Η ρητορική μίσους δηλητηριάζει την κοινωνία
Δήλωση Γιώργου Κουκουμά, βουλευτή ΑΚΕΛ, μετά την συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Η έκθεση της επιτροπής ECRI (Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας του Συμβουλίου της Ευρώπης) είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό εργαλείο για όσα κράτη θέλουν πραγματικά να καταπολεμήσουν τον ρατσισμό, να προωθήσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα. Η φετινή έκθεση της ECRI για την χώρα μας επισημαίνει μια σειρά από ζητήματα, στα οποία η Κύπρος αποτυγχάνει ή χρειάζεται να κάνει πολύ περισσότερα.
Τα ζητήματα του ρατσισμού και της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν πρέπει να μας απασχολούν μόνο όταν βρεθούν στην επικαιρότητα λόγω ενός περιστατικού που προκαλεί την αγανάκτηση της κοινωνίας- ή έστω μερίδας της- και πολλοί εξαντλούνται στις φραστικές καταδίκες. Για να φέρουμε πραγματικό αποτέλεσμα σε όλα τα επίπεδα- στις νομοθεσίες, στις πρακτικές του κράτους και στις αντιλήψεις της κοινωνίας- χρειάζεται το κράτος να εκπονεί και να εφαρμόζει σχέδια και πολιτικές. Με οργανόγραμμα και χρονοδιάγραμμα. Με τις απαραίτητες δαπάνες και δυναμικό. Και με αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και της δράσης όλων των θεσμών και φορέων αν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους.
Για παράδειγμα, τα σχολεία -εκεί όπου διαμορφώνεται ο χαρακτήρας και οι συνειδήσεις των αυριανών πολιτών- είναι υποχρεωμένα να ακολουθούν ένα Κώδικα για την καταγραφή και τη διαχείριση ρατσιστικών περιστατικών στα σχολεία. Εντούτοις, από τα 475 σχολεία της Κύπρου μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό υποβάλλει τη σχετική έκθεση κάθε χρόνο. Ούτε το ένα ¼ των σχολείων δεν το πράττει. Για να αντιληφθούμε την ανάγκη να ακολουθείται αυτός ο Κώδικας- επισημαίνουμε ότι ο συνολικός ετήσιος αριθμός των καταγραμμένων ρατσιστικών περιστατικών στα σχολεία κυμάνθηκε για την περίοδο 2016-2021 από 124 έως 357. Και αυτά μόνο από τα σχολεία που υπέβαλαν την σχετική αναφορά.
Άλλο μεγάλο ζήτημα είναι η ρητορική μίσους, ένα από τα πιο διαδεδομένα φαινόμενα που δηλητηριάζουν τη δημόσια ζωή και την κοινωνία, αναπαράγουν τον ρατσισμό και καταλήγουν είτε να υποκινούν ευθέως, είτε να δημιουργούν το περιβάλλον για πράξεις βίας. Το διαδίκτυο μάλιστα, έχει πολλαπλασιάσει την αρνητική επίδραση της ρητορικής μίσους. Θύματα είναι από ποδοσφαιριστές αφρικανικής καταγωγής ή μετανάστες, γυναίκες, ΛΟΑΤΙ, Τουρκοκύπριοι κλπ. Δράστες είναι από απλοί πολίτες, στο γήπεδο, στο διαδίκτυο, στο δρόμο, μέχρι πολιτικά πρόσωπα και ιεράρχες. Εντούτοις, από τα εκατοντάδες κρούσματα ρατσισμού όλα αυτά τα χρόνια, ελάχιστα καταλήγουν σε διώξεις, ενώ οι καταδικαστικές αποφάσεις ήταν λιγότερες από δέκα.
Υπήρξαν όμως και το τελευταίο διάστημα σοβαρά κρούσματα για τα οποία ελέγχονται οι θεσμοί αν επιτελούν το έργο τους.
- Η τελευταία εγκύκλιος του Αρχιεπισκόπου, για το Πάσχα μάλιστα, ελέγχεται για ρητορική μίσους. Κανένας δεν είναι υπεράνω του νόμου. Το Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως δήλωσε ότι μελετά το ζήτημα και θα αναμένουμε άμεσα την τοποθέτησή του.
- Τον περασμένο Φλεβάρη, διενεργήθηκε επίθεση κουκουλοφόρων σε εκδήλωση στο ΤΕΠΑΚ, επίθεση που είχε προφανή ομοφοβικά κίνητρα. Αν δεν υπάρξει εντοπισμός, δίωξη και τιμωρία των δραστών, μπορούμε να μιλούμε για καταπολέμηση του ρατσισμού και των διακρίσεων; Σήμερα, όπως προκύπτει από όσα ακούσαμε από τους εκπροσώπους της Αστυνομίας, δεν υπάρχει τίποτα απτό στις έρευνες. Επισημαίνω ότι το ΑΚΕΛ απευθύνθηκε ήδη στην Υπουργό Δικαιοσύνης, τον Γενικό Εισαγγελέα και τον Αρχηγό Αστυνομίας ζητώντας ενημέρωση για την πορεία των ερευνών για την επίθεση και τους λόγους της καθυστέρησης.
24/04/2023
