Τα οικονομικά των προεδρικών εκλογών | Του Νίκου Ιωάννου*
Τα πιο βασικά στοιχεία που διέπουν τα οικονομικά των προεδρικών εκλογών είναι τα ακόλουθα:
- Το ανώτατο όριο των εκλογικών δαπανών είναι το 1 εκατομμύριο ευρώ. Για κάθε ευρώ που δαπανάται πέραν του 1 εκατομμυρίου ο Υποψήφιος καταβάλλει πρόστιμο ίσο με τη υπέρβαση. Η περίοδος υπολογισμού των προεκλογικών εξόδων είναι έξι μήνες πριν τη ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών.
- Δεν υπάρχει οροφή επί των εισφορών που λαμβάνει ο Υποψήφιος, όπως στη περίπτωση των κομμάτων όπου υπάρχει οροφή των 50.000 ευρώ από φυσικά και νομικά πρόσωπα.
- Τα Κόμματα δεν δικαιούνται να προβαίνουν σε δαπάνες. Εκλογικές δαπάνες διενεργεί μόνον το Εκλογικό Επιτελείο του Υποψηφίου στη περίοδο των έξι μηνών πριν τις εκλογές. Δαπάνες που έγιναν πριν τη περίοδο των έξι μηνών δεν υπολογίζονται.
- Για τις Προεδρικές εκλογές 2023 τα κόμματα και κατ’ επέκταση οι Υποψήφιοι για πρώτη φορά δεν θα λάβουν καμιά έκτακτη κρατική χορηγία αφού το Υπουργικό Συμβούλιο δεν έχει λάβει απόφαση για κάτι τέτοιο.
- Οποιοσδήποτε προβεί σε δωρεές σε είδος ή τραπεζώματα που γίνονται από τρίτους για τον Υποψήφιο πρέπει να καταγράφονται ως έσοδα ή έξοδα ανάλογα και θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στο 1 εκατομμύριο.
Οι Προεδρικές του 2018 ανέδειξαν τα κενά και τις αδυναμίες της νομοθεσίας. Δυστυχώς δεν έγινε καμία προσπάθεια βελτίωσης της. Η διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών και τα ζητήματα διαφάνειας στη διαχείριση των οικονομικών άπτονται της χρηστής διοίκησης και της καταπολέμησης της διαφθοράς. Στην έκθεση του Γενικού Ελεγκτή για τις Προεδρικές Εκλογές 2018 διαπιστώθηκε ότι δύο υποψήφιοι έχουν υπερβεί το ποσόν που προβλέπεται για εκλογικές δαπάνες. Συγκεκριμένα ο Νίκος Αναστασιάδη υπερέβηκε κατά 210.555 ευρώ ενώ ο Νικόλας Παπαδόπουλος κατά 538.477 ευρώ. Ο μόνος που ήταν εντός του καθορισμένου ποσού ήταν ο Υποψήφιος Σταύρος Μαλάς. Εξ όσων φαίνεται δεν έχει επιβληθεί κανένα πρόστιμο στα εκλογικά επιτελεία των υποψηφίων αλλά ούτε καμιά πρωτοβουλία πάρθηκε για τη βελτίωση και εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας.
Εμείς προτείνουμε:
- Την ύπαρξη οροφής των εκλογικών δαπανών σε λογικά πλαίσια λαμβάνοντας υπόψη και τις πληθωριστικές τάσεις.
- Οροφή για ιδιωτικές εισφορές.
- Αυστηρό έλεγχο και διαφάνεια των δαπανών κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.
- Κρατική στήριξη των υποψηφίων κατά δίκαιο και αντικειμενικό τρόπο Για την παρούσα διακυβέρνηση και αυτό αποδείχτηκε στα 10 χρόνια διακυβέρνησης τους προφανώς τα ζητήματα του εκσυγχρονισμού του τρόπου λειτουργίας του Κράτους δεν ήταν ανάμεσα στις προτεραιότητες της. Αντίθετα φαίνεται να βολεύεται και να ενθαρρύνει τέτοια φαινόμενα. Εν έτει 2022 είδαμε πρακτικές εκλογών που προσομοιάζουν με εκείνες της δεκαετίας του ‘60. Αιτήματα διαφόρων ομάδων των εργαζομένων επιλύονται προεκλογικά σε κομματικά γραφεία υποψηφίου Προέδρου. Η διακυβέρνηση του ΔΗΣΥ δεν θα μας εκπλήξει ούτε σε αυτές τις εκλογές με τις προεκλογικές υποσχέσεις και τα ταξίματα.
Το ΑΚΕΛ σεβόμενο τη σχετική νομοθεσία, στις Προεδρικές του 2018 ήταν το μοναδικό κόμμα που τήρησε τις βασικές πρόνοιες της νομοθεσίας και το μόνο κόμμα που κατέβαλε στο εκλογικό επιτελείο του Υποψηφίου Σταύρου Μαλά το μεγαλύτερο μέρος της κρατικής χορηγίας. Τα υπόλοιπα κόμματα δεν κατέβαλαν κανένα ποσό. Επιπρόσθετα, το ΑΚΕΛ δεν πραγματοποίησε καμία δαπάνη για προεκλογικούς σκοπούς. Τα πιο πάνω περιλαμβάνονται στα ευρήματα του Γενικού Ελεγκτή για τις προεδρικές του 2018. Απόδειξη του σεβασμού του ΑΚΕΛ προς τη νομοθεσία και τη προσήλωση του ώστε η οικονομική διαχείριση τόσων των εκλογών, όσων και των κομμάτων να διέπεται από απόλυτη διαφάνεια και χρηστή διοίκηση.
Σε αυτό το ζήτημα οι θέσεις και οι απόψεις μας ταυτίζονται κατ’ απόλυτο τρόπο με τις αρχές που πρεσβεύει ο Ανεξάρτητος Υποψήφιος Αντρέας Μαυρογιάννης, ενός καθόλα έντιμου και ειλικρινούς υποψηφίου του οποίου ο πρότερος του βίος είναι κρυστάλλινος.
*Επικεφαλής Οικονομικού Γραφείου ΑΚΕΛ