Ομιλία Βαλεντίνου Φακοντή, Βουλευτή ΑΚΕΛ, κατά τη συζήτηση του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2023
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ο τελευταίος προϋπολογισμός της κυβέρνησης Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ είναι ένας ακόμη διαχειριστικός προϋπολογισμός.
Είναι ένας προϋπολογισμός που αποτυγχάνει να αφουγκραστεί τις άμεσες ανάγκες του λαού μας, να αντιμετωπίσει την ακρίβεια και την ενεργειακή κρίση.
Το οικονομικό μοντέλο της Κύπρου δείχνει σημάδια ευκαιριακής ανάπτυξης και άνισης κατανομής του παραγόμενου πλούτου.
Καταγράφονται αυξήσεις σε δαπάνες και δημοσιονομικά πλεονάσματα.
Όμως σας ρωτώ:
Γιατί τόσα χρόνια δεν υλοποιούν τις αναπτυξιακές δαπάνες που κάθε χρόνο προϋπολογίζουν;
Γιατί δεν επιστρέφουν μέρος των πλεονασμάτων στην πραγματική οικονομία;
Τα πλεονάσματα δεν είναι αποτέλεσμα κυβερνητικού σχεδιασμού, αλλά μιας συγκυρίας αυξημένων εσόδων από φορολογίες, λόγω των αυξήσεων στα καύσιμα, στον ηλεκτρισμό και σε είδη πρώτης ανάγκης.
Οι κυβερνώντες ως συνήθως, λίγο πριν από εκλογές, έκαναν πρόβλεψη για αύξηση στις αναπτυξιακές δαπάνες.
Όμως, δεν αρκεί να συμπεριλαμβάνονται αναπτυξιακά έργα στον προϋπολογισμό.
Το καθοριστικό είναι η τελική υλοποίηση τους.
Τα ποσοστά υλοποίησης των αναπτυξιακών προϋπολογισμών όλων των προηγούμενων ετών είναι χαμηλά.
Κατ’ ακρίβεια, επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ καταγράφονται ιστορικά τα πιο χαμηλά ποσοστά υλοποίησης των αναπτυξιακών προϋπολογισμών του κράτους.
Τι σημαίνει αυτό;
Για μια δεκαετία τώρα οι κυβερνώντες αποτυγχάνουν να υλοποιήσουν σημαντικά έργα ανάπτυξης.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ένα στα τρία έργα που περιλαμβάνονται στον κάθε προϋπολογισμό από αυτή την κυβέρνηση, δεν υλοποιείται ποτέ.
Στο Υπουργείο Μεταφορών, το κατεξοχήν αρμόδιο υπουργείο της ανάπτυξης, οι κυβερνώντες μάς έχουν παρουσιάσει έναν προϋπολογισμό για το 2023, στον οποίο επαναλαμβάνονται κονδύλια προηγούμενων ετών για έργα που δεν είχαν υλοποιηθεί.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Οι πολίτες έχουν μπουχτίσει από εξαγγελίες και κούφια λόγια. Ζητούν την υλοποίηση σημαντικών αναπτυξιακών έργων γιατί η ανάπτυξη έχει πολλαπλασιαστικό όφελος για την κοινωνία.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα της αποτυχίας της κυβέρνησης Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ να υλοποιήσει σημαντικά έργα ανάπτυξης είναι:
- ο δρόμος Λεμεσού – Σαϊτά,
- ο δρόμος Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς,
- ο δρόμος Λεμεσού – Πάφου παρά την Πέτρα του Ρωμιού,
- το νέο Κυπριακό Μουσείο Λευκωσίας,
- η δημιουργία νέου βιομηχανικού λιμανιού στην περιοχή του Βασιλικού.
Όλα παρουσίασαν και παρουσιάζουν ακόμα τεράστιες καθυστερήσεις.
Κυρία Πρόεδρε,
Η συμβολή του κράτους, ως ατμομηχανή της οικονομίας, είναι ιδιαίτερα σημαντική για να δώσει ώθηση στην οικονομία με την αναπτυξιακή του πολιτική.
Αν’ αυτού, η κυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ, με τη νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική που ακολουθεί εδώ και χρόνια ,έχει μειώσει τις δημόσιες επενδύσεις και ξεπουλά το δημόσιο πλούτο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Λιμάνι της Λεμεσού.
Οι διαπιστώσεις του Γενικού Ελεγκτή, σάς είναι γνωστές:
- η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού Λεμεσού έχει βλάψει τα συμφέροντα της Κύπρου.
- η κυβέρνηση σύνηψε συμβάσεις με όρους ζημιογόνους για το κράτος και τα δημόσια οικονομικά.
Ως ΑΚΕΛ τασσόμαστε ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των Οργανισμών Δημόσιας Ωφελείας. Τονίζουμε ότι είμαστε και θα παραμείνουμε υπέρ της διαφύλαξης του δημόσιου και κοινωνικού τους χαρακτήρα.
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η κοινωνία υποφέρει από το σαρωτικό κύμα ακρίβειας.
Σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο, η απερχόμενη κυβέρνηση αδρανεί.
Δεν έχει ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική, ιδιαίτερα για τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Βλέπει το κόστος για απόκτηση στέγης και για ενοίκιο να ανεβαίνει στα ύψη.
Τι κάνουν οι κυβερνώντες; Παρακολουθούν, κάνουν διαπιστώσεις, αλλά τίποτα από όσα τους αναλογούν.
Οι εξαγγελίες τους για προσιτή στέγη και για κίνητρα στα αστικά κέντρα, όλες έμειναν στα χαρτιά.
Απαράδεκτη είναι και η αποδυνάμωση του κοινωνικού χαρακτήρα και της αποστολής του ΚΟΑΓ. Ο αρμόδιος οργανισμός που έχει αποστολή την παροχή προσιτής στέγης, κατέληξε να είναι οργανισμός χωρίς ουσιαστικό ρόλο στην κοινωνία.
Η απόκτηση ιδιόκτητης στέγης πάει να γίνει άπιαστο όνειρο με πρώτα θύματα τα νεαρά ζευγάρια.
Το ύψος των ενοικίων έχει εκτοξευθεί. Πολλοί φοιτητές σταματούν τις σπουδές του εξαιτίας του κόστους των ενοικίων, ενώ άλλοι μεταβαίνουν στα κατεχόμενα για να ενοικιάσουν και να βρουν φτηνή στέγη.
Η δανειοδότηση είναι σχεδόν ανέφικτη για την πλειοψηφία των εργαζομένων αφού και τα επιτόκια σήμερα που μιλούμε έχουν σκαρφαλώσει στα ύψη.
Τα στεγαστικά προγράμματα που εφαρμόζει η κυβέρνηση, ανεπαρκή.
Σε αυτά τα προβλήματα προστίθενται και οι εκποιήσεις πρώτης κατοικίας.
Για πρώτη φορά παρουσιάζεται στην Κύπρο πρόβλημα με άστεγους συμπολίτες μας
Το ΑΚΕΛ έχει στόχο ο κάθε πολίτης να μπορεί να απολαμβάνει το δικαίωμα για αξιοπρεπή στέγη που να ικανοποιεί τις ανάγκες του.
Ο κάθε πολίτης να ζει σε πράσινες και ανθρώπινες πόλεις και οικισμούς, με σύγχρονες υποδομές, στα αστικά κέντρα και στην ύπαιθρο.
Γι΄ αυτό και το ΑΚΕΛ αγωνίζεται για μια ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική, κοινωνικά προσανατολισμένη.
Μεταξύ άλλων, το ΑΚΕΛ εισηγείται:
- Να δοθεί έμφαση σε προγράμματα ανέγερσης κατοικιών από το κράτος και την τοπική αυτοδιοίκηση
- Οι κατοικίες αυτές να παραχωρούνται με χαμηλό ενοίκιο ή με ενοικιαγορά στη βάση κοινωνικοοικονομικών κριτηρίων.
- Εισαγωγή σχεδίου επιδότησης ενοικίων με βάση κοινωνικοοικονομικά κριτήρια και βελτίωση των υφιστάμενων σχεδίων επιδότησης ενοικίων.
- Ουσιαστική βελτίωση των σχεδίων και κινήτρων σε οικογένειες που επιθυμούν να αξιοποιήσουν κατοικία ή να ανεγείρουν κατοικία για μόνιμη εγκατάσταση στην ύπαιθρο.
Κυρία Πρόεδρε,
Από τις πολιτικές των κυβερνώντων όλ’ αυτά τα χρόνια σημειώνουμε, επίσης, την απραξία και την αδυναμία τους να δώσουν λύσεις στα πιο σημαντικά ζητήματα που αφορούν τις συγκοινωνίες και το κυκλοφοριακό.
Από αυτά ξεχωρίζουμε τρία αλληλένδετα ζητήματα:
- την απουσία ενός ολοκληρωμένου οδικού δικτύου
- την απουσία στρατηγικής για βιώσιμη κινητικότητα στις πόλεις και
- τα προβλήματα στις δημόσιες μεταφορές.
Η κατάσταση στους δρόμους των πόλεων είναι δραματική. Δεν μιλούμε πλέον για αυξημένο κυκλοφοριακό πρόβλημα, αλλά για κυκλοφοριακό χάος.
Αυτό παρατηρείται, ιδιαίτερα στον αυτοκινητόδρομο και τις κεντρικές οδικές αρτηρίες των πόλεων κι όχι μόνο σε ώρες αιχμής.
Καθημερινά οι πολίτες ταλαιπωρούνται, σπαταλώντας χρόνο και καύσιμα σε ουρές χιλιομέτρων.
Θέση του ΑΚΕΛ είναι ότι η ανάπτυξη χρειάζεται να στηρίζεται πάνω σε ένα ισχυρό πολεοδομικό σχεδιασμό για να καθοδηγεί και να ρυθμίζει την ανάπτυξη των πόλεων και της υπαίθρου. Με σεβασμό στην ταυτότητα της Κύπρου, με έμφαση στην ποιότητα ζωής, το περιβάλλον, τις αρχές της αειφορίας και την προστασία από την άναρχη ανάπτυξη.
Οι δημόσιες συγκοινωνίες δεν έχουν εξελιχθεί τόσα χρόνια. Τα σχέδια για βιώσιμη αστική κινητικότητα δεν εφαρμόζονται.
Η πρόοδος είναι ελάχιστη, ενώ σε ορισμένους τομείς υπήρξε και οπισθοδρόμηση.
Εξακολουθούμε να υστερούμε στην οδική ασφάλεια. Έχει αποδειχθεί ότι το σύστημα φωτοεπισήμανσης και τα αυξημένα πρόστιμα δεν μπορούν από μόνα τους να αντιμετωπίσουν τη μάστιγα των θανατηφόρων και σοβαρών τροχαίων δυστυχημάτων.
Κυρία Πρόεδρε,
Αγαπητές συναδέλφισσες/ συνάδελφοι,
Κλείνοντας, δεν μπορώ να μην αναφερθώ στην επαρχία μου, την Πάφο.
Πρώτα θα αναφερθώ στο νέο δρόμο Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς.
Το έργο ξεκίνησε με τεράστια καθυστέρηση. Και πάλι, δεν προβλέπεται σύνδεση του με το οδικό δίκτυο της πόλης της Πάφου.
Η μαρίνα Πάφου εξακολουθεί να μένει στα χαρτιά.
Για το δρόμο αεροδρομίου Πάφου – Πέγειας δεν έχουν ακόμη ξεπεραστεί τα προβλήματα ώστε να προχωρήσει η ολοκλήρωση του. Ιδιαίτερα το τμήμα το δρόμου από τη Χλώρακα μέχρι την Πέγεια, εκεί δηλαδή που υπάρχει αυξημένη κυκλοφορία, και, δυστυχώς, πολύ συχνά, θανατηφόρα δυστυχήματα.
Η κατασκευή του δυτικού παρακαμπτήριου παρουσιάζει επίσης τεράστια καθυστέρηση.
Επιβεβλημένη είναι η αναβάθμιση και επέκταση των κτιριακών υποδομών του Γενικού Νοσοκομείου Πάφου και του Νοσοκομείου Πόλης Χρυσοχούς. Το νοσοκομείο της Πόλης Χρυσοχούς συνεχίζει να υπολειτουργεί, θέτοντας σε κίνδυνο καθημερνά τις ζωές των κατοίκων της περιοχής. Στο σημείο αυτό θέλω να καταγγείλω, για ακόμη μια φορά, τη μη υλοποίηση της δέσμευσης της κυβέρνησης για λειτουργία σε μόνιμη βάση του θαλάμου υποδοχής και φιλοξενίας ασθενών στο Νοσοκομείο Πόλης Χρυσοχούς.
Η Πάφος έχει άμεση ανάγκη για δημιουργία 2ης Τεχνικής Σχολής, Δημοτικών και Γυμνασίου για κάλυψη των αυξημένων αναγκών της πόλης και επαρχίας Πάφου.
Τέλος, θα αναφερθώ στην ανάγκη για προστασία της χερσονήσου του Ακάμα.
Στο Τοπικό Σχέδιο που εκπόνησε η κυβέρνηση, δεν υπάρχει η αναγκαία ισορροπία. Ούτε λύση που να σέβεται το μοναδικό περιβάλλον του Ακάμα και παράλληλα να δικαιώνει τις κοινότητες και τους κατοίκους της περιοχής.
Ως ΑΚΕΛ, από το 2010 τονίσαμε κατ΄ επανάληψη ότι προκειμένου να υπάρξει ίση μεταχείριση των κοινοτήτων και των κατοίκων της περιοχής και για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων τους, θα πρέπει το κράτος να αξιοποιήσει εργαλεία, όπως η ανταλλαγή γης, η μεταφορά αναπτυξιακών δικαιωμάτων και η καταβολή αποζημιώσεων, έτσι ώστε να διασφαλιστούν οι ιδιοκτήτες γης και κυρίως οι κοινότητες της περιοχής.
Κυρία Πρόεδρε,
Αγαπητές συναδέλφισσες/συνάδελφοι,
Η υλοποίηση των αναπτυξιακών δαπανών στο μέγιστο δυνατό βαθμό είναι επιτακτική.
Στόχος είναι η πραγματική ανάπτυξη της οικονομίας,
- για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας,
- για ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική,
- για δημιουργία ενός πραγματικά σύγχρονου και ασφαλούς οδικού δικτύου,
- για αποφασιστική προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους,
- για πολιτικές αποτελεσματικής στήριξης της κοινωνίας.
Όλα αυτά αποτυπώνουν την ανάγκη για μια ουσιαστική αλλαγή και απαλλαγή από τη Συναγερμική Διακυβέρνηση.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Οι πολίτες δεν έχουν εμπιστοσύνη στην παρούσα κυβέρνηση και στους συνεχιστές της.
Δεν τους ενδιαφέρει να υλοποιήσουν μακρόπνοα αναπτυξιακά έργα.
Αδυνατούν να θέσουν στέρεες βάσεις για την βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη.
Το ΑΚΕΛ καταθέτει θέσεις και προτάσεις για την προοδευτική αλλαγή στον τόπο μας.
Καταψηφίζουμε τον παρόντα προϋπολογισμό.
Διεκδικούμε υλοποίηση κάθε αναπτυξιακής δαπάνης.
Διεκδικούμε την ανάπτυξη με δικαιοσύνη!
Αλλά και κάθε στιγμή, διεκδικούμε μια ενωμένη και ελεύθερη πατρίδα!
Καλές Γιορτές!
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!
