Δηλώσεις Αντρέα Φακοντή, Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας
Α) Οι επιπτώσεις της πανδημίας είναι πλέον ορατές – Πρωταθλήτρια στη μείωση των μισθών η Κύπρος
Οι επιπτώσεις της πανδημίας στους μισθωτούς, τους αυτοτελώς εργαζόμενους και στις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι όλο και πιο ορατές. Και δυστυχώς, όσο πλησιάζουμε στη χειμερινή περίοδο οι συνέπειες της πανδημίας θα είναι ακόμη πιο οδυνηρές για μεγάλη μερίδα των εργαζομένων και σε πολλούς κλάδους της οικονομίας, ιδιαίτερα στον τουρισμό, την επισιτιστική βιομηχανία, τον πολιτισμό και τη ψυχαγωγία.
Σύμφωνα με την έρευνα της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, το δεύτερο τρίμηνο του 2020, περίοδος κατά την οποία εφαρμόστηκαν περιοριστικά μέτρα, το ωριαίο κόστος εργασίας στην Κύπρο μειώθηκε κατά 8,6%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Αντίθετα, η ανεργία υπολογίζεται να φτάσει και να ξεπεράσει το 9%, ενώ το πρόβλημα των ενοικίων παραμένει ουσιαστικά άλυτο και τα νοικοκυριά και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις συνεχίζουν να είναι υπό την απειλή των εκποιήσεων.
Ως ΑΚΕΛ επισημάναμε για ακόμη μια φορά προς την αρμόδια Υπουργό, σειρά προβλημάτων τα οποία θα πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστούν. Ειδικότερα, θα πρέπει να στηριχθούν ουσιαστικά οι εργαζόμενοι στην τουριστική και επισιτιστική βιομηχανία, τους οποίους οι εργοδότες απολύουν κάθε χρόνο κατά τη χειμερινή περίοδο, αντί να τους στέλνουν με αναστολή εργασιών. Τα άτομα αυτά είναι άνεργα εδώ και ένα σχεδόν χρόνο. Τους πρώτους 6 μήνες έλαβαν ανεργιακό επίδομα και στη συνέχεια το ποσό των €360 και ακολούθως των €500 το μήνα. Θα πρέπει τα άτομα αυτά να στηριχθούν μέσα από τα ειδικά σχέδια με επίδομα ύψους 60% του μισθού τους για να μπορέσουν τουλάχιστον να καλύπτουν τις βασικές ανάγκες των οικογενειών τους.
Επίσης, θα πρέπει να στηριχθούν οι συνταξιούχοι, οι οποίοι συνεχίζουν να εργάζονται και μέχρι σήμερα αποκλείονται από τα ειδικά σχέδια. Ταυτόχρονα, το αρμόδιο υπουργείο θα πρέπει να αυξήσει σημαντικά τους ελέγχους για εφαρμογή των σχετικών νομοθεσιών και συλλογικών συμβάσεων, θα πρέπει να προωθήσει και να εφαρμόσει τάχιστα ειδικά σχέδια για στήριξη της εργασίας και πρόσληψη ανέργων.
Τέλος, όσον αφορά στο Σχέδιο Εφάπαξ Χορηγίας, το ΑΚΕΛ, επανειλημμένα, ζήτησε από την κυβέρνηση τη συμπερίληψη των εξής κατηγοριών αυτοτελώς εργαζομένων, οι οποίοι μέχρι σήμερα εξαιρούνται του Σχεδίου:
- των συνταξιούχων αυτοτελώς εργαζομένων που συνεχίζουν να συνεισφέρουν στο ΤΚΑ και των συνταξιούχων ιδιοκτητών επιχειρήσεων,
- των αυτοτελώς εργαζομένων, οι οποίοι στη βάση των διαταγμάτων υπέβαλαν και έλαβαν ειδικό επίδομα ασθενείας και ειδικό επίδομα φροντίδας παιδιών μέχρι 15 χρονών,
- των εκπαιδευτικών που εργοδοτούνται από το Υπουργείο Παιδείας και ταυτόχρονα είναι αυτοεργοδοτούμενοι καταβάλλοντας εισφορές στο ΤΚΑ,
- των αυτοτελώς εργαζομένων και εργοδοτών που έλαβαν ειδικό επίδομα για τουλάχιστον μία εκ των τριών πρώτων περιόδων των ειδικών σχεδίων και όχι μόνο για τη δεύτερη περίοδο.
Σημειώνουμε με ικανοποίηση ότι οι πιέσεις μας έχουν φέρει αποτέλεσμα γι’ αυτό και πρόσφατα το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την κάλυψη των ληπτών ειδικού επιδόματος ασθενείας και ειδικού επιδόματος φροντίδας παιδιών κατά τη δεύτερη περίοδο με εφάπαξ χορηγία.
Καλούμε, λοιπόν, την κυβέρνηση να μελετήσει τις εισηγήσεις του ΑΚΕΛ για περεταίρω στήριξη των ατόμων αυτών, μισθωτών και αυτοτελώς εργαζομένων, με τη βελτίωση των Σχεδίων που έχουν μέχρι σήμερα εξαγγελθεί και τη συνέχιση της στήριξης των επαγγελματικών κλάδων που αποδεδειγμένα έχουν πληγεί από την πανδημία.
Β) Ειδική παροχή στα πρόσωπα που πάσχουν από θαλασσαιμία
Συνεχίστηκε σήμερα η συζήτηση του νομοσχεδίου που αποσκοπεί στην παραχώρηση ειδικού επιδόματος στα πρόσωπα που πάσχουν με θαλασσαιμία, ως αντιστάθμισμα της σύνταξης τους που δεν μπορούν να απολαύσουν στο έπακρον, καθώς το προσδόκιμο ζωής των θαλασσαιμικών είναι σημαντικά χαμηλότερο από αυτό του γενικού πληθυσμού.
Δικαιούχοι της εν λόγω ειδικής παροχής θα είναι άτομα με θαλασσαιμία, από το 50ο έτος της ηλικίας τους μέχρι την κανονική συντάξιμη ηλικία, νοουμένου ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις εισφορών (δηλαδή να έχουν συμπληρώσει 15 ασφαλιστέες μονάδες), όπως ισχύει για την παραχώρηση θεσμοθετημένης σύνταξης από το ΤΚΑ. Η παροχή θα καταβάλλεται κατόπιν αίτησης και σε μηνιαία βάση, ενώ το ύψος της υπολογίζεται με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο υπολογίζεται το ύψος της θεσμοθετημένης σύνταξης.
Παρόλο που το νομοσχέδιο κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, εντούτοις, με βάση τα στοιχεία που κατατέθηκαν, μόνο το 1/3 των θαλασσαιμικών, δηλαδή 250 περίπου άτομα, πληρούν τα κριτήρια και θα δικαιούται να λάβουν το ειδικό επίδομα. Θεωρούμε ότι θα μπορούσε να είχε εξευρεθεί άλλη ρύθμιση για χορήγηση των ειδικών επιδομάτων προς τα άτομα που πάσχουν με θαλασσαιμία, ώστε αφενός να καλυφθούν και να λαμβάνουν όλοι οι θαλασσαιμικοί την ειδική παροχή (ακόμα και τα άτομα που για λόγους υγείας δεν θα έχουν εργαστεί 15 και πλέον χρόνια μέχρι το 50ο έτος της ηλικίας τους), και αφετέρου, η ειδική παροχή να είναι πιο αυξημένη και όχι στο ύψος της κατώτατης σύνταξης, όπως διαφαίνεται ότι θα είναι η ειδική παροχή για πλείστους δικαιούχους.
22/9/2020