Κοινή διακήρυξη – Καταδικάζουμε τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στα Βαρώσια – Επείγουσα η ανάγκη επανέναρξης των συνομιλιών

Υπενθυμίζουμε ότι η συνεχιζόμενη στρατιωτική κατοχή της Κύπρου από την Τουρκία εδώ και σαράντα επτά χρόνια είναι απαράδεκτη και υποστηρίζουμε ότι πρέπει να τερματιστεί αμέσως. Εκφράζουμε την ολόπλευρη υποστήριξη και αλληλεγγύη μας στον αγώνα όλων των Κυπρίων, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, που επιδιώκουν την επανένωση του κράτους τους μέσα από τη συμφωνημένη βάση λύσης της δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως αυτή περιγράφεται στα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Καταδικάζουμε τις εντεινόμενες αρνητικές ενέργειες της Τουρκίας κατά της Κύπρου, όπως αυτές εκφράζονται με τη δημιουργία νέων τετελεσμένων εντός και γύρω από το νησί. Οι πρόσφατες και κλιμακούμενες αρνητικές εξελίξεις στα Βαρώσια, στην περιφραγμένη περιοχή της Αμμοχώστου, είναι εξαιρετικά ανησυχητικές και υποστηρίζουμε όλες τις προσπάθειες που στοχεύουν στην ανατροπή τους. Τονίζουμε ότι οι τουρκικές προκλήσεις και παράνομες ενέργειες εξυπηρετούν αποκλειστικά και μόνο τη μόνιμη διαίρεση των Κυπρίων και της κοινής τους πατρίδας.

Καταδικάζουμε τις απαράδεκτες παρεμβάσεις της Τουρκίας εντός της τουρκοκυπριακής κοινότητα οι οποίες στοχεύουν στην αποσιώπηση των δημοκρατικών θέσεων της τουρκοκυπριακής κοινότητας, απειλούν την κοινοτική τους ύπαρξη, υποθάλπουν την οικονομική και πολιτισμική αφομοίωση των Τουρκοκυπρίων και επιχειρούν να σιγήσουν τις φωνές των Τουρκοκυπρίων που αντιστέκονται στις επιβουλές της τουρκικής κυβέρνησης.

Όσον αφορά το θέμα των Βαρωσίων υπενθυμίζουμε, μεταξύ άλλων:

– Την παράνομη κατοχή της πόλης της Αμμοχώστου από το 1974, μέρος της οποίας περιφράχτηκε και έκτοτε παραμένει ακατοίκητο και υπό τον απευθείας έλεγχο του Τουρκικού στρατού,

– Τις βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου και του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τη Συμφωνία Υψηλού Επιπέδου του 1979 μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο, καθώς και τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΣΑΗΕ), ιδίως τα Ψηφίσματα 550 (1984) και 789 (1992),

– Τη θέση των Ηνωμένων Εθνών ότι η ευθύνη για το στάτους κβο στα Βαρώσια ανήκει στην Τουρκία, περιλαμβανομένης της ευθύνης για οποιαδήποτε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος τους κατά παράβαση της Συμφωνίας Υψηλού Επιπέδου του 1979 και των σχετικών Αποφάσεων 550 (1984) και 789 (1992) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών,

– Τη συμπερίληψη των Βαρωσίων μεταξύ των περιοχών που θα μεταφερθούν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση μετά τη συνολική λύση, σε όλους τους χάρτες που είχαν εισαχθεί σε προηγούμενους γύρους διαπραγματεύσεων.

– Την Προεδρική Δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ της 23ης Ιουλίου 2021, η οποία καταδικάζει την πρόσφατη ανακοίνωση των Τούρκων και Τουρκοκυπρίων ηγετών για το περαιτέρω άνοιγμα του περιφραγμένου μέρους της Αμμοχώστου (Βαρώσια), ζητά την άμεση αναστροφή αυτής της πορείας ενεργειών και την ανατροπή όλων των βημάτων που έχουν γίνει για τα Βαρώσια από τον Οκτώβριο του 2020. Μαζί με την έκφραση της απογοήτευσης για τις μονομερείς αυτές ενέργειες που έρχονται σε αντίθεση με προηγούμενα ψηφίσματα και δηλώσεις του Συμβουλίου, επαναβεβαιώνεται η δέσμευση στη συμφωνημένη βάση λύσης.

– Τη δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ της 9ης Οκτωβρίου 2019, η οποία υπενθυμίζει τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων όπως ορίζεται στα προηγούμενα ψηφίσματά του και επαναλαμβάνει ότι δεν μπορούν να γίνονται ενέργειες που δεν είναι σύμφωνες με τα εν λόγω ψηφίσματα, καθώς επίσης και τη δήλωσή του της 9ης Οκτωβρίου 2020, η οποία αποδοκιμάζει τη μονομερή ενέργεια της Τουρκίας να «ανοίξει» μέρος της περιοχής στις 8 Οκτωβρίου 2020,

– Τις αποφάσεις διεθνών οργανισμών που καλούν την Τουρκία να μεταβιβάσει την περιφραγμένη περιοχή της Αμμοχώστου στα Ηνωμένα Έθνη σύμφωνα με τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και να απέχει από ενέργειες που αλλοιώνουν τη δημογραφική ισορροπία στο νησί μέσω οποιασδήποτε πολιτικής παράνομου εποικισμού,

– Τις δηλώσεις διεθνών οργανισμών και κρατών που εκφράζουν την απογοήτευσή τους για τις μονομερείς αποφάσεις της Άγκυρας να προχωρήσει στο «άνοιγμα» των Βαρωσίων, αρχικά από τις 8 Οκτωβρίου 2020 και πιο πρόσφατα από τις 20 Ιουλίου 2021,

Λαμβάνοντας υπόψη τον επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης στα Βαρώσια και τις τεράστιες επιπτώσεις της στη συνολική λύση του Κυπριακού, απαιτούμε,

1. Τον άμεσο τερματισμό όλων των καταδικαστέων μονομερών ενεργειών που μεταβάλλουν το προσωρινό στάτους κβο των Βαρωσίων κατά παράβαση των σχετικών Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και που επιδιώκουν να προετοιμάσουν την περιοχή για τον παράνομο εποικισμό της.
2. Την επιστροφή στα Βαρώσια των νόμιμων κατοίκων τους μετά την αδιαπραγμάτευτη μεταφορά της περιφραγμένης περιοχής υπό τον έλεγχο της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, όπως προβλέπεται στα προαναφερθέντα Ψηφίσματα.
3. Τον τερματισμό όλων των τουρκικών παράνομων ενεργειών που αυξάνουν περαιτέρω τις εντάσεις στο νησί και γύρω από αυτό, δημιουργούν νέα διχοτομικά τετελεσμένα και υπονομεύουν τις προοπτικές επανέναρξης απευθείας και ουσιαστικών διαπραγματεύσεων, οι οποίες συνιστούν τη μόνη διαθέσιμη οδό για την επανένωση της Κύπρου και του λαού της.
4. Την άμεση επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων στη συμφωνημένη βάση λύσης της δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με μία και μόνη κυριαρχία, μία και μόνη διεθνή νομική προσωπικότητα και μία και μόνη ιθαγένεια, με πολιτική ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων, όπως αυτή καθορίζεται από τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, καθώς επίσης και από το σημείο που σταμάτησαν στο Κράνς Μοντανά το 2017∙ συνεπώς, στη βάση της Κοινής Διακήρυξης των δύο ηγετών του 2014, του Πλαισίου των Έξι Σημείων του κ. Γκουτέρες της 30^ης Ιουνίου 2017 και των συγκλίσεων που επιτεύχθηκαν μέχρι το τέλος της Διάσκεψης. Οι υπαναχωρήσεις των τελευταίων τεσσάρων χρόνων υπήρξαν αντιπαραγωγικές ως προς την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και ταυτόχρονα οδήγησαν σε όξυνση του εθνικισμού και σωβινισμού.

Καταλήγοντας, σε αυτή την εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για το μέλλον της Κύπρου, θα θέλαμε να επαναλάβουμε την υποστήριξή μας προς το λαό της, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους οι οποίοι συνεχίζουν να αγωνίζονται για να φέρουν την ειρήνη σε ένα νησί που πλήττεται από τις συμφορές του πολέμου, για να περιορίσουν τις όποιες ηγεμονικές παρεμβάσεις και να επανενώσουν τη χώρα τους ώστε να κληροδοτήσουν στις επόμενες γενιές ένα ελπιδοφόρο και ευδόκιμο μέλλον.