Δημοσιογραφική Διάσκεψη Γενικού Γραμματέα της ΚΕ ΑΚΕΛ Άντρου Κυπριανού με θέμα το Κυπριακό

Η άτυπη διάσκεψη της Γενεύης δεν πέτυχε το βασικό στόχο που είχε τεθεί. Δυστυχώς δεν άνοιξε το δρόμο για ουσιαστική διαπραγμάτευση. Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, διαπίστωσε ότι δεν υπήρχαν οι προϋποθέσεις για δημιουργία κοινού εδάφους. Γι’ αυτό ανέστειλε την προσπάθεια και έδωσε περιθώριο μερικών μηνών με την ελπίδα ότι μια επόμενη άτυπη διάσκεψη θα επιτύχει το στόχο για επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών στη συμφωνημένη βάση.

Αναμφίβολα, η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή ηγεσία φέρουν την ευθύνη για την άδοξη κατάληξη της διάσκεψης εμμένοντας στη θέση για δύο κράτη, κάτι που δεν άφηνε κανένα περιθώριο για θετική εξέλιξη. Ενόσω εμμένουν στις απαράδεκτες διχοτομικές τους θέσεις περιφρονώντας το συμφωνημένο πλαίσιο διαπραγμάτευσης και λύσης του Κυπριακού κάθε επόμενη προσπάθεια θα είναι εκ των προτέρων καταδικασμένη σε αποτυχία.

Όπως ήταν αναμενόμενο, τόσο ο Γ.Γ. όσο και τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας απέρριψαν την τουρκική θέση για δύο κράτη. Ο κ. Γκουτέρες εξήγησε το αυτονόητο, ότι δηλαδή ο ίδιος δεν έχει δικαίωμα να παρεκκλίνει από το πλαίσιο των ψηφισμάτων και την εντολή που έχει από  το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι τα Ηνωμένα Έθνη και ευρύτερα η διεθνής κοινότητα απορρίπτουν τη λύση δύο κρατών. Αυτό, όμως, δεν πρέπει να οδηγεί σε εφησυχασμό. Πόσο μάλλον σε έκφραση ικανοποίησης. Από την απόρριψη των δύο κρατών μέχρι τη λύση που να απελευθερώνει και να επανενώνει την πατρίδα και το λαό μας υπάρχει μεγάλη απόσταση να διανυθεί. Οι αμέσως επόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκολοι και κρίσιμης σημασίας. Είναι εμφανής η τάση που επικρατεί και υπάρχουν ήδη τα πρώτα χειροπιαστά δείγματα. Ναι μεν η διεθνής κοινότητα απορρίπτει λύση δύο κρατών αλλά όλο και περισσότεροι ζητούν από την ελληνοκυπριακή πλευρά να διανύσει κάποια απόσταση με το σκεπτικό ότι πρέπει να σωθεί το γόητρο της τουρκικής πλευράς. Δεν θέλω και δεν είναι σωστό ούτε σκόπιμο να μιλήσω πιο συγκεκριμένα αλλά εκείνο που συμβαίνει είναι να γίνονται νύξεις για τροποποίηση υφιστάμενων βασικών συγκλίσεων σε βάρος της ελληνοκυπριακής πλευράς.

Τι πρέπει, λοιπόν, να πράξει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μέσα σε αυτό το ζοφερό σκηνικό; Ασφαλώς επιβάλλεται να μην περιορίζεται σε παθητικό και αμυντικό ρόλο αλλά να έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Δεν πρέπει να υποχωρήσει σε ζητήματα επί των οποίων υπάρχει σύγκλιση και ιδιαίτερα σε βασικά ζητήματα. Την ίδια ώρα πρέπει να αντιληφθεί ότι αν ο ίδιος συνεχίσει να ανοίγει συγκλίσεις, δίνει αφορμές στην τουρκική πλευρά αλλά και σε άλλους να πράττουν το ίδιο. Το ΑΚΕΛ είχε τονίσει επανειλημμένα ότι με το να ανοίγουμε εμείς οι ίδιοι συμφωνημένα θέματα το μόνο που επιτυγχάνουμε είναι είτε νέες ατέρμονες συζητήσεις είτε διαφοροποίηση συγκλίσεων υπέρ της τουρκικής και της τουρκοκυπριακής πλευράς. Αν κάτι πρέπει να διδαχτούμε από την άτυπη διάσκεψη της Γενεύης είναι ακριβώς αυτό. Η πιο αποτελεσματική ασπίδα μπροστά στις μεθοδεύσεις που σύντομα θα βρούμε μπροστά μας είναι ακριβώς η αταλάντευτη εμμονή στο συμφωνημένο πλαίσιο και τις συγκλίσεις και ταυτόχρονα, αν και όταν έρθει η ώρα, η υποβολή γεφυρωτικών προτάσεων αποκλειστικά και μόνο στα εκκρεμούντα ζητήματα του πλαισίου Γκουτέρες το οποίο πρέπει να σώσουμε και να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού.

Γιατί, όμως, φθάσαμε σε αυτό το σημείο; Πώς και γιατί δόθηκε η ευκαιρία στην Τουρκία να επανέλθει με τον πιο εμφαντικό τρόπο στις παλιές θέσεις της για λύση δύο κρατών; Πώς και γιατί δειλά – δειλά εγκαταλείπεται η θέση του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας για συνέχιση της διαπραγμάτευσης από το σημείο που είχε μείνει στο Κρανς Μοντανά; Γιατί ζητούν κάποιοι από την ελληνοκυπριακή πλευρά να δεχθεί τροποποίηση βασικών συγκλίσεων υπέρ της τουρκικής και τουρκοκυπριακής πλευράς, χωρίς βέβαια να ισχυριζόμαστε ότι υιοθετούν τη θέση για δύο κράτη; Γιατί για τέσσερα ολόκληρα χρόνια δεν καθίσταται δυνατή η επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας με αποτέλεσμα η Τουρκία να προχωρεί χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία σε νέα σοβαρά τετελεσμένα στο Βαρώσι και στην ΑΟΖ μας; Η απάντηση βρίσκεται στη μη ανάληψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών, στις αντιφάσεις και στις παλινδρομήσεις που χαρακτηρίζουν τη στάση του κ. Αναστασιάδη τα τελευταία χρόνια. Χωρίς ούτε μια στιγμή να παραγνωρίζουμε τις βαρύτατες ευθύνες της κατοχικής δύναμης, η σημερινή άκρως ανησυχητική και απογοητευτική  κατάσταση όπως τη ζήσαμε και στην άτυπη διάσκεψη δεν είναι καθόλου άσχετη με τους χειρισμούς του κ. Αναστασιάδη στο Κρανς Μοντανά και στα άγονα χρόνια που ακολούθησαν.

Το ΑΚΕΛ, ως υπεύθυνο και σοβαρό κόμμα, είχε υποβάλει από τις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου ολοκληρωμένη πρόταση προς τον Πρόεδρο αναφορικά με το τι πρέπει να γίνει. Πήραμε δημόσια απάντηση τέσσερις μήνες μετά και ενόψει της διάσκεψης της Γενεύης, η οποία διαστρέβλωσε την ξεκάθαρη και σαφέστατη πρότασή μας. Επιμένουμε ότι για να είναι πειστικός ο κ. Αναστασιάδης πρέπει να είναι ξεκάθαρος στις θέσεις του. Δίχως υποχωρήσεις σε ζητήματα αρχών να καταστήσει σαφή την αποφασιστικότητα του να ξεκινήσουν και να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις σύντομα στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου και των συγκλίσεων.

Στη νέα άτυπη διάσκεψη, αν βέβαια οι συνθήκες επιτρέψουν τη σύγκλησή της, δεν μπορεί και δεν πρέπει να επαναληφθεί το ίδιο σκηνικό. Οι ελάχιστοι μήνες που έδωσε ο Γ.Γ. πρέπει να αξιοποιηθούν καταλλήλως, έτσι που η Τουρκία είτε να επιστρέψει στο σημείο που μείναμε στο Κρανς Μοντανά είτε να εκτεθεί ως η μόνη υπαίτια για τυχόν νέα αποτυχία. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι αν ο Πρόεδρος επανεξετάσει τη στάση του έναντι της πρότασης του ΑΚΕΛ υπό το φως της αρνητικής εμπειρίας της πρόσφατης διάσκεψης, μόνο θετικά μπορούν να προκύψουν. Ως ΑΚΕΛ διαβεβαιώνουμε τον κυπριακό λαό στο σύνολο του ότι θα συνεχίσουμε να πράττουμε ό,τι εξαρτάται από εμάς. Θα συνεχίσουμε να υποβάλλουμε εποικοδομητικές εισηγήσεις έχοντας πλήρη επίγνωση των δυσκολιών που θα βρούμε μπροστά μας στον τιτάνιο αγώνα για αποτροπή της οριστικής διχοτόμησης.

Ως Κόμμα θα αναλάβουμε το επόμενο διάστημα όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες προς τη διεθνή και την Τουρκοκυπριακή κοινότητα με στόχο να ανατραπούν οι απαράδεχτες τουρκικές αξιώσεις και να επανέλθει το Κυπριακό στη συμφωνημένη βάση λύσης.

07/05/2021