Ομιλία Κώστα Κώστα, Βουλευτή ΑΚΕΛ, κατά τη συζήτηση του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2023  

 

 

Κυρία Πρόεδρε ,

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Η ανακάλυψη υδρογονανθράκων μπορεί να αλλάξει το μέλλον του τόπου μας.

 

Ανησυχούμε ως κόμμα για την περαιτέρω εξέλιξη του ερευνητικού προγράμματος στην ΑΟΖ μας, λόγω των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας, αλλά και των πληροφορίων που είδαν το φως της δημοσιότητας πρόσφατα, σύμφωνα με τις οποίες οι εταιρείες που έχουν τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων απαιτούν τεράστια ποσά από την κυβέρνηση για να προχωρήσουν στην αξιοποίηση τους.

 

Ανησυχούμε επίσης:

 

• Για τις πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης για δημιουργία ή όχι τερματικού σταθμού υγροποίησης, τονίζοντας για μια ακόμα φορά ότι θα μπορούσαμε να είμασταν έτοιμοι με όλες τις τεχνοοικονομικές μελέτες και να προχωρούσαμε μετά την εξεύρεση των αναγκαίων ποσοτήτων φυσικού αερίου.
• Για το τέλμα στις διαπραγματεύσεις Κύπρου και Ισραήλ για την ανάπτυξη του κοιτάσματος «Αφροδίτη», τονίζοντας ότι εδώ και 9 χρόνια οι 2 κυβερνήσεις δεν έχουν καταφέρει να καταλήξουν σε συμφωνία συνεκμετάλλευσης.
• Για το ότι το κοίτασμα «Αφροδίτη», το μοναδικό επιβεβαιωμένο κοίτασμα φυσικού αερίου, παρά τις εξαγγελίες παραμένει αναξιοποίητο, τονίζοντας ότι η κυβέρνηση πρέπει άμεσα να προχωρήσει σε μελέτη για έλευση ποσοτήτων του κοιτάσματος στην Κύπρο για ηλεκτροπαραγωγή.

 

Είναι φανερό ότι -δυστυχώς- η κυβέρνηση αντιμετώπισε το θέμα των υδρονονανθράκων περισσότερο ως επικοινωνιακό εργαλείο για εσωτερική κατανάλωση, καλλιεργώντας πολλές φορές ψευδαισθήσεις στο λαό.

 

Κυρία Πρόεδρε,

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Οι ευθύνες της κυβέρνησης, αναφορικά με την πολύ ψηλή τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, είναι βαρύτατες:

 

• Γιατί ενώ το ίδιο το κράτος καθόρισε ως στόχο την εισαγωγή φ.α. για ηλεκτροπαραγωγή μέχρι την 1/1/20, η Κυβέρνηση απέτυχε 4 φορές, ενώ η 5^η προσπάθεια είναι ένα τεράστιο σκάνδαλο, αφού οι υποδομές της ΕΤΥΦΑ στο Βασιλικο και κυρίως η μονάδα αποϋγροποίησης φ.α. , η κατασκευή της οποίας θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί τον Ιούνη 2022, δεν έχει ακόμα ξεκινήσει αφού ο εργολάβος ζητά ακόμα 2 χρόνια παράταση και πολλά εκ. ευρώ περισσότερα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να συνεχίσουμε να πληρώνουμε για τις εκπομπές ρύπων για ακόμα 2 χρόνια τουλάχιστον. Φέτος υπολογίζεται ότι ο κόσμος, χωρίς να έχει ευθύνη, θα πληρώσει από τη τσέπη του περίπου 220 εκ. ευρώ, ενώ ούτε ένα σεντ από τα περίπου 120 εκ. ευρώ που θα επιστραφούν, δεν υπάρχει στον Προϋπολογισμό του Ταμείου ΑΠΕ και ΕΞΕ 2023.
• Γιατί δεν προχώρησε σε ουσιαστική διείσδυση των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό ισοζύγιο αφού δεν έχει ολοκληρωμένο σχεδιασμό προώθησης των ΑΠΕ, ενώ:

1. Aκόμα αναμένουμε από την κυβέρνηση το χωροταξικό της σχεδιασμό, με αποτέλεσμα έργα περίπου 750 μεγαβάτ, να περιμένουν εδώ και σχεδόν 4 χρόνια για να προχωρήσει η υλοποίηση τους.
2. Το δίκτυο είναι πεπαλαιωμένο και σε πολλές περιοχές δεν μπορεί να δεχθεί επιπρόσθετο φορτίο από ΑΠΕ και αναμένουμε εδώ και χρόνια την αναβάθμιση του.
3. Στον τομέα της αποθήκευσης, η Κυβέρνηση προχωρεί με πολύ αργά βήματα.
4. Απαιτούνται γραφειοκρατικές και χρονοβόρες διαδικασίες για έκδοση αδειών από τα αρμόδια κυβερνητικά τμήματα.
5. Ακόμα περιμένουμε από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε μεγάλους μειοδοτικούς διαγωνισμούς για έργα ΑΠΕ, σημειώνοντας ότι χώρες στο εξωτερικό πέτυχαν με τέτοιους διαγωνισμούς κόστος αποφυγής 3  και 4 σεντ ανά κιλοβατώρα, ενώ σήμερα στην Κύπρο το κόστος αποφυγής ξεπερνά τα 23 σεντ.

• Γιατί ενώ το ΥΕΕΒΤ διαβεβαίωνε τη Βουλή ότι η είσοδός μας στην ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού, ώστε να καλύψουμε το στόχο μας αναφορικά με τη διείσδυση των ΑΠΕ, θα γινόταν το 2014, το 2016, το 2019, τον Οκτώβρη του 2022, η αγορά δεν άνοιξε αφού ενώ το νομοσχέδιο για την ανεξαρτητοποίηση του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή με καθυστέρηση πολλών ετών, ψηφίστηκε από τη Βουλή εδώ και καιρό, ακόμα αναμένουμε το νομοσχέδιο για τη μεταφορά υπαλλήλων της ΑΗΚ στο ΔΣΜΚ, ενώ οι κανονισμοί για το προσωπικό πολύ πρόσφατα κατατέθηκαν στη Βουλή και ψηφίστηκαν. Για αυτό και από τις 16/10/22 μπήκαμε σε δεύτερη δοκιμαστική περίοδο, την ώρα που έχουμε τεράστια και απροσδόκητα κέρδη από εταιρείες, τα οποία η κυβέρνηση αρνείται να φορολογήσει, αλλά και να συζητήσει τη σχετική πρόταση νόμου που έχουμε καταθέσει.

 

Κυρία Πρόεδρε,

 

Οι τιμές των καυσίμων παραμένουν πολύ ψηλές και η αισχροκέρδεια από τις εταιρείες πετρελαιοειδών συνεχίζεται σε βάρος του καταναλωτή.

 

Στις πρώτες μέρες του Μάρτη και μέσα σε 5 μέρες, οι τιμές λιανικής πώλησης των καυσίμων στην Κύπρο ανέβηκαν 2 φορές και συγκεκριμένα η τιμή του πετρελαίου κίνησης είχε ανεβεί κατά 27 σεντ. Υπενθυμίζουμε ότι σε συνεδρία της Επιτροπής Ενέργειας το 2019, ο βοηθός Γενικός Ελεγκτής είχε αναφέρει ότι ένα σέντ αύξηση στις τιμές ετησίως, επιφέρει επιπρόσθετα κέρδη περίπου 8εκ. ευρώ στις εταιρείες.

 

Ρωτούμε για πολλοστή φορά το αρμόδιο Υπουργείο:

 

• Γιατί δεν εφαρμόζει τις εισηγήσεις της δικής του μελέτης του 2015 για δημιουργία συνθηκών ανταγωνισμού, ο οποίος σήμερα είναι ανύπαρκτος;
• Γιατί συνεχίζει την απαράδεκτη επιβολή ΦΠΑ και επί του Φόρου Κατανάλωσης και δεν αποδέχτηκε την πρόταση νόμου που είχαμε καταθέσει και η Βουλή πλειοψηφικά ψήφισε για κατάργησή της;
• Γιατί δεν προώθησε την υγραεριοκίνηση, με κίνητρα όπως η επιδότηση τοποθέτησης συστημάτων, για να δώσουμε την ευκαιρία στους πολίτες να προμηθεύονται ένα πιο φθηνό καύσιμο, με φόρο κατανάλωσης μόνο 7 σεντ το λίτρο;
• Γιατί δεν έκανε ποτέ χρήση του διατάγματος καθορισμού ανώτατης λιανικής τιμής πώλησης (πλαφόν), μετά και τη ψήφιση της πρότασης νόμου μας, η οποία έχει βελτιώσει σημαντικά το θεσμικό πλαίσιο;
• Γιατί δεν ελέγχει την κερδοφορία των εταιρειών για να δούμε αν πράγματι αισχροκερδούν, όπως ως κόμμα ζητήσαμε κατ ’επανάληψη;
• Γιατί δεν γίνονται έλεγχοι κατά την παραλαβή νέου φορτίου καυσίμων στα πρατήρια για να ελέγχεται το απόθεμα στις δεξαμενές του πρατηρίου;

• Πως είναι δυνατόν, όταν στις αρχές Ιουνίου η τιμή του πετρελαίου διεθνώς ήταν στα 115 δολάρια/βαρέλι, στην Κύπρο η τιμή του πετρελαίου κίνησης ήταν στα 1,87σεντ και πριν 25 μέρες που η τιμή του πετρελαίου διεθνώς ήταν στα 90 δολάρια/βαρέλι, η τιμή του πετρελαίου κίνησης στην Κύπρο να ήταν στο 1,86; Χτες το αμερικάνικο αργό κατέβηκε στα 74 δολάρια το βαρέλι και το μπρεντ στα 78 δολάρια. Και ενώ είχαμε κάποιες μικρές μειώσεις σε βενζίνη και πετρέλαιο κίνησης, οι οποίες θα έπρεπε να ήταν μεγαλύτερες, στο πετρέλαιο θέρμανσης δεν είχαμε καμία μείωση. Φαίνεται ότι το πλοίο που φέρνει το πετρέλαιο θέρμανσης κινείται με κουπιά ή με πανιά και περιμένουν να φυσήξει ο αέρας.

 

Υπενθυμίζουμε, επίσης, ότι:

 

• Λόγω της απίστευτης αδράνειας της κυβέρνησης, δεν καλύψαμε το στόχο του 10% που μας έθεσε η Ε.Ε. για τις μεταφορές μέχρι το 2020, σήμερα είμαστε στο 8% και αυτό μετά την υποχρεωτική πρόσμιξη βιοκαυσίμων στα καύσιμα με διάταγμα του Υπουργού Ενέργειας, απόφαση η οποία έχει αυξήσει τις τιμές κατά 10 με 13 σεντ το λίτρο.
• Πολλοί πρατηριούχοι έχουν επικοινωνήσει μαζί μας και μας έχουν ενημερώσει ότι μόλις φτάσει φορτίο που αγοράσθηκε με πιο ψηλές τιμές, οι εταιρείες άμεσα τους ενημερώνουν ότι πρέπει να αυξήσουν τις τιμές πώλησης, ανεξάρτητα με τα απόθεματα. Να υπενθυμίσω ότι η κυβέρνηση επιμένει ότι αυτό που φωνάζουμε εδώ και χρόνια για το φαινόμενο του φτερού και της ρουκέτας, δεν ισχύει στην Κύπρο.
• Σύμφωνα με έρευνα μας για τις τιμές διυλιστηρίου και τις τιμές χονδρικής για την περίοδο 26/2-28/5/22 και υπολογίζοντας την μείωση του φόρου κατανάλωσης, για ολόκληρο τον Απρίλη 2022, ενώ οι τιμές διυλισμένου πετρελαίου κίνησης έμειναν σταθερά χαμηλές, εταιρείες είχαν αυξήσει σημαντικά το περιθώριο κέρδους.

 

Ως κόμμα δεν θα κουραστούμε ποτέ να φωνάζουμε ότι υπάρχουν λύσεις, τις οποίες συνεχώς προτείνουμε, αλλά η Κυβέρνηση δεν έχει την πολιτική βούληση να προστατεύσει τους πολίτες από την αισχροκέρδεια και τα υπερκέρδη των εταιρειών.

 

Κυρία Πρόεδρε,

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις έχουν ειλικρινά γονατίσει λόγω των αυξήσεων σε ηλεκτρικό ρεύμα και καύσιμα, οι οποίες οδηγούν σε αυξήσεις σε προϊόντα και υπηρεσίες ενώ κάποιοι συνεχίζουν να αισχροκερδούν. Η  κυβέρνηση έρχεται με το «καλάθι του νοικοκυριού». Πριν 15 μέρες στην Επιτροπή Εμπορίου, ουσιαστικά η αρμόδια Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή μάς είπε ότι δεν ξέρουν τι θα κάνουν και πότε θα το κάνουν. Το θέμα είναι ότι αν θα εφαρμόσουμε την πρακτική της Ελλάδας, θα πρέπει να ξέρουμε ότι υπάρχουν προβλήματα, παράπονα και ενστάσεις από τις ίδιες τις Ενώσεις των Καταναλωτών. Εμείς δεν διαφωνούμε να προχωρήσει αυτή η προσπάθεια. Αυτό που θέλει, όμως, ο κόσμος αυτές τις δύσκολες ώρες που παλεύει για να ζήσει τις οικογένειές του είναι ουσιαστικά μέτρα και όχι υποσχέσεις για ημίμετρα 2 μήνες πριν τις εκλογές.

 

Κυρία Πρόεδρε,

 

Ως Βουλή ακόμα αναμένουμε:

 

• Tην υλοποίηση της γραπτής δέσμευσης της Κυβέρνησης για κατάθεση νομοσχεδίου για συμπερίληψη και των πολύ μικρών επιχειρήσεων στον ορισμό του καταναλωτή για προστασία από τις καταχρηστικές ρήτρες των τραπεζών, από τον Μάρτιο 2021 που ψηφίστηκε η εναρμονιστική νομοθεσία.
• Την άρση της αδικίας της μη συμπερίληψης των ασθενών με πολλαπλή σκλήρυνση και των αιμοκαθαιρόμενων νεφροπαθών με περιτονιακή κάθαρση στην ειδική διατίμηση 08 στους λογαριασμούς κατανάλωσης της ΑΗΚ, η οποία ξεκίνησε από το Δεκέμβρη του 2016 με απόφαση του Υπουργού Εμπορίου. Έξι χρόνια μετά την απόφαση τίποτα δεν έχει γίνει, παρά τις υποσχέσεις που δόθηκαν.
• Τους σχετικούς κανονισμούς για τα Πνευματικά και Συγγενικά Δικαιώματα, ενώ οι εναρμονιστικές νομοθεσίες ψηφίστηκαν από τον Ιούνιο του 2017, την ίδια ώρα που σε όλες τις επιχειρήσεις καθημερινά μπαίνουν διάφοροι, οι οποίοι ζητούν να εισπράξουν τέλη που οι ίδιοι καθορίζουν. Σημειώνω ότι οι κανονισμοί που κατατέθηκαν στη Βουλή δυστυχώς αφορούν μόνο τη λειτουργία της Αρχής Πνευματικής Ιδιοκτησίας, παρόλο που το 2018 το Υπουργείο Εμπορίου είχε αποστείλει στη Νομική Υπηρεσία και  τους κανονισμούς με κριτήρια, οι οποίοι ποτέ δεν έφτασαν στη Βουλή.

 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Η κυβέρνηση ακύρωσε τη δημιουργία του Επιστημονικού Τεχνολογικού Πάρκου στο Πεντάκωμο, ως βασική υποδομή για την προαγωγή της έρευνας, της καινοτομίας και της υψηλής τεχνολογίας στην Κύπρο. Ένα τόσο σημαντικό έργο, το οποίο θα δώσει χιλιάδες θέσεις εργασίας σε άνεργους νέους και ώθηση στην οικονομία.

 

Πολλές φορές κάνουμε αναφορά στο γειτονικό Ισραήλ και στα επιτεύγματα του στο τομέα της έρευνας και της Τεχνολογίας που του αποφέρουν τεράστια ποσά κάθε χρόνο. Απλά να πούμε ότι το Ισραήλ έχει 35 Τεχνολογικά Πάρκα και εμείς ούτε ένα δεν είμαστε ικανοί να κάνουμε. Προσπαθούμε εδώ και 26 χρόνια. Είναι φανερό ότι η Κυβέρνηση κωλυσιεργεί γιατί δε θέλει να γίνει αυτό το έργο.

 

Κυρία Πρόεδρε,

 

Θα μπορούσα να πω ακόμα περισσότερα για:

 

• τα πολύ σοβαρά προβλήματα με τις βιομηχανικές περιοχές όπως η αδυναμία του κράτους να εισπράξει οφειλόμενα ενοίκια αλλά και ζητήματα ασφάλειας,
• την καθυστέρηση στην πιστοποίηση παραδοσιακών προϊόντων,
• την καθυστέρηση στην εξέταση αιτήσεων σχεδίων επιχορήγησης,
• τη μεγάλη καθυστέρηση στην κατάθεση στη Βουλή εναρμονιστικών νομοσχεδίων,
• την αντίθεσή μας στην τεράστια αύξηση στα τέλη άδειας λειτουργίας και κατάταξης τουριστικών καταλυμάτων σε παραδοσιακή οικοδομή.

 

Κυρία Πρόεδρε,

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Βεβιασμένες  και λανθασμένες αποφάσεις  με κόστος δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από την τσέπη του φορολογούμενου για να προσπαθήσουμε την υστάτη να καλύψουμε στόχους, πιθανά πρόστιμα από την Ε.Ε. δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ τα οποία θα πληρώσει ο πολίτης και συνεχιζόμενος εμπαιγμός της Βουλής εδώ και αρκετό καιρό για αρκετά θέματα.

 

Καμία βούληση από μέρους της κυβέρνησης για προστασία των πολιτών από την ακρίβεια και την αισχροκέρδεια.

 

Δυστυχώς την ανικανότητα, την προχειρότητα και την ανευθυνότητα των κυβερνώντων, πληρώνουν οι πολίτες και ο τόπος.

 

 

Σας ευχαριστώ.