Στεγαστική Κρίση στην Κύπρο, Της Ευανθίας Σάββα

Στεγαστική Κρίση στην Κύπρο

 

Της Ευανθίας Σάββα*

 

Τα τελευταία χρόνια , η Κύπρος βιώνει μια ολοένα και πιο έντονη στεγαστική κρίση η οποία επηρεάζει βαθιά τη ζωή χιλιάδων πολιτών. Παρά τις διαβεβαιώσεις και τα εξαγγελλόμενα σχέδια από κυβερνητικούς αξιωματούχους, η πραγματικότητα που βιώνουν καθημερινά τα νοικοκυριά απέχει πολύ από την εικόνα που παρουσιάζεται.

Η εικονική πραγματικότητα της Κυβέρνησης

Πίσω από αυτές τις εξαγγελίες κρύβεται μια εικονική πραγματικότητα, συχνά αποσυνδεδεμένη από τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών. Η Ενιαία Στεγαστική Πολιτική της Κυβέρνησης εξαγγέλθηκε το 2023 με προϋπολογισμό μόλις 75 εκ για 5 χρόνια, ποσό εντελώς ανεπαρκές σε σύγκριση με τις τεράστιες εκκρεμούσες ανάγκες.

Δυστυχώς φαίνεται εκ των πραγμάτων ότι μέχρι σήμερα αυτοί που επωφελούνται από την Στεγαστική Πολιτική της Κυβέρνησης είναι οι μεγαλοεπιχειρηματίες ανάπτυξης γης με τη διαιώνιση εξαιρετικά “γενναιόδωρων” πολεοδομικών κινήτρων. Αντίθετα, είναι πλέον αποδεδειγμένο πως μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας, ιδιαίτερα τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα, συνεχίζουν να μην έχουν πρόσβαση σε κανένα σχέδιο λόγω της δυσκολίας έγκρισης της δανειοδότησης από τις τράπεζες και της καταβολής δόσεων που είναι πολύ πέραν των δυνατοτήτων τους.

Η κοινωνική πραγματικότητα

Από την άλλη πλευρά, η κοινωνική πραγματικότητα αποκαλύπτει μια ανησυχητική εικόνα. Οι τιμές των ακινήτων και των ενοικίων έχουν αυξηθεί κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα. Η αγορά έχει στραφεί έντονα προς την τουριστική και επενδυτική κατεύθυνση με πολυτελή διαμερίσματα, βραχυχρόνιες μισθώσεις και υπερβολικές απαιτήσεις από ιδιοκτήτες. Αυτή η στροφή έχει εκτοπίσει τη μεσαία τάξη, τους χαμηλόμισθους εργαζομένους, τους φοιτητές, τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού με αποτέλεσμα την τεράστια δυσκολία στην εξεύρεση αξιοπρεπούς και οικονομικά προσιτής στέγης.

Ειδικά για τους νέους, η απόκτηση πρώτης κατοικίας μετατρέπεται σε άπιαστο όνειρο. Με χαμηλούς μισθούς, υψηλό κόστος ζωής και περιορισμένη πρόσβαση σε δάνεια, η οικονομική ανεξαρτησία γίνεται δύσκολη υπόθεση. Πολλοί αναγκάζονται να συνεχίσουν να ζουν με τους γονείς τους ή επιστρέφουν πίσω στην πατρική κατοικία.

Η ανάγκη για ρεαλιστικές και κοινωνικά δίκαιες πολιτικές

Η στεγαστική κρίση στην Κύπρο δεν είναι απλώς ένα οικονομικό πρόβλημα, είναι ένα βαθύτατα κοινωνικό ζήτημα. Η στέγη δεν είναι πολυτέλεια, είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Όσο η Κυβέρνηση περιορίζεται στη δημιουργία εντυπώσεων και όχι ουσιαστικών λύσεων, το χάσμα ανάμεσα στην εικονική και την κοινωνική πραγματικότητα θα διευρύνεται.

Απαιτούνται, λοιπόν, πολιτικές που να βασίζονται στην κοινωνική δικαιοσύνη, με μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, με την αξιοποίηση δημόσιας γης για κατασκευή προσιτής και κοινωνικής κατοικίας, με σχέδιο επιδότησης ενοικίου, με ενίσχυση του δημόσιου τομέα στέγασης. Πάνω από όλα, χρειάζεται πολιτική βούληση να αντιμετωπιστεί η στέγαση όχι ως εμπόρευμα αλλά ως βασική κοινωνική ανάγκη.

Το ΑΚΕΛ τον Απρίλιο του 2023 πραγματοποίησε εκστρατεία με τίτλο «Στέγη για όλους» μέσα από την οποία παρουσίασε στην κοινωνία, στους αρμόδιους φορείς και στην Κυβέρνηση την πρόταση του για μια ολοκληρωμένη και κοινωνικά προσανατολισμένη στεγαστική πολιτική δίνοντας μέσα από τις θέσεις και τις προτάσεις του λύσεις στις σύγχρονες προκλήσεις.

Η στεγαστική κρίση δεν είναι ένα παροδικό φαινόμενο, αλλά ένα σύμπτωμα βαθύτερων ανισοτήτων και παραλείψεων. Δεν αρκούν οι διαβεβαιώσεις ούτε οι πρόχειρες παρεμβάσεις. Απαιτείται μια νέα προσέγγιση που θα τοποθετεί τον άνθρωπο στο επίκεντρο των πολιτικών για τη στέγαση. Αν η Κυβέρνηση επιθυμεί να είναι ουσιαστικός σύμμαχος της κοινωνίας οφείλει να περάσει από τα λόγια στις πράξεις με στοχευμένες διαφανείς και κοινωνικά ευαίσθητες λύσεις που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πολιτών. Η κοινωνία δεν μπορεί να συνεχίσει να στηρίζεται σε εικονικές πραγματικότητες και προσωρινές λύσεις.

 

* Επικεφαλής του Τομέα Κοινωνικής Πολιτικής ΑΚΕΛ