Δηλώσεις Σ. Κουκουμά για το Πόρισμα της Επιτρόπου Διοικήσεως για το θάνατο του 14χρονου Στυλιανού

Ανεξάρτητα των προσωπικών, πειθαρχικών και ποινικών ευθυνών οι οποίες θα εξεταστούν από το Γενικό Εισαγγελέα, εμείς συνεχίζουμε να θεωρούμε ότι υπάρχουν πολιτικές ευθύνες στην Κυβέρνηση. Πολιτικές ευθύνες τις οποίες δεν εξέτασε το Πόρισμα εφόσον δεν ήταν στους όρους εντολής του. Πολιτικές ευθύνες τις οποίες η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρθηκε να ανιχνεύσει.

Το Πόρισμα αποτελεί ένα case study -μια μελέτη περίπτωσης- η οποία δείχνει μια πρωτόγνωρη κατάρρευση του συστήματος πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης. Ένα ντόμινο αποτυχιών που ακόμη και εάν δεν κατέληγαν τραγικά με τον θάνατο ενός ανήλικου, σίγουρα θα αποτύγχαναν να τον στηρίξουν αποτελεσματικά.

Εναπόκειται πλέον στον κάθε ένα και στην κάθε μια από εμάς να κρίνουμε και να αξιολογήσουμε εάν τα όσα αναφέρονται είναι μια εξαίρεση και όλος ο υπόλοιπος μηχανισμός λειτουργεί ρολόι. Η κοινωνία παρακολουθεί και θα κρίνει εάν τα κακώς έχοντα στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας αφορούν την δομή, τον τρόπο λειτουργίας, την απουσία νομοθεσιών, την απουσία μηχανισμού ελέγχου και αξιολόγησης της δουλειάς τους, την απουσία σύγχρονων μεθόδων αξιολόγησης των περιπτώσεων, την υποστελέχωση, την έλλειψη εξειδίκευσης, την απουσία σύγχρονων και επιστημονικών προσεγγίσεων ή αν αφορούν 4 λειτουργούς που δεν έκαναν την δουλειά τους.

Να ξεκαθαρίσω αρχικά δύο σημεία:

1^ο. Όποιος δεν έκανε την δουλειά του πρέπει να λογοδοτήσει και να έχει όλες τις συνέπειες που προβλέπονται από τον νόμο.

2^ο. Ποτέ η κατάσταση στις ΥΚΕ δεν μπορούσε να θεωρηθεί ως άριστη. Εκείνο όμως που ισχυρίζομαι είναι ότι ο συνδυασμός της υποστελέχωσης με την όξυνση της οικονομικής κρίσης, την ένταση της πολυπλοκότητας των ζητημάτων που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι λειτουργοί των ΥΚΕ έχουν επιδεινώσει την κατάσταση στις ΥΚΕ. Την έχουν κάνει χειρότερη από προηγουμένως.

• Όταν στην περίπτωση του Στυλιανού αυτοί οι λειτουργοί δεν έκαναν τη δουλειά τους για 6 χρόνια –όχι για 6 μήνες όχι για ένα χρόνο- δεν υπάρχει κάτι λάθος στο σύστημα που δεν εντοπίζει αυτή την συστηματική εγκατάλειψη; Που δεν έχει ένα μηχανισμό ελέγχου; Δηλαδή αν βρεθεί κάποιος λειτουργός που δεν κάνει τη δουλειά του, θα καταρρέει όλο το σύστημα; Δεν θα υπάρχει κάποιος προϊστάμενος να κάνει έλεγχο;
• Υπάρχει κάποιος πάνω στην Κύπρο που μπορεί να υποστηρίξει σοβαρά ότι ο 14χρονος Στυλιανός είναι μια μεμονωμένη περίπτωση;

Συνεπώς δεν ξέρω αν άλλοι βγάλουν άλλο συμπέρασμα, αλλά στη δική μας αντίληψη εδώ υπάρχουν συστημικές ευθύνες. Το σύστημα δεν λειτουργεί. Και για αυτό δεν ευθύνονται μόνο οι λειτουργοί. Υπάρχουν θεσμικές ευθύνες. Και υπάρχει και η πολιτική ευθύνη. Πολιτική ευθύνη δεν είναι μόνο η ευθύνη του πολιτικού που προΐσταται αλλά και η ευθύνη της πολιτικής που εφαρμόζεται.

Τα προβλήματα λύνονται όταν το κράτος, η πολιτεία, κάθεται κάτω, κτίζει σύγχρονες υποδομές και υπηρεσίες που μπορούν να απαντούν σε όλα τα προβλήματα. Διαθέτει επαρκείς πόρους και δυναμικό. Κάνει επιστημονικές μελέτες και αντλεί την εμπειρία άλλων χωρών, την επιστημοσύνη ειδικών. Οργανώνει με χρονοδιαγράμματα και έλεγχο τα διάφορα προγράμματα κοινωνικής πολιτικής, τα αξιολογεί, έχει εργαλεία να συγκεντρώνει στατιστικά στοιχεία, τα διορθώνει συνεχώς. Κάθε άλλη συζήτηση –όσο καλοπροαίρετη και συναισθηματική κι αν είναι- δεν λύνει προβλήματα, δεν φέρνει πίσω παιδιά που χάνουν τη ζωή τους, την παιδικότητα τους, ή τις ευκαιρίες και δεν προλαβαίνει τα επόμενα που θα συμβούν.

02/12/2019