Ομιλία Γενικού Γραμματέα της Κ.Ε. ΑΚΕΛ Στέφανου Στεφάνου στην εκδήλωση καταδίκης του ψευδοκράτους
Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2022 και ώρα 19:00 Οδόφραγμα ΟΡΦΕΑ
Η εκδήλωση καταδίκης της ανακήρυξης του ψευδοκράτους που κάθε χρόνο πραγματοποιούμε, αποτελεί έκφραση της αποφασιστικότητάς μας να μην αποδεχθούμε ποτέ τα διχοτομικά δεδομένα που προκάλεσε το δίδυμο έγκλημα του προδοτικού πραξικοπήματος και της βάρβαρης τουρκικής εισβολής το μαύρο καλοκαίρι του 1974.
Αποτελεί έκφραση της αποφασιστικότητάς μας να αντιμετωπίσουμε την απαισιοδοξία και τη μοιρολατρία για τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού που τροφοδοτείται από το μακρόχρονο αδιέξοδο, την απραξία της κυβέρνησης Αναστασιάδη – Αβέρωφ – Χριστοδουλίδη και τη δημόσια ρητορική διάφορων κύκλων.
Μα πάνω απ’ όλα η εκδήλωση καταδίκης του ψευδοκράτους αποτελεί έκφραση της αποφασιστικότητάς μας να συνεχίσουμε να προσπαθούμε, να συνεχίσουμε να κινητοποιούμαστε και να αγωνιζόμαστε για την επίτευξη λύσης η οποία θα απελευθερώνει και θα επανενώνει τον τόπο και τον λαό. Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους.
Θα εθελοτυφλούσαμε αν παραγνωρίζαμε τις δυσκολίες και τις αντιξοότητες που καλούμαστε σήμερα να ανατρέψουμε για να μπορέσουμε να μετατρέψουμε την ελπίδα σε ρεαλιστική προοπτική. Ποιες είναι όμως αυτές οι δυσκολίες και πώς έχουμε οδηγηθεί σε αυτές;
Μετά από μια κοπιώδη και ειλικρινή προσπάθεια για να επανέλθει το Κυπριακό στις ράγες της λύσης, οι τότε ηγέτες των δύο κοινοτήτων Χριστόφιας και Ταλάτ κατάφεραν να συμφωνήσουν σε μια σειρά από σημαντικές συγκλίσεις. Παρότι κατά τον ουσιώδη χρόνο αυτές είχαν δαιμονοποιηθεί, σήμερα οι μόνοι που αμφισβητούν την αξία τους είναι αυτοί που συγχύζουν ακόμα και τον πιο δίκαιο και έντιμο συμβιβασμό με την κατά τους ίδιους απαράδεκτη υποχώρηση. Αυτοί δηλαδή που αντιλαμβάνονται τη διαπραγμάτευση ως πλήρη επικράτηση των δικών τους εκτός τόπου και χρόνου μαξιμαλιστικών θέσεων. Αυτοί που δεν αντιλαμβάνονται τη διαφορά μεταξύ ευκταίου και εφικτού. Αυτοί που τίποτα δεν έχουν διδαχθεί από την ιστορία του τόπου μας και ειδικά ότι η επιμονή στο ευκταίο προκαλεί προβλήματα και φέρνει ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα. Οι συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ αποτέλεσαν ουσιαστικά τον θεμέλιο λίθο των διαπραγματεύσεων Αναστασιάδη – Ακιντζί από το 2014 με κορύφωση στο Κραν Μοντανά το 2017, το οποίο δυστυχώς κατέληξε σε ναυάγιο.
Η αποενοχοποίηση της Τουρκίας για την άδοξη κατάληξη της Διάσκεψης για την Κύπρο, όπως καταγράφηκε στην Έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ του Σεπτέμβρη του 2017, είναι ίσως η χειρότερη κληρονομιά που μας άφησε η αποτυχία του Κραν Μοντανά. Το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά δεν ήταν απλά μια ακόμη αστοχία. Ήταν μια αποτυχία την οποία η Τουρκία μετέτρεψε σε άλλοθι που επικαλείται συστηματικά για τις έκνομες προκλήσεις που προβαίνει στην κυπριακή ΑΟΖ και στην Αμμόχωστο. Είναι πάνω σ’ αυτή την αποτυχία που πατά η κατοχική δύναμη για να επιδιώκει την ανοχή της διεθνούς κοινότητας απέναντι στα διχοτομικά τετελεσμένα τα οποία απεργάζεται στο νησί μας.
Αν κάτι μας διδάσκει η πολύχρονη ιστορία του Κυπριακού προβλήματος είναι ότι τα χειρότερα τετελεσμένα επί του εδάφους προκύπτουν στην απουσία διαπραγματευτικής διαδικασίας όταν μάλιστα αυτή συνοδεύεται από αποενοχοποίηση της Τουρκίας. Η ιστορία του Κυπριακού βρίθει από παραδείγματα τετελεσμένων που δημιουργήθηκαν σε τέτοιες περιόδους. Το ψευδοκράτος ανακηρύχθηκε το 1983 μετά την απόρριψη των δεικτών Κουεγιάρ. Η επίσημη στροφή της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας από την ομοσπονδία στη συνομοσπονδία το 1997, σημειώθηκε έπειτα από το αδιέξοδο στο Μοντρέ το 1997. Σ’ αυτό βέβαια συνέδραμε η γνωστή ασύστολη προεκλογική δημαγωγία της τότε κυβέρνησης με την πυραυλολογία και την ηφαιστειολογία. Σοβαρές αρνητικές παρενέργειες είχαμε και το 2004 μετά τα δημοψηφίσματα. Ήταν τότε που διάφοροι κύκλοι διεθνώς προσπάθησαν πολύ έντονα να προωθήσουν το απευθείας εμπόριο με τα κατεχόμενα.
Όφειλαν, συνεπώς, οι κυβερνώντες να γνωρίζουν ότι μια νέα αποτυχία και δη σε μια κυπριακής ιδιοκτησίας διαδικασία που μας είχε φέρει τόσο κοντά στη συνολική λύση επί του συμφωνημένου πλαισίου, θα προκαλούσε χιονοστιβάδα αρνητικών εξελίξεων. Όφειλαν να αντλήσουν από την ιστορία του Κυπριακού τα αντίστοιχα διδάγματα. Αντ’ αυτού, όχι μόνο διαχειρίστηκαν το Κραν Μοντανά κατά τρόπο αποδεδειγμένα πλέον καταστροφικό, αλλά παρέμειναν προσηλωμένοι σε πολιτικές αδιέξοδες, με λανθασμένη κρίση και εμμονές παρελκυστικές, που καθημερινά επιβεβαιώνουν την ανεπάρκεια της κρίσης και το ζημιογόνο του προσανατολισμού τους.
Με τους κακούς χειρισμούς των Αναστασιάδη-Χριστοδουλίδη και την ένοχη συγκάλυψη του Αβέρωφ Νεοφύτου, τα τσουνάμια έχουν ήδη καλύψει απειλητικά τις αμμουδιές της Αμμοχώστου. Η Τουρκία, σε συνθήκες διεθνούς απαξίωσης της ελληνοκυπριακής πλευράς που προκλήθηκε από τη λανθασμένη πολιτική της κυβέρνησης Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ, εκμεταλλεύεται τη στασιμότητα επιδιώκοντας συστηματικά την αλλαγή του στάτους κβο επί του εδάφους. Προχωρεί διαρκώς σε νέες προκλητικές ενέργειες ενάντια στην κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ. Προχωρεί στη δημιουργία νέων αρνητικών τετελεσμένων κατά παραβίαση του Δικαίου της Θάλασσας. Στρατιωτικοποιεί επικίνδυνα τα κατεχόμενα και προχωρεί σε νέες φάσεις εποικισμού. Επιπρόσθετα έχει ήδη προχωρήσει σε άνοιγμα μέρους της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων και απειλεί να παραχαράξει την ιστορία του τόπου επιχειρώντας να μετατρέψει την Αμμόχωστο σε πολιτιστική πρωτεύουσα των τουρκόφωνων πληθυσμών. Με συνεργό και πρωτεργάτη τον κατοχικό ηγέτη Ερσίν Τατάρ, για πρώτη φορά μετά την απομάκρυνση του Ραούφ Ντενκτάς, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τοποθετήσεις και ντε φάκτο ενέργειες για προώθηση της θέσης για κυριαρχική ισότητα και για λύση δύο κρατών.
Τι από όλα αυτά δεν μπορούσε άραγε να προβλεφθεί; Και ποιες ενέργειες θα μπορούσαν να αναληφθούν αλλά ποτέ δεν αναλήφθηκαν οι οποίες θα μπορούσαν να αποτρέψουν, αν μη τι άλλο, την εδραίωση νέων διχοτομικών τετελεσμένων και να διατηρήσουν ζωντανή τη φλόγα της ελπίδας για λύση;
Το ΑΚΕΛ προειδοποιούσε, σε ώτα μη ακουόντων όπως πλέον έχει αποδειχθεί, ότι η καταρρακωμένη αξιοπιστία της πλευράς μας δεν πρόκειται να ανακτηθεί μέσα από ρητορικές διακηρύξεις περί προσήλωσης στη συμφωνημένη βάση λύσης. Προειδοποιούσαμε ότι οι λεγόμενες νέες ιδέες του Ν. Αναστασιάδη είναι επί της ουσίας λανθασμένες. Προειδοποιούσαμε ότι ακυρώνουν βασικές συγκλίσεις που κατά τα άλλα το τρίδυμο Αναστασιάδη – Αβέρωφ – Χριστοδουλίδη έλεγε πως τάχα θέλει να διαφυλάξει. Προειδοποιούσαμε πως οι ερωτοτροπίες του Προέδρου με τη λύση δύο κρατών θα ήταν το τέλειο άλλοθι που έψαχνε η Άγκυρα για να προχωρήσει στους άνομους σχεδιασμούς της.
Δεν επιχαίρουμε για τη δικαίωση των προειδοποιήσεών μας για τις συνέπειες της πολιτικής των Αναστασιάδη-Χριστοδουλίδη- Αβέρωφ. Για εμάς τα τσουνάμια δεν ήταν σχήμα λόγου αλλά μια ολέθρια πραγματικότητα που θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε να ανατρέψουμε. Ποτέ δεν πρόκειται να αποενοχοποιήσουμε την Τουρκία. Ποτέ δεν θα την απαλλάξουμε από τις ασήκωτες ευθύνες της ως ξένου εισβολέα, ως κατοχικής δύναμης, ως αυτουργού για την παράνομη δημιουργία μιας παράνομης οντότητας στη μισή μας πατρίδα. Ποτέ δεν θα σταματήσουμε να τη δακτυλοδείχνουμε ως υπαίτια για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων.
Την ίδια ώρα όμως δεν θα στοιχηθούμε δίπλα από εκείνους που δήλωσαν έτοιμοι να χαρίσουν ΑΟΖ. Δεν θα πάψουμε να υπενθυμίζουμε πως όταν απειλήθηκε η Αμμόχωστος ο Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Αβέρωφ Νεοφύτου δεν θορυβήθηκαν και αναφέρθηκαν σε πυροτεχνήματα. Θα συνεχίσουμε να υπενθυμίζουμε ότι την ώρα των μεγάλων αποφάσεων και της ανάγκης για προσήλωση στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων οι κυβερνώντες προσηλώνονταν στα χρυσά διαβατήρια και του πύργους στη Λεμεσό. Θα υπογραμμίζουμε ότι οι κυβερνώντες αντί να παρακολουθούν στενά τις νέες διχοτομικές ενέργειες της Τουρκίας ως όφειλαν, προωθούσαν και συγκάλυπταν παρακολουθήσεις από μαύρα βαν, πόσων και ποιων κανείς δεν γνωρίζει αφού δεν δίνουν κανένα στοιχείο.
Αυτοί των οποίων οι πολιτικές διευκόλυναν την Τουρκία και τον Τατάρ να εδραιώνουν μέρα τη μέρα την οριστική διχοτόμηση δεν είναι κατάλληλοι και δεν μπορούν να αλλάξουν την πορεία των πραγμάτων. Το Κυπριακό βρίσκεται ίσως στην πιο κρίσιμη στιγμή της ιστορίας του. Σε μια καμπή της πορείας του, η κατεύθυνση της οποίας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ανάληψη πολιτικών και πρωτοβουλιών που να δημιουργούν προοπτική. Είναι σαφές ότι οφείλουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε ώστε να αφαιρέσουμε τα προσχήματα και τις αιτιάσεις που επικαλείται η Τουρκία για να σπρώξει τα πράγματα προς την οριστική διχοτόμηση. Καλούμαστε να γεμίσουμε το κενό που επικαλούνται τρίτοι καταθέτοντας προτάσεις που σε τελευταία ανάλυση υποσκάπτουν τους αμοιβαίους συμβιβασμούς που διαχρονικά έχουμε πετύχει.
Για να ανακτήσουμε την αξιοπιστία μας έναντι στη διεθνή κοινότητα, απέναντι στο ΓΓ του ΟΗΕ αλλά και στους Τουρκοκύπριους οφείλουμε να επιστρέψουμε στον δρόμο που εγκαταλείφθηκε μετά το Κραν Μοντανά. Να αφουγκραστούμε επιτέλους τη σημασία όσων για καιρό επαναλάμβανε στις Εκθέσεις του ο κ. Γκουτέρες. Καλούμαστε να επαναβεβαιώσουμε εμπράκτως την προσήλωσή μας στις συγκλίσεις, να επιδιώξουμε όπως καταστεί στρατηγική συναντίληψη το Πλαίσιο Γκουτέρες χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις. Καλούμαστε να αξιοποιήσουμε το άτυπο έγγραφο για τον μηχανισμό εφαρμογής της λύσης που είχε στο επίκεντρο τον τερματισμό της Συνθήκης Εγγύησης και κάθε μονομερούς επεμβατικού δικαιώματος καθώς και την ταχεία αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων.
Για να πετύχουμε αυτό το στόχο θα πρέπει να δώσουμε καλώς νοούμενα κίνητρα που ποτέ να μην ξεπερνούν τις κόκκινες γραμμές μας, τόσο στους Τουρκοκύπριους όσο και στην Τουρκία, με εφαρμογή μετά τη λύση του Κυπριακού, όπως προνοεί με εντελώς συγκεκριμένο τρόπο η πρόταση του ΑΚΕΛ. Μια πρόταση που περιλαμβάνει την αξιοποίηση του παράγοντα της ενέργειας και του φυσικού αερίου ως κινήτρου για λύση. Αυτού δηλαδή που όψιμα παρουσιάζει ο κ. Αβέρωφ Νεοφύτου ως τάχα δική του πρόταση. Πρωτίστως βέβαια, αυτή τη φορά δεν πρέπει να αφήσουμε καμιά σκιά αναφορικά με τη μορφή της λύσης δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας που επιδιώκουμε και τη σημασία που αποδίδουμε στον ουσιαστικό σεβασμό της πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων συμπατριωτών μας.
Δεν τελείωσε λοιπόν το Κυπριακό παρά το γεγονός ότι οι ολέθριοι χειρισμοί της κυβέρνησης Αναστασιάδη – Χριστοδουλίδη – Αβέρωφ επιτρέπουν στην Τουρκία να εκμεταλλεύεται την άγονη παρέλευση του χρόνου και να προωθεί τη διχοτόμηση χωρίς κανένα ουσιαστικό κόστος. Ο χρόνος δουλεύει εναντίον μας διαβρώνοντας βασικές διαπραγματευτικές μας θέσεις επί του εδάφους, όπως στο περιουσιακό, το εδαφικό και το θέμα των εποίκων. Δεν πρόκειται να τελειώσει όμως, παρά μόνο όταν μπει η υπογραφή της λύσης για την οποία παλεύουμε. Μέχρι τότε, θα συνεχίσουμε να δίνουμε κάθε ικμάδα της δύναμής μας για να αντιμετωπίσουμε τους ταγούς της μη λύσης και στη δική μας κοινότητα. Θα συνεχίσουμε να παλεύουμε για να επανέλθουμε στον μονόδρομο της διαπραγμάτευσης επί της συμφωνημένης βάσης λύσης. Θα συνεχίσουμε τον αγώνα μέχρι την τελική δικαίωση των θυσιών του λαού μας, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Θα συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε τις σχέσεις και τη συνεργασία μας με τις προοδευτικές δυνάμεις των Τουρκοκυπρίων και να προωθούμε την επαναπροσέγγιση με στόχο τον κοινό αγώνα για την επίτευξη λύσης.
Το διακύβευμα των επερχόμενων προεδρικών εκλογών όσον αφορά το Κυπριακό είναι ένα: θα συνεχίσουμε με τις ίδιες πολιτικές που μας οδήγησαν στα σημερινά ασφυκτικά αδιέξοδα ή θα αλλάξουμε ρότα ακολουθώντας εκείνες τις πολιτικές που δείχνουν τον δρόμο προς τη λύση; Οι δύο Συναγερμικοί υποψήφιοι, Αβέρωφ Νεοφύτου και Νίκος Χριστοδουλίδης, δεν μπορούν και, όπως άλλωστε δηλώνουν, δεν θέλουν να αλλάξουν τις πολιτικές Αναστασιάδη. Από την άλλη ο ανεξάρτητος υποψήφιος Ανδρέας Μαυρογιάννης έχει θέσεις ξεκάθαρες, προτάσεις που υιοθετούν το Πλαίσιο του ΓΓ του ΟΗΕ και τον μηχανισμό που καταργεί τη Συνθήκη Εγγύησης και τα όποια μονομερή επεμβατικά δικαιώματα και διασφαλίζει την ταχεία αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων. Ο Αντρέας Μαυρογιάννης σέβεται τις συγκλίσεις, πιστεύει σε αυτές και είναι έτοιμος να συνεχίσει στην πράξη και όχι στα λόγια από εκεί που μείναμε. Χωρίς πειραματισμούς, χωρίς παλινδρομήσεις αλλά με επιμονή, συνέπεια και αξιοπιστία.
Φίλες και φίλοι,
Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,
Σήμερα, για να κλείσω όπως άρχισα την ομιλία μου, δεν βρισκόμαστε εδώ για να τελέσουμε το μνημόσυνο της μισής μας πατρίδας. Η σημερινή μας εκδήλωση, με αφορμή την παράνομη ανακήρυξη του ψευδοκράτους, συνιστά ανανέωση της δέσμευσής μας ότι θα συνεχίσουμε να παλεύουμε για την απελευθέρωση και την επανένωση. Εμείς την πατρίδα μας δεν θα την χαρίσουμε σε κανένα. Εμείς τον λαό μας δεν θα τον προδώσουμε ποτέ. Και θα κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να ονειροπολήσουμε ξανά, όπως λέει ο Θοδόσης Πιερίδης, στα τείχη της αγαπημένης μας Αμμοχώστου. Για να περπατήσουμε ξανά ελεύθερα στο φρούριο της Κερύνειας. Για να ανταμώσουμε ξανά με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας σε μια ελεύθερη, κοινή πατρίδα στην οποία μαζί να αποφασίζουμε και να εργαζόμαστε για το ειρηνικό, ασφαλές και ευτυχισμένο μέλλον της.
Το χρωστούμε αυτό στα παιδιά και τα εγγόνια μας στα οποία δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να τους φορτώσουμε το επικίνδυνο άχθος της κατοχής και της διχοτόμησης.
Το χρωστούμε αυτό στην αγωνιστική ιστορία μας και στην πατριωτική δράση μας!