Μετανάστευση και ηθικοί αυτουργοί, του Κώστα Χριστοδουλίδη
Οι αιτητές ασύλου στην ΕΕ διπλασιάστηκαν τα τελευταία 4 χρόνια από 300,000 σε 600,000. Στην Ιταλία από 40,000 ο αριθμός αυξήθηκε σε 60,000. Η ίδια τάση εμφανίζεται σε όλες τις μεγάλες και αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης περιλαμβανομένης και της Σκανδιναβίας.
Τα αίτια των αυξανόμενων κυμάτων μεταναστών κυρίως των παράτυπων, έχουν να κάνουν με τον πόλεμο και την φτώχεια. Τους Τυνήσιους μετανάστες που λόγω του εμφύλιου πολέμου αύξησαν μόνο για το 2011 κατά 35% τον αριθμό των μεταναστών στην ΕΕ, διαδέχτηκαν κύματα από τη Λιβύη και τη Συρία ανεβάζοντας μόνο για το 2013 τον αριθμό των αιτητών διεθνούς προστασίας στους 350,000, ρεκόρ για τα στατιστικά στοιχεία της ΕΕ, όπως σημειώνει το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. Εξίσου, το Συμβούλιο επισημαίνει ότι το ίδιο φαινόμενο συμβαίνει με μετανάστες από την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.
Σε μερικές από αυτές τις εστίες αστάθειας, η ΕΕ έχει σοβαρές ευθύνες αφού στηρίζει ή συμμετέχει σε πολέμους, όπως στην Λιβύη ή στη Συρία και την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Στη Λιβύη, που μετά την ΝΑΤΟική-Ευρωπαϊκή επέμβαση είναι αποσαρθρωμένο κράτος με τουλάχιστον δύο «κυβερνήσεις», μετανάστες από τη Σομαλία, την Ερυθραία, το Σουδάν και τη Νιγηρία, συγκεντρώνονται και προστίθενται στους Λίβυους που εφορμούν για το όνειρο της μετάβασης σε μια Ευρωπαϊκή χώρα που θα σώσει τη ζωή τους ή της οικογένειας τους. Στην Τουρκία και άλλες χώρες της περιοχής στοιβάζονται δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες από τον πόλεμο στη Συρία που βασική του αιτία είναι ο ρόλος των τρομοκρατικών ισλαμιστικών οργανώσεων που στο παρελθόν έτυχαν έμμεσης ή άμεσης στήριξης από τις ΗΠΑ, την Τουρκία και την ΕΕ για να πολεμήσουν το καθεστώς Άσσαντ. Και όμως η ΕΕ περιορίζεται στην στήριξη με μερικά εκατομμύρια ευρώ έχοντας τη ψευδαίσθηση ότι οι πρόσφυγες που μένουν σε καταυλισμούς και λιμοκτονούν δεν θα επιχειρήσουν να βρουν ασφαλές καταφύγιο στην Ευρώπη. Τι υποκρισία.
Πέραν από τις πρωταρχικές αιτίες, υπάρχει και ένας δεύτερος λόγος που οδηγεί στην θυματοποίηση των παράτυπων μεταναστών. Πολλές από τις χώρες της ΕΕ αλλά και η ίδια η στρατηγική της ΕΕ, οδηγεί σε μια Ευρώπη φρούριο με πρόφαση την προάσπιση των συνόρων. Όταν ολόκληροι λαοί αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο εξαφάνισης στη χώρα τους είναι αναμενόμενο ότι θα επιδιώξουν να φύγουν με κάθε τρόπο. Οι συνθήκες μιας Ευρώπης φρούριο, περίκλειστης για τους παράτυπους μετανάστες, που ενώ διεξάγει ή στηρίζει στρατιωτικές αποστολές που επιτείνουν τα κύματα προσφύγων δεν δέχεται ή περιορίζει την εισδοχή τους έστω για ένα μεταβατικό χρονικό διάστημα στις χώρες μέλη, ή δεν στηρίζει επαρκώς τα δικαιώματα ή τις χώρες που δέχονται τα κύματα των μεταναστών, είναι εκ των ηθικών αυτουργών των πνιγμών και της κακομεταχείρισης των μεταναστών.
Η αύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της FRONTEX, της υπηρεσίας εξωτερικών συνόρων της ΕΕ απλά θα οδηγήσει σε ένα θαλάσσιο πόλεμο με θύματα τους μετανάστες. Όπως επίσης και η διακήρυξη της ΕΕ για πόλεμο με τους σκλαβέμπορους, μακράν απέχει από την αντιμετώπιση του προβλήματος ύπαρξης που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι και το οποίο τους ωθεί στη μετανάστευση με κάθε μέσο. Μια ολοκληρωμένη πολιτική για τη μετανάστευση θα πρέπει να απευθύνει λύσεις στα αίτια των οξυνόμενων κυμάτων. Η φτώχεια, οι πόλεμοι και οι επεμβάσεις για εξυπηρέτηση των συμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων πρέπει να είναι στο επίκεντρο. Επιπρόσθετα τα κράτη μέλη πρέπει να υποδεχθούν μέχρι νεοτέρας τους πρόσφυγες και πρέπει να διαθέσουν δυνάμεις που θα τους μεταφέρουν και φροντίσουν με ασφάλεια, μέχρι τον τελικό προορισμό τους. Είναι το ελάχιστο, άμεσο ανθρωπιστικό μέλημα, πράγμα που δυστυχώς απαγορεύεται ρητά από την ΕΕ.
Όσο αφορά τη μεγάλη εικόνα, είναι καιρός οι λαοί της Ευρώπης να διερωτηθούν ποιο όφελος αποκομίζουν από τη συμμετοχή της ΕΕ και των κυβερνήσεων σε στρατιωτικές αποστολές σε τρίτες χώρες; Εκτός του ότι πληρώνουν τα σπασμένα μέσω των προϋπολογισμών της Ένωσης, δέχονται την πολυμέτωπη επίθεση ιδεολογικού χαρακτήρα από την άνοδο ρατσιστικών φασίζουσων καταστάσεων που λαϊκίζουν συσκοτίζοντας τα αίτια της οικονομικής ανέχειας και ρίχνοντας την ευθύνη στους μετανάστες. Χιλιάδες είναι οι Κύπριοι που μεταναστεύουν στην εποχή της κρίσης, πολλαπλάσιοι όσοι ψάχνουν για δουλειά στο εξωτερικό. Δεν ευθύνονται αυτοί. Η ευθύνη βρίσκεται σε εκείνες τις δυνάμεις που διαιωνίζουν τις ανισότητες και διενεργούν τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις.
Κώστας Χριστοδουλίδης
Μέλος της Κ.Ε. ΑΚΕΛ
