Ο ψευδοφιλελευθερισμός του ΔΗΣΥ
Γιώργος Βασιλείου
Κοινοβουλευτικός Συνεργάτης ΑΚΕΛ
Συχνά γίνεται λόγος για το ζήτημα του διαχωρισμού Κράτους – Εκκλησίας, ως μιας θεμελιώδους αρχής που διέπει τα σύγχρονα κράτη. Εντούτοις, είναι γνωστό ότι η Εκκλησία της Κύπρου διαχρονικά –και με το σημερινό Προκαθήμενο πολύ πιο έντονα- διεκδικεί ρόλο στα πολιτικά πράγματα, στην παιδεία, στη νομοθέτηση για θέματα ατομικών δικαιωμάτων ακόμα και στη διαχείριση του Κυπριακού. Όπως γνωστό είναι επίσης ότι η ηγεσία της Εκκλησίας, έχοντας τον έλεγχο της αμύθητης εκκλησιαστικής περιουσίας που εκτείνεται από το τραπεζικό κεφάλαιο, τη ξενοδοχειακή βιομηχανία, τα ακίνητα, τα εργοστάσια μέχρι και τα ΜΜΕ, έχει τις δυνατότητες να επιδρά στην δημόσια και την πολιτική ζωή του τόπου.
Ωστόσο, ο Αρχιεπίσκοπος δεν θα είχε τέτοιες υπερεξουσίες αν δεν βρίσκονταν πολιτικοί και πολιτικές δυνάμεις που να είναι πρόθυμες να συνδράμουν ή ανίκανες να διαφοροποιηθούν από τα σχέδια και τις αξιώσεις του. Με άλλα λόγια, αν δεν είχαμε Προέδρους της Δημοκρατίας που να δέχονται ότι ο διορισμός του εκάστοτε Υπουργού Παιδείας θα πρέπει να τυγχάνει της έγκρισης της Ιεράς Συνόδου, όπως άλλωστε γινόταν πάντα, με μόνη εξαίρεση την προηγούμενη διακυβέρνηση. Αν δεν είχαμε πολιτικά κόμματα που δέχονται να τους υποδεικνύει ο Αρχιεπίσκοπος τι επιλογές θα κάνουν, ακόμα και για τα εσωκομματικά τους. Μέσα στη Βουλή, έχει αποδειχθεί επανειλημμένα σε μια σειρά από ζητήματα ότι, πλην του ΑΚΕΛ, όλα τα κόμματα είναι διατεθειμένα να χορεύουν στο ρυθμό του ντεφιού που βαρά ο Αρχιεπίσκοπος. Ο κατά τα άλλα «ευρωπαϊστής» και «φιλελεύθερος» Δημοκρατικός Συναγερμός συλλαμβάνεται επανειλημμένα να κρατά τα εξαπτέρυγα για τις αξιώσεις του Χρυσόστομου Β’. Μόνο πρόσφατα, είχαμε τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Πρώτον, η έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως για το θέμα του εκκλησιασμού στα νηπιαγωγεία. Η Επίτροπος κατέληξε σε έκθεση μετά από παράπονο που δέχθηκε για την επίσκεψη νηπιαγωγείου για προσκύνημα ιερών λειψάνων. Η αιτιολογημένη έκθεση της Επιτρόπου βρήκε απέναντι της το μένος του Αρχιεπισκόπου ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ απαγόρευσε στην Επίτροπο να ασχοληθεί ξανά με οποιοδήποτε τρόπο με ζητήματα θρησκείας και θρησκευτικών ελευθεριών. Ούτε ο Υπουργός Παιδείας, ούτε η Κυβέρνηση αλλά ούτε και το Κυβερνών κόμμα ένιωσε την ανάγκη να υπερασπιστεί ένα ανεξάρτητο θεσμό ο οποίος βρέθηκε υπό κατηγορία γιατί απλά έκανε την δουλειά του σωστά.
Δεύτερο παράδειγμα της συμπόρευσης του Δημοκρατικού Συναγερμού με τις επιταγές του Αρχιεπισκόπου ήταν η δυνατότητα των μαθητών να μην παρακολουθούν το μάθημα των θρησκευτικών στα σχολεία. Χρειάστηκε η παρέμβαση της ίδιας της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού για να πειστούν οι βουλευτές του ΔΗΣΥ ότι θα γινόμασταν διεθνώς ρεζίλι εάν μέσω κανονισμών που θα ψήφιζε η Βουλή παραβιαζόταν η σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού.
Τρίτο και πιο πρόσφατο παράδειγμα ήταν η νομοθεσία που διέπει τη διενέργεια εράνων. Η κυβέρνηση με τροπολογία που είχε καταθέσει προσπάθησε να αποποιηθεί την ευθύνη για την διενέργεια εράνων στο προαύλιο των εκκλησιών κατά τη διάρκεια κηδειών, αφήνοντας με αυτό τον τρόπο τους ιερείς και τις Εκκλησιαστικές Επιτροπές να αποφασίζουν. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΑΚΕΛ κατάθεσε τροπολογία μέσω της οποίας υποχρεώνονταν οι εκκλησιαστικές επιτροπές να δέχονται και να σέβονται την απόφαση των οικείων του αποθανόντος σχετικά με το ίδρυμα ή την κοινωνική οργάνωση η οποία θα διενεργούσε έρανο και θα λάμβανε χρήματα εις μνήμη του νεκρού. Είναι γνωστό ότι αυτές οι οργανώσεις και τα ιδρύματα προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες σε άτομα με αναπηρία, σε καρκινοπαθείς κ.ο.κ., και για αυτό οι οικογένειες των νεκρών επιλέγουν με αυτό τον τρόπο να στηρίξουν το έργο τους. Άλλες φορές, συλλέγονται χρήματα για τη στήριξη των ίδιων των οικογενειών που αφήνει πίσω του ο εκλιπών. Εντούτοις, ο ΔΗΣΥ –μαζί βέβαια με το ΔΗΚΟ- καταψήφισαν την τροπολογία αφήνοντας την ευχέρεια στις εκκλησιαστικές επιτροπές να αποφασίζουν εάν θα επιτρέψουν την διενέργεια εράνων στις κηδείες. Το αποτέλεσμα είναι, μερικούς μήνες μετά την ψήφιση της νέας νομοθεσίας να υπάρχουν σωρηδόν καταγγελίες ότι εκκλησιαστικές επιτροπές απαγόρευσαν σε εθελοντικές οργανώσεις να διενεργήσουν εράνους σε κηδείες παρά την θέληση των οικείων των οικογενειών. Είχαμε μάλιστα κρούσματα όπου ιερείς ζητούσαν ποσοστό επί των εισπράξεων για την ενίσχυση του ταμείου των εκκλησιαστικών επιτροπών.
Υπάρχουν και άλλα παραδείγματα όπου ο ΔΗΣΥ κρίθηκε ή θα κριθεί για την επιλογή του να λειτουργεί ως ο πρεσβευτής του Αρχιεπισκόπου και των αξιώσεων του μέσα στη βουλή, όπως η Πρόταση Νόμου για τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας για τις αμβλώσεις η οποία εκκρεμεί. Σε κάθε περίπτωση έχει αποδειχθεί και σε αυτό το καίριο θέμα της εποχής μας, στον ρόλο της εκκλησίας στο κράτος και στην παιδεία, ότι ο ΔΗΣΥ ήταν και θα μείνει ένα κόμμα ψευδοφιλελεύθερο, βαθύτατα συντηρητικό και οπισθοδρομικό.
