Ομιλία Γενικού Γραμματέα ΚΕ ΑΚΕΛ Στέφανου Στεφάνου στην Ολομέλεια της Βουλής για τις μαύρες επετείους

Πενήντα χρόνια ολοκληρώνονται φέτος από το δίδυμο έγκλημα του προδοτικού πραξικοπήματος και της βάρβαρης τουρκικής εισβολής. Από τότε πολλοί από αυτούς που έζησαν τα οδυνηρά γεγονότα έφυγαν από τη ζωή, οι τραγικές βιωματικές εμπειρίες παραχωρούν τη θέση τους στις αναμνήσεις που κι αυτές, με το πέρασμα των χρόνων, αργοσβήνουν και φεύγουν.

Όσα χρόνια κι αν περάσουν, όμως, δεν θα πρέπει να αφήσουμε τη λήθη να διαγράψει τις μνήμες και, πολύ περισσότερο, να τις αλλοιώσει.

Είναι ηθική δέσμευση προς τους μαχητές της δημοκρατικής αντίστασης ενάντια στο πραξικόπημα να θυμόμαστε τα γεγονότα και να υπερασπιζόμαστε την ιστορική αλήθεια.

Είναι ηθική δέσμευση και προς όλους όσοι υπερασπίστηκαν την ελευθερία και την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μας ενάντια στην εισβολή της Τουρκίας και ιδιαίτερα προς τους νεκρούς, τους αγνοούμενους, τους αιχμάλωτους, τους ανάπηρους και τους τραυματίες του άνισου και προδομένου αγώνα.

Είναι ηθική δέσμευση και προς τους πρόσφυγες, τους εγκλωβισμένους, τους παθόντες, προς ολόκληρο τον λαό μας που ακόμα υποφέρει. Εκ μέρους του ΑΚΕΛ εκφράζω προς όλους τον σεβασμό και την αγάπη μας.

Η γνώση της Ιστορίας έχει και μια άλλη σημαντική διάσταση πέραν της ηθικής. Αυτή της οριοθέτησης της πορείας μας προς το μέλλον. Με την αναγκαία προϋπόθεση, βέβαια,   ότι η Ιστορία καταγράφει και αξιολογεί την ιστορική αλήθεια.

Κι αυτή αποδεικνύει ότι ο λαός μας έζησε την τραγωδία του 1974 εξαιτίας έξωθεν σχεδιασμών αλλά και εσωτερικής υπόσκαψης. Ο στόχος ήταν να απομακρυνθεί ή και να εξοντωθεί ο Μακάριος για να υλοποιηθεί ο στόχος για διχοτόμηση της Κύπρου ασφυκτικό εγκλωβισμό της με αυτό τον τρόπο αποκλειστικά στη σφαίρα επιρροής της Δύσης. Επιδιωκόταν, επίσης, η διασφάλιση της συνοχής της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Αυτό είχε αποφασιστεί στη Σύνοδο Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στη Λισαβόνα, το 1971. Άλλωστε, τα πραξικοπήματα και οι δολοφονίες προέδρων είναι προσφιλής τακτική του ΝΑΤΟ. Ο κατάλογος των εγκλημάτων του είναι μακρύς.

Ο σχεδιασμός για διχοτόμηση της Κύπρου δεν θα υλοποιούνταν αν δεν υπήρχαν πρόθυμοι συνεργάτες στο εσωτερικό. Αυτό τον ρόλο διαδραμάτισαν η χούντα των Αθηνών και η ΕΟΚΑ Β’. Αυτοί ήταν που υπέσκαπταν το κράτος, αυτοί ήταν που πραγματοποίησαν το πραξικόπημα που όχι μόνο έδωσε άλλοθι στην Τουρκία να εισβάλει, με μια κακόβουλη ερμηνεία της Συνθήκης Εγγύησης του 1960, αλλά διευκόλυνε κιόλας την εισβολή. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο συντονιστής των τουρκικών δυνάμεων που αποβιβάστηκαν στην Κύπρο Μουζαφέρ Σεβέρ στη συμπατριώτισσά μας δημοσιογράφο Άννα Αντρέου: «η απόβαση θα μπορούσε ν’ αποτύχει αν υπήρχε η στοιχειώδης αντίσταση».

Και πώς να υπάρχει αντίσταση αφού, όπως παραδέχεται κυνικά ένας εκ των αρχηγών του πραξικοπήματος, ο Μπονάνος, δεν ειδοποίησε το ΓΕΕΦ για την εισβολή το ξημέρωμα της 20ης Ιουλίου, γιατί «είχε ιεραρχήσει άλλα πράγματα να κάνει»; Δεν μπορεί, λοιπόν, να εξετάζεται το πραξικόπημα χωρίς την εισβολή, ούτε και η εισβολή χωρίς το πραξικόπημα.

Κατά συνέπεια, όσοι προσπαθούν να υποβιβάσουν την προδοσία του πραξικοπήματος σε «εμφύλιο σπαραγμό», σε «διχόνοια» και «διχασμό», όσοι προσπαθούν να καλύψουν τη δολοφονική δράση της ΕΟΚΑ Β’ μιλώντας για «βία και αντιβία», το μόνο που κάνουν είναι να αθωώνουν το έγκλημα που έγινε σε βάρος του λαού μας, τις συνέπειες του οποίου ζούμε ακόμα.

Σε ό,τι αφορά δε τον ανιστόρητο ισχυρισμό περί «άφρονος» πραξικοπήματος, είναι αρκετό για έναν καλόπιστο  να ρίξει μια ματιά σε εξώφυλλα εφημερίδων της εποχής. Οι επανειλημμένες προειδοποιήσεις ότι ένα πραξικόπημα θα προκαλούσε εισβολή της Τουρκίας είναι εκεί και δεν μπορεί κανένας να τις παραγράψει. Προδοσία συνιστά το πραξικόπημα και όχι πράξη ανόητων.

Κυρία πρόεδρε,

Συναδέλφισσες και συνάδελφοι,

Πενήντα χρόνια μετά το δίδυμο έγκλημα του 1974 θέλω να εκπέμψω ένα ηχηρό μήνυμα κινδύνου από το βήμα της Βουλής: βρισκόμαστε σ’ ένα ιστορικό σημείο όπου η οριστικοποίηση της διχοτόμησης είναι όσο ποτέ ορατή. Πρέπει να σπεύσουμε να εμποδίσουμε μια τέτοια επικίνδυνη εξέλιξη. Πρέπει να υπερβούμε την ψευδαίσθηση ασφαλείας που δημιουργεί η προσωρινότητα που ζούμε από το 1974. Το ΑΚΕΛ δεν θα κουραστεί να υπογραμμίζει ότι δεν υπάρχουν παγωμένες συγκρούσεις. Ας δούμε τι γίνεται δίπλα μας, στη Γάζα.

Η Τουρκία εκμεταλλεύεται το επταετές αδιέξοδο που υπάρχει από το 2017 για να δημιουργεί νέα κατοχικά τετελεσμένα. Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ στις Εκθέσεις του αμφισβητεί την ύπαρξη πολιτικής βούλησης από μέρους των δύο πλευρών για λύση. Αυτό έγραψε και στην πρόσφατη Έκθεσή του για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Οι όποιες πρωτοβουλίες, ορόσημα και προσπάθειες εξήγγειλε ο Πρόεδρος δεν απέδωσαν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Παρά τις προσπάθειες της ειδικής απεσταλμένης του Γ.Γ. του ΟΗΕ, κ. Ολγκίν, κανένα σημείο επαφής μεταξύ των δύο πλευρών δεν έχει διαπιστωθεί.

Είναι επιτακτική ανάγκη η ανάληψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών από μέρους μας σε μια προσπάθεια να δημιουργήσουμε δυναμική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων. Αυτές οι πρωτοβουλίες μπορούν να ενταχθούν στο πλαίσιο μιας θετικής ατζέντας προς την Τουρκία για να πειστεί να επανέλθει στις διαπραγματεύσεις. Για θετική ατζέντα έχει μιλήσει πολλές φορές και ο ίδιος ο Πρόεδρος και καλά κάνει. Έχουμε όμως την άποψη ότι μόνο με τα ευρωτουρκικά θέματα η δυναμική που θέλουμε να δημιουργήσουμε μάλλον δεν θα προκύψει.

Χρειάζεται στη θετική ατζέντα να περιλάβουμε θέματα τα οποία είναι ψηλά στις προτεραιότητες της Τουρκίας. Ένα από αυτά είναι το θέμα της ενέργειας στην Κύπρο και την περιοχή μας. Μπορούμε να το θέσουμε, χωρίς να παραβιάζουμε τις κόκκινές μας γραμμές. Για το πώς θα μπορούσαμε να το κάνουμε αυτό, έχουμε υποβάλει σχετική πρόταση από τον Δεκέμβριο του 2020. Για πολλοστή φορά, καλώ τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να θέσει την πρότασή μας στο Εθνικό Συμβούλιο για συζήτηση. Η πρόταση είναι ανοικτή και μπορεί να συμπληρωθεί με άλλες ιδέες. Μια τέτοια συζήτηση όχι μόνο δεν θα κάνει ζημιά, αλλά θα βοηθήσει τον ουσιαστικό συλλογικό προβληματισμό που επιβάλλεται να γίνει στις κρίσιμες στιγμές που διερχόμαστε.

Εννοείται ότι η όποια πρωτοβουλία αναληφθεί από μέρους της ε/κ πλευράς θα πρέπει να συνοδεύεται από την ξεκάθαρη τοποθέτησή μας ότι παραμένουμε συνεπείς στη συμφωνημένη βάση λύσης της ΔΔΟ με πολιτική ισότητα όπως αυτή καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και ότι είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε τις διαπραγματεύσεις από το σημείο που διακόπηκαν στη βάση του Πλαισίου Γκουτέρες, διαφυλάσσοντας όλες τις συγκλίσεις.

Επιβάλλεται, επίσης, να στραφούμε αποφασιστικά προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα και να προσπαθήσουμε με πολιτικές προς όφελός της να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη της. Οι Τουρκοκύπριοι είναι φυσικοί σύμμαχοί μας στον αγώνα για λύση και πρέπει να τους έχουμε μαζί μας, συνοδοιπόρους και συνεργάτες.

Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας,

Εσείς έχετε την ευθύνη της διαχείρισης του Κυπριακού. Είμαι βέβαιος ότι δεν θα θέλατε να βρεθείτε ενώπιον του εφιαλτικού σεναρίου να συνδέσετε την προεδρία σας με την οριστικοποίηση της διχοτόμησης. Εμείς προσπαθούμε να βοηθήσουμε. Στο χέρι σας είναι να αξιοποιήσετε αυτή τη βοήθεια.

Εμείς θα συνεχίσουμε να δίνουμε τον δικό μας αγώνα ενάντια στην κατοχή, ενάντια στη διχοτόμηση, ενάντια σε μεθοδεύσεις για δύο κράτη. Θα συνεχίσουμε να δίνουμε τον αγώνα για μια πατρίδα ελεύθερη και ένα κράτος το οποίο Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι θα συνδιαχειρίζονται οικοδομώντας το μέλλον τους. Το μέλλον μας!

Τιμή και Δόξα στους ήρωες του λαού μας που έδωσαν τη ζωή τους για τη δημοκρατία και την ελευθερία της πατρίδας μας.

15.07.2024