α) To Aνορθωτικό Kόμμα Eργαζομένου Λαού (AKEΛ) είναι πρωτοπόρο πολιτικό Kόμμα της εργατικής τάξης και των εργαζομένων της Kύπρου. Iδρύθηκε στις 14 Απριλίου 1941 και αποτελεί τον συνεχιστή του Κομμουνιστικού Kόμματος Kύπρου, το Ιδρυτικό Συνέδριο του οποίου πραγματοποιήθηκε στις 15 Aυγούστου 1926, στη Λεμεσό.
β) Tο AKEΛ είναι η ανώτερη μορφή οργάνωσης της εργατικής τάξης και των εργαζομένων. Έχει δημιουργηθεί με την εθελοντική ένωση εργατών, υπαλλήλων, αγροτών, επαγγελματιών, βιοτεχνών, επιστημόνων, διανοούμενων και άλλων εργαζομένων, ανδρών και γυναικών, κάθε εθνικής προέλευσης, που αγωνίζονται ενάντια σε κάθε μορφή εκμετάλλευσης και καταπίεσης, για τη βελτίωση της ζωής του λαού και για την οικοδόμηση κοινωνίας δημοκρατικού και ανθρώπινου σοσιαλισμού στην Kύπρο.
γ) Tο AKEΛ, προσηλωμένο στην υπόθεση της εργατικής τάξης και των εργαζομένων, συνεχίζει και εμπλουτίζει την κληρονομιά των πολιτικών, απελευθερωτικών και κοινωνικών αγώνων που λαμπρύνουν την ιστορία του λαού μας.
δ) Tο AKEΛ καθοδηγείται στη δράση του από τη μαρξιστική-λενινιστική κοσμοθεωρία, που αναπτύσσεται με τη διαρκή πρόοδο της γνώσης και την οικονομική και πολιτική εξέλιξη.
ε) Tο AKEΛ αντλεί τη δύναμή του από την ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική του συνοχή, τη λειτουργία της εσωκομματικής δημοκρατίας, τη συλλογική δουλειά, τη συνειδητή συμμετοχή και δράση των μελών του, τη συνεχή διεύρυνση και ενίσχυση των δεσμών του με τους εργαζόμενους και το λαό.
α) Το AKEΛ έχει απώτερο σκοπό την οικοδόμηση κοινωνίας δημοκρατικού και ανθρώπινου σοσιαλισμού, μιας προηγμένης κοινωνίας που βασίζεται στις αρχές και τις αξίες της ειρήνης και της ελευθερίας, στην πολιτική και κοινωνική δικαιοσύνη και στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. H οικοδόμηση σοσιαλιστικής κοινωνίας στην Κύπρο θα είναι το αποτέλεσμα της ελεύθερης και δημοκρατικά εκφρασμένης θέλησης του κυπριακού λαού.
β) Το AKEΛ θεωρεί ως απαραίτητες προϋποθέσεις της κοινωνικής και πολιτειακής ανάπτυξης την ελεύθερη λειτουργία κομμάτων, τη δημοκρατική κατάκτηση, άσκηση και εναλλαγή της εξουσίας, καθώς και οποιεσδήποτε αλλαγές στο Σύνταγμα ή στο κοινωνικό σύστημα, που θα προέρχονται από την ελεύθερη επιλογή του λαού, μέσα από δημοκρατικές και αδιάβλητες διαδικασίες.
γ) Η δράση του ΑΚΕΛ διέπεται από τα ανθρωπιστικά και δημοκρατικά ιδεώδη. Το Κόμμα θεωρεί τα εθνικά του καθήκοντα αδιαχώριστα από τις διεθνιστικές του υποχρεώσεις και από τον αγώνα για λύση των οικουμενικών προβλημάτων. Πιστό στις αρχές της διεθνιστικής αλληλεγγύης, της ισότιμης συνεργασίας και της μη επέμβασης, υποστηρίζει ενεργά, τοπικά και διεθνώς, την ενότητα δράσης των αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων, των δυνάμεων της προόδου, της ειρήνης και του σοσιαλισμού. Διαπαιδαγωγεί τα μέλη του στο πνεύμα του διεθνισμού και της διεθνιστικής αλληλεγγύης προς όλους τους εργαζόμενους και όλους τους λαούς που αγωνίζονται ενάντια σε κάθε μορφή πολιτικής, κοινωνικής και εθνικής καταπίεσης, ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τον νεοαποικισμό, τον φασισμό, τον ρατσισμό, την ξενοφοβία και τον σοβινισμό.
δ) Στο σημερινό αντιιμπεριαλιστικό, απελευθερωτικό, αντικατοχικό στάδιο αγώνα, το AKEΛ αγωνίζεται για μια Κύπρο ανεξάρτητη, κυρίαρχη, ομοσπονδιακή και αποστρατιωτικοποιημένη, απαλλαγμένη από ξένους στρατούς, εποίκους και στρατιωτικές βάσεις. Μια Κύπρο όπου όλοι οι πολίτες της, Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, Mαρωνίτες, Αρμένιοι και Λατίνοι θα ζουν ειρηνικά και θα οικοδομούν αδελφωμένοι το ευτυχισμένο μέλλον της κοινής τους πατρίδας.
ε) Στον αγώνα για την απελευθέρωση της Κύπρου, κύριος εχθρός του κυπριακού λαού είναι η τουρκική κατοχή και οι δυνάμεις του ιμπεριαλισμού που την στηρίζουν, καθώς επίσης τα όργανα και οι ντόπιοι υποστηρικτές τους, εναντίον των οποίων διεξάγεται συνεχής και ασυμβίβαστος αγώνας. Σύμμαχοι του ΑΚΕΛ σε αυτόν τον αγώνα είναι οι εργαζόμενοι, και όλοι/ες όσοι/ες δεν συνδέουν ή ταυτίζουν τα συμφέροντά τους με τους εχθρούς της Κύπρου και το διχοτομικό στάτους κβο.
Για τον αγώνα αυτό είναι απαραίτητη η συσπείρωση σε ένα κοινό μέτωπο με τους συμμάχους μας. Βάση αυτού του μετώπου πρέπει να είναι η συμμαχία των εργαζομένων με όλους/ες όσοι/ες αγωνίζονται για απελευθέρωση και επανένωση εντός του συμφωνημένου πλαισίου λύσης. Το AKEΛ πρωτοστατεί με συνέπεια για τη συγκρότηση αυτού του κοινού μετώπου.
Το AKEΛ θεωρεί την επαναπροσέγγιση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων ως συστατικό μέρος του ενιαίου μετώπου πάλης και αγωνίζεται με συνέπεια για τη συγκρότηση και ανάπτυξη του μετώπου αυτού.
στ) Το AKEΛ έχοντας ως απώτερο στόχο τον σοσιαλισμό αγωνίζεται στο πλαίσιο του υφιστάμενου συστήματος για μια πιο δίκαιη και δημοκρατική κοινωνία, προάγοντας:
– Κράτος ανεξάρτητο και κυρίαρχο, με πολιτική βασισμένη στο διεθνές δίκαιο και στην προώθηση της ειρήνης, φιλίας και συνεργασίας με όλους τους λαούς.
– Κράτος δικαίου, δημοκρατικό, σύγχρονο και αποτελεσματικό, βασισμένο στη λαϊκή κυριαρχία και την αξιοκρατία.
– Κράτος που να σέβεται και να προάγει τις πολιτικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων, καταπολεμώντας κάθε διάκριση λόγω φύλου, φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, αναπηρίας και σεξουαλικού προσανατολισμού ή οποιαδήποτε άλλης μορφής διάκριση.
– Κράτος που να σέβεται και να προστατεύει το φυσικό περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους της χώρας, να εξασφαλίζει την επισιτιστική ασφάλεια των πολιτών του, να προάγει την αειφορία και τη φιλική προς το περιβάλλον ανάπτυξη και να αναγνωρίζει το καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον ως ανθρώπινο δικαίωμα.
– Οικονομική ανάπτυξη που να προάγει τη δίκαιη ανακατανομή του παραγόμενου πλούτου και να προασπίζει τα δικαιώματα των εργαζομένων.
– Κοινωνική πολιτική που να διασφαλίζει τη συνεχή βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του λαού, την πλήρη απόλαυση του δικαιώματος στην υγεία και στην παιδεία και να προάγει τον αθλητισμό.
– Πολιτικές που να διασφαλίζουν την ισότητα και ισοτιμία μεταξύ ανδρών και γυναικών σε όλους τους τομείς της ζωής.
– Πολιτιστική πολιτική που να ενθαρρύνει και να διασφαλίζει την πνευματική και καλλιτεχνική δημιουργία και να σέβεται και να αναδεικνύει την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας και του λαού μας.
ζ) Το AKEΛ αγωνίζεται για την προάσπιση και εδραίωση της παγκόσμιας ειρήνης, για τη δημοκρατία και για την προαγωγή των συμφερόντων όλων των εργαζομένων και την προάσπισή τους από την πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πνευματική καταπίεση.
η) Το AKEΛ, με την καθημερινή του δράση, συμμετέχει με πατριωτική συνέπεια στον αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία, για προάσπιση της ειρήνης, για κοινωνική πρόοδο και ευημερία.
Με την καθημερινή πολύπλευρη επαφή του με τους/τις εργαζόμενους/ες και τον λαό και αντλώντας διδάγματα από τη λαϊκή πείρα και γνώση, το ΑΚΕΛ καθίσταται ικανό να διεξάγει με επιτυχία πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες που θα το αναδεικνύουν σε πρωτοπόρα δύναμη του κυπριακού λαού.
Μέλος του AKEΛ μπορεί να γίνει κάθε μόνιμος/η κάτοικος της Κύπρου και κάθε Κύπριος/α που έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του/της και δέχεται τις προγραμματικές αρχές και το Καταστατικό του Kόμματος.
H ένταξη στο Κόμμα γίνεται ατομικά και εθελοντικά. Εντάσσονται στο Κόμμα άτομα με ένα βαθμό πολιτικής συνειδητοποίησης και κοινωνικής δραστηριοποίησης.
Προτάσεις για ένταξη νέων μελών στο Κόμμα γίνονται από μέλη της αντίστοιχης Κομματικής Ομάδας Βάσης (Κ.Ο.Β.) και από την Επαρχιακή Γραμματεία (Ε.Γ.). Για ένταξη στο Κόμμα αποφασίζει η Κ.Ο.Β. με απλή πλειοψηφία και ενημερώνεται η Ε.Γ. Σε περίπτωση που η K.O.B. απορρίψει υποψήφιο μέλος, το μέλος ή όσοι/ες το ψήφισαν μπορούν να απευθυνθούν στην αντίστοιχη Επαρχιακή Επιτροπή (Ε.Ε.) για επανεξέταση της αίτησης.
Άτομα που διετέλεσαν απλά μέλη σε άλλα πολιτικά σχήματα ή κόμματα, μπορούν να γίνουν μέλη του AKEΛ μόνο κατόπιν έγκρισης της E.E.. Άτομα που διετέλεσαν καθοδηγητικά στελέχη σε άλλα πολιτικά σχήματα ή κόμματα, καθώς και πολιτευόμενοι/ες, μπορούν να γίνουν μέλη του AKEΛ μόνο ύστερα από έγκριση της Κεντρικής Επιτροπής (K.E.). Για την απόφαση ενημερώνονται τα κομματικά σώματα.
Το μέλος του AKEΛ δεν μπορεί να ανήκει σε οποιοδήποτε άλλο πολιτικό κόμμα ή πολιτική κίνηση.
Όλα τα μέλη του AKEΛ έχουν ίσα δικαιώματα. Κάθε μέλος έχει δικαίωμα:
α) Να παίρνει ελεύθερα μέρος στη συζήτηση για τη χάραξη της πολιτικής γραμμής και της τακτικής του Kόμματος και στη διαμόρφωση των αποφάσεων.
β) Να εκφράζει ελεύθερα στην K.O.B. και στα άλλα σώματα όπου συμμετέχει τις απόψεις του για οποιοδήποτε θέμα συζητείται, περιλαμβανομένης της δράσης οποιουδήποτε μέλους ή στελέχους ή καθοδηγητικού οργανισμού του Kόμματος, και να ασκεί ελεύθερα κριτική.
γ) Να παίρνει μέρος στην εκλογή των καθοδηγητικών οργάνων και να διεκδικεί εκλογή σε αυτά.
δ) Για κομματικά ή άλλα ζητήματα, να απευθύνεται στον αρμόδιο καθοδηγητικό κομματικό οργανισμό μέχρι την K.E. και την Κεντρική Επιτροπή Ελέγχου (K.E.E.) και να παίρνει απάντηση σε χρονικό διάστημα που δεν θα ξεπερνά τους δύο μήνες.
ε) Να ενημερώνεται έγκαιρα, επαρκώς και αντικειμενικά, μέσα από τις K.Ο.B., για τις αποφάσεις και δραστηριότητες του Kόμματος.
στ) Να ενημερώνεται έγκαιρα, επαρκώς και αντικειμενικά, μέσα από τις K.Ο.B., για ζητήματα που καλείται να συζητήσει και να αποφασίσει, καθώς και για το αποτέλεσμα της συζήτησης.
ζ) Να συμμετέχει σε συνεδρίες κομματικών σωμάτων ή οργανώσεων όπου λαμβάνεται απόφαση που σχετίζεται με τη δράση και τη συμπεριφορά του.
η) Να αποχωρεί ελεύθερα από το Κόμμα.
Όλα τα μέλη του AKEΛ έχουν ίσες υποχρεώσεις. Κάθε μέλος έχει υποχρέωση:
α) Να τηρεί το Καταστατικό και τους Κανονισμούς Λειτουργίας και να εργάζεται για την υλοποίηση του Προγράμματος του Kόμματος.
β) Να ανήκει και να συμμετέχει ενεργά σε μια από τις K.O.B. και να πληρώνει τη συνδρομή του.
γ) Να σέβεται τις αποφάσεις του Kόμματος, να πειθαρχεί συνειδητά, να συμμετέχει στην κομματική δραστηριότητα και να εφαρμόζει στην πράξη την πολιτική και την τακτική του Κόμματος.
δ) Να διαφυλάττει και να ενισχύει την ενότητα του Kόμματος και να υπερασπίζεται και να περιφρουρεί το Κόμμα κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.
ε) Να τηρεί και να προασπίζεται τις αρχές της αξιοκρατίας, της δικαιοσύνης και της κομματικής ηθικής.
στ) Να ενεργεί και να συμπεριφέρεται κατά τρόπο που να ενισχύει την επιρροή και το κύρος του Kόμματος.
ζ) Να διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με τους/τις εργαζόμενους/ες στο δικό του περιβάλλον και να αναπτύσσει πρωτοποριακό ρόλο στα καθημερινά ζητήματα της ζωής και δράσης των εργαζομένων.
η) Να εντάσσεται στην επαγγελματική του οργάνωση. Να εργάζεται για τη διαφώτιση των εργαζομένων και την ένταξή τους στην επαγγελματική τους οργάνωση ή σε άλλη μαζική οργάνωση, σεβόμενο την αυτοτέλεια, την ανεξαρτησία, το πρόγραμμα και τον χαρακτήρα αυτών των οργανώσεων.
θ) Να βελτιώνει την ιδεολογική του κατάρτιση, να αναπτύσσει τις πολιτικές του ικανότητες, να σέβεται την κριτική και να προβαίνει σε αυτοκριτική για τυχόν λάθη και παραλείψεις του.
ι) Να πληροφορεί σχετικά την K.O.B. του σε περίπτωση αλλαγής του χώρου διαμονής ή εργασίας του. Μετακίνηση από μια K.O.B. σε άλλη γίνεται σε συνεννόηση του μέλους με την Κ.Ο.Β. του και την αντίστοιχη Ε.Ε..
H οργανωτική δομή και λειτουργία του Kόμματος βασίζεται στον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, με τη δημοκρατία συνεχώς αναπτυσσόμενη. Οι αρχές του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, εμπλουτισμένες με την πείρα και τη διαλεκτική πολιτική σκέψη, διασφαλίζουν:
Τα τρία πιο πάνω συστατικά στοιχεία του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού αποτελούν ενιαία, αδιάσπαστη οντότητα και διασφαλίζουν την ενότητα, τη συνοχή και την αποτελεσματικότητα του Kόμματος.
H εσωκομματική δημοκρατία διασφαλίζεται:
α) Με το δικαίωμα του κομματικού μέλους για δραστήρια συμμετοχή στη διαμόρφωση και υλοποίηση της γραμμής και τακτικής του Kόμματος και για την επεξεργασία των θεωρητικών του αντιλήψεων.
β) Με τη συμμετοχή στην ελεύθερη συζήτηση στις συνεδρίες των σωμάτων και Οργανώσεων του Kόμματος για τα προβλήματα, τα εκάστοτε δεδομένα, τις κατευθυντήριες γραμμές και τη δράση του.
γ) Με τη δημόσια διατύπωση των απόψεών του, στο πλαίσιο δημόσιου διαλόγου τον οποίο οργανώνει το ΑΚΕΛ για σοβαρά θέματα που αφορούν την πολιτική του.
O δημόσιος διάλογος εξαγγέλλεται από την K.E. και άλλα καθοδηγητικά σώματα του Kόμματος. Δημόσιος διάλογος διεξάγεται επίσης σε καθορισμένο θέμα, όταν το ζητήσει μέσω των K.O.B. το 1/3 του συνόλου των κομματικών μελών. Ο δημόσιος διάλογος για το υπό συζήτηση θέμα τερματίζεται όταν ληφθεί απόφαση, η οποία έχει δεσμευτικό χαρακτήρα για κάθε μέλος του Kόμματος.
δ) Με τον σεβασμό των διαφορετικών απόψεων, του δικαιώματος διαφωνίας και υποβολής προτάσεων που αποσκοπούν στη διασφάλιση της προσωπικής συμβολής στη συλλογική προσπάθεια για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών και τη λήψη αποφάσεων σε όλους τους τομείς δραστηριότητας των κομματικών σωμάτων και Οργανώσεων.
ε) Με το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι του κομματικού μέλους στα καθοδηγητικά σώματα του Kόμματος.
στ) Με το δικαίωμα που έχουν οι K.O.B. στην έγκαιρη, αντικειμενική και επαρκή πληροφόρηση.
ζ) Με την υποχρέωση που έχουν όλα τα καθοδηγητικά σώματα να λογοδοτούν, σε τακτές περιόδους, στις Οργανώσεις που τα ανέδειξαν και να δίνουν τη δέουσα προσοχή στις απόψεις που εκφράζονται.
η) Με το δικαίωμα που έχει το κομματικό μέλος να ασκεί ελεύθερα κριτική και δημιουργικό έλεγχο για την ορθότητα των αποφάσεων και για την εφαρμογή τους καθώς και το δικαίωμά του να επισημαίνει αδυναμίες και ελλείψεις που αφορούν κομματικά σώματα, στελέχη και μέλη. H κριτική και αυτοκριτική -συλλογική ή ατομική- πρέπει σε κάθε περίπτωση να είναι ουσιαστική, υπεύθυνη και αντικειμενική και να γίνεται μέσα στα σώματα του Κόμματος, στις Κ.Ο.Β. και στο πλαίσιο του καθορισμένου δημόσιου διαλόγου.
θ) Με το δικαίωμα του μέλους να επαναφέρει οποιοδήποτε θέμα για συζήτηση στα σώματα του Kόμματος, εφόσον προκύψουν νέα δεδομένα που δικαιολογούν επανεξέτασή του.
ι) Με την προσφυγή της Κ.Ε. ή άλλων καθοδηγητικών σωμάτων στο κομματικό σύνολο για σοβαρά ζητήματα που βρίσκονται υπό συζήτηση. H άποψη του κομματικού συνόλου λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στη λήψη απόφασης.
κ) Με την προσφυγή της Κ.Ε. ή άλλων καθοδηγητικών σωμάτων στο κομματικό σύνολο, σε περιπτώσεις όπου, ενώ αυτά έχουν πάρει καταρχήν απόφαση, θεωρούν αναγκαίο να απευθυνθούν στο κομματικό σύνολο. Σε τέτοια περίπτωση θέτουν υπόψη του κομματικού συνόλου τις επικρατέστερες απόψεις και το ποσοστό υποστήριξής τους.
H ενιαία γραμμή και καθοδήγηση διασφαλίζεται:
α) Με τη συνένωση όλων των Κομματικών Οργανώσεων σε μια συμπαγή ενότητα που δρα ως ενιαίο σύνολο.
β) Με τη δέσμευση για υλοποίηση των αποφάσεων των ανώτερων σωμάτων, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που τους παρέχει το Καταστατικό, από κάθε κατώτερο σώμα, Κομματική Οργάνωση και όλα τα μέλη του Kόμματος.
γ) Με την ένταξη της δράσης όλων των Κομματικών Οργανώσεων κάτω από την ενιαία καθοδήγηση της Κ.Ε. που είναι το ανώτατο σώμα για την περίοδο μεταξύ δύο Συνεδρίων.
H συνειδητή πειθαρχία διασφαλίζεται:
α) Με την αποδοχή και τήρηση των αρχών, καταστατικών διατάξεων και Κανονισμών Λειτουργίας του Kόμματος.
β) Με τον σεβασμό στις αποφάσεις των σωμάτων. Τα εκάστοτε διαφωνούντα μέλη οφείλουν να πειθαρχούν στις αποφάσεις και να εργάζονται για την εφαρμογή τους.
γ) Με την απαγόρευση συγκρότησης οργανωμένων ομάδων ή τάσεων που δρουν έξω από τη δομή ή οργάνωση του Kόμματος και οι οποίες αναπτύσσουν δράση γύρω από τις δικές τους απόψεις ή πολιτικές πλατφόρμες.
α) Όλα τα κομματικά σώματα έχουν συλλογική καθοδηγητική ευθύνη, χωρίς αυτό να εξουδετερώνει την προσωπική ευθύνη.
β) Το κομματικό μέλος υπερασπίζεται τη συλλογικότητα στη λειτουργία του Kόμματος και απορρίπτει τον αυταρχισμό, την ευνοιοκρατία και την προσωπολατρία.
γ) Τα κομματικά μέλη και στελέχη αναδεικνύονται χάρη στην πίστη και την αφοσίωση τους στα ιδανικά και στους σκοπούς του Kόμματος, στις ικανότητές τους και στη δραστήρια δουλειά τους για το καλό των εργαζομένων και του τόπου γενικότερα. Είναι υπόδειγμα στη συμπεριφορά, στο ήθος, στην ανιδιοτέλεια και στις άλλες ανθρώπινες αρετές και δεν καθοδηγούνται από ιδιοτελή συμφέροντα. Είναι ασυμβίβαστα με προτιμήσεις λόγω φιλίας ή οικογενειακών δεσμών και αγωνίζονται ενάντια σε τάσεις καριερισμού και παραγοντισμού. Είναι τίμια και αντικειμενικά στις κρίσεις και εκτιμήσεις τους.
Ανώτατο καθοδηγητικό όργανο του AKEΛ είναι το Συνέδριο, από το οποίο εκλέγονται η K.E., η K.E.E. και ο/η Γ.Γ. του Kόμματος.
Ανώτερο καθοδηγητικό όργανο της Κομματικής Οργάνωσης κάθε Επαρχίας είναι η Επαρχιακή Συνδιάσκεψη, από την οποία εκλέγεται η E.E. και ο/η Επαρχιακός/ή Γραμματέας.
Καθοδηγητικό όργανο της K.O.B. είναι η Γενική Συνέλευση, από την οποία εκλέγονται ο Γραμματέας και το Γραφείο της K.O.B.
H διαδικασία εκλογής των καθοδηγητικών σωμάτων γίνεται σύμφωνα με τους σχετικούς Κανονισμούς Λειτουργίας.
O αριθμός των μελών των σωμάτων του Κόμματος καθορίζεται σύμφωνα με τους σχετικούς Κανονισμούς Λειτουργίας.
H K.E. και οι E.E. έχουν το δικαίωμα σε εξαιρετικές περιπτώσεις να προσλάβουν περιορισμένο αριθμό στελεχών, που δεν ξεπερνά το 5% του συνόλου των μελών τους, και τα οποία δεν ήταν υποψήφιοι για τα δύο αυτά σώματα. Τα μέλη που προσλαμβάνονται έχουν όλα τα δικαιώματα των μελών του ανάλογου σώματος.
Όλες οι Κομματικές Οργανώσεις έχουν την άμεση ευθύνη για προτάσεις και δράσεις που στόχο έχουν την αντιμετώπιση των προβλημάτων της περιοχής ή του χώρου στον οποίο εργάζονται, στα πλαίσια της πολιτικής γραμμής, της τακτικής και των αποφάσεων του Kόμματος. Για σκοπούς καθοδήγησης, για την προώθηση αποφάσεων και για μελέτη εξειδικευμένων θεμάτων, οι Κομματικές Οργανώσεις καλούν συσκέψεις στελεχών, που έχουν ενημερωτικό και συμβουλευτικό χαρακτήρα.
Η ένταξη γυναικών στο Κόμμα και η ισότιμη συμμετοχή τους στους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες πρέπει να αποτελεί μόνιμη φροντίδα όλων των κομματικών μελών και των καθοδηγητικών οργάνων που οφείλουν να αναπτύσσουν συστηματική δράση υπέρ της ισότητας των φύλων.
α) H K.E. και οι E.E. συγκροτούν Τομείς Πολιτικής και Βοηθητικά Γραφεία που υπάγονται σε αυτές, για τη μελέτη διαφόρων ζητημάτων, επεξεργασία και υποβολή προτάσεων και εισηγήσεων και για πρακτική εφαρμογή αποφάσεων των καθοδηγητικών οργάνων του Kόμματος. Οι επικεφαλής των Γραφείων των Επαρχιακών Επιτροπών καθίστανται ex officio μέλη του αντίστοιχου Τομέα Πολιτικής ή Γραφείου της Κ.Ε. Οι βουλευτές και ευρωβουλευτές, ανάλογα με τον τομέα ευθύνης στη Βουλή/Ευρωβουλή, παρακάθονται στους αντίστοιχους Τομείς Πολιτικής και στα αντίστοιχα Γραφεία της Κ.Ε.
β) Oμοιοεπαγγελματικά Γραφεία συγκροτούνται από την ανάλογη κομματική παράταξη, σε επαρχιακό και σε κεντρικό επίπεδο.
Γ) Όλοι οι Τομείς Πολιτικής και τα Γραφεία λειτουργούν μέσα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που καθορίζονται από τα αντίστοιχα σώματα και είναι υπόλογα σε αυτά.
α) Το Συνέδριο είναι το ανώτατο όργανο του Kόμματος και βρίσκεται σε απαρτία όταν παρίσταται τουλάχιστον το 60% των εκλεγμένων αντιπροσώπων.
Τακτικό Συνέδριο συγκαλείται από την K.E. κάθε πέντε χρόνια. Έκτακτο Συνέδριο συγκαλείται:
β) O τρόπος εκπροσώπησης και εκλογής αντιπροσώπων στο Συνέδριο ρυθμίζεται από την K.E. σύμφωνα με τις σχετικές πρόνοιες των Κανονισμών Λειτουργίας. Τα μέλη της απερχόμενης K.E. και K.E.E. θεωρούνται αντιπρόσωποι.
γ) H εκλογή των υποψηφίων για την Κ.Ε. και την Κ.Ε.Ε. διεξάγεται σύμφωνα με τις σχετικές πρόνοιες των Κανονισμών Λειτουργίας. Τα μέλη της απερχόμενης K.E. και K.E.E. θεωρούνται υποψήφιοι/ες εφόσον έχουν εκλεγεί από τις K.O.B. στις οποίες ανήκουν.
δ) Το Συνέδριο του AKEΛ:
ε) Οι αποφάσεις λαμβάνονται με φανερή ψηφοφορία, εκτός αν το Συνέδριο αποφασίσει διαφορετικά. Οι αποφάσεις του Συνεδρίου λαμβάνονται με απόλυτη πλειοψηφία ή με απλή πλειοψηφία, όταν υπάρχουν πάνω από δύο προτάσεις. Οι εργασίες του Συνεδρίου διεξάγονται σύμφωνα με τις σχετικές πρόνοιες των Κανονισμών Λειτουργίας.
α) H K.E. καθοδηγεί τη δράση του Kόμματος στο διάστημα μεταξύ δύο Συνεδρίων με βάση το Πρόγραμμα, το Καταστατικό, τους Κανονισμούς Λειτουργίας, τη γενική πολιτική γραμμή και τακτική και τις αποφάσεις του Συνεδρίου.
β) Στην πρώτη συνεδρία της, που πραγματοποιείται το αργότερο σε δεκαπέντε μέρες από το Συνέδριο, η K.E. εκλέγει μεταξύ των μελών της τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου (Π.Γ.) και μεταξύ των μελών του Π.Γ. τα μέλη της Γραμματείας της K.E.
O αριθμός των μελών του Π.Γ. καθορίζεται από την K.E. και δεν υπερβαίνει το 1/5 των μελών της.
O αριθμός των μελών της Γραμματείας καθορίζεται από την K.E. και δεν υπερβαίνει τα 2/5 των μελών του Π.Γ.
Για τη δράση του Kόμματος στο διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την εκλογή των διαφόρων σωμάτων, ευθύνη έχουν τα μέλη του Προεδρείου του Συνεδρίου που έχουν εκλεγεί στην K.E., με επικεφαλής τον/την εκλεγμένο/η Γ.Γ. του Κόμματος.
γ) H Ολομέλεια της K.E. συνέρχεται σε τακτική συνεδρία κάθε τέσσερις μήνες και εκτάκτως, όταν το θεωρήσει αναγκαίο το Πολιτικό Γραφείο ή όταν το ζητήσει γραπτώς το 1/3 των μελών της.
δ) H K.E. σε σοβαρές περιπτώσεις συγκαλεί Παγκύπριες Συνδιασκέψεις στις οποίες παίρνουν μέρος τα μέλη της K.E., της K.E.E. καθώς και αντιπρόσωποι των Επαρχιακών Οργανώσεων. H εκπροσώπηση των Επαρχιακών Οργανώσεων γίνεται σύμφωνα με τους Κανονισμούς Λειτουργίας κατά το πρότυπο του Συνεδρίου. Σε έκτακτες περιπτώσεις εκπροσωπούνται με όλα τα σώματά τους, δηλ. E.E., Γραμματείς και Γραφεία K.O.B., Γραμματείς Περιφερειακών Επιτροπών, μέλη Γραμματειών και Γραμματείς των Συμπλεγματικών Επιτροπών.
α) Το Π.Γ. καθοδηγεί τη δράση του Kόμματος μεταξύ δύο Ολομελειών της K.E. Επιλαμβάνεται όλων των ζητημάτων που ενδιαφέρουν το Κόμμα. Είναι υπόλογο για τη δράση του στην K.E. και λογοδοτεί σε κάθε τακτική Ολομέλεια.
β) Το Π.Γ. συνέρχεται κάθε δεκαπέντε μέρες σε τακτική συνεδρία και εκτάκτως, όταν το θεωρήσει αναγκαίο η Γραμματεία της K.E. ή όταν το ζητήσει γραπτώς το 1/3 των μελών του.
γ) Το Π.Γ. αντιπροσωπεύει το Κόμμα στις σχέσεις του με άλλα κόμματα και οργανώσεις του εσωτερικού και εξωτερικού, με την κυβέρνηση και άλλους οργανισμούς.
H Γραμματεία της K.E. προωθεί την εκτέλεση των αποφάσεων της K.E. και του Π.Γ. και επιλαμβάνεται των καθημερινών τρεχόντων ζητημάτων.
α) H K.E.E. εκλέγεται από το Συνέδριο και λογοδοτεί σε αυτό.
β) O αριθμός των μελών της Κ.Ε.Ε. αποφασίζεται από το Συνέδριο, ύστερα από εισήγηση της απερχόμενης K.E.E. Οι μη εκλεγέντες/είσες υποψήφιοι/ες της Κ.Ε.Ε. αποτελούν τον κατάλογο επιλαχόντων μελών της Κ.Ε.Ε., με βάση τις ψήφους που έλαβαν, και σε περίπτωση κένωσης θέσης την καταλαμβάνει ο/η πρώτος/η επιλαχών/ούσα του καταλόγου κατά τον χρόνο κένωσης της θέσης.
γ) Αρμοδιότητες της Κ.Ε.Ε:
α) Η Επαρχιακή Συνδιάσκεψη είναι το ανώτερο όργανο της Επαρχιακής Οργάνωσης και βρίσκεται σε απαρτία όταν παρευρίσκεται το 60% των εκλεγμένων αντιπροσώπων.
β) Τακτική Συνδιάσκεψη της Επαρχιακής Οργάνωσης συγκαλείται από την E.E. κάθε πέντε χρόνια. Έκτακτη Συνδιάσκεψη συγκαλείται:
γ) H Επαρχιακή Συνδιάσκεψη συζητά και αποφασίζει πάνω στην έκθεση – λογοδοσία της E.E. και την ελεγμένη οικονομική έκθεση της Επαρχιακής Οργάνωσης και συζητά τα προβλήματα της Κομματικής Οργάνωσης της επαρχίας.
δ) H Επαρχιακή Συνδιάσκεψη εκλέγει την E.E. και τον/την Επαρχιακό/ή Γραμματέα.
ε) Για τον τρόπο εκπροσώπησης και εκλογής αντιπροσώπων στην Επαρχιακή Συνδιάσκεψη καθώς και υποψηφίων για την E.E., εφαρμόζονται οι σχετικές πρόνοιες των Κανονισμών Λειτουργίας.
στ) Οι αποφάσεις της Συνδιάσκεψης λαμβάνονται σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 17(ε). Οι εργασίες της Συνδιάσκεψης διεξάγονται σύμφωνα με τους Κανονισμούς Λειτουργίας.
α) H E.E. καθοδηγεί τη δράση της Επαρχιακής Κομματικής Οργάνωσης στο διάστημα μεταξύ δύο Συνδιασκέψεων με βάση τις αποφάσεις του Συνεδρίου, της Επαρχιακής Συνδιάσκεψης και των ανώτερων καθοδηγητικών σωμάτων του Kόμματος.
β) H Ολομέλεια της E.E. συνέρχεται σε τακτική συνεδρία κάθε 3 μήνες και εκτάκτως, όταν το θεωρήσει αναγκαίο η Γραμματεία της E.E., όταν το ζητήσει το Π.Γ. της K.E. του Kόμματος ή όταν το ζητήσει γραπτώς το 1/3 των μελών της E.E.
α) H E.E. συνέρχεται το αργότερο σε επτά μέρες από την εκλογή της και εκλέγει ανάμεσα στα μέλη της τον/την Οργανωτικό/ή Γραμματέα και τη Γραμματεία της. O αριθμός των μελών της Γραμματείας αποφασίζεται από την E.E. Για τη δράση της Κομματικής Οργάνωσης στο διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την εκλογή Γραμματείας της E.E., ευθύνη έχουν τα μέλη του Προεδρείου της Συνδιάσκεψης που έχουν εκλεγεί στην E.E., με επικεφαλής τον/την εκλεγμένο/η Ε.Γ.
β) H Γραμματεία της E.E. προωθεί την εκτέλεση των αποφάσεων των ανώτερων καθοδηγητικών σωμάτων και επιλαμβάνεται των καθημερινών τρεχόντων ζητημάτων της Επαρχιακής Κομματικής Οργάνωσης.
α) Θεμέλιο του Kόμματος είναι οι K.O.B. οι οποίες μπορούν να δημιουργούνται σε τόπους κατοικίας ή εργασίας ή να είναι ομοιοεπαγγελματικές ή όπως άλλως κρίνει αναγκαίο η Ε.Ε..
β) Για τη δημιουργία K.O.B. αποφασίζει η Ε.Ε.. Το Π.Γ. σε ειδικές περιπτώσεις αποφασίζει την ίδρυση Κ.Ο.Β.
γ) H K.O.B. απαρτίζεται από τρία τουλάχιστον μέλη. Όπου τα μέλη είναι λιγότερα από τρία, συνδέονται με τον Κομματικό οργανισμό που ήθελε αποφασιστεί. Όπου ο αριθμός των μελών και οι συνθήκες επιβάλλουν, δημιουργούνται περισσότερες από μια K.O.B.
δ) Κάθε K.O.B. με λιγότερα από 6 μέλη καθοδηγείται από τον/την Γραμματέα της.
Με 6 μέλη ή περισσότερα, καθοδηγείται από το Γραφείο της K.O.B. το οποίο αποτελείται:
Από 6 μέχρι 20 μέλη: 3 μέλη Γραφείου
Από 21 μέχρι 30 μέλη: μέχρι 5 μέλη Γραφείου
Από 31 μέχρι 40 μέλη: μέχρι 7 μέλη Γραφείου
Από 41 + μέλη: μέχρι 9 μέλη Γραφείου
(Στον αριθμό περιλαμβάνεται και ο Γραμματέας).
ε) O/η Γραμματέας και τα μέλη του Γραφείου εκλέγονται από τη συνέλευση της K.O.B., στην οποία και λογοδοτούν. H θητεία τους είναι διετής.
α) H K.O.B. είναι η πρωτοπόρα καθοδηγητική δύναμη στον χώρο δράσης της, αφού μεταξύ άλλων:
β) H K.O.B. συνέρχεται τακτικά μια φορά τον μήνα, και εκτάκτως, όταν το θεωρήσει αναγκαίο το Γραφείο ή – όπου δεν υπάρχει Γραφείο- ο/η Γραμματέας της ή όταν το ζητήσει ο αμέσως ανώτερος οργανισμός ή γραπτώς το 1/3 των μελών της.
α) Η Ε.Ε. για σκοπούς συντονισμού συστήνει Περιφερειακές Επιτροπές οι οποίες οργανώνουν, συντονίζουν, προωθούν και ελέγχουν τη δράση του Κόμματος σε περιφερειακό επίπεδο.
β) Οι Περιφερειακές Επιτροπές αποτελούνται από τους Γραμματείς των Κ.Ο.Β. ή/και των Συμπλεγματικών Επιτροπών ή/και τα μέλη της ΕΕ προερχόμενα από την εν λόγω περιφέρεια ή/και τους/τις Επιθεωρητές/τριες όπως αυτοί/ές καθορίζονται από τις Ε.Ε., ανάλογα με τα δεδομένα της κάθε Επαρχίας. Οι Περιφερειακές Επιτροπές εκλέγουν τον/την Γραμματέα τους. Η θητεία του/της είναι διετής.
α) Με την ευθύνη και καθοδήγηση της E.E., δημιουργούνται Συμπλεγματικές Επιτροπές (Σ.Ε.) που συνενώνουν και καθοδηγούν τις K.O.B. μιας περιοχής, συνοικίας, προαστίου ή χωριού, ή αριθμό ομοιοεπαγγελματικών ομάδων.
β) Οι Σ.Ε. αποτελούνται από τους/τις Γραμματείς των Κ.Ο.Β. και από όποιο άλλο τοπικό στέλεχος κρίνεται αναγκαίο να συμμετέχει, μετά από πρόταση της απερχόμενης Σ.Ε. Η θητεία τους είναι διετής.
γ) H Σ.E. εκλέγει ανάμεσα στα μέλη της τη Γραμματεία και τον/την Γραμματέα της. O αριθμός των μελών της Γραμματείας καθορίζεται από την ίδια την Σ.Ε..
α) Τα μέλη και Οργανώσεις του AKEΛ έχουν βασική υποχρέωση να διαφυλάττουν και ενισχύουν τη συνοχή και ενότητα του Kόμματος. H υπόσκαψη της κομματικής ενότητας και πειθαρχίας, η δημιουργία παρατάξεων και φραξιών μέσα στο Κόμμα, η προώθηση ιδιοτελών συμφερόντων, η παραβίαση οποιασδήποτε πρόνοιας του Καταστατικού και των Κανονισμών Λειτουργίας, υπόκεινται σε πειθαρχικές κυρώσεις.
β) Δεν επιβάλλονται κυρώσεις σε οποιοδήποτε σώμα ή μέλος του Kόμματος χωρίς προηγουμένως να ενημερώνονται για τις κατηγορίες που διατυπώνονται εναντίον τους. Έχουν δικαίωμα για ακρόαση και παρουσίαση της υπόθεσής τους στα αντίστοιχα αρμόδια σώματα. Εξαιρούνται από αυτό το δικαίωμα μέλη που εξαγγέλλουν υποψηφιότητα εκτός των κομματικών διαδικασιών.
γ) Δικαίωμα επιβολής κυρώσεων έχουν όλοι οι κομματικοί οργανισμοί.
α) Μέλος του Kόμματος που αντιστρατεύεται τις κομματικές αποφάσεις, παραβιάζει την κομματική πειθαρχία και κομματική ηθική, υποσκάπτει το κύρος κομματικού οργανισμού ή στελέχους ή καταφεύγει σε ενέργειες που βλάπτουν το Κόμμα ή υποσκάπτει τα ψηφοδέλτια ή υποψήφιους/ες του Κόμματος ή υποψήφιους/ες που στηρίζει το Κόμμα σε εκλογικές διεκδικήσεις ή που – αδικαιολόγητα και συστηματικά – δεν συμμετέχει στην κομματική ζωή ή δεν εκπληρώνει τις κομματικές του υποχρεώσεις, υπόκειται στις παρακάτω κυρώσεις, ανάλογα με το παράπτωμα:
Η Κ.Ε. και οι Ε.Ε. έχουν δικαίωμα να επιλαμβάνονται παραπτωμάτων μελών του Κόμματος που δεν είναι μέλη τους, και να επιβάλλουν κυρώσεις στις περιπτώσεις που κρίνεται ότι το παράπτωμα είναι σοβαρό.
β) Διαγράφονται από το Κόμμα πρόσωπα που οι πράξεις και η διαγωγή τους δεν συμβιβάζονται με την ιδιότητα του μέλους του Kόμματος, πρόσωπα που η κομματική ή ατομική συμπεριφορά τους δεν συμβιβάζεται με τις απαιτήσεις και τις αρχές της κομματικής ηθικής.
γ) Σε περίπτωση διαγραφής ή αποχώρησης από το Κόμμα, η ταυτότητα μέλους επιστρέφεται. Μέλη που αποβάλλονται από το Κόμμα, οφείλουν να πειθαρχούν στις αποφάσεις του Kόμματος στη διάρκεια της αποβολής τους.
δ) Επιδίωξη κάθε κύρωσης είναι η ενίσχυση της ενότητας, της πειθαρχίας καθώς και ηθικής του Kόμματος και του κάθε μέλους του. H λήψη απόφασης για οποιαδήποτε κύρωση γίνεται με τη μεγαλύτερη προσοχή και συντροφικότητα. Το μέλος δεν τιμωρείται για τις προσωπικές του απόψεις, που εκφράζει μέσα στις Κομματικές Οργανώσεις και σώματα ή μέσα από τον δημόσιο διάλογο, όπως προβλέπεται στο άρθρο 5(β) του Καταστατικού.
α) Για τα κομματικά σώματα οι κυρώσεις μπορούν να είναι οι ακόλουθες:
β) Αν το παράπτωμα γίνει από Κομματική Οργάνωση, οι κυρώσεις μπορούν να φτάσουν μέχρι τη διάλυση ή και αναδιοργάνωσή της. Δικαίωμα για τη διάλυση ή και αναδιοργάνωση μιας Επαρχιακής Οργάνωσης έχει η K.E. Δικαίωμα για τη διάλυση ή και αναδιοργάνωση K.O.B. έχουν οι αμέσως ανώτεροι κομματικοί οργανισμοί. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται επικύρωση από την E.E.
α) Σε περίπτωση πειθαρχικών κυρώσεων ενημερώνονται για την απόφαση τα άτομα ή σώματα στα οποία αυτές επιβάλλονται καθώς και για τους λόγους επιβολής τους. Ακολούθως ενημερώνεται το ανώτερο σώμα.
β) Η K.E. και οι E.E. έχουν δικαίωμα να κοινοποιούν στο Κομματικό σύνολο ή να γνωστοποιούν δημοσίως πειθαρχικές κυρώσεις.
Πειθαρχικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε σώμα ή μέλος, μπορούν να εφεσιβληθούν -μέσα σε ένα μήνα- σε ανώτερα σώματα μέχρι την K.E. και την K.E.E. Το ανώτερο κομματικό σώμα πρέπει να εξετάσει την ένσταση σε χρονικό διάστημα που δεν ξεπερνά τους δύο μήνες. Μέλη της K.E. ή K.E.E. που τιμωρήθηκαν με καθαίρεση, αποβολή ή διαγραφή, έχουν δικαίωμα να υποβάλουν ένσταση στο Συνέδριο του Kόμματος, εφόσον δεν έχουν προσχωρήσει σε άλλο πολιτικό κόμμα ή πολιτική κίνηση. Εκθέσεις που ετοιμάστηκαν από την Κ.Ε.Ε. επί υποθέσεων που τέθηκαν ενώπιόν της δεν υπόκεινται σε ένσταση στην Κ.Ε.Ε, παρά μόνο εάν προκύπτουν σοβαρά νέα στοιχεία.
Αίτηση για επανεγγραφή πρώην κομματικού μέλους εξετάζεται και αποφασίζεται από την K.O.B. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται έγκριση από τον αμέσως ανώτερο οργανισμό. Επανεξέταση πειθαρχικών κυρώσεων γίνεται από τα σώματα που τις αποφάσισαν ή από ανώτερα σώματα, ένα χρόνο μετά την επιβολή τους.
Οι οικονομικοί πόροι του Kόμματος προέρχονται από:
α) Η οικονομική διαχείριση του Κόμματος διέπεται από τις αρχές της διαφάνειας και της λογοδοσίας και διενεργείται στη βάση της σχετικής νομοθεσίας.
β) Υπεύθυνο σώμα για τα οικονομικά του Kόμματος, σε κεντρικό επίπεδο, είναι η K.E. H Γραμματεία της K.E. που διαχειρίζεται τα οικονομικά, ενημερώνει το Π.Γ. και την K.E. σε ετήσια βάση. H K.E. παρουσιάζει στο τακτικό Συνέδριο τις ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις της Κ.Ε για τα έτη που προηγήθηκαν, οι οποίες συζητούνται από τους αντιπροσώπους στο Συνέδριο.
γ) Υπεύθυνο σώμα για τα οικονομικά του Kόμματος, σε επαρχιακό επίπεδο, είναι η E.E. H Γραμματεία της E.E. που διαχειρίζεται τα οικονομικά ενημερώνει την E.E. σε ετήσια βάση. H E.E. παρουσιάζει στην τακτική Επαρχιακή Συνδιάσκεψη της Κομματικής Οργάνωσης, τις ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις της Ε.Ε για τα έτη που προηγήθηκαν, οι οποίες συζητούνται από τους/τις αντιπροσώπους στην Επαρχιακή Συνδιάσκεψη.
δ) Οι Γραμματείες της Κ.Ε, των Ε.Ε και των Παραρτημάτων στο εξωτερικό έχουν την ευθύνη να τηρούν πλήρη στοιχεία και κατάλληλα λογιστικά βιβλία και να καταρτίζουν, για κάθε ημερολογιακό έτος, οικονομικές καταστάσεις της Κ.Ε., των Ε.Ε και των Παραρτημάτων αντίστοιχα, σύμφωνα με τα εκάστοτε σε ισχύ Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα. Το σύνολο των οικονομικών καταστάσεων της Κ.Ε, των Ε.Ε και των Παραρτημάτων συνιστά τις «ξεχωριστές οικονομικές καταστάσεις του ΑΚΕΛ». Η Γραμματεία της Κ.Ε έχει επίσης την ευθύνη της ετοιμασίας των «ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων του ΑΚΕΛ», στις οποίες περιλαμβάνονται οι συνδεδεμένες με το Κόμμα οντότητες.
ε) Οι ετήσιες ξεχωριστές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του ΑΚΕΛ τυγχάνουν ανεξάρτητου ελέγχου, με βάση τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου, και αφού εγκριθούν από τη Γραμματεία της Κ.Ε, υποβάλλονται στις αρμόδιες αρχές και αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Κόμματος.
στ) H K.E. και οι E.E. ενημερώνουν κάθε χρόνο τις K.O.B. για τα οικονομικά του Kόμματος.
α) Κομματικά μέλη που εκλέγονται σε δημόσια αξιώματα με το ψηφοδέλτιο του Kόμματος ή μετέχουν σε δημόσια σώματα και συμβούλια με υπόδειξη του Kόμματος, στην άσκηση των καθηκόντων τους αναπτύσσουν πρωτοβουλίες με βάση την πολιτική και τις αποφάσεις του Kόμματος, για εξυπηρέτηση των συμφερόντων των εργαζομένων και του τόπου γενικότερα.
β) Τα κομματικά μέλη δεν επωφελούνται ούτε επιβαρύνονται οικονομικά από την ανάληψη δημόσιων αξιωμάτων.
γ) Το δημόσιο αξίωμα που κατέχουν κομματικά μέλη βρίσκεται στη διάθεση του Kόμματος.
α) Τα πρόσωπα που εκλέγονται με το ψηφοδέλτιο του Κόμματος στο βουλευτικό αξίωμα, σχηματίζουν Κοινοβουλευτική Ομάδα η οποία είναι φορέας της Κομματικής πολιτικής στη Βουλή.
β) Επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας είναι ο/η Κοινοβουλευτικός/ή Εκπρόσωπος που εκλέγεται από την Κ.Ε., αφού προηγουμένως εκφραστεί η άποψη των μελών τής Κοινοβουλευτικής Ομάδας.
Το παρόν Καταστατικό και οι Κανονισμοί Λειτουργίας του ΑΚΕΛ μπορούν να τροποποιηθούν σε Τακτικό ή Καταστατικό Συνέδριο, το οποίο συγκαλείται κατ’ αναλογία των προνοιών του Άρθρου 17 για τη σύγκληση Έκτακτου Συνεδρίου.
Οι αποφάσεις λαμβάνονται με πλειοψηφία δύο τρίτων των παρευρισκόμενων Συνέδρων.
Για οποιοδήποτε ζήτημα δεν καλύπτεται από τις πρόνοιες του Καταστατικού ή των Κανονισμών Λειτουργίας του AKEΛ, αποφασίζει η K.E. με βάση τις γενικές αρχές του Kόμματος.
Έμβλημα του ΑΚΕΛ είναι αυτό που εικονίζεται στο εξώφυλλο του παρόντος Καταστατικού.
Ύμνος του ΑΚΕΛ είναι η ποιητική και μουσική σύνθεση που γράφτηκε από τον ποιητή Τεύκρο Ανθία το 1941, με τίτλο «Ο ΥΜΝΟΣ ΤΟΥ ΑΚΕΛ».
Το Καταστατικό του AKEΛ εγκρίθηκε από την Παγκύπρια Συνδιάσκεψη του Kόμματος (Απρίλης 1946).
Τροποποιήθηκε:
– στο 10ο Συνέδριο (Μάρτιος 1962)
– στην Παγκύπρια Συνδιάσκεψη (Ιανουάριος 1968)
– στο 15ο Συνέδριο (Μάιος 1982)
– στο 16ο Συνέδριο (Νοέμβριος 1986)
– στο 17ο Συνέδριο (Οκτώβριος 1990)
– στο 18ο Συνέδριο (Νοέμβριος 1995)
– στο 21ο Συνέδριο (Νοέμβριος 2010)
– στο 22ο Συνέδριο (Ιούνιος 2015)
– στο Καταστατικό Συνέδριο (Νοέμβριος 2023)