H Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα να επιστρέψει στις συνεργατικές αρχές
Δημοσιογραφική Διάσκεψη του Γενικού Γραμματέα της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ Άντρου Κυπριανού για το Συνεργατικό Κίνημα
Η οικονομική κρίση και η εφαρμογή του μνημονίου δημιούργησαν νέα δεδομένα για το Συνεργατικό Κίνημα.
Οι αποφάσεις για ανακεφαλαιοποίηση της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας έφεραν σαρωτικές αλλαγές στη δομή και άλλαξαν το χαρακτήρα της. Σήμερα, δυστυχώς, δεν υπάρχουν συνεργατικές πιστωτικές εταιρείες, αφού τα συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα έχουν συρρικνωθεί σε μια κρατική τράπεζα, τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα (Σ.Κ.Τ). Το Κράτος κατέχει το 99% των μετοχών και καθορίζει τις αποφάσεις που λαμβάνονται στη Σ.Κ.Τ.
Είναι σαφές ότι την κύρια ευθύνη για την πορεία της ΣΚΤ έχει η Κυβέρνηση, ως ο βασικός μέτοχος. Για αυτό και έχει πρώτιστο καθήκον να διαφυλάξει την κοινωνική ιδιοκτησιακή δομή, είτε διατηρώντας το δημόσιο ιδιοκτησιακό καθεστώς είτε επιστρέφοντας την ιδιοκτησία σε συνεργατική βάση.
Κάθε προσπάθεια ξεπουλήματος, είτε του πιστωτικού είτε του εμπορικού συνεργατικού τομέα στρέφεται πρώτα και κύρια ενάντια στην κοινωνία.
Παράλληλα, δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε ότι η βελτίωση της λειτουργίας και των διαδικασιών της Σ.Κ.Τ είναι απαραίτητη. Δεν δεχόμαστε όμως να αποτελέσει το άλλοθι για το ξεπούλημα του Οργανισμού στα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα. Έχουμε δει ποια είναι τα αποτελέσματα αυτών των πολιτικών της Κυβέρνησης, εκεί και όπου έχουν εφαρμοστεί, όπως πχ στα λιμάνια.
Η Σ.Κ.Τ καλείται το επόμενο διάστημα να στηρίξει την οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία της κοινωνίας. Για να το πετύχει, θα πρέπει να στηριχθεί σε τέσσερις βασικές αρχές:
Πρώτο, να προστατεύσει τον τοπικό χαρακτήρα της τράπεζας. Η Σ.Κ.Τ είναι η μόνη τράπεζα στην Κύπρο που δεν ελέγχεται από ξένους επενδυτές και η λειτουργία της είναι συνδεδεμένη με τις τοπικές κοινωνίες. Το σύνολο των αρχικών μελών – καταθετών ξεπερνά τις 400 χιλιάδες, γεγονός που δείχνει τη σημασία της τράπεζας στην καθημερινότητα της κοινωνίας.
Δεύτερο, να επαναφέρει σταδιακά τις συνεργατικές αρχές στη λήψη αποφάσεων και στη λειτουργία της τράπεζας. Η κρατική στήριξη της Σ.Κ.Τ έχει εξασθενίσει το ρόλο που διαδραματίζουν τα μέλη του Συνεργατισμού στη διοίκηση και τη λειτουργία της Τράπεζας. Σήμερα χρειάζεται να επαναπροσδιορίσουμε το ρόλο των μελών του Συνεργατισμού και να τους θέσουμε στο επίκεντρο των αποφάσεων.
Τρίτο, να προστατεύσει τους δανειολήπτες και τους καταθέτες. Η διαχείριση των δανείων από τη Σ.Κ.Τ δεν θα πρέπει να οδηγήσει στην εκμετάλλευση των δανειοληπτών. Είναι αναγκαίο να στηριχθεί η κύρια κατοικία και η μικρομεσαία επιχείρηση και να αποφευχθεί η παραχώρηση της διαχείρισης των δανείων σε ξένα/εγχώρια επενδυτικά ταμεία.
Τέταρτο, να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας. Σήμερα η Τράπεζα απασχολεί 2700 εργαζόμενους. Η πορεία της Σ.Κ.Τ στο μέλλον θα πρέπει να είναι ταυτόσημη με την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας.
Το ΑΚΕΛ υπήρξε διαχρονικός στυλοβάτης του συνεργατικού κινήματος και θα συνεχίσει να στηρίζει τη συνεργατική ιδέα και τις συνεργατικές αξίες.
Επαναλαμβάνω ότι ενόσω οι οικονομικές συνθήκες στην Κύπρο παραμένουν δύσκολες η προστασία της κοινωνικής ιδιοκτησιακής δομής αποτελεί καθήκον του Κράτους. Εφόσον η Κυβέρνηση αποφασίσει μονομερώς να αποχωρήσει από τη Σ.Κ.Τ, όπως κατ’ επανάληψη έχει δηλώσει ο Υπουργός Οικονομιών, θα πρέπει να προχωρήσει σε συγκεκριμένες ενέργειες:
- Να επιστρέψει μετοχές στους νόμιμους ιδιοκτήτες, τα μέλη του Συνεργατισμού
- Να δώσει τη δυνατότητα προτεραιότητας απόκτησης νέων μετοχών στα υφιστάμενα μέλη.
- Να εκδώσει μετοχές για τους εργαζόμενους στη ΣΚΤ και για άλλα οργανωμένα σύνολα τοπικού χαρακτήρα (π.χ. ταμεία προνοίας, αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, συνεργατικές εταιρείες εμπορικού τομέα κτλ.) ώστε να διατηρηθεί ο τοπικός χαρακτήρας της Τράπεζας.
- Να διασφαλίσει ότι κανένα πρόσωπο (φυσικό ή νομικό και τα συνδεδεμένα με αυτό πρόσωπα) δεν θα κατέχει πέραν του 5% των μετοχών για να εξασφαλιστεί η ευρεία βάση της Σ.Κ.Τ και να αποτραπεί ο ουσιαστικός έλεγχος από ένα ή δυο πρόσωπα.
- Να επαναφέρει την εκλογή Διοικητικού Συμβουλίου απευθείας από τα μέλη, στη βάση της αρχής κάθε μέτοχος μια ψήφος, που αποτελεί βασική συνεργατική ιδέα.
Υπενθυμίζουμε ότι για μερικά από αυτά τα ζητήματα η Κυβέρνηση είχε αναλάβει δέσμευση έναντι της Βουλής, όταν ψηφιζόταν το σχετικό Νομοσχέδιο με το οποίο το Κράτος έπαιρνε το 99% των μετοχών.
Το ΑΚΕΛ είναι έτοιμο να συνεργαστεί τόσο με την Κυβέρνηση όσο και με τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις ώστε να διασφαλιστεί ότι ο συνεργατισμός θα αποτελέσει και πάλι πυλώνα ανάπτυξης για την κυπριακή οικονομία.
