Ομιλία Γενικού Γραμματέα ΑΚΕΛ Στέφανου Στεφάνου στην εκδήλωση καταδίκης του Ψευδοκράτους
Οδόφραγμα Ορφέα Λευκωσία
Βρισκόμαστε και φέτος εδώ, στο οδόφραγμα του «Ορφέα», για να καταδικάσουμε την ανακήρυξη του ψευδοκράτους. Η εκδήλωση αυτή, που πραγματοποιείται εδώ και δεκαετίες, αποτελεί σταθερό και αναπόσπαστο μέρος των αντικατοχικών πρωτοβουλιών του Κόμματός μας. Πρωτοβουλίες συνεχείς, επίμονες και βαθιά ριζωμένες στον αγώνα για τερματισμό της κατοχής και επανένωση της πατρίδας μας.
Οι αντικατοχικές μας εκδηλώσεις έχουν πάντοτε δύο βασικά στοιχεία:
Πρώτον, την καταδίκη των παρανομιών της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου και του λαού μας. Γιατί το Κυπριακό είναι πρωτίστως πρόβλημα εισβολής και κατοχής – και το ΑΚΕΛ το τονίζει με συνέπεια.
Δεύτερον, την ανάδειξη της ανάγκης για λύση. Γιατί δεν έχει νόημα να μιλούμε μόνο για το πρόβλημα, χωρίς να μιλούμε για τον δρόμο εξόδου από αυτό.
Όταν συζητάμε με εκπροσώπους της διεθνούς κοινότητας, το πρώτο ερώτημα που μας θέτουν είναι πάντοτε: ποια λύση επιδιώκετε και πώς θα φτάσετε σε αυτή; Οι πιο ουσιαστικές αντικατοχικές εκδηλώσεις λοιπόν είναι αυτές που, μαζί με την καταγγελία της κατοχής, επαναβεβαιώνουν και τη δέσμευση στον στόχο της λύσης.
Όλοι γνωρίζουν ότι η κατοχή είναι αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής του 1974. Λιγότεροι όμως θυμίζουν –όπως εμείς– ότι η Τουρκία κατόρθωσε να πατήσει το πόδι της στην Κύπρο επειδή προηγήθηκε το προδοτικό πραξικόπημα της χούντας των Αθηνών και της ΕΟΚΑ Β’ του Γρίβα, το οποίο έδωσε το άλλοθι και διευκόλυνε την κατοχική δύναμη να εισβάλει. Εμείς θυμίζουμε προς όλους ότι η διχοτόμηση αποτελεί προϊόν ΝΑΤΟϊκών σχεδιασμών. Και γι’ αυτό επαναλαμβάνουμε: ο δρόμος της λύσης δεν μπορεί να περνά από την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. Το ΑΚΕΛ δεν πρόκειται ποτέ να δεχθεί τέτοιο ενδεχόμενο.
Όλοι μιλούν για λύση. Λίγοι όμως τοποθετούνται ξεκάθαρα για το ποια λύση επιδιώκουμε. Το ΑΚΕΛ είναι η δύναμη που σταθερά δηλώνει ότι η λύση δεν μπορεί να είναι άλλη από τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα. Είναι η μόνη συμφωνημένη βάση λύσης, η μόνη διεθνώς κατοχυρωμένη, η μόνη ρεαλιστική.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,
Η θλιβερή επέτειος της παράνομης ανακήρυξης του ψευδοκράτους μάς υπενθυμίζει ότι το στάτους κβο δεν είναι σταθερό. Είναι μια κατάσταση που επιδεινώνεται διαρκώς. Η παρέλευση του χρόνου παγιώνει τη διχοτόμηση, βαθαίνει τα προβλήματα και αφαιρεί ευκαιρίες για να οικοδομήσουμε το μέλλον των παιδιών μας.
Η λύση του Κυπριακού μπορεί να δημιουργήσει νέες προοπτικές για την οικονομία, την ενέργεια, το υδατικό, την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Είναι λάθος να υποτιμούμε πόσες δυνατότητες ανοίγει η λύση και η επανένωση. Όπως λάθος είναι να υποτιμούμε τους κινδύνους από τη συνέχιση της κατοχής.
Το ΑΚΕΛ υποδεικνύει με συνέπεια και καθαρότητα τι επιδιώκουμε με τη λύση και πώς μπορεί να φτάσουμε σε αυτή:
- Στόχος μας είναι ο τερματισμός της κατοχής, του ντε φάκτο διαχωρισμού και η επανένωση του τόπου και του λαού μας.
- Στόχος μας είναι η αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών όλων των Κυπρίων.
- Επιδιώκουμε τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ομοσπονδιακό, διζωνικό, δικοινοτικό κράτος με μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια, μία διεθνή προσωπικότητα, το οποίο κράτος θα συνδιαχειρίζονται οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι στο πλαίσιο της πολιτικής ισότητας, το περιεχόμενο της οποίας έχει ήδη συμφωνηθεί και βρίσκεται στις συγκλίσεις.
- Αγωνιζόμαστε για λειτουργική και βιώσιμη λύση, ικανή να στηρίξει ένα σύγχρονο κράτος και μια ευημερούσα κοινωνία.
Οι πιο πάνω στόχοι μπορεί να πραγματωθούν στη βάση και το πλαίσιο της ΔΔΟ. Και για να ακριβολογούμε, ήδη έχουμε διανύσει μεγάλη απόσταση προς την πραγμάτωση των πιο πάνω στόχων. Είναι για αυτό που επιμένουμε ότι το διαπραγματευτικό κεκτημένο που έχει δημιουργηθεί έπειτα από πολύχρονες και επίμονες διαπραγματεύσεις μαζί με την τουρκοκυπριακή κοινότητα, πρέπει να διαφυλαχθεί. Σε αυτό πρέπει να επενδύσουμε για να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για ολοκλήρωση των προσπαθειών και να πετύχουμε μια συνολική λύση. Αυτή άλλωστε είναι η θέση του Γ.Γ. του ΟΗΕ κ. Γκουτέρες την οποία ευθαρσώς διατύπωσε μερικές φορές και με διάφορες ευκαιρίες.
Ο κ. Γκουιέρες υποδεικνύει ότι οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να συνεχιστούν από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά το 2017 διαφυλάσσοντας το διαπραγματευτικό κεκτημένο. Προκρίνει όπως οι διαπραγματεύσεις διεξαχθούν στη βάση του Πλαισίου Γκουτέρες επικεντρωνόμενοι στα θέματα που ακόμα βρίσκονται σε εκκρεμότητα.
Σε αυτές τις προθέσεις του κ. Γκουτέρες η ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει να ανταποκριθεί θετικά με θέσεις, πρωτοβουλίες και δράσεις. Χωρίς αμφισημίες, αντιφάσεις και μασημένα λόγια.
Προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να γίνει κατάλληλη και ενδελεχής προετοιμασία για να είμαστε έτοιμοι και να μην μας προλάβουν ή –ακόμα χειρότερα– να μας ξεπεράσουν οι εξελίξεις. Η κινητικότητα στο Κυπριακό αναμένεται το επόμενο χρονικό διάστημα να ενταθεί. Ήδη ο Γ.Γ. του ΟΗΕ έχει ξεκαθαρίσει ότι προτίθεται να συγκαλέσει μια νέα άτυπη διευρυμένη συνάντηση η οποία αυτή τη φορά θα επικεντρωθεί στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Σε αυτή τη συνάντηση πρέπει η ελληνοκυπριακή πλευρά να παρουσιαστεί με συγκεκριμένο σχεδιασμό, ο οποίος να στοχεύει στην αξιοποίηση κάθε δυνατότητας και κάθε κινήτρου για να διαρρηχθεί το αδιέξοδο και να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις από το σημείο που διακόπηκαν.
Φίλες και φίλοι,
Κάθε φορά που βρισκόμαστε ενώπιον εξελίξεων στο Κυπριακό αρχίζει μια συζήτηση στο εσωτερικό κατά πόσον μπορούν να προχωρήσουν οι διαδικασίες δεδομένης της θέσης της Τουρκίας υπέρ της απαράδεκτης και απορριπτέας θέσης για λύση δύο κρατών. Αυτή η συζήτηση άρχισε και πάλι ενόψει των εξελίξεων, η οποία περιλαμβάνει πλέον και το ερωτηματικό για το πώς θα κινηθεί ο κ. Έρχιουρμαν. Κάποιοι ήδη έχουν επαναφέρει τη λανθασμένη θέση ότι όλοι οι τουρκοκύπριοι ηγέτες είναι οι ίδιοι σε μια προσπάθεια να σκοτώσουν την όποια προοπτική και ελπίδα.
Ορισμένοι θέτουν ερωτήματα καλόβουλα και με γνήσια αγωνία αν θα μπορέσουμε να πετύχουμε κάτι αυτή τη φορά. Υπάρχουν όμως κι αυτοί που μονίμως ανησυχούν μπας και καταφέρουμε να φτάσουμε σε λύση ΔΔΟ. Ανησυχούν μπας και τελικά σπάσει το αδιέξοδο και προχωρήσουμε σε διαπραγματεύσεις και μάλιστα από το σημείο που διακόπηκαν. Δικαίωμά τους να έχουν αυτή τη θέση, αλλά δεν έχουν κανένα δικαίωμα να κατηγορούν όσους έχουν διαφορετική θέση ότι τάχα στηρίζουν τις θέσεις της Τουρκίας. Αυτό που κάνουν είναι αισχρό και κατάπτυστο και το μόνο που αποδεικνύουν είναι την κενότητα των θέσεων τους.
Ας απαντήσουν όμως αυτοί που αρνούνται τα πάντα και συνήθως προτείνουν ανεδαφικές επιλογές καλλιεργώντας ψευδαισθήσεις, τι θα γίνει αν διαγραφούν όλα όσα έχουμε συμφωνήσει μέχρι σήμερα; Η απάντηση είναι εύκολη και απλή: θα μας μείνει η διχοτόμηση.
Αυτές οι αντιλήψεις είναι κοντόφθαλμες και επικίνδυνες και υποθηκεύουν εσαεί το μέλλον του τόπου μας. Το ΑΚΕΛ στέκεται και θα συνεχίσει να στέκεται απέναντι σε τέτοιες ή και παρόμοιες αντιλήψεις. Λέγοντας αυτό σπεύδω να δηλώσω ξανά ότι το ΑΚΕΛ δεν δίνει συγχωροχάρτι στην Τουρκία για τις παρανομίες της και για τις απαράδεκτες θέσεις της. Όλοι όμως κρίνονται από τις πράξεις τους. Για αυτό επιβάλλεται να προσπαθήσουμε συγκεκριμένα, με συνέπεια και ένταση να σπάσουμε το αδιέξοδο και να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Στο διαπραγματευτικό τραπέζι θα αποδειχθεί ποιος και τι θέλει. Εκεί θα φανούν οι προθέσεις της κάθε πλευράς. Μόνο επί του εδάφους μπορεί να ελεγχθούν οι θέσεις και οι προθέσεις της Τουρκίας, αν θα συνεχίσει να επιμένει στα δύο κράτη ή θα επανέλθει στη λύση της ΔΔΟ. Η πράξη είναι το κριτήριο της αλήθειας. Η κινητικότητα οδηγεί σε εξελίξεις. Η ακινησία και η έλλειψη πρωτοβουλιών συντηρεί το αδιέξοδο. Και το αδιέξοδο τροφοδοτεί τη διχοτόμηση.
Ως ΑΚΕΛ δηλώνουμε ότι είμαστε πανέτοιμοι να στηρίξουμε κάθε πρωτοβουλία που μπορεί να δημιουργήσει δυναμική λύσης. Το κάναμε και στο παρελθόν θα το κάνουμε και τώρα, γιατί για εμάς η λύση και η επανένωση είναι η ιστορία μας. Είναι το όραμα της ζωής μας. Θέλουμε να ζήσουμε σε μια Κύπρο όπου Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, Μαρωνίτες, Αρμένιοι και Λατίνοι θα ζουν μαζί μονιασμένοι και σε ασφάλεια και θα οικοδομούν το μέλλον τους, θα φτιάχνουν τη ζωή τους.
Ως ΑΚΕΛ θα συνεχίσουμε να ενημερώνουμε την κοινωνία. Και για το περιεχόμενο της λύσης που επιδιώκουμε, τη ΔΔΟ, και για τις προοπτικές που θα ανοίξει η λύση στη χώρα μας. Είναι πεποίθησή μας ότι η γνώση καταρρίπτει φόβους και προκαταλήψεις και βοηθά την κοινωνία μας να αντλεί διδάγματα από το παρελθόν. Με ορθολογισμό και με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον και όχι μονίμως εγκλωβισμένο στις τραγωδίες του παρελθόντος.
Θα συνεχίσουμε να χτίζουμε σχέσεις εμπιστοσύνης και κοινού αγώνα με την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Οι Τουρκοκύπριοι είναι ο φυσικός μας σύμμαχος στον αγώνα για λύση και επανένωση. Η πρόσφατη ψήφος τους απέδειξε ξανά τη δέσμευση της πλειοψηφίας υπέρ της ομοσπονδίας. Απέδειξε ξανά ότι η πλειοψηφία επιθυμεί λύση γιατί δεν θέλει να ζει με την καυτή ανάσα της Τουρκίας στο σβέρκο της.
Όπως είπε και ο κ. Γκουτέρες, η απόσταση που απομένει για λύση είναι ένα μίλι. Φτάνει να ξεκινήσουμε από εκεί που σταματήσαμε. Να μην μένουμε στα προβλήματα, αλλά να κοιτάξουμε στις λύσεις.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Η Κύπρος και ο λαός της αξίζουν καλύτερες μέρες. Μια πατρίδα ελεύθερη, επανενωμένη, ανεξάρτητη, κυρίαρχη. Μια χώρα–γέφυρα ειρήνης, συνεργασίας και δημιουργίας.
Έναν τόπο που θα καταφέρει:
- να κλείσει τις πληγές,
- να καταργήσει τα κατοχικά συρματοπλέγματα,
- να χτίσει το αύριο σε συνθήκες μόνιμης ειρήνης, ασφάλειας, προόδου και ευημερίας.
Αυτή είναι η Κύπρος που αξίζουμε!
Αυτή είναι η Κύπρος για την οποία αγωνιζόμαστε!
14.11.2025
