Ομιλία Μαρίνας Νικολάου, Βουλεύτριας ΑΚΕΛ, κατά τη συζήτηση του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2023
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος η Κυβέρνηση επαναλαμβάνει τον εαυτό της με ένα αντιλαϊκό κρατικό προϋπολογισμό. Ένα προϋπολογισμό ταξικά άνισο. Που φορτώνει στο λαό φορολογίες, αλλά αρνείται να του δώσει στήριξη έναντι του πρωτοφανούς κύματος ακρίβειας που σαρώνει τη ζωή του. Ένα προϋπολογισμό που στερεί από την κοινωνία δαπάνες και παροχές για την υγεία, την παιδεία, το κοινωνικό κράτος. Ένα προϋπολογισμό ιδεοληπτικά κολλημένο στο δόγμα του «λιγότερου κράτους».
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά την Δημόσια Υγεία, ο φετινός προϋπολογισμός παρουσιάζει και φέτος περικοπές στην χρηματοδότηση των αναπτυξιακών δαπανών κατά ένα εκατομμύριο μεγαλύτερες σε σχέση με το 2022.
Πόσο γρήγορα πήγαν περίπατο τα ευχαριστώ των κυβερνώντων στον δημόσιο τομέα της υγείας και στους λειτουργούς του για την αντιμετώπιση της πανδημίας! Έτρεχε ο κ. Αβέρωφ Νεοφύτου να υποκλιθεί στα δημόσια νοσοκομεία για τον ρόλο και την συμβολή τους στην αντιμετώπιση του κορονοϊού.
Ας πάει και σήμερα μια επίσκεψη στα δημόσια νοσοκομεία, να δει τις ελλείψεις συχνά ακόμα και στα βασικά, να δει την υποστελέχωση, να δει τους επαγγελματίες υγείας να προσπαθούν ν΄ανταποκριθούν υπερβαίνοντας εαυτόν, να δει τους ασθενείς να ζητούν κουβέρτα και να τους απαντούν «μα δεν έχουμε!».
Μόλις το θέμα του κορονοϊού πέρασε κάτω-κάτω στα δελτία των ειδήσεων, η υπόσκαψη των δημόσιων νοσηλευτηρίων συνέχισε. Business as usual. Έτσι η Κύπρος εξακολουθεί να βρίσκεται σταθερά κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ σε δαπάνες που αφορούν στη δημόσια υγεία, σύμφωνα με την σχετική Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αλληλοσυγχαίρονται για το ΓΕΣΥ, προσποιούμενοι ότι δεν είδαν και δεν άκουσαν στελέχη της δικής τους κυβέρνησης να καταγγέλουν ότι μέχρι και την τελευταία στιγμή προσπαθούσαν ν΄αποτρέψουν την εφαρμογή του μονοασφαλιστικού ΓΕΣΥ με τον χαρακτήρα που έχει σήμερα. Και αφού δεν τα κατάφεραν, προφανώς αποφάσισαν να περάσουν στο Σχέδιο Β. Την υπόσκαψη της δημόσιας υγείας.
Πώς αλλιώς να ονομάσουμε το φαινόμενο αντί η δημόσια υγεία, τα δημόσια νοσηλευτήρια να στηρίζονται και ν΄αναβαθμίζονται, ν΄ανατίθενται κομμάτι- κομμάτι οι υπηρεσίες υγείας στον ιδιωτικό τομέα, στα ιδιωτικά κέντρα, με την αγορά υπηρεσιών και συμβάσεων. Μόνιμες και πάγιες ανάγκες καλύπτονται με συμβάσεις, σε ένα αλισβερίσι χωρίς τελειωμό.
Αυτή είναι η αντίληψη της Κυβέρνησης για τη Δημόσια Υγεία! Ανάθεση ευθύνης στον ιδιωτικό τομέα.
«Ευθύνη». Μια λέξη που προφανώς δεν αρέσει καθόλου στους κυβερνώντες. Κάθε φορά που στην Επιτροπή θέτουμε τα προβλήματα των δημόσιων νοσηλευτηρίων, το Υπουργείο ρίχνει την ευθύνη στον ΟΚΥΠΥ. Έρχεται μετά ο ΟΚΥΠΥ και ρίχνει την ευθύνη στο Υπουργείο. Έχουμε επανειλημμένα ζητήσει το επιχειρησιακό πλάνο του ΟΚΥΠΥ. «Καλέστε μας να σας το δώσουμε» μας είπε ο ΟΚΥΠΥ πρόσφατα. «Ούτε σε εμάς δε μας το έδωσαν. Και εμείς το περιμένουμε!» απαντά το Υπουργείο. Και βλέπουμε σε επανάληψη το κακοπαιγμένο έργο της αλληλοεπίρριψης ευθυνών στην Επιτροπή Υγείας.
Εν των μεταξύ η αντοχή των δημόσιων νοσηλευτηρίων, η υπομονή των επαγγελματιών υγείας και των ασθενών που πληρώνουν κάθε μήνα για να έχουν ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, τελειώνει. Αυτός είναι ένας ακόμα λόγος που η πλειοψηφία της κοινωνίας ζητά αλλαγή σε κάθε έρευνα γνώμης που γίνεται ενόψει των Προεδρικών Εκλογών.
Δεν πρέπει να έχουμε αμφιβολία ότι αν στο τιμόνι της διακυβέρνησης βρεθεί ένας από τους δύο υποψήφιους του Συναγερμού, το έργο της υπόσκαψης του ΓΕΣΥ θα ολοκληρωθεί. Η συνεπής και ξεκάθαρη υπεράσπιση και θωράκιση του κοινωνικού μονοασφαλιστικού χαρακτήρα του ΓΕΣΥ και των βασικών του αρχών για ίση, ποιοτική πρόσβαση και κοινωνική αλληλεγγύη, ο ουσιαστικός έλεγχος και η βελτίωση του, η αντιμετώπιση των καταχρήσεων του, όλα αυτά δηλαδή που απαιτεί η κοινωνία από την Πολιτεία είναι αυτά που διατρέχουν τις προτάσεις του Α. Μαυρογιάννη για την Υγεία.
Σε ό,τι αφορά στο ΑΚΕΛ, θα συνεχίσει να υπερασπίζεται την κοινωνική ανάγκη και απαίτηση για ποιοτική δημόσια υγεία με την ίδια συνέπεια και σταθερότητα που το πράττει όλα αυτά τα χρόνια. Για εμάς η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας είναι και πρέπει να είναι δικαίωμα για όλους και όχι προνόμιο για τους λίγους.
Αυτή τη φιλοσοφία, συναντά κανείς και στο πρόγραμμα του Ανδρέα Μαυρογιάννη. Όπου η διασφάλιση της ουσιαστικής στήριξης ασθενών ειδικών κατηγοριών π.χ. με χρόνιες παθήσεις, βρίσκεται στους βασικούς πυλώνες για την ενίσχυση και εξέλιξη της Υγείας.
Στις σημερινές κοινωνικές συνθήκες η διαφύλαξη κεκτημένων και ιδιαίτερα η διαφύλαξη των δικαιωμάτων όλων στην υγεία είναι περισσότερο από αναγκαία. Προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε εντατικά μέσα και έξω από τη Βουλή.
Σημαντικό κομμάτι της προσπάθειάς μας είναι και τα δικαιώματα ανθρώπων με εμπειρία καρκίνου, αιτήματα που αφορούν ένα σημαντικό κομμάτι της κυπριακής κοινωνίας. Πρόσφατα καταθέσαμε πρόταση νόμου για την κατοχύρωση του Δικαιώματος στη Λήθη, για άτομα με εμπειρία καρκίνου, ώστε να μπορούν να συνεχίζουν τη ζωή τους, χωρίς διακρίσεις και έχοντας πρόσβαση σε ασφαλιστικές καλύψεις. Ελπίζουμε στο αμέσως επόμενο διάστημα να ξεκινήσει η συζήτηση του.
Λίγα λόγια, πολλή δουλειά και πράξεις. Σε αντιδιαστολή με τους κυβερνώντες που πολυδιαφημίζουν την αποτελεσματικότητα τους για να τους εμπιστευτεί ξανά ο λαός. Όμως το τεκμήριο της αλήθειας είναι η πράξη. Είναι τα αποτελέσματα.
Ας δούμε το σημαντικό κεφάλαιο της μεταναστευτικής πολιτικής. Ποια διαχείριση έκαναν και ποια αποτελέσματα είχαν; Ποιού ευθύνη είναι η δίκαιη, αποτελεσματική και ταχεία εξέταση αιτήσεων ασύλου; Επί διακυβέρνησης Χριστόφια – τότε που οι εκκρεμούσες αιτήσεις ήταν στην χειρότερη περίπτωση 2,000- οι σημερινοί κυβερνώντες χαλούσαν τον κόσμο, τούς έφταιγαν ο Πρόεδρος και οι Υπουργοί για την διαχείριση που έκαναν. Σήμερα που οι αιτήσεις που εκκρεμούν έφτασαν τις 30,000 τούς φταίνε τα θύματα των πολέμων. Τους φταίνε όλοι οι άλλοι και εννοείται πως δεν αναλαμβάνουν καμία ευθύνη για τη δική τους ολιγορία.
Κανένας δεν αμφισβητεί ότι η Κυπριακή Δημοκρατία καλείται να διαχειριστεί ροές που υπερβαίνουν τις δυνατότητες της, ειδικά την στιγμή που η Τουρκία εργαλειοποιεί με χυδαιότητα το δράμα των προσφύγων μπροστά στα μάτια και με την πλήρη απενεχοποίηση των Ευρωπαίων ομοϊδεατών σας. Αλλά την κρίσιμη στιγμή που λαμβάνονταν αποφάσεις για τον Κανονισμό του Δουβλίνου που εγκλωβίζει τους πρόσφυγες στην πρώτη χώρα άφιξης και για την ανήθικη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, δεν ψελλίσατε λέξη. Αντίθετα, οι ομοιδεάτες σας τα επέβαλαν και τώρα που ζούμε τα αποτελέσματα αυτών των πολιτικών φταίει οποιοσδήποτε άλλος εκτός από εσάς που τους στηρίζετε.
Αν ήσασταν τόσο περήφανοι για την διαχείριση που κάνατε στο μεταναστευτικό και την πολιτική που εφαρμόσατε δεν θα παίρνατε τον κύριο Σχοινά στην Αθηένου να βλέπει με τα κυάλια την πράσινη γραμμή. Θα τον πέρνατε στο Πουρνάρα. Εκεί που παρόλα τα κονδύλια εκατομμυρίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στοιβάζονται οι άνθρωποι σε άθλιες συνθήκες, με τα προβλήματα μέσα και έξω από το Κέντρο, για τους κατοίκους των γειτνιαζουσών κοινοτήτων, να πολλαπλασιάζονται. Ή μήπως αποτελεσματικό μέτρο είναι τα συρματοπλέγματα στον Αστρομερίτη, που κόστισαν στους φορολογούμενους δύο εκατομμύρια ευρώ για να κάνουν τη ζωή των κατοίκων δύσκολη και να μας φέρουν σε αντιπαράθεση με τα Ηνωμένα Έθνη;
Σεβασμός στο διεθνές δίκαιο, στις συμβάσεις που έχει κυρώσει η Κυπριακή Δημοκρατία, ορθή αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, στελέχωση της Υπηρεσίας Ασύλου, ταχεία εξέταση των αιτήσεων, ανθρώπινη διαχείριση, διεκδίκηση από την Κυπριακή Δημοκρατία εξαιρέσεων ως χώρα μικρή, νησιωτική και ημικατεχόμενη. Αυτές είναι οι βασικές αρχές πάνω στις οποίες πρέπει να βασιστούμε για μια ολοκληρωμένη μεταναστευτική πολιτική, όπως πολύ ορθά περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα του Α. Μαυρογιάννη και όχι οι φράχτες και τα έπεα πτερόεντα που τάζουν στον κόσμο οι κκ Αβέρωφ Νεοφύτου και Ν. Χριστοδουλίδης.
Φεύγοντας αυτή η Κυβέρνηση από την εξουσία, αφήνει πίσω της μια κοινωνία βυθισμένη στα προβλήματα. Ένα από τα πιο κρίσιμα είναι η ολομέτωπη επίθεση που δέχθηκε το περιβάλλον εξαιτίας των παράνομων αναπτύξεων, της καταστροφής προστατευόμενων οικοτόπων και της αποσπασματικής εφαρμογής της νομοθεσίας, σ’ ότι αφορά τα δίκτυα προστασίας της φύσης. Το ΑΚΕΛ κατέθεσε αρκετές φορές τις ανησυχίες του για τις πραγματικές επιδιώξεις της κυβέρνησης και σε σχέση με το μέλλον της Χερσονήσου ΑΚΑΜΑ.
Αυτό που ζητήσαμε στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, είναι πριν δημοσιευτεί το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα, όπως αυτό παραδοθεί στις δυο αρμόδιες Κοινοβουλευτικές Επιτροπές, Εσωτερικών και Περιβάλλοντος.
Επόμενο κρίσιμο ζήτημα που απασχολεί την πλειοψηφία της κοινωνίας είναι το στεγαστικό. Και εδώ κρίνεται η αποτελεσματικότητα των κυβερνώντων και των επίδοξων συνεχιστών τους. Να πάρουμε παράδειγμα τη Λεμεσό. Από τα ρετιρέ των πύργων όλα φαίνονται «σπεκτάκιουλαρ», όπως υποστηρίζουν και οι συγγενείς του Προέδρου. Όμως με όρους πραγματικής ζωής, το στεγαστικό εξελίσσεται σε κοινωνική μάστιγα. Ο κόσμος που δεν έχει ιδιόκτητη κατοικία αναγκάζεται να πληρώνει τεράστια ενοίκια. Η απουσία μιας ολοκληρωμένης πολιτικής από το κράτος, σε συνδυασμό με την αλλοίωση της αποστολής και του σκοπού του ΚΟΑΓ, το πρόβλημα έχει ενταθεί.
Με έκπληξη διαπιστώσαμε στην Επιτροπή Εσωτερικών ότι ο ΚΟΑΓ αντλούσε κονδύλια κύρια σε διασύνδεση με το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα και επομένως η κατάργηση εκείνου του σχεδίου επέφερε ουσιαστικά κατάργηση των σχεδιασμών του ΚΟΑΓ.
Ακούσαμε επίσης το σκανδαλώδες πως από τις 1235 πολιτογραφήσεις που έγιναν από το 2019 μέχρι τη λήξη του προγράμματος, ο ΚΟΑΓ έλαβε δωρεά από μόνο 128 πολιτογραφηθέντες. Αυτό με απλά μαθηματικά σημαίνει πως εισπράχθηκαν μόνο 11 εκατομμύρια ενώ θα έπρεπε να εισπραχθούν πέραν των 110 εκατομμυρίων. Προσθέστε σε αυτά και τα 205 εκατομμύρια ευρώ που χάρισαν οι κυβερνώντες σε όσους πούλησαν διαβατήρια (με το μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5%), και ιδού, τα έργα της κυβέρνησης ΔΗΣΥ, η πολυδιαφημισμένη «συνετή διαχείριση των οικονομικών» και η «αποτελεσματικότητα» τους!
Φεύγοντας αυτή η Κυβέρνηση από την εξουσία, αφήνει πίσω της μια κοινωνία βυθισμένη στα προβλήματα. Ένα από τα πιο κρίσιμα είναι η ολομέτωπη επίθεση που δέχθηκε το περιβάλλον εξαιτίας των παράνομων αναπτύξεων, της καταστροφής προστατευόμενων οικοτόπων και της αποσπασματικής εφαρμογής της νομοθεσίας, σ’ ότι αφορά τα δίκτυα προστασίας της φύσης. Το ΑΚΕΛ κατέθεσε αρκετές φορές τις ανησυχίες του για τις πραγματικές επιδιώξεις της κυβέρνησης και σε σχέση με το μέλλον της Χερσονήσου ΑΚΑΜΑ.
Και από αυτό το βήμα, τονίζουμε ότι είναι υποχρέωση της κυβέρνησης να συμμορφωθεί με τους όρους που είναι δεσμευτικοί. Είναι πασιφανές ότι η κυβέρνηση συνεχίζει να μεθοδεύει τρόπους για παράκαμψη των διαδικασιών, ώστε να εξυπηρετήσει μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα εις βάρος του μοναδικού οικότοπου του νησιού μας, παραβλέποντας συμβάσεις που έχει κυρώσει η Κυπριακή Δημοκρατία για το περιβάλλον και την αειφορία στην ανάπτυξη. Αυτό που ζητήσαμε στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, είναι πριν δημοσιευτεί το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα, όπως αυτό παραδοθεί στις δυο αρμόδιες Κοινοβουλευτικές Επιτροπές, Εσωτερικών και Περιβάλλοντος.
Όταν πρόκειται για τα συμφέροντα των λίγων η Κυβέρνηση βρίσκει πάντα τον τρόπο και τους πόρους. Όταν πρόκειται για τα αιτήματα της κοινωνίας δεν υπάρχουν χρήματα, δεν υπάρχουν τρόποι. Ένα μικρό παράδειγμα, το γεγονός ότι τα κονδύλια για οδικά έργα στους δρόμους Λεμεσού-Σαιττά και Λεμεσού-Αγρού απουσιάζουν ξανά από τον προϋπολογισμό. Η δε διαπλάτυνση του δρόμου Κυπερούντας–Κάτω Μύλου παραμένει ακόμα ένα «δεσμεύομαι».
Η κυπριακή κοινωνία κουράστηκε πλέον να μετρά τα «δεσμεύομαι». Κουράστηκε να παρακολουθεί το θέατρο του παραλόγου, αυτούς που δέκα χρόνια πρωταγωνιστούσαν στην διακυβέρνηση Αναστασιάδη και τώρα συμπεριφέρονται λες και σήμερα προσγειώθηκαν στην Κύπρο, ανακάλυψαν τα προβλήματα και έχουν ξαφνικά όλους τους τρόπους να τα λύσουν.
Η κυπριακή κοινωνία δεν αντέχει άλλη κοροϊδία.
Δεν αντέχει άλλο να βλέπει τα συρματοπλέγματα να πολλαπλασιάζονται.
Δεν αντέχει άλλο να ζει καθημερινά με την αγωνία της επιβίωσης.
Ο Κυπριακός λαός, οι πολίτες, μπορούν και θα μετατρέψουν το 2023 σε χρονιά της αλλαγής, της προοδευτικής αλλαγής που θέλει η κοινωνία και που χρειάζεται η Κύπρος.
Καλές Γιορτές σε όλους.
