30+1 Προτάσεις του ΑΚΕΛ για το Τουρισμό

Δήλωση Γ.Γ. Κ.Ε. ΑΚΕΛ Άντρου Κυπριανού

24/11/2015

Σε μια περίοδο πρωτόγνωρης οικονομικής δυσπραγίας λόγω των πολιτικών λιτότητας, όπου οι εργαζόμενοι βλέπουν τις δουλειές τους να χάνονται και τα εισοδήματα τους να μειώνονται δραματικά, όπου οι επενδύσεις και η επανεκκίνηση της οικονομίας που θα φέρουν την πραγματική ανάπτυξη παραμένουν ξεχασμένες εξαγγελίες των κυβερνώντων, το ΑΚΕΛ, δεν αρκείται σε τεκμηριωμένη κριτική. Προβληματίζεται, μελετά σε βάθος και παρεμβαίνει διατυπώνοντας προτάσεις για τη βελτίωση της κατάστασης.

Εκτιμώντας ότι σήμερα αποτελεί αναγκαιότητα να αναπτύξουμε ολοκληρωμένα εκείνους τους τομείς που μπορούν να συμβάλουν στην απάμβλυνση της δύσκολης κατάστασης, θέτουμε ενώπιον της κοινωνίας ένα πακέτο προτάσεων για το Τουρισμό.

Πρόκειται για μελέτη του Γραφείου Τουρισμού που εκπονήθηκε από κοινού με το Γραφείου Οικονομικών Μελετών της ΚΕ ΑΚΕΛ. Αυτή  αποτελεί το επιστέγασμα συλλογικής εργασίας στο ζήτημα της στρατηγικής ανάπτυξης του τουρισμού που, κατά την άποψη μας, χρειάζεται να ακολουθήσει η Κύπρος. Ευγενής φιλοδοξία μας είναι αυτή η μελέτη και οι 30 συν μία προτάσεις που περιέχει, να τύχουν αξιοποίησης από την πολιτεία ώστε να συμβάλουν στη συγκρότηση πραγματικά καινοτόμου τουριστικής μεταρρύθμισης που τόσο χρειάζεται η χώρα μας.

Στην μελέτη τεκμηριώνεται ότι ο Τουρισμός μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα αν στηριχτεί σε ολοκληρωμένη στρατηγική ανάπτυξης. Στρατηγική ισόρροπης και αειφόρου ανάπτυξης, που θα έχει στο επίκεντρο της τα οφέλη προς την κοινωνία.

Ο τουρισμός αποτελεί αιμοδότη της οικονομικής μας ανάπτυξης. Τα έσοδα για την 5ετία 2010-2014 ξεπέρασαν τα 2 δις ευρώ και αύξησαν το μερίδιο τους στο ΑΕΠ από 8,1% σε 11,5%. Η δε έμμεση συμβολή του τουρισμού στο ΑΕΠ, υπολογίζεται να κινείται στο 20-25%.

-Ως ΑΚΕΛ, από  θέση αρχής μάς ενδιαφέρει πως κατανέμεται ο πλούτος που παράγεται και πως αναδιανέμεται έτσι ώστε να καταλήγει στο σύνολο της κοινωνίας. Στους εργαζόμενους και στην παραγωγική αλυσίδα σε όλη την επικράτεια της Κύπρου, και όχι τελικά η μερίδα του λέοντα να καταλήγει στις τσέπες ορισμένων μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων εντός και εκτός Κύπρου.

Στη μελέτη επισημαίνεται ότι παρά τη βελτίωση των τελευταίων χρόνων,  η τουριστική ανάπτυξη της χώρας μας αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Οι πιο βασικές είναι:

• Εποχικότητα. Την καλοκαιρινή περίοδο (Απρ-Οκτ) υποδεχόμαστε το 94% των τουριστών και τη χειμερινή περίοδο (Νιοβρ-Μαρ.) μόνο το 6%.
• Εξάρτηση από μεγάλους οργανωτές ταξιδιών και 2 συγκεκριμένες αγορές (Αγγλία κ Ρωσία στέλνουν μαζί το 62% των τουριστών )
• Προβληματική Προσβασιμότητα. Είναι συγκοινωνούντα δοχεία με το πρόβλημα της εποχικότητας και των εξαρτήσεων. Το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών, εκτός από αύξηση στα εισιτήρια, άρα και στην τιμή του ταξιδιωτικού πακέτου, ζήμιωσε και τις δυνατότητες της χώρας μας
• Ανεπαρκές και μη ελκυστικό τουριστικό προϊόν, με γερασμένες υποδομές όπως εντοπίζεται γλαφυρά και στη σχετική μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το Δεκέμβρη του 2014.
• Σοβαρή μείωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Ανασταλτικός παράγοντας η εκμετάλλευση του προσωπικού ως φτηνή εργατική δύναμη από μερίδα ξενοδόχων. Η αδήλωτη εργασία στα ξενοδοχεία είναι στο 25%. Περίπου 56% είναι κοινοτικοί, κυρίως ανειδίκευτοι.
• Ψηλό κόστος τουριστικού πακέτου. Λόγω της αρνητικής σχέσης παρεχόμενου πακέτου-τιμής, χάνουμε έδαφος από ανταγωνιστικούς μας προορισμούς

Η πρόταση μας περιέχει 30+1 δέσμες προτάσεων που καλύπτουν όλο το φάσμα του τουρισμού.  Σταχυολογώ τις πιο σημαντικές :

• Επέκταση αεροπορικής σύνδεσης με υφιστάμενους και νέους προορισμούς. Διείσδυση σε νέες αγορές παρέχοντας διευκολύνσεις, όπως π.χ ηλεκτρονική έκδοση βίζας και συνεργασία με γειτονικές μας χώρες για τη προσέλκυση τουριστών από μακρινούς προορισμούς
• Συνεχής ακτοπλοϊκή σύνδεση Κύπρου-Ελλάδας για προσέλκυση τουριστών με ειδικά ενδιαφέροντα και μεταφορά εξοπλισμού ( π.χ ποδηλάτες, αθλητές κ.α)
• Ακτοπλοϊκή σύνδεση μεταξύ των τουριστικών περιοχών μας, αεροδρομίων και λιμανιών με ταχύπλοα σκάφη. Ανάπτυξη χερσαίων συγκοινωνιών εντός και μεταξύ των πόλεων, για αύξηση δυνατοτήτων συγκοινωνίας των περιηγητών
• Δημιουργία νέων υποδομών και αναβάθμιση υφισταμένων τουριστικών μονάδων για ανάπτυξη του τουρισμού υγείας – ευεξίας, του αθλητικού, οικολογικού, θρησκευτικού τουρισμού καθώς και αναβάθμιση του αγροτουρισμού και αναζωογόνηση της υπαίθρου και απομονωμένων περιοχών. Κίνητρα για αναβαθμίσεις σε μονάδες που προωθούν αυτή την ανάπτυξη.
• Υλοποίηση μεγάλων τουριστικών έργων ανάπτυξης όπως θεματικά πάρκα (υδροπάρκα,ψυχαγωγίας) συνεδριακά κέντρα, αλιευτικά καταφύγια, προβλήτες ελλιμενισμού, καταδυτικά πάρκα με τεχνητούς υφάλους, ορεινά θέρετρα κ.α.
• Εφαρμογή μέτρων αντιμετώπισης εμπορικών πρακτικών συγκέντρωσης και μονοπωλίων. Επιδίωξη διασποράς του τουριστικού προϊόντος και αποτροπή της ετεροβαρούς κατανομής των ωφελειών σε μερικούς μεγάλους οργανωτές ταξιδιών και μεγαλοξενοδόχους. Να αναπτυχθούν εναλλακτικές μορφές προώθησης τουριστικών πακέτων στοχεύοντας στον εξατομικευμένο τουρισμό που κερδίζει συνεχώς έδαφος έναντι του παραδοσιακού, μαζικού τουρισμού. Να διατηρηθεί το μικρομεσαίο μέγεθος και ο οικογενειακός χαρακτήρας των τουριστικών επιχειρήσεων και να αντιμετωπιστεί το μοντέλο «all inclusive”
• Δημιουργία Συμβουλίου Μελέτης και Αδειοδότησης αναπτυξιακών και τουριστικών έργων για απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών.
• Μείωση των τελών των αεροδρομίων. Η Κύπρος στις πρώτες θέσεις με τα ψηλότερα τέλη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός που συνιστά πλήγμα στον ανταγωνισμό.
• Αναθεώρηση προς τα κάτω στα τέλη από δημόσιους οργανισμούς τη χειμερινή περίοδο (π.χ ΑΗΚ, ΣΥΤΑ, Υδατοπρομήθεια, Αποχετεύσεις κα)
• Έμφαση στον εσωτερικό τουρισμό με σχέδια για επιχορηγούμενο κοινωνικό τουρισμό, ιδιαίτερα τη χειμερινή περίοδο. Αυτά εφαρμοστηκαν από το Υπουργείο Εργασίας επί διακυβέρνησης Χριστόφια. Χρησιμεύουν και ως εργαλείο καταπολέμησης του προβλήματος της εποχικότητας.
• Επανεξέταση του τρόπου κατηγοριοποίησης των ξενοδοχείων, με κριτήρια που θα λαμβάνουν υπόψη και την ποιότητα εξυπηρέτησης και επάρκειας του προσωπικού.
• Η ψηλή ποιότητα υπηρεσιών και κυπριακή φιλοξενία να ιεραρχηθούν  ως βασικοί άξονες αναβάθμισης και «ταυτοποίησης» του προϊόντος μας. Χρειάζεται σεβασμός των ρυθμισμένων εργασιακών σχέσεων καθώς και εργοδότηση προσοντούχου προσωπικού αλλά και ενθάρρυνση για εργοδότηση κυπρίων. Απαραίτητη η πιστοποίηση προσόντων στη βάση των προτύπων της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, μεταξύ των οποίων και η βασική γνώση της ελληνικής. Να θεσμοθετηθεί εκπαίδευση για το ξένο ανειδίκευτο προσωπικό.
• Ενίσχυση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Προώθηση, στοχευμένης άμεσης και έμμεσης διαφήμισης αναλόγως χώρας, ηλικίας και ενδιαφερόντων.
• Προστασία του περιβάλλοντος και παραλιών. Να τεθεί φραγμός στην άναρχη και ανισομερή ανάπτυξη. Κίνητρα για εγκατάσταση φωτοβολταικών σε τουριστικές μονάδες. Πρόληψη και καταπολέμηση της ρύπανσης της θάλασσας και καταρτισμός «Σχεδίου Διαχείρισης Παραλιών». Συστηματική ενασχόληση και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στους τομείς θαλάσσια έρευνα, ασφάλεια θαλασσών κλπ καθώς και επέκταση της παρουσίας προσοντούχων ναυαγοσωστών για προστασία των λουόμενων.
• Επανεξέταση του ρόλου των γραφείων εξωτερικού. Αναβάθμιση των Γραφείων Πληροφοριών Τουρισμού. Θεσμοθέτηση παρατηρητηρίου τουριστικών τιμών. Δημιουργία Κέντρου Τουριστικών Ερευνών. Ενίσχυση των μηχανισμών διασφάλισης ποιότητας με εισαγωγή ISO, επαγγελματικής συμπεριφοράς κλπ.

Καταλήγοντας είναι έντόνη η απαίτηση μας για αύξηση των  κονδυλιών για την ανάπτυξη του τουρισμού. Χρειάζεται επίσης ολοκληρωμένος σχεδιασμένος για να απορροφούνται στην ολότητα τους οι διαθέσιμοι κοινοτικοί πόροι. Επενδύοντας η πολιτεία επιπρόσθετους πόρους από τον κρατικό προϋπολογισμό, τα ανταποδοτικά οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία θα είναι πολλαπλάσια.

Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ευθύνη διαχείρισης των πόρων και των κονδυλίων να παραμείνει υπό κοινωνικό έλεγχο. Ο τουρισμός είναι υπόθεση όλων και οι τουριστικοί εταίροι, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, πρέπει να επιδιώκουν συνεργασία και ανάληψη κοινής δράσης. Χρειάζεται να περιφρουρηθεί ο δημόσιος χαρακτήρας του ΚΟΤ, ως ο συντονιστικός φορέας που ασχολείται συστηματικά με την εκπόνηση και εφαρμογής της στρατηγικής ανάπτυξης στο τουρισμό.

Μας ανησυχούν ενέργειες που γίνονται το τελευταίο διάστημα και που τείνουν να αμφισβητήσουν το ρόλο του ΚΟΤ. Σταδιακά επιχειρείται  απονεύρωση του Οργανισμού με την πολυδιάσπαση των αρμοδιοτήτων του. Αντί ο ΚΟΤ να αφεθεί να εκπονήσει τη στρατηγική για τον τουρισμό 2016-2020, όπως έκανε μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση προχωρεί σε εκπόνηση εθνικής στρατηγικής αξίας 595 χιλιάδων ευρώ. Την εκπόνηση ανέλαβε το Υπουργείο Εμπορίου και τα λεφτά θα εξασφαλιστούν από τους προϋπολογισμούς του ΚΟΤ και του Υπουργείου Εμπορίου αλλά και την ιδιωτική εταιρεία˙ Hermes (100 χιλ). Τέτοιες προσπάθειες μας βρίσκουν να διαφωνούμε.

Με στόχο την ανταλλαγή απόψεων για τις προτάσεις του ΑΚΕΛ, το Γραφείο Τουρισμού της Κεντρικής Επιτροπής διοργανώνει Ημερίδα για τον Τουρισμό την Παρασκευή, 27 Νοεμβρίου 2015 στο Συνεδριακό Κέντρο Φιλοξενία.