Ομιλία Στέφανου Στεφάνου στην εκδήλωση προς τιμή της επετείου γέννησης
Ομιλία Στέφανου Στεφάνου μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΑΚΕΛ στην εκδήλωση προς τιμή της επετείου γέννησης
του εθνικού ήρωα και ποιητή της Κούβας, Χοσέ Μαρτί
Τετάρτη, 28 Ιανουαρίου 2015, Λευκωσία, μνημείο Χοσέ Μαρτί
Από μέρους της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ εκφράζω τις ευχαριστίες μας προς τους οργανωτές της σημερινής εκδήλωσης, την Πρεσβεία της Κούβας στην Κύπρο και τον ΚυπροΚουβανικό Σύνδεσμο Φιλίας, για την πρόσκληση προς το ΑΚΕΛ να συμμετέχουμε και να χαιρετίσουμε τη σημερινή σεμνή εκδήλωση τιμής προς το Χοσέ Μαρτί, τον εθνικό ήρωα και ποιητή της Κούβας.
Η εδώ παρουσία του ΑΚΕΛ και των Λαϊκών Οργανώσεων της Αριστεράς επιβεβαιώνει την τιμή μας προς τον εθνικό ήρωα της Κούβας, αλλά και τον αμέριστο σεβασμό μας προς το Νησί της Επανάστασης και τον αλύγιστο λαό της.
Μάλιστα η σημερινή εκδήλωση πραγματοποιείται ένα μήνα σχεδόν μετά την ιστορική εξέλιξη της αποκατάστασης των διπλωματικών σχέσεων ΗΠΑ – Κούβας και της συνακόλουθης απελευθέρωσης των Κουβανών Πατριωτών που κρατούνταν για 15 χρόνια στις φυλακές των ΗΠΑ. Η Κούβα βέβαια ανέκαθεν επιδίωκε έναν ισότιμο διάλογο με τις ΗΠΑ και εξομάλυνση των σχέσεων τους, υπό τον όρο βέβαια ότι οι ΗΠΑ θα παραιτηθούν από κάθε αμφισβήτηση της εθνικής κυριαρχίας και του δικαιώματος αυτοδιάθεσης του κουβανικού λαού. Είναι σαφές πλέον ότι οι ΗΠΑ αντιλήφθηκαν ότι η τακτική της απομόνωσης, των σαμποτάζ, των αμέτρητων αποπειρών δολοφονίας του Φιντέλ Κάστρο και της προσπάθειας υποκίνησης αντικυβερνητικών ταραχών δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα και ούτε έκαμψε την ανυπότακτη στάση του κουβανικού λαού. Αυτό αποτελεί μια νίκη της Κούβας, μια ιστορική νίκη για την οποία παλέψαμε και εμείς μαζί με το διεθνές κίνημα αλληλεγγύης προς την Κούβα. Η αλληλεγγύη μας βέβαια προς την Κούβα ούτε θα σταματήσει ούτε θα εξασθενήσει. Αφ’ ενός γιατί τα σχέδια των ΗΠΑ για ανατροπή της Κουβανικής Επανάστασης δεν θα εκλείψουν και αφ’ ετέρου γιατί το σημαντικότερο πρόβλημα στις διμερείς σχέσεις Κούβας-ΗΠΑ δεν έχει επιλυθεί. Οι ΗΠΑ έχουν υποχρέωση να προχωρήσουν σε άμεσο τερματισμό του οικονομικού, εμπορικού και χρηματοπιστωτικού αποκλεισμού σε βάρος της Κούβας, όπως ζητά η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ εδώ και 23 χρόνια. Έχουν επίσης υποχρέωση να κλείσουν το κολαστήριο του Γκουαντάναμο στην στρατιωτική βάση που έχουν σε κουβανικό έδαφος, όπως άλλωστε δεσμεύτηκε ο Ομπάμα επανειλημμένα.
Το ΑΚΕΛ και το Λαϊκό Κίνημα της Αριστεράς θα συνεχίσουν να παλεύουν προς αυτούς του σκοπούς καθώς επίσης και για την κατάργηση της λεγόμενης «Κοινής Θέσης της ΕΕ για την Κούβα». Παράλληλα, θα εργαστούμε για την προάσπιση και εμβάθυνση των σχέσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας με τη Κούβα και το λαό της. Άλλωστε ήταν επί δικής μας διακυβέρνησης που δόθηκε νέα ώθηση στη συνεργασία των χωρών μας η οποία σηματοδοτήθηκε με την ιστορική επίσκεψη του Δημήτρη Χριστόφια στην Αβάνα το 2009, όταν μάλιστα εγκαινιάστηκε και η Πρεσβεία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το ΑΚΕΛ και η κυπριακή Αριστερά στέκονται αλληλέγγυοι και εμπνέονται από τον τιτάνιο αγώνα της Κούβας που συνεχίζει την οικοδόμηση του σοσιαλισμού κόντρα σε φοβερές αντιξοότητες.
Αυτός ο αγώνας θα συνεχιστεί με πρωταγωνιστή τον ίδιο τον ηρωικό κουβανικό λαό. Δύναμη και θάρρος σε αυτό τον αγώνα αντλεί από τη διεθνή αλληλεγγύη των λαών του κόσμου. Από το πνεύμα και τις κατακτήσεις της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Από τις αγωνιστικές παρακαταθήκες της ιστορίας της Κούβας και της Λατινικής Αμερικής, στο πάνθεον την οποίας βρίσκεται η μορφή του Χοσέ Μαρτί.
Ο Χοσέ Μαρτί ήταν αδιαμφισβήτητα μια πολυσχιδής προσωπικότητα που κόσμησε την ιστορία και τον πολιτισμό της Κούβας και της Λατινικής Αμερικής. Ποιητής μα και πολιτικός. Στρατιωτικός μα και ζωγράφος. Εκπαιδευτικός, διπλωμάτης, δημοσιογράφος, νομικός, φιλόλογος, πολύγλωσσος μεταφραστής. Μα πάνω από όλα, ένας γνήσιος επαναστάτης, που ανέδειξε με τη ζωή και τη δράση του ότι ο πατριωτισμός σημαίνει, πρώτα σύγκρουση με τα ιμπεριαλιστικά δεσμά, και στη συνέχεια πάλη για τη λαϊκή ευημερία. Η φράση που έγραψε κάποτε ο ίδιος συμπυκνώνει όλη την πορεία του Χοσέ Μαρτί. «Πόσο απεριόριστος γίνεται ο άνθρωπος όταν ξέρει να υπάρχει!». Ως διανοούμενος καταπιάστηκε με όλα τα είδη του γραπτού λόγου και τα κείμενα του αποτελούν σύμβολα οικουμενικών οραμάτων, γραμμένα με τα νάματα του ανθρωπισμού και του πατριωτισμού.
Αυτό βέβαια δεν είναι τεχνική φιλολογική αλλά έχει αφετηρία αξιακή και ιδεολογική. Ο Μαρτί βλέπει τη ζωή και την Ιστορία από τη σκοπιά των καταπιεσμένων. Των καταπιεσμένων λαών και των καταπιεσμένων τάξεων. Το είπε άλλωστε και ο ίδιος: «Με τους φτωχούς της γης θέλω να δέσω την τύχη μου» και για αυτό ήταν και παρέμεινε στο μετερίζι τη φτωχής αγροτιάς και της εργατιάς, που –εκείνη ακριβώς την περίοδο- έβγαινε στο προσκήνιο της Ιστορίας με τους πρώτους της αγώνες.
Ταυτόχρονα, ο Χοσέ Μαρτί ενσάρκωσε την πάλη για την ανεξαρτησία και την απαλλαγή της Κούβας από τους Ισπανούς αποικιοκράτες. Από τα δεκαέξι του κιόλας χρόνια, εκδίδει το περιοδικό «Η ελεύθερη πατρίδα» και καταλήγει στα μπουντρούμια της φυλακής και στη συνέχεια εξόριστος στην Ισπανία. Από τότε, η ζωή του θα ξετυλιχτεί ως ένας χείμαρρος δημιουργικότητας και επαναστατικής πολιτικής δράσης. Διαφωτίζει και οργανώνει την αντιαποικιακή απελευθερωτική πάλη ως ο νους και η καρδιά του Κουβανικού Επαναστατικού Κόμματος. Εντάσσεται στον ανταρτοπόλεμο, όπου θα σκοτωθεί ηρωικά χωρίς να προλάβει να δει τη χώρα του να απελευθερώνεται το 1902 από τα δεσμά της ισπανικής αποικιοκρατίας. Καταξιώθηκε έτσι ως ο Απόστολος του κουβανικού έθνους γιατί αφιέρωσε τη ζωή του –και τελικά έδωσε τη ζωή του- στην υπόθεση της ελευθερίας της πατρίδας του.
Ταυτόχρονα όμως ο Χοσέ Μαρτί, έγινε σύμβολο ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής ως ο πρωτοπόρος οραματιστής της λατινοαμερικανικής ενότητας και αλληλεγγύης, του αγώνα για να αφυπνιστούν οι ιθαγενείς πληθυσμοί της ηπείρου. Αυτής δηλαδή που ονόμαζε ο Μαρτί «η δική μας Αμερική» αντιπαραβάλλοντας την με «την Αμερική που δεν είναι δική μας», την «άλλη Αμερική» που εξολοθρεύει τους Ερυθρόδερμους και καταδυναστεύει τους Νέγρους. Αυτός ο φοβερός αετός του Βορρά που σπέρνει πολέμου και που, όπως προέβλεπε ο Χοσέ Μαρτί από το 19ο αιώνα, θέλει να απλώσει τα πλοκάμια της για να αλυσοδέσει οικονομικά και πολιτικά τους λαούς της αμερικανικής ηπείρου. Αυτή η Αμερική δεν ήταν άλλη από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες έμελλαν να γίνουν ο ορκισμένος εχθρός της πατρίδας του μέχρι σήμερα.
Όλα αυτά λοιπόν –θεωρία και πράξη- αποτελούν την κληρονομιά του Χοσέ Μαρτί. Ανθρωπισμός, διεθνισμός, πατριωτισμός. Αυτά κατέστησαν και το ιδεολογικό και αξιακό θεμέλιο της Δεύτερης Ανεξαρτησίας της Λατινικής Αμερικής, η οποία είχε την αφετηρία της στην Κουβανική Επανάσταση του 1959. Έτσι μπορούμε να αντιληφθούμε γιατί η μικρή Κούβα είναι η πρωτοπόρος στην εθελοντική ανθρωπιστική βοήθεια για την αντιμετώπιση του ιού Εμπόλα στη Δυτική Αφρική, την ώρα που οι ανεπτυγμένες καπιταλιστικές υπερδυνάμεις αποδεικνύονται κατώτερες των περιστάσεων.
Το Μνημείο του Χοσέ Μαρτί εδώ στη Λευκωσία, αποτελεί καρπό των προσπαθειών του ΚυπροΚουβανικού Συνδέσμου και έγινε εφικτό να υλοποιηθεί επί δημαρχίας της συντρόφισσας Ελένης Μαύρου. Αποτελεί μια ανταπόκριση εκτίμησης της Κύπρου προς την Κούβα, η οποία το 2007 εγκαινίασε στην Αβάνα τον ανδριάντα του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Τα δύο μνημεία αποτελούν σύμβολα της φιλίας των λαών μας, της αλληλεγγύης ανάμεσα στο χρυσοπράσινο φύλλο της Μεσογείου και το ανυπότακτο νησί της Καραϊβικής που εδώ και χρόνια μάχονται με τους αντίστοιχους Γολιάθ.
Κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ στον Εθνικό Ήρωα της Κούβας και υψώνουμε πιο ψηλά το λάβαρο των οικουμενικών του οραμάτων. Των οραμάτων που ανεβάζουν τον άνθρωπο στο βάθρο του επαναστάτη. Των οραμάτων που μπορούν να ενώνουν την πρωτοπόρα σκέψη με την πρωτοπόρα δράση και να γράφουν Ιστορία με την καλλιγραφία των αγώνων.