Συνέντευξη Γενικού Γραμματέα Κ.Ε. ΑΚΕΛ Άντρου Κυπριανού στη Χαραυγή: Η στάση του Προέδρου καθιστά ακόμα πιο επικίνδυνη την κατάσταση στο Κυπριακό

Συνέντευξη στους Νίκη Κουλέρμου και Γιάννη Κακαρή

Έχετε χαρακτηρίσει «εξαιρετικά επικίνδυνη» την κατάσταση στο Κυπριακό, αλλά φαίνεται ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας περιορίζεται στη διαχείρισή της μέχρι την επόμενη διολίσθηση. Μήπως δεν είναι προτεραιότητά του το Κυπριακό;

Η στάση του Προέδρου καθιστά ακόμα πιο επικίνδυνη την κατάσταση στο Κυπριακό. Το γεγονός ότι το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να αναδεικνύει την ευθύνη της Τουρκίας για το αδιέξοδο, δεν οδηγεί πουθενά. Οι ευθύνες της Τουρκίας είναι το ένα σκέλος στο γιατί δεν προχωρούμε. Οι θέσεις της είναι απαράδεκτες και δεν οδηγούν πουθενά. Αυτό δεν μας οδηγεί σε λύση. Ο κ. Αναστασιάδης χρειάζεται να συνειδητοποιήσει πως όσο παρέρχεται ο χρόνος, τόσο πιο πολύ πλησιάζουμε στη διχοτόμηση. Χρειάζεται να αναλάβει πρωτοβουλίες τέτοιες, οι οποίες θα στριμώχνουν την Τουρκία και την ίδια στιγμή θα της δίνουν κίνητρα για να επιστρέψει στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης. Όταν μιλούμε για κίνητρα, δεν εννοούμε υποχωρήσεις στα ζητήματα αρχών της λύσης του Κυπριακού. Σε καμιά περίπτωση. Στα ζητήματα τακτικής όμως πρέπει να είμαστε ευέλικτοι.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει περιφρονήσει την πρόταση του ΑΚΕΛ που υποβάλατε τον περασμένο Δεκέμβριο για να στριμωχτεί η Τουρκία, αλλά εσείς είστε έτοιμοι να επεξεργαστείτε και νέα πρόταση. Γιατί;

Ο Πρόεδρος όχι απλά δεν μας κάλεσε να συζητήσουμε την πρόταση, όπως μας υποσχέθηκε, αλλά μας απάντησε δημόσια διαστρεβλώνοντάς την. Συζητώντας στα σώματα του κόμματος, θεωρούμε ότι η πρόταση εκείνη εξακολουθεί να είναι επίκαιρη και μπορεί να αποτελέσει τη βάση μιας πρωτοβουλίας. Θα μπορούσε να στριμώξει την τουρκική πλευρά και να την πείσει να επιστρέψει στη συμφωνημένη βάση λύσης του Κυπριακού. Αν όχι, τότε η τουρκική πλευρά θα αναλάμβανε ακεραία την ευθύνη για το τι θα ακολουθούσε.

Νομίζετε ότι η Τουρκία είναι εκτεθειμένη στη διεθνή και ευρωπαϊκή κοινότητα με την πρόταση για δύο κράτη που έχει καταθέσει;

Το ανησυχητικό είναι ότι ενώ η Τουρκία έχει καταθέσει μια απαράδεκτη πρόταση που δεν μπορεί ν’ αποδεχτεί κανένας, η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας είναι χλιαρή. Αυτό είναι αποτέλεσμα του τρόπου με τον οποίο ο Πρόεδρος είχε διαχειριστεί το Κυπριακό στο Κραν Μοντανά και στα χρόνια που ακολούθησαν. Είναι μειωμένη η αξιοπιστία του Προέδρου στο Κυπριακό. Δεν πείθει ότι όντως ενδιαφέρεται για λύση. Ένα είναι το αφήγημα που προσπαθεί να επιβάλει με τη βοήθεια διαφόρων ΜΜΕ στην κυπριακή κοινή γνώμη και άλλη η αντίληψη που έχει η διεθνής κοινότητα. Αναφέρομαι και στα Ηνωμένα Έθνη και στην ΕΕ και σε άλλες σημαντικές χώρες, οι οποίες μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο στο Κυπριακό.

Τώρα κραδαίνουμε νέο βέτο ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Μπορεί να πετύχουμε κάτι διαφορετικό σε σχέση με το παρελθόν, όπου δοκιμάστηκε αυτή η τακτική και απέτυχε;

Εμείς προειδοποιήσαμε από τον Αύγουστο του 2019 -όταν η κυβέρνηση έλεγε ότι θα επιδιώξει κυρώσεις από την ΕΕ που θα πονέσουν την Τουρκία- ότι αυτή η πορεία ήταν αδιέξοδη. Αποδείχτηκε από τις εξελίξεις ότι όντως δεν είχε αποτέλεσμα. Ελπίζω και εύχομαι να μην ακολουθήσουμε την ίδια πορεία και σήμερα. Ο κ. Ερντογάν με έναν τρόπο απροκάλυπτο μιλά για θερμό καλοκαίρι, ενώ η διεθνής κοινότητα αντιδρά πολύ χλιαρά σε αυτές τις απειλές. Πολύ φοβούμαστε ότι χάνει την ουσία. Και η ουσία είναι να βρεθεί τρόπος να τερματιστεί από τη μια η τουρκική επιθετικότητα και από την άλλη να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Με την τακτική που ακολουθεί ο κ. Αναστασιάδης δεν θα πετύχουμε τίποτε από αυτά.

Οι επιστολές που αποστέλλει ο κ. Αναστασιάδης στη διεθνή και ευρωπαϊκή κοινότητα και στον κ. Μπάιντεν είναι πρωτοβουλίες προς τη σωστή κατεύθυνση;

Θετική ενέργεια η αποστολή επιστολών για να ενημερώσει, αλλά δεν γνωρίζουμε ποιο είναι το περιεχόμενο αυτών των επιστολών και σε τι στοχεύει. Αν ο στόχος είναι απλά η καταγγελία της Τουρκίας, θεωρώ ότι δεν εξυπηρετεί σε μεγάλο βαθμό την υπόθεσή μας. Ένα είναι να καταγγελθούν οι απαράδεκτες αξιώσεις της Τουρκίας και άλλο είναι να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Το δεύτερο φαίνεται ότι δεν το έχει στην προσοχή του ο κ. Αναστασιάδης.

Σε τέτοια περίπτωση δεν υπάρχει λόγος να πάμε σε νέα άτυπη διάσκεψη…

Αν τα πράγματα παραμείνουν ως έχουν, θεωρώ πως θα ήταν λάθος να πάμε σε νέα διάσκεψη.

Ενημερωθήκατε στο πλαίσιο του Εθνικού Συμβουλίου στη Γενεύη για την αποκεντρωμένη ομοσπονδία;

Όχι. Λέχθηκε ότι κάποιες αρμοδιότητες που ανήκουν στην κεντρική κυβέρνηση θα μπορούσαν να εκχωρηθούν στις συνιστώσες οντότητες. Ποιες είναι αυτές οι εξουσίες και οι αρμοδιότητες δεν έχω ακούσει μέχρι σήμερα.

Μήπως η βρετανική πρόταση για «μέση λύση» κάπου συναντά την πρόταση Αναστασιάδη για την αποκεντρωμένη ομοσπονδία;

Νομίζω ότι δεν υπάρχει βρετανική πρόταση. Είχαν φέρει κάποιες ιδέες, οι οποίες να φαίνεται ότι συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων και την ίδια ώρα τούς ενδιαφέρει να προστατεύσουν τα δικά τους συμφέροντα, τα οποία εκφράζονται με την παρουσία των Βάσεων. Συζητήσαμε αυτές τις ιδέες και με τον Ύπατο Αρμοστή της Βρετανίας και ήμουν πολύ έντονος ως προς το ότι ως ΑΚΕΛ δεν πρόκειται να δεχτούμε τίποτε περισσότερο από την υποχώρηση που δέχθηκε ο κ. Αναστασιάδης το 2014 στο κοινό ανακοινωθέν στο θέμα της κυριαρχίας. Είπε ότι η Βρετανία ουδέποτε αμφισβήτησε εκείνη τη συμφωνία, αλλά διατύπωσε κάποιες ιδέες για το πώς θα μπορούσαν να ξεπεραστούν τα προβλήματα τα οποία υπάρχουν με την επιμονή της Τουρκίας για τη λύση δύο κρατών. Ιδέες τις οποίες απέρριψα και του είπα ξεκάθαρα: Αν συζητούμε για το ποιες αρμοδιότητες θα έχει η κάθε συνιστώσα πολιτεία, είναι απλό να τις βρούμε. Αν ο κ. Αναστασιάδης μάς πει ποιες είναι αυτές, ενδεχομένως να συζητήσουμε και να συμφωνήσουμε, αλλά δεν θα δεχθούμε την προσέγγιση για διαδικασία από τα κάτω προς τα πάνω (bottom up), διότι γίνονται άλλοι συνειρμοί… Από κει και πέρα, η πρόταση για αποκεντρωμένη ομοσπονδία πάει και έρχεται και δεν έχω ακούσει ποιο είναι το περιεχόμενο αυτής της πρότασης