Μετανάστες της κλιματικής αλλαγής: το νέο κύμα, της Χριστίνας Νικολάου
Οι ειδικοί προειδοποιούν τις κυβερνήσεις να προγραμματιστούν για τους μετανάστες της κλιματικής αλλαγής
*Της Χριστίνας Νικολάου
Επιστήμονες και εμπειρογνώμονες, κρούουν των κώδωνα στις κυβερνήσεις οι οποίες θα πρέπει να προγραμματιστούν καλύτερα για την αύξηση της μετανάστευσης εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, επικαλούμενοι στοιχεία όπως τα ακραία καιρικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές, που αναγκάζουν πολύ περισσότερους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους από ότι οι πόλεμοι.
Προβλέψεις από κορυφαίους επιστήμονες συνδέουν την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, καύσωνες, πλημμύρες και ξηρασίες με την υπερθέρμανση του πλανήτη. Όλα αυτά είναι πιθανό να υποχρεώσουν εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια και τις περιοχές τους με κάποιους από αυτούς να μην είναι ποτέ σε θέση να επιστρέψουν.
Το θέμα είναι πολιτικά ευαίσθητο σε μια εποχή που η οικονομική λιτότητα ασκεί πίεση στην γενναιοδωρία των χωρών υποδοχής και το αντί-μεταναστευτικό συναίσθημα αυξάνεται σε πολλές χώρες, κυρίως στην Ευρώπη.
«Οι φυσικές καταστροφές εκτοπίζουν τρεις έως 10 φορές περισσότερους ανθρώπους από όλες τις συγκρούσεις και τον πόλεμο στον κόσμο σε συνδυασμό,” δήλωσε ο Jan Egeland, επικεφαλής του Νορβηγικού Συμβούλιου Προσφύγων, το οποίο είναι υπεύθυνο για το κέντρο παρακολούθησης εσωτερικού εκτοπισμού (IDMC) στη Γενεύη. Ο Egeland συμπληρώνει ότι “Πολλοί περισσότεροι άνθρωποι σε έναν αυξανόμενο πληθυσμό ζουν περισσότερο εκτεθειμένοι σε πιο ακραίες καιρικές συνθήκες”.
Δεδομένα του IDMC δείχνουν ότι 22 εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίστηκαν από ακραία συμβάντα το 2013, με πρώτο τον Τυφώνας Χαϊγιάν στις Φιλιππίνες, τρεις φορές περισσότεροι απ’ ότι οι εκτοπισμένοι εξαιτίας συγκρούσεων ανά το παγκόσμιο. Να σημειώσουμε ότι στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ο συνολικός αριθμός των εκτοπισμένων εξαιτίας φυσικών καταστροφών ήταν περίπου 10 εκατομμύρια. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι στα ακραία φαινόμενα συμπεριλαμβάνονται επίσης οι σεισμοί και τα τσουνάμι, που δεν σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες.
Ο Chaloka Beyani, ειδικός εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα των εσωτερικά εκτοπισμένων, δήλωσε στο Reuters ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επιταχύνουν το σχεδιασμό για τους περιβαλλοντικούς μετανάστες.’ Οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι και να προετοιμάσουμε την έγκαιρη μετεγκατάσταση των ανθρώπων αυτών, που θα είναι επιρρεπείς σε συχνούς κινδύνους’.
Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας , που έφτασε περίπου τα 19 cm σε σχέση με το 1900, προκαλείται από διάφορους παράγοντες, με κύριο την τήξη των παγετώνων από τις Άνδεις έως τις Άλπεις και του στρώματος πάγου της Γροιλανδίας. Αυτό το φαινόμενο επιδεινώνει ακραία καιρικά φαινόμενα σε πολλές παράκτιες περιοχές, σύμφωνα με την ομάδα εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για το κλίμα.
Τα σενάρια της ειδικής ομάδας δείχνουν μια περαιτέρω αύξηση από 26 έως 82 εκατοστά μέχρι τα τέλη του 21ου αιώνα. Καταδεικνύεται επίσης ότι τουλάχιστον το 95 τοις εκατό αυτής της αύξησης, καθώς και της παγκόσμιας υπερθέρμανσης προκαλείται από ανθρώπινες δραστηριότητες, με πρώτη την καύση ορυκτών καυσίμων.
Στην τελική έχουμε ξεμείνει από χρόνο; Δεν μπορούμε να περιμένουμε μέχρι να βυθιστεί το πρώτο νησί, ίσως σε 50 χρόνια από σήμερα, και την εξαφάνιση ενός πληθυσμού. Πρέπει να υπάρξει μια σωστή και προγραμματισμένη μετεγκατάσταση. Αφού στην πορεία αποτύχαμε να αναστρέψουμε την κλιματική αλλαγή, τότε οφείλουμε να προστατέψουμε τους ανθρώπους, ιδιαίτερα αυτούς που θα πληγούν περισσότερο και τις πλείστες φορές φέρουν τη λιγότερη ευθύνη για την σημερινή κατάσταση του πλανήτη. Και να μην ξεχνάμε, η κλιματική αλλαγή περιορίζει την πρόσβαση σε πόρους και κάτι τέτοιο γεννά συγκρούσεις.
*Επικεφαλής του Γραφείου Περιβάλλοντος της Κ.Ε ΑΚΕΛ
