Ομιλία Γενικού Γραμματέα ΚΕ ΑΚΕΛ Στέφανου Στεφάνου στην εκδήλωση μνήμης και τιμής των ηρωομαρτύρων της ελληνοτουρκικής φιλίας Ντερβίς Αλί Καβάζογλου και Κώστα Μισιαούλη

 

Ακόμα μια χρονιά είμαστε εδώ για να τιμήσουμε τη μνήμη των δύο ηρωομαρτύρων της Κύπρου μας και των αγώνων του Κόμματός μας: του Ντερβίς Αλή Καβάζογλου και του Κώστα Μισιαούλη.

Τιμή στη μνήμη των Καβάζογλου και Μισιαούλη σημαίνει δέσμευση και δράση για ό,τι πίστευαν και αγωνίζονταν οι δύο σύντροφοί μας:

Πίστευαν και αγωνίζονταν για μια Κύπρο ελεύθερη στην οποία κυρίαρχα να αποφασίζει ο λαός μας, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, για το μέλλον του.

Πίστευαν και αγωνίζονταν για μια Κύπρο που να ανήκει στον λαό της και όχι για μια ελληνική ή για μια τουρκική Κύπρο.

Πίστευαν και αγωνίζονταν για ένα δικοινοτικό κράτος το οποίο θα συνδιαχειρίζονται οι δύο πολιτικά ίσες κοινότητες της Κύπρου.

Οι δύο σύντροφοί μας δραστήρια συμμετείχαν στην προσπάθεια και τις κινητοποιήσεις του Κόμματός μας για να αντιμετωπιστούν οι έσωθεν και έξωθεν συνωμοσίες σε βάρος της Κύπρου.

Μέσα από τις γραμμές του Κόμματός μας αγωνίζονταν για να αντιμετωπιστεί η εθνικιστική, μισαλλόδοξη και εγκληματική δράση της ακροδεξιάς και στις δύο κοινότητες. Η ακροδεξιά υπέσκαπτε και πολεμούσε το ανεξάρτητο, δικοινοτικό κράτος. Η πολιτική της έβρισκε χώρο και τροφοδοτούνταν από το γεγονός ότι οι ηγετικές ελίτ και στις δύο κοινότητες -οι οποίες μερικά χρόνια νωρίτερα είχαν υπογράψει τις συμφωνίες που απέδωσαν το δικοινοτικό κράτος- έμειναν προσκολλημένες στις πολιτικές της ένωσης οι μεν και της διχοτόμησης οι δε.

Στο όραμα της ελεύθερης κοινής πατρίδας έδωσαν τη ζωή τους οι Καβάζογλου και Μισιαούλης.

Στο όραμα αυτής της πατρίδας δίνει όλες του τις δυνάμεις το ΑΚΕΛ. Αγωνίζεται για μια Κύπρο ελεύθερη, ανεξάρτητη, ειρηνική, δημοκρατική, κοινή πατρίδα Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμένιων και Λατίνων.

Όλα όσα αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν οι δύο ήρωές μας εξακολουθούν και σήμερα, πενήντα οκτώ ολόκληρα χρόνια μετά τη δολοφονία τους, να είναι επίκαιρα.

Το όραμα της κοινής πατρίδας έχει ως προαπαιτούμενο τη λύση του Κυπριακού. Και την ίδια ώρα επιβάλλει την άρνηση να συμβιβαστούμε με το διχοτομικό στάτους κβο. Την άρνηση να αποδεχθούμε την ψευδαίσθηση της σιγουριάς που τροφοδοτεί η προσωρινότητα.

Το ΑΚΕΛ ποτέ δεν συμβιβάστηκε με την ιδέα ότι υπάρχουν πολλές επιλογές ενώπιον μας. Είτε λύση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα είτε διχοτόμηση. Αυτό είναι το πραγματικό διακύβευμα. Αυτό ήταν πάντα το διακύβευμα μετά το 1974.

Το ΑΚΕΛ ποτέ δεν συμβιβάστηκε με τη λογική να περιμένουμε κάποια αόριστη χρονική συγκυρία η οποία θα δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες για τη λύση. Οι εξελίξεις έχουν αποδείξει ότι το πέρασμα του χρόνου παγιώνει τα κατοχικά δεδομένα και η διχοτόμηση πλησιάζει ολοένα και περισσότερο.

Κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου γι’ αυτό το γεγονός. Η διχοτόμηση μάς απειλεί. Η υπόθεση της λύσης αφορά το μέλλον όλων μας και δεν προσφέρεται για μικροπαραταξιακά συμφέροντα ή εκλογικές σκοπιμότητες. Οι εκλογές άλλωστε έχουν τελειώσει και τα προβλήματα απαιτούν λύσεις. Κι αυτά δεν επιλύονται με ρητορικά σχήματα και λεκτικές ακροβασίες, αλλά με συγκεκριμένες πολιτικές που αξιολογούνται και κρίνονται από τα αποτελέσματά τους.

Πόσω δε μάλλον στο Κυπριακό το οποίο σήμερα βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση. Βρισκόμαστε ενώπιον το μακροβιότερου αδιεξόδου που υπήρξε ποτέ. Η ελληνοκυπριακή πλευρά θεωρείται συνυπεύθυνη από τα Ηνωμένα Έθνη για το παρατεταμένο αδιέξοδο. Η Τουρκία εκμεταλλεύεται την όλη κατάσταση και δημιουργεί νέα κατοχικά δεδομένα επί του εδάφους χωρίς κανένα ουσιαστικό πολιτικό κόστος.

Είναι αδήριτη και επιτακτική ανάγκη η ανάληψη δράσης για να διαρρηχθεί το αδιέξοδο. Είναι απαραίτητο να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις από το σημείο που διακόπηκαν στη βάση του πλαισίου Γκουτέρες διαφυλάσσοντας όλες τις συγκλίσεις οι οποίες είναι εξαιρετικά σημαντικές και πολύτιμες.

Ο Πρόεδρος κ. Χριστοδουλίδης δηλώνει ετοιμότητα να διαμορφώσει θετική ατζέντα προς την Τουρκία για να απελευθερωθούν κίνητρα που θα τη φέρουν στο τραπέζι των συνομιλιών.

Αυτό είναι κάτι για το οποίο το ΑΚΕΛ επέμενε όλα αυτά τα χρόνια, ειδικά μετά το 2017 και την αποτυχία της Διάσκεψης στο Κραν Μοντανά. Αυτή η προσέγγιση στηρίζεται σε ένα βασικό αξίωμα της πολιτικής επιστήμης και εμπειρίας. Λύση στα προβλήματα επιτυγχάνεται, όταν αναζητούνται κοινά συμφέροντα και όταν προκύπτει κατάσταση νίκης για όλους.

Δυστυχώς, η πορεία που ακολουθήθηκε μετά το 2017 ήταν ακριβώς προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ακολουθήθηκε η πολιτική των ευρωπαϊκών κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας η οποία όχι μόνο δεν απέδωσε και χάθηκε πολύτιμος χρόνος, αλλά εμβάθυνε τα προβλήματα και τις δυσκολίες.

Η θετική ατζέντα λοιπόν είναι αναγκαία για να δημιουργήσουμε δυναμική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων. Δεν αρκεί όμως να τη διαφημίζουμε. Πρέπει να της δώσουμε τέτοιο περιεχόμενο που να δίνει όντως κίνητρα στην Τουρκία. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θεωρεί ότι τα ευρωτουρκικά ζητήματα μπορούν να αποτελέσουν τη θετική ατζέντα. Εκτιμά ότι μια σειρά από ζητήματα όπως είναι η θεώρηση των τουρκικών διαβατηρίων και η αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης ΕΕ – Τουρκίας αποτελούν ικανό κίνητρο για την Τουρκία να επανέλθει στο διαπραγματευτικό τραπέζι.

Εμείς έχουμε διαφορετική εκτίμηση από αυτή του προέδρου. Κατ’ εμάς τα ευρωτουρκικά δεν μπορούν να δημιουργήσουν δυναμική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων. Οι λόγοι είναι μερικοί:

Πρώτο, τα θέματα που αφορούν στις σχέσεις ΕΕ και Τουρκίας βρίσκονται σε αδιέξοδο και ουσιαστικά είναι όλα παγωμένα.

Δεύτερο, για να ανοίξουν και  –πολύ περισσότερο- να συμφωνηθούν θέματα τέτοιας φύσης χρειάζεται ομοφωνία των κρατών μελών. Λαμβανομένου υπόψη ότι σημαντικός αριθμός κρατών μελών έχουν έντονες απόψεις στα ευρωτουρκικά, με ακρίβεια μπορεί κάποιος να προβλέψει τι θα γίνει αν επιχειρηθεί άνοιγμα ή προώθησή τους. Θα βρεθούμε ενώπιον αντιδράσεων από κράτη μέλη και, αντί να συζητούμε με την Τουρκία, θα αναλώσουμε δυνάμεις και πολύτιμο χρόνο προκειμένου να πείσουμε αναφορικά με τα βήματα που θα εξυπηρετούν τον στόχο της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων.

Τρίτο και πιο σημαντικό, η Τουρκία δεν εντάσσει ούτε και διασυνδέει το Κυπριακό με τα ευρωτουρκικά, αλλά με τις εξελίξεις και τον ρόλο της στην Ανατολική Μεσόγειο. Κεντρικό θέμα γι’ αυτήν είναι οι εξελίξεις στο πεδίο της ενέργειας.

Οι ενεργειακές διεργασίες στην περιοχή μας και το κυπριακό φυσικό αέριο είναι το πεδίο που μπορεί να αποδώσει ισχυρά κίνητρα για την Τουρκία να εμπλακεί σε διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό. Έχουμε την πεποίθηση ότι σ’ αυτό το πεδίο θα πρέπει να σταθούμε για να δημιουργήσουμε θετική ατζέντα.

Στην πρόσφατη συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου επανακαταθέσαμε την πρόταση που είχαμε υποβάλει στον τέως Πρόεδρο, τον Δεκέμβριο του 2020, για τη μετατροπή του θέματος της ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο σε θετική ατζέντα. Η πρόταση περιλαμβάνει ζητήματα που είναι στις προτεραιότητες της Τουρκίας και την απασχολούν. Η πρόταση στηρίζεται στη λογική ότι η Τουρκία μπορεί να επωφεληθεί από μια σειρά εξελίξεων και αποφάσεων στα ενεργειακά ζητήματα μετά από τη λύση του Κυπριακού. Κίνητρα και όφελος προβλέπονται και για την τουρκοκυπριακή κοινότητα η οποία μπορεί να επωφεληθεί μετά την επίτευξη στρατηγικής συμφωνίας στο Κυπριακό στη βάση του πλαισίου Γκουτέρες.

Προωθώντας τη συγκεκριμένη πρόταση, η οποία σήμερα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία που προκάλεσε μεγάλη ενεργειακή κρίση καθίσταται ακόμα πιο επίκαιρη, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν η Τουρκία θα ανταποκριθεί. Αν όμως δεν την προωθήσουμε, δεν θα μάθουμε ποτέ. Αντίθετα, αν την προωθήσουμε, θα μάθουμε σύντομα τις προθέσεις της Τουρκίας η οποία θα τεθεί ενώπιον της ανάγκης να πάρει αποφάσεις.

Συντρόφισσες, Σύντροφοι

Αγαπητοί φίλοι και φίλες,

Το ΑΚΕΛ ήταν, είναι και παραμένει πάντα έτοιμο ν’ αφιερώσει όλες του τις δυνάμεις για τη λύση του Κυπριακού.

Είμαστε και παραμένουμε πάντα έτοιμοι να συμβάλουμε δημιουργικά στην προσπάθεια αυτή, αρκεί να είναι μια προσπάθεια ειλικρινής και συνεπής που να δημιουργεί προοπτική.

Το ΑΚΕΛ θα συνεχίσει να αγωνίζεται για τη λύση.

Θα συνεχίσει να διαμορφώνει συνειδήσεις υπέρ της λύσης.

Θα συνεχίσει να αναπτύσσει την πολιτική της επαναπροσέγγισης με τους συμπατριώτες μας Τουρκοκύπριους, γιατί η κοινή προσπάθεια και ο κοινός αγώνας ενισχύει την προοπτική της λύσης.

Το λέμε και το πιστεύουμε: η Κύπρος θα σωθεί μόνο αν καταφέρει να λυτρωθεί από την τουρκική κατοχή και τα διχοτομικά συρματοπλέγματα. Μόνο αν επανενωθούν ο τόπος και ο λαός μας. Μόνο αν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι χτίσουν μαζί στο κοινό τους σπίτι το κοινό τους μέλλον.

Για να γίνει πράξη τ’ όραμα αυτό όλοι εμείς που αγαπούμε την ειρήνη επιμένουμε, ενωνόμαστε, προχωρούμε. Με τις ηρωικές μορφές του Καβάζογλου και του Μισιαούλη επικεφαλής, συνεχίζουμε την αγωνιστική μας πορεία με τη φωνή μας ν’ απλώνεται παντού:

Κύπρος! Μια πατρίδα! Ένας λαός!

Ο λαός μας θα νικήσει!

Ζήτω η Κύπρος μας!

Yasasin Kibris!