Έξι χρόνια χωρίς το Φιντέλ

Βέρα Πολυκάρπου
Υπεύθυνη Γραφείου Διεθνών Κ.Ε. ΑΚΕΛ

 

Οι ιδέες συνεχίζουν να ζουν και να μεγαλώνουν μέσα από τη δημιουργία και τους αγώνες του κουβανικού λαού, των λαών που αγωνίζονται για δικαιοσύνη, πρόοδο, ειρήνη, για τον πλανήτη μας, για σοσιαλισμό

Στις 16 Οκτωβρίου του 1953 ο Φιντέλ παρουσίαζε την υπεράσπιση του μπροστά στο Έκτακτο Δικαστήριο του Σαντιάγο της Κούβας – υπερασπίστηκε της εφόδου στο στρατόπεδο της Μονκάδα στις 26 Ιουλίου 1953 ως δικαιώματος ανάκτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που είχαν καταρρακωθεί από τον δικτάτορα Μπατίστα. Στην ιστορικής σημασίας απολογία του ο 27χρονος τότε Φιντέλ, ξεδίπλωσε ιδέες και σκέψεις αλλά και λύσεις για τα πολλαπλά προβλήματα που αντιμετώπιζε η χώρα, στον τομέα της παιδείας, της πολιτικής, της οικονομίας και της κοινωνίας. Στην απολογία του φάνηκε η ευρυμάθεια, το βάθος της σκέψης, η ικανότητα ανάλυσης και πρόβλεψης, αλλά και το θάρρος και η ηγετική του μορφή. Προς το τέλος λέει: «οι φιλόσοφοι της αρχαίας Ινδίας υποστήριξαν την ενεργή αντίσταση απέναντι στις αυθαιρεσίες της Αρχής. Δικαιολόγησαν την επανάσταση και πολλές φορές μετέφεραν τις θεωρίες τους στην πρακτική. Ένας από τους πνευματικούς τους καθοδηγητές έλεγε πως μια ιδέα που υποστηρίζεται από πολλούς είναι ισχυρότερη από τον ίδιο τον βασιλιά. Το σχοινί που είναι φτιαγμένο από πολλές ίνες είναι αρκετό για να σύρει ένα λιοντάρι»…. και τελειώνει: «καταδικάστε με, δεν έχει σημασία, η ιστορία θα με δικαιώσει».

Έμπνευση και πίστη στο δίκαιο του αγώνα της ομάδας των νέων που ηγείτο ο Φιντέλ και μετέπειτα της Επανάστασης, ήταν «ο Απόστολος της Επανάστασης», ο εθνικός ήρωας της Κούβας, ο Χοσέ Μαρτί. Όπως έγραψε ο κουβανός ποιητής Νικολά Γκιγιέν «ο Μαρτί σου το υποσχέθηκε, ο Φιντέλ στο έδωσε».

Στις 26 Ιουλίου του 1989 – 36 χρόνια μετά την επίθεση στο Μονκάδα και 30 χρόνια μετά τη νίκη της Επανάστασης (στο Camaguey) – τότε που στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης κατάρρεε ο σοσιαλισμός – ο Φιντέλ τόνιζε: «Μπροστά σε τι φαινόμενα βρισκόμαστε; Μήπως μπροστά στην ειρηνική μετάβαση από το σοσιαλισμό στον καπιταλισμό σε αυτές τις χώρες; ‘ίσως. Εμείς δε το θέτουμε εν αμφιβόλω, εμείς υπερασπιζόμαστε το ιερό δικαίωμα στην ανεξαρτησία της κάθε χώρας και του κάθε κόμματος. Είναι ότι ζητούμε για όλους τους λαούς του κόσμου, ότι ζητούμε για όλους τους λαούς της Λατινικής Αμερικής και του Τρίτου Κόσμου: το δικαίωμα της κάθε χώρας να οικοδομήσει, αν το επιθυμεί, τον σοσιαλισμό που τόσο προσπαθούν οι ΗΠΑ να αποτρέψουν με τη χρήση βίας: το δικαίωμα του λαού μας να οικοδομήσει το σοσιαλισμό. Το δικαίωμα αυτό δε μας το χάρισε κανείς- το κερδίσαμε εμείς, το κατακτήσαμε και θα το υπερασπιστούμε».

Στην κρίσιμη εκείνη περίοδο «του τέλους-όπως έλεγαν κάποιοι- της ιστορίας», που η επόμενη μέρα για τους λαούς φαινόταν σκοτεινή, που οι ΗΠΑ άρχισαν να επιβάλλουν τη «νέα τάξη πραγμάτων», που η μεγαλύτερη τους επιθυμία ήταν να αποτελειώσουν τη σοσιαλιστική Κούβα στα 90 μίλια από την πόρτα τους, η Κούβα ηγήθηκε της δημιουργίας της «Nuestra America», της «Δικής μας Αμερικής» όπως έλεγε ο Χοσέ Μαρτί. Ο Φιντέλ μαζί με τον Λούλα έθεσαν τις βάσεις για το Φόρουμ του Σάο Πάολο. Ενός φόρουμ ανοιχτού για την αριστερά στην ευρεία της έννοια, με στόχο την οικοδόμηση της ενότητας ενάντια στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και την καταδυνάστευση της ηπείρου.

Μιας διαδικασίας που κατάφερε να φέρει κοντά και σε συνέργεια δυνάμεις και σε περιφερειακό αλλά και σε εθνικό επίπεδο, ενδυναμώνοντας τους αγώνες για τα εργατικά, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά και πολιτιστικά δικαιώματα. Μιας διαδικασίας που επέφερε, με σκαμπανεβάσματα, σημαντικές αλλαγές στον πολιτικό χάρτη της Κεντρικής και Λατινικής Αμερικής όπου δημιουργήθηκαν διάφορα μέτωπα στην αριστερά που κέρδισαν εκλογές και σχημάτισαν κυβερνήσεις. Η πρόσφατη νίκη του Λούλα στην Βραζιλία, που έγινε κατορθωτή ακριβώς χάρις στην κοινή προσπάθεια διαφορετικών δυνάμεων πρώτων ανάμεσα τους του ΚΚ Βραζιλίας, φέρει μια ξεχωριστή βαρύτητα: ήταν νίκη ενάντια σε ακροδεξιές δυνάμεις, μέρος των οποίων χαρακτηρίζονται φασιστικές. Γιατί η ακροδεξιά δεν ανέρχεται μόνο στην Ευρωπαϊκή ήπειρο αλλά δυστυχώς εξαπλώνεται σε όλες τις ηπείρους. Και σήμερα η φράση «ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα» αποτελεί για μας οδηγό για να φράξουμε το δρόμο στο φασισμό και τη βαρβαρότητα που φέρει μαζί του.

Τον Ιούλη του 1991- τη χρονιά που αποφυλακίστηκε ο Νέλσον Μαντέλα- ο «τρομοκράτης» όπως τον αποκάλεσε η Θάτσερ, επισκέφθηκε την Κούβα. Την 26η Ιουλίου στην επέτειο της Μονκάδας είπε: «Ο κουβανικός λαός έχει μια θέση ιδιαίτερη στις καρδιές των λαών της Αφρικής. Η προσφορά των Κουβανών διεθνιστών στην υπόθεση της ανεξαρτησίας της Αφρικής, της ελευθερίας και της δικαιοσύνης είναι χωρίς προηγούμενο επειδή στηρίχτηκε σε αρχές, έγινε με ανιδιοτέλεια και χωρίς αμοιβή. Από τα πρώτα της βήματα, η κουβανική επανάσταση αυτή καθαυτή υπήρξε πηγή έμπνευσης, για κάθε λαό που αγαπάει την ελευθερία».

Ναι αυτή είναι η Κούβα του Φιντέλ: που στις πιο απόμακρες γωνιές του πλανήτη δε στέλνει έξυπνα όπλα που σκοτώνουν με ακρίβεια για να κάμουν προληπτικούς πολέμους, αλλά έχει στείλει δεκάδες/ εκατοντάδες γιατρούς στις πιο απομακρυσμένες περιοχές. γιατρούς και όχι βόμβες (όπως είπε στο Μπουένος Άιρες το Μάιο του 2003) – θυμηθείτε την επιδημία Έμπολα που θέριζε στη δυτική Αφρική ή το covid19, με τους κουβανούς γιατρούς να προσφέρουν τις γνώσεις τους στον άνθρωπο στις πιο δύσκολες συνθήκες. Η αλληλεγγύη είναι έννοια έμφυτη και συνώνυμη του κουβανικού λαού, που την προσφέρει χωρίς να ζητά ανταλλάγματα. Γεγονός που η Κύπρος έχει νοιώσει στη διάρκεια όλων των χρόνων – κυρίως των πιο δύσκολων- από την ανεξαρτησία της. Και είναι κάτι που δεν πρέπει να ξεχνά καμμιά Κυβέρνηση της ΚΔ. Δεν πρέπει να ξεχνά ότι Μακάριος και Φιντέλ μαζί με άλλους ηγέτες δημιούργησαν το Κίνημα των Αδεσμεύτων που στάθηκε υπερασπιστής τόσων λαών ανάμεσα τους και του δικού μας λαού.

62 χρόνια εγκληματικού αμερικάνικου αποκλεισμού με στόχο να γονατίσει αυτός ο λαός στις ορέξεις των ιμπεριαλιστών γειτόνων. Ο κουβανικός λαός υπόκειται σε πολύ σοβαρές ελλείψεις. Κατάφεραν μήπως οι ΗΠΑ να απομονώσουν την Κούβα; 30χρονια τώρα η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στηρίζει τα ψηφίσματα της Κουβάς καταδικάζοντας τον αποκλεισμό. Φέτος 185 κράτη στήριξαν με μόνο τις ΗΠΑ και το Ισραήλ να καταψηφίζουν και τη Βραζιλία και την Ουκρανία να απέχουν.

Ο πόλεμος των ιδεών είναι ανελέητος –στόχος των χρηματοδοτουμένων από το Μαϊάμι είναι να επηρεάσουν τη νεολαία. Χωρίς ίχνος ηθικής, ακόμα και συνθήκες πανδημίας, προσπαθούν να στραγγαλίσουν ένα λαό χρησιμοποιώντας τη δύσκολη οικονομική κατάσταση που οι ίδιοι επιδεινώνουν ως εργαλείο. Γιατί δεν αποδέχονται πως ο κάθε λαός έχει δικαίωμα να ζει όπως αυτός επιλέγει.

Ο Φιντέλ δεν αποδεχόταν την προσωπολατρία – ούτε δρόμοι, ούτε σχολεία στο όνομα του. Οι ιδέες του τις οποίες πρέπει να εξελίσσομε συνεχώς, οι ιδέες του που είναι η ίδια η επανάσταση μαζεύτηκαν στο Ερευνητικό Κέντρο Φιντέλ Κάστρο που άνοιξε τις πόρτες του πριν από ένα χρόνο.

Και μέσα από τις ιδέες και τους αγώνες του λαου του και όλων των λαών του κόσμου αυτός ο «μεγαλύτερος επαναστάτης του 2ου ήμισυ του 20ου αιώνα» όπως τον χαρακτήρισε ο αείμνηστος σύντροφος μας Δημήτρης Χριστόφιας, θα συνεχίσει να φωτίζει δρόμους και να εμπνέει.

Πέτε μου μιαν λύσην που έδωκεν ο καπιταλισμός!

Έναν πρόβλημαν δεν έλυσεν!

Ελεηλάτησεν τον πλανήτην.

Άφηκεν μας με τούτην ούλλην την φτώσ̆ιαν. Έδωκεν του κόσμου τρόπους ζωής τζ̆αι μοντέλλα καταναλωτισμού ασυμβίβαστα με την πραγματικότηταν.

Εδηλητηρίασεν τα νερά, τες θάλασσες. Θέλω να πώ τους ποταμούς, τες λίμνες τους ωκεανούς, την ατμόσφαιραν, την γήν.

Εκάμαν μιαν απίστευτην κατασπατάλησην των πόρων.

Διώ πάντα έναν παράδειγμαν: φανταστείτε κάθε άνθρωπος στην Κίναν να θέλει να έσ̆ει αυτοκίνητον. Τζ̆αι το ένα δισεκατομμύριο πλάσματα που ζ̆ιούσιν στην χώραν τούτην.

Ή ακόμα, ο κάθε ένας που τους 800 σ̆σ̆ιλλάες Ινδούς να έθελεν το αυτοκινητούιν του το δικόν του, εν τρόπος ζωής έτσι;

Τζ̆αι οι Αφρικάνοι να εκάμναν το ίδιον.

Τζ̆αι τα 450 εκατομμύρια λατινοαμερικάνων να εθέλαν τζ̆αι τζ̆είνοι.

Πόσον τζ̆αιρόν θα εκάνεν το πετρέλαιον, πόσον θα εκανούσαν τα κάζ̆ια, πόσον θα εκανούσαν οι φυσικοί πόροι;

Τί θα εμείνισκεν που την στρώσην του όζοντος,

τί θα εμείνισκεν που το οξυγόνον της γης,

τί θα εγίνετουν με το διοξείδιον του άνθρακα;

Τζ̆αι τούτα ούλλα τα φαινόμενα που αλλάσσουν την οικολογίαν του πλανήτη μας, που αλλάσσουν την γην, κάμνουν κάθε φοράν την ζωήν πιο δύσκολην πας τουν την γην.

 

Έσ̆ει ο καπιταλισμός να προτείνει στον κόσμον έναν παράδειγμαν ζωής; Έναν παράδειγμαν κοινωνίας; Εν θα εμπορούσαμεν να σκεφτούμεν πιο λογικά πράματα;

Όπως θα ήταν η παιδεία του κόσμου ούλλου; Η διατροφή, η υγεία, να έσ̆ει το κάθε πλάσμαν μιαν αξιοπρεπήν στέγην, έναν πολιτισμόν που να ανυψώννει τον άνθρωπον;

Μπόρει να πει κάποιος ότι ο καπιταλισμός με τους τυφλούς του νόμους, τον εγωϊσμόν για υπέρτατην αρχήν, έσ̆ει να μας δώκει παράδειγμαν προς μίμησην; έσ̆ει να μας δείξει εμάς τον δρόμον να πάμεν ομπρός; Ξα πρέπει η ανθρωπότητα ούλλη να ακολουθήσουμεν τον δρόμον που εχάραξεν ο καπιταλισμός ως σήμμερα;

Μπορείτε να μας μιλάτε για κρίσην στον σοσιαλισμόν,

αλλά έσ̆ει μιαν κρίσην στον καπιταλισμόν ασύγκριτα πιο μεγάλην που δεν έσ̆ει διέξοδον.

Σημ.: Απόσπασμα (σε κυπριακή μετάφραση) από την ιστορική συνέντευξη του Φιντέλ το 1991 στην Γουαλδαχάρα του Μεξικού.