Η κυβέρνηση φαίνεται να αναπτύσσει μια λουδοβίκεια προσέγγιση στο στιλ «το κράτος είμαι εγώ»….
Συνέντευξη στην εφημερίδα Χαραυγή στον Κωνσταντίνο Ζαχαρίου
«Κέντρα εντός και εκτός Κύπρου μεθοδεύουν εκτροπή της βάσης λύσης» του Κυπριακού, καταγγέλλει ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα μας. Διαμηνύει, παράλληλα, προς κάθε κατεύθυνση ότι «το ΑΚΕΛ δεν πρόκειται να αποδεχθεί την ακύρωση της συμφωνημένης βάσης λύσης της ΔΔΟ. Αν γίνει αυτό, θα καταλήξουμε οριστικά στη διχοτόμηση, εξέλιξη που είναι επικίνδυνη για τον τόπο και το λαό μας». Σχολιάζοντας την αλλεργία του Προεδρικού απέναντι στην κριτική, επισημαίνει ότι «η κυβέρνηση φαίνεται να αναπτύσσει μια λουδοβίκεια προσέγγιση στο στιλ ‘‘το κράτος είμαι εγώ’’». Αναφέρεται, επίσης, στους τρεις βασικούς άξονες των προτάσεων και των πρωτοβουλιών του ΑΚΕΛ για στήριξη της κοινωνίας και της οικονομίας, υποδεικνύοντας ότι «η ουσία της πολιτικής μιας κυβέρνησης βρίσκεται στην ευημερία των οικονομικών δεικτών και ταυτόχρονα των κοινωνικών δεικτών».
Οι εξελίξεις σε ολόκληρον τον κόσμο συνιστούν μεγάλο κίνδυνο για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια. Οι εστίες συγκρούσεων, αιματοχυσίας και πολέμων εντείνονται και αυξάνονται σε ολόκληρο τον κόσμο. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι εντείνονται οι ανταγωνισμοί για παγκόσμια κυριαρχία. Μεγάλες δυνάμεις, είτε άμεσα είτε έμμεσα, συγκρούονται ή εμπλέκονται σε διάφορες περιφερειακές συγκρούσεις και πολέμους και αυτό προκαλεί μεγάλους κινδύνους ακόμα και για το ξέσπασμα ενός Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο οποίος θα καταστρέψει την ανθρωπότητα. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας τέτοιας σύγκρουσης είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία, στον οποίο συγκρούονται η Ρωσία από τη μια και το ΝΑΤΟ από την άλλη. Είναι γι’ αυτό που επείγει ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία και η ανάγκη για προσπάθειες ώστε να επιλυθεί το πρόβλημα με πολιτικά, διπλωματικά μέσα.
Η Κύπρος σε ποιο βαθμό επηρεάζεται από τις γεωπολιτικές εξελίξεις;
Η Κύπρος επηρεάζεται σε διάφορα επίπεδα και ποικιλοτρόπως από αυτές τις εξελίξεις. Για εμάς η πιο σημαντική επίπτωση βρίσκεται στο γεγονός ότι η ύπαρξη θερμών εστιών συγκρούσεων, όπως στην Ουκρανία και την Παλαιστίνη, θέτει την ανάμειξη του διεθνούς παράγοντα στο Κυπριακό σε δεύτερο και τρίτο πλάνο. Την ίδια ώρα, η ένταση των γεωπολιτικών ανταγωνισμών θέτει ενώπιον της Κυπριακής Δημοκρατίας δύσκολα διλήμματα που την υποχρεώνουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτική στο πώς κινείται στη διεθνή πολιτική σκακιέρα. Δυστυχώς, η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη δεν χειρίζεται τα διλήμματα με την απαραίτητη προσοχή και συνεχίζει τον επικίνδυνο δρόμο της κυβέρνησης Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ που προσδένει τη χώρα μας στο άρμα του ΝΑΤΟ. Με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση καθιστά τη χώρα μας στόχο χάνοντας ταυτόχρονα παραδοσιακά φιλικές και υποστηρικτικές χώρες.
Η κυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ θεωρούν ότι η ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ μπορεί να συνεισφέρει θετικά στην προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού. Το ΑΚΕΛ έχει διαφορετική άποψη και μάλιστα έντονη. Τι σας ανησυχεί περισσότερο;
Η εκτίμηση ότι θα βοηθήσει η διασύνδεση της λύσης του Κυπριακού με την ένταξη στο ΝΑΤΟ δεν στηρίζεται πάνω σε κάποιο λογικό επιχείρημα. Αντίθετα, ακόμα και πρόσφατες εξελίξεις έχουν επαναβεβαιώσει ότι το ΝΑΤΟ είναι προνομιακό πεδίο της Τουρκίας. Οι ΝΑΤΟϊκοί έδωσαν γην και ύδωρ στην Τουρκία για να μπορέσουν να εντάξουν τη Σουηδία και τη Φινλανδία στη Συμμαχία. Η διασύνδεση της λύσης με το ΝΑΤΟ θα δώσει την ευκαιρία στην Τουρκία να πάρει ό,τι θέλει σε σχέση με το Κυπριακό.
Σε συνέχεια αυτού… Και στο εσωτερικό υπάρχουν φωνές που μας καλούν να επιδείξουμε ένα «νέο ρεαλισμό», όπως τον αποκαλούν και να εγκαταλείψουμε τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Πώς σχολιάζετε τέτοιες απόψεις;
Είναι γεγονός ότι έχουν εμφανιστεί τέτοιες απόψεις, οι οποίες δεν προέρχονται από τυχαία πρόσωπα. Υπέρμαχος μιας τέτοιας αντίληψης είναι ο εκ των ηγετικών στελεχών του ΔΗΣΥ, Χάρης Γεωργιάδης, που έγραψε και βιβλίο για αυτή του την αντίληψη. Αν, δε, προσθέσουμε σ’ αυτή την αντίληψη τη θέση του ΔΗΣΥ για την ένταξη στο ΝΑΤΟ ή και τη θέση του τέως προέδρου του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, ότι πρέπει να αναμένουμε πρωτοβουλία στο Κυπριακό χωρίς τη ΔΔΟ, τότε εύκολα μπορεί κάποιος να συνάγει το συμπέρασμα ότι κάποια κέντρα εντός και εκτός Κύπρου μεθοδεύουν εκτροπή της βάσης λύσης στηριγμένοι στο συνεχιζόμενο αδιέξοδο. Ενόψει αυτών των μεθοδεύσεων, ένα έχω να πω: το ΑΚΕΛ δεν πρόκειται να αποδεχθεί την ακύρωση της συμφωνημένης βάσης λύσης της ΔΔΟ. Αν γίνει αυτό, θα καταλήξουμε οριστικά στη διχοτόμηση, εξέλιξη που είναι επικίνδυνη για τον τόπο και το λαό μας, Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους.
Έχουν περάσει δυόμισι μήνες από την άτυπη συνάντηση των δύο ηγετών με τον ΓΓ του ΟΗΕ, αλλά δεν έχουμε δει κάποια ουσιαστική εξέλιξη. Σας ανησυχεί αυτή η στασιμότητα; Και πώς μπορεί να σπάσει το αδιέξοδο;
Βεβαίως και μας ανησυχεί, αφού αυτό το σκηνικό εκφράζει τις δυσκολίες που συναντώνται εξαιτίας των απαράδεκτων θέσεων που τηρεί η τουρκική πλευρά. Μιλώ για τις θέσεις περί λύσης δύο κρατών, για κυριαρχική ισότητα και ισότιμο διεθνές καθεστώς.
Ενώπιον αυτών των απαράδεκτων τουρκικών θέσεων η δική μας πλευρά πρέπει να επιμένει με ξεκάθαρο τρόπο στη θέση για συνέχιση των διαπραγματεύσεων στη βάση του Πλαισίου Γκουτέρες από το σημείο που διακόπηκαν, διαφυλάσσοντας ολόκληρο το διαπραγματευτικό κεκτημένο. Αυτή είναι η μοναδική εφικτή διέξοδος από το αδιέξοδο που μπορεί να δημιουργήσει προοπτική για επίτευξη λύσης. Δυστυχώς, παρά τις σχετικές δηλώσεις της κυβερνητικής πλευράς, δεν βλέπουμε η κυβέρνηση να είναι συνεπής και πειστική σ’ αυτή τη θέση.
Είστε αισιόδοξος για την προσπάθεια του ΓΓ του ΟΗΕ να προετοιμάσει το έδαφος για μια πενταμερή διάσκεψη;
Είναι προσέγγισή μου πως όταν θέτεις στόχους, όσο δύσκολοι κι αν είναι, πρέπει να έχεις αισιοδοξία, αλλιώς θα αποτύχεις. Η αισιοδοξία, βέβαια, δεν πρέπει να οδηγεί στην εξιδανίκευση των όποιων καταστάσεων. Η κατάσταση στο Κυπριακό είναι πολύ δύσκολη, η αποτυχία στο Κραν Μοντανά και το πολυετές αδιέξοδο έχουν προκαλέσει μεγάλη ζημιά, αλλά δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια. Γι’ αυτό είναι άμεση η ανάγκη ανάληψης συγκεκριμένων πρωτοβουλιών στο πλαίσιο που έχω περιγράψει.
Ο Πρόεδρος σε πρόσφατη συνέντευξή του κατηγόρησε όσους του ασκούν κριτική ότι δεν έχουν αποδεχθεί την ετυμηγορία του λαού στις τελευταίες προεδρικές εκλογές.
Εντελώς ακατανόητη και παράδοξη αυτή η αντίληψη του Προέδρου. Από πότε η άσκηση κριτικής αποτελεί αμφισβήτηση του όποιου εκλογικού αποτελέσματος; Τέτοια άποψη, όπως αυτή του Προέδρου, δεν εκφράζεται σε καμιά δημοκρατική χώρα. Τι θέλει δηλαδή ο Πρόεδρος; Όσοι διαφωνούν με τις πολιτικές και τις πρακτικές του να σιωπούν; Τέτοια χάρη δεν πρόκειται να του κάνουμε ποτέ. Είναι, άλλωστε, υποχρέωση της αντιπολίτευσης να αναδεικνύει πρωτίστως τα προβληματικά και τις ελλείψεις και να διεκδικεί διορθωτικές πολιτικές.
Οι κυβερνώντες σάς χαρακτηρίζουν «μηδενιστές»…
Όσοι ισχυρίζονται αυτό το πράγμα είτε δεν παρακολουθούν τι υποστηρίζουμε και τι κάνουμε, είτε απλά παραπλανούν. Υπήρξαν αποφάσεις και πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για τις οποίες εκφράσαμε τη θετική μας άποψη. Πραγματοποιήσαμε πολλές συναντήσεις με υπουργούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους, μεταφέροντας συγκεκριμένες προτάσεις για επίλυση προβλημάτων και για ανάπτυξη ολοκληρωμένων πολιτικών. Αυτό κάναμε για παράδειγμα για τη στεγαστική πολιτική του κράτους, για μια ολοκληρωμένη πολιτική για τις νέες οικογένειες, για την Ενέργεια, για την Υγεία και το ΓεΣΥ, για την Παιδεία. Αυτή που φαίνεται ότι δεν ακούει είναι η κυβέρνηση, η οποία άρχισε να αναπτύσσει μια λουδοβίκεια προσέγγιση στο στιλ «το κράτος είμαι εγώ»…
Είναι όμως γεγονός ότι οι δείκτες της οικονομίας είναι θετικοί. Η κυβέρνηση υπογραμμίζει ότι η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του κράτους αποτελεί απόδειξη της καλής κατάστασης της οικονομίας.
Εμείς δεν αμφισβητήσαμε το γεγονός ότι οι βασικοί οικονομικοί δείκτες είναι καλοί. Είμαστε οι τελευταίοι που θα ακολουθούσαμε πρακτικές άλλων πολιτικών παρατάξεων που όταν ήταν η Αριστερά στην εξουσία, τα ζωγράφιζαν όλα μαύρα. Την ίδια ώρα όμως, που οι οικονομικοί δείκτες ευημερούν, οι κοινωνικοί δείκτες υποχωρούν.
Σχεδόν σε όλους τους κοινωνικούς δείκτες η Κύπρος βρίσκεται στον πάτο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν μπορεί, λοιπόν, να πανηγυρίζουμε για τους οικονομικούς δείκτες και ταυτόχρονα να σιωπούμε για τους κοινωνικούς δείκτες. Η ουσία της πολιτικής μιας κυβέρνησης βρίσκεται στην ευημερία των οικονομικών δεικτών και ταυτόχρονα των κοινωνικών δεικτών. Ποια η αξία, αλήθεια, όταν παράγεται πλούτος και δεν φτάνει στην κοινωνία και περιορίζεται μόνο στα χέρια ολίγων ή συσσωρεύεται στα κρατικά ταμεία αντί να αναπτύσσεται μια ολοκληρωμένη κοινωνική πολιτική που να καλύπτει τις βασικές ανάγκες των πολιτών της χώρας; Γιατί αυτό συμβαίνει στην Κύπρο.
Πώς το ΑΚΕΛ μπορεί να συμβάλει στο να αλλάξει αυτή η κατάσταση; Έχετε καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση;
Και προτάσεις έχουμε και πρωτοβουλίες αναλαμβάνουμε, τόσο για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων και των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων, όσο και για την αντιμετώπιση της οικονομικής ανασφάλειας στην οποία βρίσκονται δεκάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας.
Για παράδειγμα…
Οι προτάσεις και πρωτοβουλίες μας στρέφονται προς τρεις βασικούς άξονες:
Πρώτο, στην ενίσχυση των εισοδημάτων των εργαζομένων. Όλες οι στατιστικές δείχνουν ότι οι μισθοί δεν αυξήθηκαν ανάλογα με τη μεγέθυνση της οικονομίας και την αύξηση των κερδών. Αυξήθηκαν πολύ λιγότερο και, σε συνάρτηση με τον πληθωρισμό και την ακρίβεια, μειώθηκε το διαθέσιμο εισόδημα.
Δεύτερος άξονας είναι η αναβάθμιση της εργασίας και των εργασιακών σχέσεων. Σε συνεργασία με την ΠΕΟ επιμερίζουμε ιδιαίτερη σημασία στην επέκταση των συλλογικών συμβάσεων, ένας πολύτιμος θεσμός που συρρικνώθηκε επί των ημερών της κυβέρνησης του ΔΗΣΥ. Επιμερίζουμε, επίσης, σημασία στην επέκταση του θεσμού της ΑΤΑ στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και σε άλλα ζητήματα που βελτιώνουν την προστασία της εργασίας και την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Ο τρίτος άξονας δράσης μας αφορά το κοινωνικό κράτος και την ανάγκη βελτίωσής του. Η συνολική μας δράση στηρίζεται σε ένα συνδυασμό ενεργειών, εντός και εκτός Βουλής και στην άσκηση πίεσης στην κυβέρνηση για να λάβει τις απαραίτητες αποφάσεις. Πρέπει όμως να πω ότι στη Βουλή έχουμε συνταγματικούς περιορισμούς, αφού δεν δικαιούται η Βουλή να αυξήσει δαπάνες, ούτε και να περιβάλλει τον εαυτό της με αρμοδιότητες της εκτελεστικής εξουσίας. Παρά ταύτα, εμείς θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες προς όφελος των εργαζομένων, των νέων, των ευάλωτων ομάδων, της κοινωνίας ευρύτερα.
Είναι γεγονός ότι η πρόταση του ΑΚΕΛ για φορολόγηση των υπερκερδών των τραπεζών τάραξε τα νερά στον τομέα αυτό…
Εμείς μ’ αυτόν τον τρόπο προσεγγίζουμε τις πρωτοβουλίες μας και τις πολιτικές μας. Θέλουμε να κερδίζουν η κοινωνία, οι εργαζόμενοι, η χώρα. Μπορεί στο συγκεκριμένο ζήτημα να λειτούργησε ξανά το γνωστό λόμπι των τραπεζών, που δεν επέτρεψε την υιοθέτηση της πρότασής μας, αλλά αποδείχθηκε ότι οι παρεμβάσεις μας μπορούν να έχουν αποτέλεσμα. Υποχρεώθηκαν οι τράπεζες να ανακοινώσουν κάποια μέτρα -έστω και περιορισμένα και εδέησε και ο Πρόεδρος να αφήσει την παθητική του στάση και να παρέμβει.
Στην ομιλία σας στη Βουλή για τον κρατικό προϋπολογισμό μιλήσατε για τον κίνδυνο δημιουργίας μονοπωλίου στον τομέα της δημόσιας υγείας. Είπατε ότι στείλατε και δύο σχετικές επιστολές στον Πρόεδρο. Είχατε κάποια ανταπόκριση; Και, αλήθεια, πόσο ανησυχητική είναι η κατάσταση;
Η κατάσταση είναι πάρα πολύ ανησυχητική. Όντως προειδοποίησα ότι υπάρχει ξένο fund, το οποίο αγοράζει με επιθετικό τρόπο νοσηλευτήρια. Αγόρασε ήδη τρία και είναι κοντά να κλείσει, αν δεν έχει ήδη κλείσει και τέταρτο. Είναι φανερό τι προσπαθεί να κάνει το συγκεκριμένο ταμείο, το οποίο διαθέτει κεφάλαια δισεκατομμυρίων. Προσπαθεί να αγοράσει έναν τέτοιο αριθμό νοσηλευτηρίων, ώστε να είναι σε θέση να καθορίζει τους όρους της αγοράς στον κρίσιμο τομέα της δημόσιας υγείας. Αν το πετύχει αυτό, η κατάσταση θα είναι πολύ αρνητική για χιλιάδες συνανθρώπους μας, οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να εξασφαλίζουν καθολική και ποιοτική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη έξω από το πλαίσιο του ΓεΣΥ. Είναι γι’ αυτό που πρέπει να ανακοπεί η καταστροφική πορεία δημιουργίας μονοπωλίου.
Εδώ είναι τεράστιες οι ευθύνες της κυβέρνησης και της Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού που δυστυχώς παρακολουθούν απαθείς. Για να καταλάβετε το μέγεθος της απάθειας της κυβέρνησης, ακόμα περιμένω απάντηση στις επιστολές μου, έστω κι αν στέλεχος της κυβέρνησης, μετά τις συνεχείς καταγγελίες μας, επικοινώνησε μαζί μας και μας ζήτησε να ξαναστείλουμε τις επιστολές γιατί δεν τις έβρισκαν στο Προεδρικό!
Πριν λίγες μέρες, εξαγγείλατε το 22ο Συνέδριο του κόμματος για τις 20 – 22 Ιουνίου 2025. Γιατί γίνεται αυτό;
Ναι, είναι γεγονός ότι αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε το Συνέδριο λίγο πιο νωρίς από ό,τι προνοεί το Καταστατικό μας, στα τέσσερα χρόνια αντί στα πέντε. Αυτό το κάνουμε για δύο λόγους: πρώτο, για να επανέλθουμε στη χρονική κανονικότητα διεξαγωγής του Συνεδρίου, λίγους μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές, αφού το 2021 εξαιτίας της πανδημίας υποχρεωθήκαμε να κάνουμε το Συνέδριο με ένα χρόνο καθυστέρηση. Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με την υλοποίηση των αλλαγών που εισαγάγαμε στο καταστατικό Συνέδριο πέρσι. Θυμίζω ότι τότε είχαμε αλλάξει το καταστατικό μας υιοθετώντας την εκλογή του Γενικού Γραμματέα του κόμματος απευθείας από το Συνέδριο και όχι από την Κεντρική Επιτροπή. Σε ό,τι αφορά δε τη σύνθεση της Κεντρικής υιοθετήσαμε για πρώτη φορά ποσόστωση αναφορικά με τον αριθμό των επαγγελματικών στελεχών σ’ αυτήν. Είχαμε κι άλλες αλλαγές τις οποίες πάμε να εφαρμόσουμε στο Συνέδριο για να μπορούμε στη συνέχεια να τις αξιολογήσουμε.
Ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι του Συνεδρίου;
Σε κάθε Συνέδριο γίνεται πάντοτε αποτίμηση της όλης δράσης και παρέμβασης του κόμματος στην κοινωνία. Έτσι κι αλλιώς, αυτή είναι η βασική αποστολή του κόμματος, αυτή είναι η ουσία της ύπαρξής του. Να παρεμβαίνει στο πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι με στόχο να υλοποιούνται πολιτικές προς όφελος των εργαζομένων, τα συμφέροντα των οποίων εκπροσωπεί το ΑΚΕΛ. Την ίδια ώρα, να ακολουθούνται πολιτικές που υπηρετούν τα συμφέροντα του τόπου και του λαού μας. Θα κάνουμε αυτή την αποτίμηση και θα θέσουμε τους στόχους για την επόμενη πενταετία.
Βεβαίως, για να μπορεί το κόμμα να προωθεί τις πολιτικές του πρέπει να διαθέτει έναν αποτελεσματικό μηχανισμό παραγωγής και προώθησης πολιτικής, ένα μηχανισμό που να είναι ικανός να διεκπεραιώνει τη σχέση του με την κοινωνία. Αναπόφευκτα, λοιπόν, θα αξιολογήσουμε την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το κόμμα και θα λάβουμε αποφάσεις για την καλύτερη λειτουργία του.
Να μην ξεχνάμε ότι το ΑΚΕΛ το 2026 γίνεται εκατόν χρονών. Στηριγμένοι σε αυτήν την ένδοξη ιστορία, ετοιμαζόμαστε να ανοίξουμε μια νέα σελίδα.