Ομιλία Χρίστου Χριστοφίδη, μέλος Π.Γ. ΑΚΕΛ, στην εκδήλωση προς τιμή της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης
Συντρόφισσες, Σύντροφοι,
Τιμούμε σήμερα την επέτειο της Μεγάλης Σοσιαλιστικής Οκτωβριανής Επανάστασης. 99 χρόνια, σχεδόν ένα αιώνα, μετά. Τιμούμε ένα κοσμοϊστορικό γεγονός το οποίο άλλαξε την ανθρωπότητα. Διαμόρφωσε ολόκληρο το διεθνές σκηνικό για σχεδόν ολόκληρο τον 20ο αιώνα. Η μεγαλύτερη σημασία της Μεγάλης Σοσιαλιστικής Οκτωβριανής επανάστασης, έγκειται όμως στο γεγονός ότι για πρώτη φορά απέδειξε ότι η μετάβαση στη Σοσιαλιστική κοινωνία δεν είναι σύνθημα, ούτε ουτοπία. Μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Πολύ περισσότερο απέδειξε ότι αποτελεί ιστορική αναγκαιότητα για να μπορέσουν να ξεπεραστούν οι καπιταλιστικές αντιθέσεις, οι οποίες ιδιαίτερα στην περίοδο του ιμπεριαλισμού θυματοποιούν εκατομμύρια ανθρώπους, μέχρι που απειλούν την ύπαρξη του πλανήτη μας.
Η οικοδόμηση της Σοσιαλιστικής κοινωνίας, παρά τα λάθη, τις αδυναμίες, ακόμα και εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο όνομα της επανάστασης, πρόσφερε απείρως περισσότερα στην εξέλιξη της κοινωνίας προς τα μπρος, τους λαούς και κυρίως τον Άνθρωπο.
Παρά τις όποιες αδυναμίες, χρειάζεται πραγματικά κανείς σελίδες ολόκληρες να καταγράψει τα επιτεύγματα του Σοσιαλισμού και τη συνδρομή του στην ανάπτυξη της Ανθρωπότητας.
Αναφέρουμε απλά συνοπτικά: τη νίκη κατά του Χιτλεροφασισμού και τη σωτηρία της ανθρωπότητας από το πιο απάνθρωπο καθεστώς, των τελευταίων τουλάχιστο αιώνων. Την τεράστια συμβολή στην κατάρρευση του ανελεύθερου και καταπιεστικού συστήματος των αποικιών, με πολλούς λαούς να αποκτούν την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους. Μαζί τους και η μικρή μας πατρίδα.
Τα τεράστια οφέλη για την ίδια τη Σοσιαλιστική κοινωνία με την εξάλειψη της ανεργίας και της φτώχιας. Όπου πολλά κοινωνικά προβλήματα του καπιταλιστικού κόσμου ήταν ουσιαστικά άγνωστα στη σοσιαλιστική κοινωνία. Η ανάπτυξη της πολιτιστικής δημιουργίας και η εμπλοκή του λαού στην παραγωγή και αξιοποίηση του πολιτιστικού αγαθού. Η εξάλειψη σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα του αναλφαβητισμού και η σημαντική αύξηση του προσδόκιμου χρόνου ζωής λόγω της σημαντικής βελτίωσης της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για όλους. Η ανάπτυξη του λαϊκού αθλητισμού. Ακόμα η στήριξη των εργαζομένων σε όλο τον κόσμο και κυρίως στις δυτικές κοινωνίες, όπου το σοβιετικό παράδειγμα εξανάγκασε σε της δυτικές κυβερνήσεις και την αστική τάξη σε σημαντικές παραχωρήσεις στους εργαζόμενους, κυρίως σε σχέση με τους μισθούς και τις συνθήκες εργασίας. Ακόμα το πώς η τεχνολογικά καθυστερημένη Ρωσία του 1917 έφτασε να είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που απέστειλε επανδρωμένο διαστημόπλοιο στο διάστημα και χάραξε δρόμους στην τεχνολογική ανάπτυξη της ανθρωπότητας.
Ο σοσιαλισμός, με όλα τα λάθη και τις αδυναμίες, ακόμα και εγκλήματα που υπήρξαν, συνεχίζει να είναι σήμερα η μεγάλη ελπίδα της ανθρωπότητας. Σε ένα κόσμο με ακραίες κοινωνικές ανισότητες, με συνεχόμενους πολέμους, με εξαθλίωση και καταστροφή, με πείνα και ανεργία, απέναντι σε ένα σύστημα το οποίο απέτυχε να αντιμετωπίσει βασικές ανθρώπινες ανάγκες, ο βαθιά ανθρώπινος και δημοκρατικός Σοσιαλισμός είναι σήμερα η μόνη διέξοδος. Πολλοί ρωτούν εάν κάτι τέτοιο είναι ουτοπία. Έστω και εάν ο σοσιαλισμός μοιάζει να είναι ωραία ιδέα. Υπάρχει όντως μια ουτοπία στην όλη συζήτηση, αλλά αυτή δεν είναι ο σοσιαλισμός. Ουτοπία είναι να πιστεύεις ότι μπορεί ο κόσμος να συνεχίσει να βαδίζει όπως βαδίζει σήμερα μέσα στα καπιταλιστικά πλαίσια. Ουτοπία είναι να πιστεύεις ότι ο πλανήτης θα επιβιώσει με την άναρχη εκμετάλλευση της φύσης και των πλουτοπαραγωγικών πόρων. Τους συνεχείς πολέμους και τον κίνδυνο ενός πυρηνικού ολέθρου. Ότι οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να πεινούν, να καταπιέζονται, να εξευτελίζονται, να ζουν σε συνθήκες ακραίων κοινωνικών αντιθέσεων, χωρίς να εξεγείρονται. Χωρίς να ονειρεύονται ένα νέο κόσμο, της ισότητας, της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης. Ένα νέο κόσμο που θα υπηρετεί την κοινωνία και όχι όπου ολόκληρη η κοινωνία υπηρετεί πολύ λίγους.
Συντρόφισσες, Σύντροφοι,
Στα χρόνια πριν την Οκτωβριανή επανάσταση η Ρωσία εγκυμονεί ένα εκρηκτικό μείγμα. Παρουσιάζει οικονομική ανάπτυξη αλλά και σοβαρή καθυστέρηση σε όλους τους τομείς. Παραμένουν στη χώρα έντονα φεουδαρχικά κατάλοιπα, αφού ένα μεγάλο ποσοστό της καλλιεργήσιμης γης ανήκει σε μια μικρή αριστοκρατία. Σε αυτή τη χώρα γεννιέται και αναπτύσσεται ο καπιταλισμός, μάλιστα ο μονοπωλιακός καπιταλισμός. Η Ρωσία εκβιομηχανίζεται.
Η εξουσία όμως ανήκει στην αριστοκρατία εδώ και καιρό με πρώτο εκφραστή της τον Τσάρο. Η καπιταλιστική ανάπτυξη ενδυναμώνει τη θέση της αστικής τάξης. Η εξουσία όμως δεν ανήκει στην αστική τάξη. Ο ρόλος της αριστοκρατίας και του Τσάρου υπονομεύεται από την ίδια την ιστορική πρόοδο.
Σε αυτό το σκηνικό ο ρωσικός λαός είναι το μεγάλο θύμα. Η θέση των εργαζομένων στη Ρωσία είναι η χειρότερη σε όλη την Ευρώπη. Οι λαϊκές μάζες στερούνται κάθε πολιτικό και δημοκρατικό δικαίωμα. Το καθεστώς είναι απολυταρχικό.
Μέσα λοιπόν σε αυτό το πλαίσιο οικονομικής ανάπτυξης αλλά και καθυστέρησης, φεουδαρχικών υπολειμμάτων και κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού, μιας κοινωνίας καπιταλιστικής και ενός κράτους που αρνείται να παραχωρήσει τη θέση του σε νεότερους σχηματισμούς, η Ρωσία μετατρέπεται στο διεθνές κέντρο των αντιθέσεων του διεθνούς καπιταλισμού.
Ταυτόχρονα η διεθνής παρουσία της Ρωσίας εξασθενεί. Η ήττα του 1905 από την Ιαπωνία σημαίνει ουσιαστικά έξωση της Ρωσίας από την Άπω Ανατολή. Τα σοβαρά προβλήματα της Ρωσίας οδηγούν σε ένα συνεχόμενο δανεισμό. Η Ρωσία κινδυνεύει να μετατραπεί ουσιαστικά σε αποικία άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Η επανάσταση του 1905 ηττήθηκε αλλά κλόνισε συνθέμελα το καθεστώς.
Τα επαναστατικά γεγονότα του 1917 υπήρξαν ένα γεγονός αναπόφευκτο στην ουσία του, ένας καρπός των καπιταλιστικών αντιθέσεων. Των συγκρούσεων του που δυναμώνουν εκρηκτικά την περίοδο της ιστορικής του κρίσης και συμπυκνώνονται ακόμη εκρηκτικότερα στον αδύναμό του κρίκο. Στην προκειμένη περίπτωση στη Ρωσία.
Υπήρξε όμως ακόμη ένα γεγονός που έπαιξε καταλυτικό ρόλο, το ρόλο της μαμμής της ιστορίας για να θυμηθούμε το Μάρξ. Το γεγονός αυτό ήταν ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος.
Η Ρωσία στο μέτωπο του πολέμου δέχεται ήττες. Οι αντιθέσεις του ιμπεριαλισμού εμφανίζονται για τα λαϊκά στρώματα σε τόσο μεγάλη έκταση και σε απίστευτα ωμή μορφή. Η Ρωσία αποδιοργανώνεται πλήρως. Ο λαός σηκώνει το βάρος του πολέμου.
Υπάρχει κίνδυνος ακόμα και για κατάληψη της χώρας. Το αυτοκρατορικό καθεστώς τελεί υπό διάλυση. Η μαζική του βάση χάνεται. Μαζί χάνεται και η στήριξη της αστικής τάξης.
Ξεσπά έτσι η πρώτη φάση της επανάστασης, η επανάσταση του Φλεβάρη του 1917.
Η επανάσταση του Φλεβάρη επικρατεί εύκολα. Κανένα τμήμα του στρατού δεν υποστηρίζει τον Τσάρο. Επιβάλλεται έτσι η «Προσωρινή Κυβέρνηση». Τον κύριο ρόλο διαδραματίζει για πρώτη φορά η μεγαλοαστική τάξη. Η κρίση όμως όχι μόνο δεν ξεπερνιέται, αλλά η χώρα μπαίνει σε μια κρίση βαθύτερη.
Αυτή την περίοδο σε όλη τη χώρα δημιουργούνται τα Σοβιέτ, που στα ρωσικά σημαίνει «συμβούλια». Τα σοβιέτ αγκαλιάζουν τη μάζα των εργατών και στρατιωτών. Έχουν απήχηση και μεταξύ του αγροτικού πληθυσμού. Ένα κρίσιμο ερώτημα γεννιέται στη βάση της Ρωσικής κοινωνίας: προς τα πού πάει η χώρα;
Η «προσωρινή κυβέρνηση» επεκτείνει τον πόλεμο. Η αστική τάξη δεν θέλει να λυθούν τα μεγάλα ζητήματα της χώρας και του λαού γιατί γνωρίζει ότι αυτό θα γίνει μόνο σε βάρος της. Δεν ασχολείται με τα κορυφαία κοινωνικά αιτήματα: το ζήτημα της Γης και το ζήτημα της Ειρήνης. Η χώρα παραμένει μετέωρη.
Με το επαναστατικό κίνημα του Φλεβάρη δίνεται η δυνατότητα στο Λένιν και τους Μπολσεβίκους να επιστρέψουν στη Ρωσία από τους διωγμούς και τις διώξεις. Από την εξορία.
Οι Μπολσεβίκοι είναι κόμμα συνεπές Σοσιαλιστικό. Με ξεκάθαρη θέση ενάντια στον πόλεμο. Αυτή τη συνεπή στάση κράτησαν και κατά τη διάρκεια της Β΄Διεθνούς, κάτι που στοίχισε στους ίδιους διωγμούς και εκτελέσεις.
Τον Απρίλη του 1917 ο Λένιν δίνει στη δημοσιότητα ένα κείμενο, γνωστό ως «Οι θέσεις του Απρίλη».
Το κείμενο των θέσεων του Απρίλη είναι μνημείο μαρξιστικής διαλεκτικής και ορθής ταξικής ανάλυσης. Πολλά θα μπορούσαν να λεχθούν για την ανάλυση που κάνει για τις συνθήκες, για την τακτική του αγώνα αλλά και την επαναστατική ψυχραιμία που επιδείχτηκε. Για τους σκοπούς όμως της παρούσας ομιλίας πρέπει να λεχθούν 3 κύρια σημεία των θέσεων:
- Η ανάλυση του Λένιν καταλήγει ότι τα γεγονότα δεν είναι μεμονωμένο φαινόμενο, αλλά αποτελούν μια μεταβατική περίοδο. Το μεταβατικό στάδιο του περάσματος από τον καπιταλισμό στο Σοσιαλισμό. Το πιο προχωρημένο σημείο του πλανήτη τη δεδομένη στιγμή είναι η Ρωσία. Αυτό αποτελούσε μια σωστή μαρξιστική εκτίμηση γι την ιστορική φάση και τα κοινωνικά χαρακτηριστικά στη συγκεκριμένη στιγμή.
- Βασικός στόχος είναι να αντικατασταθεί η «Προσωρινή Κυβέρνηση» από τα Σοβιέτ, τα οποία αποτελούν το πρόπλασμα του νέου κρατικού μηχανισμού λαϊκής εξουσίας.
- Ο Λένιν δεν παραγνωρίζει τα πραγματικά πολιτικά δεδομένα της στιγμής. Το κόμμα του είναι μειοψηφία. Πρέπει να κερδηθούν πρώτα οι μάζες. Οπόταν ο Λένιν συμβουλεύει να μην βιαστούν. Θεωρεί εφικτό να αντικατασταθεί στο παρών στάδιο η «Προσωρινή Κυβέρνηση» από μικροαστικά Σοσιαλιστικά κόμματα, τα οποία είναι πολύ δυνατά με πλειοψηφική μάλιστα επίδραση στην κοινωνία. Αναγνωρίζοντας ότι δεν πρόκειται φυσικά τα κόμματα αυτά να εφαρμόσουν Σοσιαλισμό.
Η αστική τάξη αντιδρά στις «Θέσεις του Απρίλη» με μια γενικευμένη επίθεση κατά των Μπολσεβίκων. Τέλη Απρίλη ξεσπούν διαδηλώσεις για αντικατάσταση της Κυβέρνησης των αστών. Κυριαρχούν τα μικροαστικά, Σοσιαλιστικά κόμματα, οι Εσέροι και οι Μενσεβίκοι με επικεφαλής τον Κερένσκυ. Οι μικροαστοί εκφράζουν σύντομα τον πραγματικό χαρακτήρα της πολιτικής τους: πολλές ριζοσπαστικές διακηρύξεις αλλά καμία διάθεση σύγκρουσης με την αστική τάξη. Ο Λένιν προτείνει τους Εσέρους και τους Μενσεβίκους, να καταλάβουν σε συνεργασία την εξουσία μέσω των Σοβιέτ, εγκαθιστώντας μια Σοβιετική κυβέρνηση. Η εισήγησή του δεν γίνεται δεκτή.
Η άρνηση της νέας κυβέρνησης να αντιμετωπίσει ουσιαστικά τα λαϊκά αιτήματα εκτραχύνει την κατάσταση. Στις μάζες υπάρχει μεγάλη απογοήτευση.
Τέλος του Ιούλη του 1917 ξεσπούν διαδηλώσεις με επίκεντρο την Αγία Πετρούπολη. Ο στρατός χτυπά και διαλύει το κίνημα. Για τις διαδηλώσεις κατηγορούνται οι Μπολσεβίκοι. Οι μπολσεβίκοι μπαίνουν για τα καλά στο στόχαστρο. Ο Λένιν για να αποφύγει τη σύλληψη και πολύ πιθανό τη δολοφονία, κρύβεται στα Προάστεια.
Η κατάσταση έχει όμως κάνει ακόμα ένα βήμα: τα μικροαστικά κόμματα αποδεικνύουν πως με κάθε τρόπο είναι με το μέρος των καπιταλιστών. Όμως οι πιο ζωντανές δυνάμεις της Επανάστασης έχουν πληγεί σοβαρά.
Το Συνέδριο των Μπολσεβίκων το οποίο συνέρχεται έκτακτα περί τα τέλη του Ιούλη σε συνθήκες ημιπαρανομίας προβαίνει σε 3 κυρίως διαπιστώσεις:
- Η κατάσταση εξακολουθεί να παραμένει επαναστατική
- Η κυβέρνηση των μικροαστών έχει περάσει στην αντεπανάσταση
- Τα Σοβιέτ που ελέγχουν σε σημαντικό βαθμό οι Εσέροι, επίσης έχουν περάσει στην αντεπανάσταση. Κατ΄επέκταση, σε αυτό το στάδιο, πρέπει να εγκαταλειφθεί το σύνθημα για να περάσει όλη η εξουσία στα Σοβιέτ.
Πάνω από το Συνέδριο πλανιέται ένα κλίμα υποχώρησης. Οι Μπολσεβίκοι όμως ούτε παραιτούνται, ούτε απογοητεύονται. Ο Λένιν ξέρει καλά ότι η ιστορική εξέλιξη δεν γυρίζει πίσω.
Σε αυτό το κλίμα η κυβέρνηση των μικροαστικών κομμάτων συλλαμβάνει ένα παράτολμο σχέδιο: προσπαθεί να εξαγάγει τα προβλήματά της μέσω εκτεταμένων στρατιωτικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό. Αυτό το σχέδιο αποδεικνύεται καταστροφή για το Ρωσικό στρατό, τη Ρωσία αλλά και την Κυβέρνηση. Η μια ήττα διαδέχεται την άλλη.
Το πραξικόπημα του Στρατηγού Κορνίλωφ και οι φήμες για συμμετοχή στελεχών της κυβέρνησης οδηγούν τις μάζες στην οριστική απώλεια της εμπιστοσύνης τους στους κυβερνώντες. Το πραξικόπημα αποτυγχάνει, αλλά κλονίζει καθοριστικά την Κυβέρνηση των μικροαστών.
Η αστική τάξη επιδιώκει την ολοκλήρωση της αντεπανάστασης. Οι βιομήχανοι σταματούν την τροφοδοσία του στρατού ενώ ο Γερμανικός στρατός είναι κυριολεκτικά σε απόσταση αναπνοής από την πρωτεύουσα. Στόχος, όπως γράφεται στον αστικό τύπο της εποχής, «το σκελετωμένο χέρι της πείνας να πάρει την επανάσταση και να την τσακίσει.» Η χώρα είναι σε πραγματικό χάος.
Οι Μπολσεβίκοι, από μικρή ομάδα του Φλεβάρη και κόμμα μετρίων διαστάσεων τον Ιούλη, με τη σωστή πολιτική και τακτική, με την καθοδήγησή του Λένιν, μετατρέπονται σε ένα τεράστιο κοινωνικό ρεύμα. Το ένα Σοβιέτ μετά το άλλο, σε όλη τη χώρα, αναδεικνύει μπολσεβίκικες πλειοψηφίες. Επανέρχεται έτσι το σύνθημα «όλη η εξουσία στο Σοβιέτ». Η κυβέρνηση βρίσκεται σε πλήρη παράλυση.
Το Σεπτέμβρη του 1917 ένα μεγάλο ερώτημα πλανιέται πάνω από τη Ρωσία: μπορεί η χώρα να σωθεί;
Μέσα στη διάλυση και τον εκφυλισμό, ο νέος κόσμος, ο κόσμος του Σοσιαλισμού συγκεντρώνει δυνάμεις. Οι μπολσεβίκοι υπό την καθοδήγηση του κρυμμένου Λένιν αντιλαμβάνονται ότι τώρα είναι η ώρα. Ο Λένιν γράφει δύο άρθρα και δίνει το τελικό μήνυμα: το ένα με τίτλο «Η καταστροφή που μας απειλεί και πώς να την αντιμετωπίσουμε». Και το δεύτερο με τίτλο «Θα κρατήσουν άραγε οι Μπολσεβίκοι την εξουσία;»
Ο Λένιν τονίζει με τα νέα του κείμενα: η χώρα είναι στην άβυσσο, μόνο τα Σοβιέτ μπορούν να τη σώσουν. Είναι η ώρα τα Σοβιέτ να αναλάβουν την ευθύνη.
Το 2ο Συνέδριο των Σοβιέτ προγραμματίζεται για τις 24 Οκτωβρίου, 7 Νοεμβρίου με το νέο ημερολόγιο. Σαν σήμερα. Η διάλυση της χώρας είναι τόσο μεγάλη που τα τοπικά Σοβιέτ έχουν ήδη αναλάβει κρατικές αρμοδιότητες σε πολλά μέρη της χώρας. Η εξουσία είναι ήδη εν μέρει Σοβιετική.
Η Κ.Ε. των Μπολσεβίκων λαμβάνει την απόφαση κατάληψης της εξουσίας. Δημιουργείται 5μελής καθοδηγητική, στρατιωτική επιτροπή για να ηγηθεί της επιχείρησης.
Η κυβέρνηση αντιδρά και κηρύσσει στρατιωτικό νόμο. Είναι όμως ήδη αργά. Οι δυνάμεις της κυβέρνησης είναι ουσιαστικά ασήμαντες.
Οι Μπολσεβίκοι, μαζί με τις στρατιωτικές δυνάμεις της Αγίας Πετρούπολης, το Στόλο της Βαλτικής που ελλιμενίζεται εκεί και 40,000 πολιτοφύλακες, καταλαμβάνουν την πόλη και την έδρα της κυβέρνησης.
Η κατάληψη της έδρας της κυβέρνησης που βρισκόταν στα χειμερινά ανάκτορα, γίνεται σύμβολο της Οκτωβριανής Επανάστασης. Το σύνθημα του θωρηκτού Αβρόρα, οι άσφαιρες κανονιές, θα δονούν από τότε την ανθρώπινη ιστορία.
Στο Σμόλνυ, σε ένα παλιό παρθεναγωγείο, συνέρχεται το Συνέδριο των Σοβιέτ. Το παλαιό προεδρείο έχει ήδη αντικατασταθεί από την πλειοψηφία των Μπολσεβίκων. Στην ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα του Συνεδρίου εμφανίζεται, δημόσια πλέον, ο Λένιν. Γίνεται δεκτός με ενθουσιασμό. Ανακοινώνει ότι η Επανάσταση επιβλήθηκε. Ανακοινώνει ότι πλέον όλη η εξουσία είναι στα Σοβιέτ. Ο στρατός, ο στόλος και η αγροτική τάξη στηρίζουν την Επανάσταση.
Το πρώτο διάταγμα της σοβιετικής κυβέρνησης είναι για την Ειρήνη και τον τερματισμό του πολέμου. Το δεύτερο διάταγμα για την ανακατανομή της Γης. Η νέα κυβέρνηση, σοσιαλιστική, σοβιετική κυβέρνηση εννοεί τις διακηρύξεις της.
Με αυτό τον τρόπο ανοίγει μια καινούρια σελίδα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το πρώτο πέρασμα από τον καπιταλισμό στο Σοσιαλισμό. «Ο πάγος έσπασε, ο δρόμος χαράκτηκε». Και αυτός ο δρόμος, ο δρόμος του σοσιαλισμού φωτίζει του αγώνες και τα οράματα της εργατικής τάξης, των εργαζομένων και των ευρύτερων λαϊκών στρωμάτων για μια νέα κοινωνία ελευθερίας, δημοκρατίας και σοσιαλισμού.
Συντρόφισσες, σύντροφοι,
Η μεγάλη Σοσιαλιστική, Οκτωβριανή Επανάσταση παραμένει από τότε φάρος καθοδηγητικός για ένα καλύτερο κόσμο. Όχι για αντιδιαλεκτικές προσεγγίσεις μεταφοράς της τότε εμπειρίας σε εντελώς διαφορετικές συνθήκες στο σήμερα. Οι σημερινές κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές, ειδικά στη μικρή και ημικατεχόμενη Κύπρο. Όμως για να τροφοδοτεί το όραμα και την πίστη ότι ένας άλλος κόσμος δεν είναι μόνο εφικτός αλλά και αναγκαίος.
Δυστυχώς η μετέπειτα πορεία της Σοβιετικής Ένωσης, παρά τα σπουδαία επιτεύγματα για το λαό της και άλλους λαούς, δεν δικαίωσε τις προσδοκίες.
Τεράστιες εξωτερικές πιέσεις, μεθοδεύσεις και επιβουλές, αλλά και εσωτερικές αδυναμίες, στρεβλώσεις και λάθη, οδήγησαν στη διάλυσή της. Το ΑΚΕΛ λαμβάνοντας έγκαιρα τα μηνύματα των καιρών προχώρησε στη διαμόρφωση «της δικής μας αντίληψης για το Σοσιαλισμό», εκσυγχρονίζοντας και ανανεώνοντας τις δικές μας ιδεολογικές προσεγγίσεις.
Ολόκληρη η Μαρξιστική θεωρία αποσκοπεί σε ένα βασικό στόχο: την ανθρώπινη απελευθέρωση. Την απελευθέρωση του κάθε ανθρώπου από την εκμετάλλευση της καπιταλιστικής κοινωνίας, από προλήψεις και προκαταλήψεις που το καπιταλιστικό εποικοδόμημα δημιουργεί. Στοχεύει στην απελευθέρωση των πραγματικών νοητικών καλλιτεχνικών, παραγωγικών δυνατοτήτων του ανθρώπου. Στον πραγματικά ευτυχισμένο άνθρωπο. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από το πέρασμα σε μια ποιοτικά ανώτερη κοινωνία, την κοινωνία του Σοσιαλισμού.
Ζούμε σε μια εποχή που η ιδεολογία μας στρεβλώνεται και λοιδορείται από πολιτικούς, ιδεολογικούς και ταξικούς αντιπάλους. Ο νέος κόσμος, ο σοσιαλισμός, είναι κυρίως ελευθερία. Ελευθερία από όσα αλυσοδένουν τον άνθρωπο και τις δυνατότητές του στον καπιταλισμό. Είναι ταυτόχρονα πραγματική και απόλυτη δημοκρατία. Πέρα από επίπλαστες χειραγωγήσεις της κυρίαρχης τάξης. Με άλλα λόγια σοσιαλισμός σημαίνει πραγματική ελευθερία και πλέρια δημοκρατία. Σοσιαλισμός χωρίς αυτά τα δύο βασικά χαρακτηριστικά δεν μπορεί να υπάρξει.
Ο κομμουνιστής είναι ο άνθρωπος – πρότυπο. Ο Νέος Άνθρωπος, το ανθρώπινο πρότυπο της Νέας Κοινωνίας. Πρέπει να είναι πειθαρχημένος, με πίστη στην ιδεολογία του και αφοσίωση. Εργατικός και αγωνιστής. Αυτά όμως δεν φτάνουν.
Αυτά μπορεί να είναι χαρακτηριστικά και άλλων. Πρέπει ταυτόχροα να έχει ιδεολογική και πολιτική κατάρτιση. Να ξέρει τη διαλεκτική. Μόνο έτσι θα αποφεύγει απλοϊκές αναλύσεις και δογματισμούς. Να μορφώνεται συνεχώς. Να γνωρίζει το τι η επιστήμη και η σκέψη παράγει, γιατί το νέο κτίζεται πάντα πάνω στο παλιό. Να έχει ταξική συνείδηση και γνώση της τακτικής. Να υπερασπίζεται με συνέπεια τα συμφέροντα της τάξης που εκπροσωπεί. Να αγαπά την τέχνη και τον πολιτισμό, το δρόμο που κατά το Μαρξ μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στην τελείωση. Να είναι τεχνολογικά πρωτοπόρος, όπως η Σοβιετική Επανάσταση έδωσε έμφαση στον κινηματογράφο, την τεχνολογία της εποχής. Την «πολιτική επικοινωνία» της εποχής. Επένδυσε στην τεχνολογία και έφτασε μέχρι το φεγγάρι. Να είναι δηλαδή ο Νέος Άνθρωπος που ο ίδιος προτείνει και εισηγείται στην υπόλοιπη κοινωνία. Ελεύθερος και δημοκράτης.
Συντρόφισσες, Σύντροφοι,
Έχει σήμερα ξεκινήσει μια καθοριστική φάση των διαπραγματεύσεων για επίλυση του κυπριακού. Δεν πρόκειται βέβαια να προβώ με αυτή την ευκαιρία σε ανάλυση ή τοποθέτηση για το κυπριακό. Είναι όμως ένα θεωρητικό ζήτημα που προκύπτει σε σχέση με το κυπριακό: κατά πόσο στα χρόνια του ιμπεριαλισμού οι δυνάμεις της Αριστεράς πρέπει να τάσσονται υπέρ λύσεων εθνικών προβλημάτων, γνωρίζοντας ότι οι λύσεις θα αποτελούν κάποιου είδους συμφωνία, εγκεκριμένης και από τον ιμπεριαλισμό. Όχι συνθηκολόγησης ή καθυπόταξης αλλά ενός είδους προσωρινού συμβιβασμού. Επιτρέψετε μου ακόμα μια απλή παρατήρηση: το κυπριακό είναι αποτέλεσμα κυρίως της δράσης ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και της έμφυτης τάσης τους για επεκτατικό έλεγχο οικονομικών ζωνών, γεωστρατηγικών θέσεων και εδάφους. Είναι δημιούργημα της ναυαρχίδας του ιμπεριλισμού, του ΝΑΤΟ και των εδώ υποτακτικών του, ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων.
Η επικράτηση της Μεγάλης Οκτωβριανής Επανάστασης, έθεσε αμέσως μπροστά στο Λένιν και τη νέα κυβέρνηση το ζήτημα του πολέμου. Ο Λένιν γνωρίζοντας ότι οι Γερμανοί ήταν σχεδόν έξω από την πόρτα του, συνήψε με τους Γερμανούς και στη συνέχεια την Αντάντ τη Συμφωνία Μπρεστ – Λιτόφσκ. Για σύναψη ειρήνης «άνευ όρων». Η συνθήκη Μπρεστ – Λιτόφσκ υπήρξε ιδιαίτερα επώδυνη για τη Ρωσία. Αφαίρεσε περίπου το ένα τέταρτο των εδαφών της τσαρικής Ρωσίας, μαζί με τους πληθυσμούς τους. Ήταν ένας επώδυνος αλλά αναγκαίος συμβιβασμός για να σωθεί η χώρα. Κάποτε χρειάζεται να κάνεις δύο βήματα πίσω για να κάνεις ένα βήμα μπροστά. Ιδιαίτερα όταν ο χρόνος πιέζει και απειλούνται τετελεσμένα που δεν μπορούν να ανατραπούν. Ακόμα και εάν ο συμβιβασμός είναι, όπως στην περίπτωση της συμφωνίας Μπρεστ – Λιτόφσκ, με τον ίδιο τον ιμπεριαλισμό. Δεν στερείτο πατριωτισμού λοιπόν ο Λένιν και η Σοβιετική κυβέρνηση. Αντίθετα από πατριωτισμό έσωσε τη χώρα με ένα συμβιβασμό, έστω και επώδυνο.
Ο χειρισμός του Λένιν δεν ήταν μόνο σωστικός για τη σοβιετική ένωση τη συγκεκριμένη στιγμή. Έδωσε τη δυνατότητα, κάτω από τη νέα Σοβιετική εξουσία, η χώρα να κλείσει τις πληγές της και στη συνέχεια να μεγαλουργήσει.
Συντρόφισσες, σύντροφοι,
Ας ελπίσουμε ότι στην Ελβετία θα επιτευχθεί μια ελπιδοφόρα για τον τόπο πρόοδος. Το ΑΚΕΛ έχει τις θέσεις του, τις «κόκκινες γραμμές» του και θα τις υπερασπιστεί με ζέση. Αν η λύση είναι βιώσιμη και λειτουργική, αποκαθιστά βασικές που έχουμε θέσει, καταπέκταση λύση αποδεχτή από το λαό, καλώς να ορίσει για να σωθεί ο τόπος.
Συντρόφισσες, σύντροφοι,
Η μεγάλη Σοσιαλιστική Οκτωβριανή Επανάσταση παραμένει φάρος. Φάρος ελπίδας και προσδοκίας. Ταυτόχρονα καθοδηγητής δράσης, ανάλυσης, τακτικής. Ο καλύτερος τρόπος για να τιμηθεί είναι να συνεχίσουμε με αφοσίωση και μαχητικότητα να υπερασπιζόμαστε στην πράξη την ιδεολογία μας και το όραμά μας.
Ζήτω η Μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση
Ζήτω ο Νέος Κόσμος ο Σοσιαλισμός
7 Νοεμβρίου, Δημοσιογραφική Εστία – Λευκωσία
