίας κι ελευθερίας. Θεωρεί εξαιρετικά σημαντικό τον δημόσιο αυτό χώρο δημοκρατίας, γνώσης, στοχασμού, δημιουργίας και τέχνης. Επομένως απαραίτητη είναι η αναβάθμιση της ποιότητας στην παιδεία, η διασφάλιση της ακαδημαϊκής ελευθερίας και αξιοπρεπών όρων και συνθηκών απασχόλησης, τόσο στον ιδιωτικό, όσο και στον δημόσιο τομέα, η ενίσχυση της διαπανεπιστημιακής συνεργασίας και έρευνας,  η διασφάλιση των συνθηκών και όρων λειτουργίας και εργασίας και η καταπολέμηση της εργασιακής επισφάλειας.
Βασικό συστατικό επίσης της διακυβέρνησης Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ είναι ο αυταρχισμός και η ημετεροκρατία. Φαινόμενα ρατσιστικών συμπεριφορών, οργανωμένης καλπονοθείας σε μαθητικές εκλογές από τον εκπρόσωπο του Υπουργείου (καταγράφεται από την Επίτροπο Διοικήσεως), αποσπάσεων με κριτήρια κομματικής ταυτότητας, σκάνδαλα τύπου «πρόγραμμα Αριστοτέλης», αποδεικνύουν ότι πολλά από τα αρνητικά στον χώρο της εκπαίδευσης ξεκινούν και ενθαρρύνονται από τους κυβερνώντες και την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας.
Το όραμα του ΑΚΕΛ είναι η δημιουργία πολύπλευρα μορφωμένων νέων, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να μαθαίνουν συνέχεια, να συνθέτουν τη γνώση, να έχουν κοινωνικές, πολιτιστικές και πολιτικές ευαισθησίες, να είναι ενεργοί και ωφέλιμοι για την κοινωνία και να υπηρετούν τις αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της φιλοπατρίας, της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Το όραμά μας είναι για ένα ελεύθερο και δημοκρατικό σχολείο, μακριά από κοινωνικούς αποκλεισμούς και μαθησιακές αντιθέσεις, ένα σχολείο δημοκρατίας και διαλόγου, στο οποίο τα παιδιά καθοδηγούνται από τον εκπαιδευτικό για να ανακαλύψουν τη γνώση, ένα σχολείο της χαράς, της ευτυχίας, των τεχνών και της δημιουργίας.
Προς επίτευξη αυτών των στόχων προτείνουμε συγκεκριμένα:

  • Θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής ενιαίας δεκατετράχρονης εκπαίδευσης.
  • Θεσμοθέτηση ακόμα ενός χρόνου υποχρεωτικής φοίτησης των παιδιών πριν από την προσχολική.
  • Στήριξη οικονομική, παιδαγωγική, με τις αναγκαίες υποδομές του Δημόσιου Σχολείου. Ουσιαστική αύξηση των κονδυλίων στις σχολικές εφορείες και αναβάθμιση της υλικοτεχνικής υποδομής των σχολείων.
  • Καθιέρωση ενός αξιοκρατικού συστήματος αξιολόγησης του εκπαιδευτικού και του εκπαιδευτικού έργου, που θα έχει ως βασικό στόχο την ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών μας για να μπορούν να προσφέρουν καλύτερα.
  • Εκσυγχρονισμό και επέκταση του ενιαίου και προαιρετικού ολοήμερου σχολείου.
  • Αναβάθμιση και στήριξη της ενιαίας ειδικής εκπαίδευσης, ούτως ώστε κανένα παιδί με αναπηρία να μη θυματοποιείται στο εκπαιδευτικό σύστημα (το ΑΚΕΛ έχει καταθέσει προς το ΥΠΠΑΝ ολοκληρωμένη πρόταση).
  • Εκσυγχρονισμό και πλήρη αναδιοργάνωση των εσπερινών σχολείων και των εσπερινών τεχνικών σχολών, (το ΑΚΕΛ έχει καταθέσει προς το ΥΠΠΑΝ ολοκληρωμένη πρόταση).
  • Δημιουργία νέων τεχνικών σχολών ειδικότερα στην περιφέρεια των πόλεων, ώστε η Τεχνική Εκπαίδευση να μπορεί να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση. Στήριξη και αναβάθμιση του αθλητικού και μουσικού σχολείου.
  • Στήριξη και εκσυγχρονισμό των κρατικών ινστιτούτων επιμόρφωσης.
  • Ενίσχυση και αναβάθμιση της κρατικής φοιτητικής μέριμνας.
  • Μετατροπή της Κύπρου σε περιφερειακό εκπαιδευτικό κέντρο παροχής ποιοτικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δίνοντας πρωταγωνιστικό ρόλο και στα δημόσια πανεπιστήμια.
  • Τερματισμό της φιλοσοφίας ενίσχυσης του εξετασιοκεντρικού χαρακτήρα του σχολείου με την κατάργηση των εξετάσεων στα τετράμηνα.
  • Εκσυγχρονισμό της αξιολόγησης του μαθητή με στόχο την ολόπλευρη μόρφωση και την καλλιέργεια κριτικής σκέψης.
  • Δημιουργία ενός συνολικού σχεδίου στήριξης των παιδιών με παραβατική συμπεριφορά στο σχολείο, με έμφαση στην ψυχολογική, κοινωνική και παιδαγωγική στήριξη.
  • Σημαντική ενίσχυση των εκπαιδευτικών ψυχολόγων και των εκπαιδευτικών συμβούλων, ούτως ώστε να μπορούν να αντεπεξέλθουν στο έργο τους.

Η Άποψη σας μετρά

Μοιραστείτε μαζί μας οποιεσδήποτε απόψεις και εισηγήσεις