Ομιλία Γενικού Γραμματέα Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, Άντρου Κυπριανού, στη Σύνοδο του 22ου Συνεδρίου για τα 90χρονα ΚΚΚ-ΑΚΕΛ

Στην εισηγητική μου ομιλία έκανα αναφορά στη συμπλήρωση των 90χρόνων του ΚΚΚ-ΑΚΕΛ. Σε αυτή τη σεμνή τελετή θα αρκεστώ σε λίγα.

Είναι πολλοί από αυτούς που γέννησε και έθρεψε το ΚΚΚ-ΑΚΕΛ που θα μπορούσαν να μιλήσουν για το νόημα των 90χρόνων του. Είναι όλοι αυτοί που έδωσαν στο ΚΚΚ- ΑΚΕΛ τη ζωή, το αίμα, τη σκέψη και την ορμή να κάνει τα πρώτα του βήματα∙ να προχωρήσει, να γιγαντωθεί και να γίνει αυτό που είναι σήμερα: ένα Κόμμα που στέκει ψηλά στη συνείδηση του λαού∙ ιδιαίτερα των εργαζομένων.

Θα μπορούσα να κάνω μια αδρή ιστορική αναδρομή στους σημαντικότερους σταθμούς αυτής της 90χρονης πορείας. Που δεν είναι όμως ικανή να χωρέσει όλα, όσα εύστοχα συμπύκνωσε στους στίχους του ο Θοδόσης Πιερίδης, γράφοντας για το ΑΚΕΛ. Για τον αξεδίψαστο καημό που εγίνη δύναμη, το σπαραγμό που έγινε απόφαση. Τον πόνο που έγινε οργή και την οργή που έγινε αμάχη. Αυτά ήταν που γέννησαν το Κόμμα των Εργαζομένων. Όμως αντί μια περιδιάβαση στο χρόνο τιμώντας, στη μνήμη αυτών που έφυγαν και στο πρόσωπο όλων εσάς, τα 90χρονα του Κόμματος μας, καλύτερα να μιλήσουμε για το τι έδωσε το Κόμμα μας και τι πήρε μέσα από αυτή την πορεία.

Το ΚΚΚ- ΑΚΕΛ γεννήθηκε την εποχή που “οι ώρες απασχόλησης ήταν γενικά από την ανατολή μέχρι τη δύση του ήλιου.. ακόμα πιο καταπιεστική ήταν η εκδήλωση αυτής της ανισότητας στον τρόπο μεταχείρισης των εργαζομένων, ώστε να υπογραμμίζεται η ανωτερότητα της εργοδοσίας, μπροστά στην οποία κάθε σκέψη αντίστασης ήταν αφύσικη και αδιανόητη», όπως εύστοχα περιέγραφε ο αείμνηστος Ρολάνδος Κατσιαούνης.

Το πρώτο που πρόσφεραν οι πρωτοπόροι κομμουνιστές στον τόπο ήταν ακριβώς αυτό. Το ξύπνημα της συνείδησης. Την πεποίθηση πως το φυσικό ήταν να βαδίζει ο άνθρωπος όρθιος. Αυτό το πέτυχαν με την οικοδόμηση του εργατικού κινήματος. Δεν υπάρχει κατάκτηση για τους εργαζόμενους, είτε αυτή είναι το οκτάωρο, είτε οι κοινωνικές ασφαλίσεις, είτε η περίθαλψη, που να μη φέρει τη σφραγίδα του Λαϊκού Κινήματος. Που να μην ήταν αίτημα που υπερασπίστηκαν μέχρι το τέλος οι χιλιάδες εργάτες και αγρότες τους οποίους καθοδήγησε το Κόμμα της εργατικής τάξης στους αγώνες τους.

Όπως και δεν υπάρχει στιγμή στην 90χρονη ιστορία του ΚΚΚ- ΑΚΕΛ που να υποκλίνεται στα συμφέροντα της αποικιοκρατίας ή της ντόπιας οικονομικής ολιγαρχίας. Είναι χαρακτηριστική η περίοδος της Παλμεροκρατίας. Τότε που οι αποικιοκράτες χτυπούσαν σκληρά το ΚΚΚ, οι παράγοντες της αστικής τάξης χειροκροτούσαν και επικροτούσαν την πάταξη της «ψώρας του κομμουνισμού» όπως έλεγαν. Ταυτόχρονα απολάμβαναν τα αξιώματα, τα προνόμια και τα μετάλλια που τους χάριζαν οι βρετανοί, παραδίδοντας πρόθυμα γη και ύδωρ.

Παρόλα αυτά, η κυρίαρχη ιστορική αφήγηση επιμένει να μην αναγνωρίζει στην Αριστερά, τη συμβολή της στη μαζική αντιαποικιακή πάλη του λαού μας. Ακόμα ένας τρόπος να «τιμωρείται» εσαεί το ΑΚΕΛ για την προφητική θέση που επέλεξε να πάρει στον αντιαποικιακό αγώνα. Να υποδείξει δηλαδή το δρόμο του πολιτικού και όχι του ένοπλου αγώνα και τη σημασία να συμμετέχει σε αυτόν ολόκληρος ο κυπριακός λαός χωρίς αποκλεισμούς. Επίγνωση των δεδομένων, ωριμότητα των κύπριων κομμουνιστών, σταθερότητα, συνέπεια, έντιμη και ειλικρινής στάση. Αυτή ήταν η προσέγγιση που διατήρησε και διατηρεί εδώ και δεκαετίες το Κόμμα μας στην υπόθεση της Κύπρου. Αυτή η προσέγγιση ήταν που διέσωσε κυριολεκτικά την Κύπρο, όσο περνούσε από το χέρι του ΑΚΕΛ, από πολλές περιπέτειες.

Αρκεί μόνο να θυμηθούμε πως για πρώτη φορά η έννοια της «πολιτικής δολοφονίας» γράφτηκε στην Κύπρο με το αίμα των ΑΚΕΛιστών. Η οξυδέρκεια και ο πατριωτισμός που επέδειξε τότε το Κόμμα μας απέτρεψε το ξέσπασμα εμφυλίου πολέμου. «Η τρομοκρατία και ο φασισμός μπορούν να αντιμετωπιστούν και πρέπει να αντιμετωπιστούν μαζικά…μόνο σαν ξεσηκώσουμε την καταπληκτική πλειοψηφία του λαού, δεξιών και αριστερών, Ελλήνων και Τούρκων ενεργά ενάντια στην τρομοκρατία θα κατορθώσουμε να την τσακίσουμε» έλεγε τότε ο Εζεκίας Παπαιωάννου. Με άλλα λόγια ενότητα και πολιτικός αγώνας. Αυτή τη γραμμή την κράτησε σταθερά το ΑΚΕΛ. Γι΄αυτή του τη σταθερότητα πολεμήθηκε έντονα και από ντόπιους και από ξένους. Ο εθνικισμός γνώριζε και φοβόταν πάντοτε ότι όσο υπάρχει το ΑΚΕΛ, το δηλητήριο του πάντα θα πηγαίνει χαμένο και ο κυπριακός λαός θα παραμένει ενωμένος. Ο ιμπεριαλισμός γνώριζε πως όσο υπάρχει το ΑΚΕΛ, πάντα θα σπάζει ένα κρίκος στην αλυσίδα, που για χρόνια στηνόταν για να κρατά την Κύπρο δεμένη στο άρμα του.

Δεν υπάρχει σοβαρός μελετητής της ιστορίας αυτού του τόπου που να μην παραδέχεται πως το ΚΚΚ-ΑΚΕΛ, το Λαϊκό Κίνημα, έσπασε δεσμά∙ έδειξε το δρόμο στο λαό τόσο στα μεγάλα όσο και στα μικρά. Ήταν και είναι, δούλεψε και δουλεύει στην πράξη, ως το Κόμμα όλων των Κυπρίων. Ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων, μαρωνιτών, λατίνων και αρμένιων. Το 1974 βρήκε τη δύναμη να χτίσει την ελπίδα πάνω στα ερείπια και στην καταστροφή του πραξικοπήματος και της εισβολής, ενώνοντας τα χέρια με όλους τους προοδευτικούς τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας. Άνοιξε για τους ανθρώπους της βιοπάλης ένα ολόκληρο καινούριο κόσμο, με το Κίνημα των Μορφωτικών και Πολιτιστικών Συλλόγων, τότε που το θέατρο και το βιβλίο ήταν προνόμια της υψηλής κοινωνίας. Έβγαλε μπροστά τους ανθρώπους του πολιτισμού και ανέδειξε τη σημασία να είναι τα γράμματα και οι τέχνες στην πρωτοπορία του αγώνα για το αύριο. Έδειξε το δρόμο στις γυναίκες, τότε που το να πολιτικοποιείται μια γυναίκα και να βγαίνει έξω από την κουζίνα της, θεωρείτο σκανδαλώδες. Οργάνωσε τους νέους για να διεκδικήσουν το μέλλον τους, τους αγρότες για να καρπίσουν οι κόποι τους.

Όπως ξεκίνησα αυτή την αναφορά για το τι πρόσφερε το Κόμμα μας δανειζόμενος τα λόγια του Ρολάνδου Κατσιαούνη, με τα λόγια του ίδιου θα ήθελα να την ολοκληρώσω. Το ΑΚΕΛ, σημειώνει ο αείμνηστος Ρολάνδος, «γαλούχησε τους εργαζόμενους με τα ιδανικά της δημοκρατίας, της εθνικής απελευθέρωσης και του σοσιαλισμού. Στην επίλυση προβλημάτων της καθημερινότητας αλλά και στις κρίσιμες στιγμές της κυπριακής ιστορίας το ΑΚΕΛ βρέθηκε πάντα δίπλα στο λαό δίνοντας τη συμπαράσταση, τη γνώμη και την αποφασιστική του καθοδήγηση. Η βασική πηγή δύναμης για το ΑΚΕΛ έγκειται στο ότι το Κόμμα φρόντιζε πάντα να ακούει, να εκφράζει τις συλλογικές επιδιώξεις και να ανταποκρίνεται στις ευρύτερες προσδοκίες των εργαζομένων. Τα στελέχη του Κόμματος ποτέ δεν αποτέλεσαν μια ξεκομμένη ελίτ αλλά, στη συντριπτική τους πλειοψηφία είχαν τις καταβολές τους σε αυτά τα μαχόμενα λαϊκά στρώματα τα οποία τάχθηκαν να υπηρετούν».

Αγαπητοί Βετεράνοι,

Σε αυτή τη μακρά μέχρι σήμερα πορεία, ήταν εκατοντάδες που σήκωσαν στους ώμους τους αυτή την υπόθεση. Ανάμεσα τους και εσείς, ως ηγεσία αυτού του Κόμματος. Είναι τιμή για εμάς να σας τιμούμε. Γιατί στο πρόσωπο σας τιμούμε κομμάτι της Ιστορίας μας. Γιατί εκπροσωπείτε εκείνη την εποχή που καμιά πολιτική θέση και πράξη δεν έπαιρνε σάρκα και οστά δίχως κίνδυνο πολλές φορές και για την ίδια τη ζωή. Γιατί εκπροσωπείτε εκείνη την εποχή που όλοι πίστευαν ότι γράφτηκε το τέλος της Ιστορίας και ότι έπρεπε τα λάβαρα να μπουν στο χρονοντούλαπο. Εσείς τα σηκώσατε ακόμα πιο ψηλά. Γιατί την κάθε πολιτική και εκλογική μάχη, την κάθε πολιτική και εκλογική νίκη, την πληρώσατε ο καθένας ξεχωριστά με κόστος προσωπικό. Γιατί είμαι σίγουρος ότι ο καθένας από εσάς έχει να θυμάται ότι το δίκαιο του αγώνα πολλά του στέρησε, αλλά την ίδια ώρα χαμογελά και λέει χαλάλι. Είναι τιμή για εμάς να σας τιμούμε, γιατί φανήκατε αντάξιοι του τίτλου του ΑΚΕΛιστή. Ουδέποτε διανοηθήκατε να ανταλλάξετε την ιδεολογία σας με μια ήσυχη, περιορισμένη και τακτική ζωή. Ζήσατε μια ζωή χωρίς δηλώσεις μετανοίας και πήρατε ως αντάλλαγμα μια ζωή για την οποία δεν πρέπει να μετανιώνει κανείς ούτε λεπτό.

Σταθήκατε πρωτοπόροι για χρόνια ολόκληρα σε μια πορεία που όπως το είχε πει ο σ. Δ. Χριστόφιας «έρχεται από μακριά και πάει ακόμα μακρύτερα». Εμείς πέραν από το παράσημο της τιμής έχουμε να σας δώσουμε μόνο μια διαβεβαίωση: ότι θα συνεχίσουμε τόσοι και άλλοι τόσοι αυτή την πορεία. Όλο θα τραβάμε μπροστά. Όλο θα ανεβάζουμε το ΑΚΕΛ πιο ψηλά για να τραβά την κοινωνία μπροστά.