Ομιλία Γενικού Γραμματέα ΚΕ ΑΚΕΛ Στ. Στεφάνου στην επετειακή Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων για την καταδίκη των μαύρων επετείων
Από μέρους του ΑΚΕΛ θα ήθελα πρώτα απ’ όλα να αποδώσω τιμή και να απευθύνω ευγνωμοσύνη στους δημοκρατικούς αντιστασιακούς που στάθηκαν απέναντι στο φασιστικό πραξικόπημα της χούντας των Αθηνών και της ΕΟΚΑ Β’, αλλά και απέναντι στη δολοφονική δράση της Οργάνωσης του Γρίβα που προηγήθηκε της τραγωδίας του 1974 για τρία ολόκληρα χρόνια.
Από μέρους του ΑΚΕΛ εκφράζω τιμή και ευγνωμοσύνη στις χιλιάδες των πατριωτών που, παρά την προδοσία του πραξικοπήματος, στάθηκαν απέναντι στις ορδές του πάνοπλου Αττίλα με πενιχρά μέσα και προσπάθησαν να σώσουν την πατρίδα μας από την καταστροφή.
Τιμή και ευγνωμοσύνη οφείλουμε στους νεκρούς ήρωες της αντίστασης στο πραξικόπημα και της φασιστικής τρομοκρατίας, καθώς και στους νεκρούς της τουρκικής εισβολής. Από μέρους του ΑΚΕΛ εκφράζω τη συμπαράστασή μας στις οικογένειες των αγνοουμένων, στους τραυματίες και αναπήρους του πολέμου, στους αιχμάλωτους που γνώρισαν τη φρίκη στα μπουντρούμια της Τουρκίας, στους εγκλωβισμένους, τους παθόντες, τους πρόσφυγες.
Όλοι τους είναι θύματα του δίδυμου εγκλήματος του πραξικοπήματος και της εισβολής. Πραξικόπημα και εισβολή ήταν μέρος του σχεδιασμού που οριστικοποιήθηκε στη Σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στη Λισαβώνα το 1971. Το σενάριο προνοούσε για ανατροπή του Μακαρίου που θα παρείχε το πρόσχημα στην Τουρκία να εισβάλει. Έτσι θα επιβαλλόταν η διχοτόμηση που απολύτως βόλευε και εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της ΝΑΤΟϊκής Συμμαχίας και ειδικά των Αγγλο-Αμερικανών στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Αυτό ακριβώς έγινε τον Ιούλιο του 1974. Η Εθνική Φρουρά, που ελεγχόταν από τη χούντα, επιτέθηκε στο Προεδρικό και επέβαλε το πραξικόπημα σε ζωτικούς χώρους. Κύπριοι πραξικοπηματίες μέλη της ΕΟΚΑ Β’ άρχισαν τις συλλήψεις και τις εκκαθαρίσεις σε πόλεις και χωριά. Φυλάκισαν, βασάνισαν, δολοφόνησαν, βανδάλισαν οικήματα της Αριστεράς και όχι μόνο. Όσοι διέπραξαν όλα αυτά είναι γνωστοί, αλλά κρύφτηκαν πίσω από τον κλάδο ελαίας που έφερε μαζί του ο Μακάριος ο οποίος τελικά με την κάθαρση παρωδία που έγινε και την ατιμωρησία που επικράτησε, μετατράπηκε σε κολυμβήθρα του Σιλωάμ.
Και όλοι αυτοί που πλεόναζαν από μαγκιά κρατώντας τα καλασνίκωφ στο πραξικόπημα, όταν εισέβαλε η Τουρκία κρύφτηκαν στα μετόπισθεν στέλνοντας όλους τους υπόλοιπους να πολεμήσουν τον εισβολέα. Δεν έλειψαν κι αυτοί οι πραξικοπηματίες που ακόμα και στην περίοδο της τουρκικής εισβολής συνέχισαν τις συλλήψεις και επιθέσεις εναντίον αριστερών και δημοκρατικών αντιστασιακών, αρκετούς από τους οποίους τούς κράτησαν στα κρατητήρια βδομάδες ολόκληρες κι ενώ η Τουρκία προέλαυνε. Η δολοφονία του Δώρου Λοΐζου αποτελεί την κορύφωση της μεταπραξικοπηματικής δολοφονικής δράσης της ΕΟΚΑ Β’.
Κι ενώ έγιναν όλα αυτά υπάρχουν δυνάμεις στην Κύπρο που επιμένουν ότι το πραξικόπημα ήταν τάχα «εμφύλιος σπαραγμός» και ότι «υπήρξε βία και αντιβία». Αλήθεια, τι αντιβία άσκησε ο Κυριάκος Παπαλάζαρος, δεκατεσσάρων χρονών παιδί, όταν ΕΟΚΑβητατζίδες στην περίοδο της παράνομης δράσης τους, τον σκότωσαν με ένα πυροβολισμό στο στόμα; Τι αντιβία άσκησαν οι τέσσερις του Άη Γιάννη στη Λάρνακα -ανάμεσά τους ένα παιδί και ένας έφηβος- όταν δολοφονήθηκαν από τους πάνοπλους πραξικοπηματίες; Τι αντιβία άσκησαν οι τέσσερις ήρωες στον Άγιο Τύχωνα που εν ψυχρώ δολοφονήθηκαν από τους πραξικοπηματίες; Κανείς τους δεν έφερε όπλο. Όπως και ο Κώστας Μισιαούλης δεν έφερε όπλο αλλά τον δολοφόνησαν οι πραξικοπηματίες. Τι αντιβία άσκησε ο Σωτήρης Κωνσταντίνου ο οποίος δολοφονήθηκε πισώπλατα γιατί αρνήθηκε να επιτεθεί στο Προεδρικό; Οι περιπτώσεις είναι πάρα πολλές.
Το πραξικόπημα δεν μπορεί να είναι «εμφύλιος σπαραγμός», γιατί η μια πλευρά ήταν το νόμιμο κράτος και η άλλη ήταν όσοι επιχειρούσαν να το καταλύσουν. Οι πραξικοπηματίες στόχευαν στην ανατροπή της δημοκρατίας και την επιβολή δικτατορίας ενώ οι αντιστασιακοί υπερασπίζονταν τη δημοκρατία. Οι πραξικοπηματίες επιδίωξαν τη σύλληψη και την εκτέλεση του εκλεγμένου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ και οι αγωνιστές της αντίστασης τον υπερασπίστηκαν.
Το πραξικόπημα δεν ήταν άφρον ούτε και πράξη απερισκεψίας, όπως οι ίδιοι κύκλοι το αποκαλούν. Ήταν γνωστό ότι η Τουρκία θα εισέβαλλε στην Κύπρο αν γινόταν πραξικόπημα. Υπήρχε σωρεία προειδοποιήσεων, δηλώσεων, δημοσιευμάτων, συγκεκριμένων πληροφοριών. Επομένως, κανένας πραξικοπηματίας δεν μπορεί να πιστωθεί με άγνοια για τις συνέπειες του πραξικοπήματος. Το πραξικόπημα αποτελεί πράξη εσχάτης προδοσίας και όσοι πρωταγωνίστησαν σ’ αυτό διέπραξαν εσχάτη προδοσία.
Το τεράστιο μέγεθος της προδοσίας αποκαλύπτεται από το γεγονός ότι οι πραξικοπηματίες όχι μόνο δεν εφάρμοσαν τα σχέδια άμυνας που υπήρχαν, όχι μόνο απομάκρυναν από τον χώρο ευθύνης τους μονάδες που είχαν αποστολή την απόκρουση του πρώτου κύματος της εισβολής, αλλά απαγόρευσαν κιόλας την εκδήλωση αντίστασης τις πρώτες κρίσιμες ώρες. Πόσο κρίσιμες ήταν αυτές το περιγράφει η δημοσιογράφος Άννα Αντρέου στο βιβλίο που εξέδωσε με μαρτυρίες Τούρκων αξιωματικών που συμμετείχαν στην εισβολή. Οι Τούρκοι ανησυχούσαν πολύ ότι δεν θα κατάφερναν να αποβιβαστούν αν εκδηλωνόταν από την αρχή έστω μια στοιχειώδης αντίσταση, την οποία οι πραξικοπηματίες δεν επέτρεψαν.
Οι σοφιστείες περί «εμφύλιου σπαραγμού», «βίας και αντιβίας» και περί «αφροσύνης του πραξικοπήματος» θολώνουν την εγκληματική πολιτική φύση του πραξικοπήματος, εξισώνουν θύτες και θύματα, συγκαλύπτουν τον ρόλο των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων στην κυπριακή τραγωδία, αποφεύγουν την καθαρή καταδίκη της προδοσίας και ανοίγουν τον δρόμο σε μια επικίνδυνη ιστορική αναθεώρηση. Μια αναθεώρηση που είναι ανήθικη, αποτελεί προσβολή προς όλους όσοι αντιστάθηκαν στο πραξικόπημα αλλά και προς όλους όσοι έδωσαν τη ζωή τους για να γλυτώσει ο λαός μας από τη μανία του Αττίλα. Ειδικά όταν τέτοιες σοφιστείες ακούγονται από επίσημα χείλη.
Η Ιστορία γίνεται σωστός οδοδείχτης για την πορεία προς το μέλλον, όταν αυτή δεν παραχαράσσεται και δεν παραμορφώνεται. Πολιτικές, πασπαλισμένες με μεγάλη δόση ψευδαισθήσεων, εθνικισμού, αντικομουνισμού και μισαλλοδοξίας οδήγησαν στην καταστροφή. Στο όνομα της ένωσης, αυτοί που χαρακτήριζαν τον εαυτό τους υπερπατριώτες και τους υπόλοιπους προδότες, παρείχαν το πρόσχημα στην Τουρκία να εισβάλει. Όταν όλα αυτά τα επικίνδυνα ιδεολογήματα επανέρχονται στην Ιστορία, και στις μέρες μας επανέρχονται από την ακροδεξιά που σηκώνει και πάλι κεφάλι, τότε κινδυνεύουμε να ζήσουμε νέες τραγωδίες και δεν πρέπει να το επιτρέψουμε.
Πενήντα ένα χρόνια μετά η Κύπρος μας εξακολουθεί να ζει τις συνέπειες της τουρκικής εισβολής και της κατοχής. Η οριστικοποίηση της διχοτόμησης μάς απειλεί όσο ποτέ άλλοτε αφού η κατοχική δύναμη εκμεταλλεύεται την παρέλευση του χρόνου για να εδραιώνει τη διχοτόμηση τόσο επί του εδάφους όσο και στις συνειδήσεις των ανθρώπων. Ο χρόνος εξαντλείται, το μακροβιότερο αδιέξοδο από ποτέ συνεχίζει να υφίσταται και η τουρκική πλευρά, Τουρκία και τουρκοκυπριακή ηγεσία, επίσημα πλέον προτάσσει τη λύση δύο κρατών.
Μέσα σε ένα τέτοιο αρνητικό σκηνικό, αν θέλουμε και εννοούμε ότι απορρίπτουμε τη διχοτόμηση και σιωπηλά δεν βολευόμαστε με αυτή, χρειάζεται η πολιτική μας να έχει συγκεκριμένα στοιχεία:
- Σταθερότητα και συνέπεια σε όσα έχουμε κατά καιρούς συμφωνήσει στις διαπραγματεύσεις. Είτε αυτό αφορά τη βάση λύσης που είναι η ΔΔΟ, είτε συγκεκριμένα κεφάλαια και πτυχές του Κυπριακού που βρίσκονται στις συγκλίσεις. Η εγκατάλειψη είτε της βάσης λύσης είτε των συγκλίσεων θα μας φέρει ακόμα πιο κοντά στη διχοτόμηση.
- Πρέπει χωρίς μασημένα λόγια και αμφισημίες να είμαστε υπέρ της συνέχισης των διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά και έτοιμοι να διαπραγματευτούμε τα εκκρεμούντα ζητήματα που περιλαμβάνονται στο Πλαίσιο Γκουτέρες.
- Διαμόρφωση θετικής ατζέντας που θα βοηθήσει να απελευθερωθούν κίνητρα και δυναμικές για να σπάσει το αδιέξοδο και να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις.
- Ανάπτυξη πολιτικών και υλοποίηση μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης από μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα για ενίσχυση των σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Με τη συνέπεια, τη σταθερότητα των θέσεων μας και την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών μπορούμε να οικοδομήσουμε αξιοπιστία, να γίνουμε πειστικοί και να είμαστε βήματα μπροστά από την Τουρκία η οποία βολεύεται από τη σταδιακή διολίσθηση προς τη διχοτόμηση.
Ενόψει της συνάντησης στη Νέα Υόρκη και, ανεξαρτήτως των χαμηλών προσδοκιών που υπάρχουν, εμείς πρέπει να πάμε με καλή θέληση και έτοιμοι για διαπραγμάτευση. Μπορεί να μην εξαρτώνται όλα από εμάς, η Τουρκία είναι το κλειδί, αλλά τουλάχιστον εμείς πρέπει κάθε φορά να εξαντλούμε ό,τι περιθώριο έχουμε στα χέρια μας για να πιέζουμε τα πράγματα προς τη λύση και όχι προς την τροφοδότηση του στάτους κβο. Ελπίζουμε ότι το αποτέλεσμα της επικείμενης συνάντησης στη Νέα Υόρκη θα είναι τέτοιο που θα κρατήσει την προοπτική της λύσης ζωντανή. Το ΑΚΕΛ θα συνεχίσει να έχει ως πρώτη πολιτική προτεραιότητα τη λύση του Κυπριακού και για αυτή θα συνεχίσει να δίνει όλες του τις δυνάμεις.
Πενήντα ένα χρόνια μετά το δίδυμο έγκλημα και αν για κάποιους το «Δεν Ξεχνώ και Αγωνίζομαι» τείνει να μείνει ένα σκονισμένο σύνθημα, για το ΑΚΕΛ είναι δέσμευση ζωής, χρέος απέναντι σε αυτούς που έφυγαν και καθήκον απέναντι σε αυτούς που θα έρθουν. Πενήντα ένα χρόνια μετά εμείς δεν ξεχνούμε, συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για μια Κύπρο ελεύθερη, επανενωμένη και ειρηνική. Χωρίς κατοχικά στρατεύματα και χωρίς διχοτομικά συρματοπλέγματα.
Για μια Κύπρο που να ανήκει στον λαό της Ελληνοκύπριους Τουρκοκύπριους, Μαρωνίτες, Αρμένιους και Λατίνους. Αυτό είναι το όραμά μας, αυτό αγωνιζόμαστε να υλοποιήσουμε.
Τιμή και δόξα στους ήρωές μας!
