Συνέντευξη ΓΓ ΑΚΕΛ στον Πολίτη της Κυριακής

Έχετε εικόνα τί γίνεται στις συνομιλίες, που βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό;

Δεν έχουμε ολοκληρωμένη εικόνα, γιατί δεν μας έχει ενημερώσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για το τι έχει διαμειφθεί στις τελευταίες συναντήσεις μεταξύ των διαπραγματευτών. Όμως, ανεπίσημα μαθαίνουμε ότι έχουν προχωρήσει σε κάποια σημαντικά ζητήματα που αφορούν στο περιουσιακό, αλλά και τα ζητήματα της αποτελεσματικής συμμετοχής στην εκτελεστική εξουσία. Φαίνεται ότι υπάρχει πρόοδος στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Και την ώρα που υπάρχει αυτή η πρόοδος, λυπούμαι να παρατηρήσω ότι η δημόσια συμπεριφορά τού Προέδρου της Δημοκρατίας εκπέμπει ακριβώς το αντίθετο και προκαλούνται πάρα πολλά ερωτηματικά. Όπως, γιατί ο Πρόεδρος τοποθετείται δημόσια με τον τρόπο που τοποθετείται, την ώρα που στο τραπέζι των συνομιλιών τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Δηλαδή; Τί εκπέμπει η δημόσια εικόνα του Προέδρου;

Ξέρετε, επειδή τον ακούω τον Πρόεδρο να διερωτάται «γιατί με κατηγορούν, επειδή υπερασπίζομαι την πατρίδα μου;». Καλά, εμείς δεν υπερασπιζόμαστε την πατρίδα μας, δηλαδή; Ξαφνικά ανακάλυψε ο κ. Αναστασιάδης ότι τούτη η στάση συνέπειας που τηρούσαμε όλα τα τελευταία χρόνια, ήταν απαίτηση για να υποχωρήσει από θέσεις αρχών; Τον είχα προειδοποιήσει στην τελευταία συνεδρία του εθνικού συμβουλίου, επειδή είχα αρχίσει να διαπιστώνω τη μετάλλαξή του, να μην διανοηθεί να πει ότι το ΑΚΕΛ τού άσκησε πιέσεις για να κάνει υποχωρήσεις σε ζητήματα αρχών. Το ΑΚΕΛ ότι είχε να πει, το έλεγε δημόσια. Δεν έχει κανένα πρόβλημα να τοποθετηθεί με παρρησία και θάρρος ενώπιον του κυπριακού λαού. Τίποτε περισσότερο δεν είπαμε στον κ. Αναστασιάδη. Και ελπίζω και εύχομαι να μην με υποχρεώσει να πω τι συζητήσαμε σε κάποιες κατ’ ιδίαν συναντήσεις που είχαμε. Θα πω ξανά στον κ. Αναστασιάδη, ας ρωτήσει τον οποιονδήποτε στο δρόμο κατά πόσον ο Νίκος Αναστασιάδης του σήμερα, είναι ο Νίκος Αναστασιαδης τού πριν έξι μήνες; Δεν χρειάζεται να το απαντήσω εγώ, ας ρωτήσει τον οποιονδήποτε άνθρωπο μέσα στον δρόμο. Και θα πάρει την απάντησή του, για το τι έχει συμβεί και γιατί το ΑΚΕΛ τού ασκεί κριτική.

Σας ενόχλησαν οι αναφορές τού Προέδρου σε αυτούς που θέλουν άρον άρον να λυθεί το Κυπριακό και αποδέχονται την όποια λύση;

Αυτά δεν μας αφορούν – εμείς δεν θέλουμε την όποια λύση, δεν θέλουμε άρον άρον να λύσουμε το Κυπριακό. Εμείς, κατ’ επανάληψιν και διαχρονικά έχουμε δώσει τις αρχές στη βάση των οποίων θέλουμε λύση. Εκείνο που διαπιστώνουμε σήμερα είναι ότι ο Αναστασιάδης έχει εγκαταλείψει τις θέσεις, τις οποίες υποστήριζε το προηγούμενο διάστημα, και σήμερα τοποθετείται με φρασεολογία Νικόλα Παπαδόπουλου, Μαρίνου Σιζόπουλου, και όλων των υπολοίπων του λεγόμενου ενδιάμεσου χώρου.

Υπάρχει ακόμα χρόνος για λύση του Κυπριακού;

Χρόνος υπάρχει, βούληση νομίζω ότι δεν υπάρχει. Και θέλω να ξεκαθαρίσω για να μην υπάρχει παρεξήγηση. Το μεγάλο εμπόδιο για τη λύση του Κυπριακού είναι οι αδιάλλακτες τουρκικές θέσεις. Αυτές είναι δεδομένες, τις ξέρουμε εδώ και δεκαετίες. Εδώ και 43 χρόνια τοποθετείται η Τουρκία με τρόπο αδιάλλακτο, επιθετικό και προκλητικό. Δεν είναι σήμερα που τοποθετείται με αυτό τον τρόπο. Το ερώτημα το κρίσιμο, όμως, είναι τι κάνουμε εμείς για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε αυτή την αδιαλλαξία. Και πως μπορούμε να υποχρεώσουμε την Τουρκία να τοποθετηθεί, να βάλει το δάκτυλο επί των τύπων των ήλων. Και εκεί, είτε η Τουρκία θα συμβάλει στο να πετύχουμε λύση μέσα στα πλαίσια που έχουν συμφωνηθεί από το ’77 και έχουν επαναβεβαιωθεί πολλές φορές μέχρι σήμερα, είτε θα μείνει εκτεθειμένη. Αυτό λέμε στον κ. Αναστασιάδη να κάνει.

Δηλαδή, τού λέτε να πάει σε νέα Γενεύη;

Δεν είναι αυτό που είπα. Λέω ότι πρέπει να πηγαίνουμε στις διαπραγματεύσεις με πολιτική βούληση και διάθεση να δουλέψουμε σκληρά, για να επιτευχθούν συγκλίσεις τέτοιες, οι οποίες θα μας επιτρέψουν, ναι, να πάμε σε μια διεθνή διάσκεψη.

Πάντως, ο Πρόεδρος πιστεύει ότι ο κ. Ακιντζί δεν γνωρίζει τι σημαίνει ομοσπονδία μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Καλά, συζητούσε τόσα χρόνια με τον κ. Ακιντζί και τώρα, ξαφνικά σήμερα, ανακάλυψε ότι ο Τουρκοκύπριος ηγέτης δεν ξέρει τι σημαίνει ομοσπονδία;

Τον κάλεσε να του πει μια ομοσπονδία από αυτές που υπάρχουν στον κόσμο, που να συμπεριλαμβάνει αυτά που θέλει η τουρκική πλευρά.

Πρώτα και κύρια, ένα βασικό στοιχείο που θα έπρεπε να το γνωρίζει ο κ. Αναστασιάδης, είναι ότι όλες οι ομοσπονδίες έχουν μεταξύ τους κάποια κοινά χαρακτηριστικά, αλλά έχουν και πάρα πολλές διαφορές. Δεν υπάρχει καμία ομοσπονδία στον κόσμο, που να είναι όμοια με κάποια άλλη. Δεύτερον, αυτός είναι ο ρόλος του, εκεί και όπου διατυπώνονται θέσεις από τον κ. Ακιντζί οι οποίες ξεφεύγουν από τα σωστά πλαίσια, να του το υποδεικνύει. Έμπρακτα, δηλαδή, να αποδείξει ότι αυτά τα οποία λέει ο κ. Ακιντζί είναι έξω από τα πλαίσια της ομοσπονδίας, για να τον εκθέσει. Ωστόσο, με τον τρόπο που συμπεριφέρεται δημόσια ο κ. Αναστασιάδης, νομίζω ότι όχι μόνον δεν εκθέτει τον κ. Ακιντζί, αλλά εκθέτει τον εαυτό του.

Πότε διαπιστώσατε ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δεν έχει βούληση να λύσει το Κυπριακό;

Πρέπει να σας πω ότι από τα Μοντ Πελεράν και μετά αρχίσαμε να έχουμε πολλά ερωτηματικά, για το ποιες είναι οι πραγματικές προθέσεις του Προέδρου Αναστασιάδη. Στη Γενεύη, που είχα μια πιο στενή επαφή με τις συνομιλίες, είχα πραγματικά εκπλαγεί με τον τρόπο με τον οποίο διεξάγονταν οι διαπραγματεύσεις. Αντί να επικεντρωθούν στα σημαντικά, στα ουσιαστικά ζητήματα, ασχολούνταν με λεπτομέρειες. Και δεν ήταν θέμα μόνον ότι χανόταν πολύτιμος χρόνος στις λεπτομέρειες, αλλά ότι επροκαλείτο αντιπαράθεση για τις λεπτομέρειες, η οποία δεν επέτρεπε να γίνει ουσιαστική συζήτηση επί των σημαντικών θεμάτων. Δεν μπορούσαμε να προχωρήσουμε με αυτό τον τρόπο. Από τη Γενεύη είχα πει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την άποψή μας για το πως έπρεπε να προχωρήσουμε. Ότι έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στα σημαντικά θέματα και να εξευρεθεί τρόπος για διεξαγωγή μιας ελεύθερης συζήτηση, δίχως ανησυχία -είτε από τον ένα είτε από τον άλλο- ότι αυτά που θα έλεγαν θα χρησιμοποιούνταν σε βάρος τους στην εξέλιξη των πραγμάτων. Ώστε να διερευνήσουμε ποιες ήταν οι πραγματικές προθέσεις της άλλης πλευράς. Μόνον με αυτό τον τρόπο θα μπορούσαμε να προχωρήσουμε. Δεν το πράξαμε, λυπούμαι να πω.

Δεν είναι ο Τσαβούσογλου και η τουρκική θέση για τις τέσσερις ελευθερίες, που κατάστρεψε τη Γενεύη;

Δεν ήμουν παρών στις συναντήσεις, δεν μπορώ να εκφράσω άποψη. Γνωρίζω, όμως, ότι η υπαναχώρηση από την τουρκική πλευρά για το θέμα των τεσσάρων ελευθεριών δεν προέκυψε στη Γενεύη. Είχε προκύψει πολύ νωρίτερα η υπαναχώρηση από τη σύγκλιση Χριστόφια – Ταλάτ. Τώρα, ποιες είναι οι πραγματικές απαιτήσεις της τουρκικής πλευράς, πρέπει να σας πω ότι μέχρι σήμερα δεν γνωρίζω. Ρώτησα τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο εθνικό συμβούλιο, και σε διαφορετικές συνεδρίες έδωσε διαφορετικές εκδοχές. Γι αυτό και η δική μας η άποψη, και σε αυτό το θέμα, είναι ότι έπρεπε να ρωτήσουμε πολύ συγκεκριμένα την άλλη πλευρά, να ξέρουμε επακριβώς ποια είναι η τουρκική απαίτηση, και να αποδείξουμε με επιχειρήματα ότι είναι απαράδεκτη, εάν όντως είναι όπως την παρουσιάζουμε δημόσια. Ε ο Πρόεδρος αρνείται ακόμη και να ακούσει τι έχουν να πουν.

Στο Μοντ Πελεράν, ποιες ήταν οι ενδείξεις που σας έκαναν να πιστέψετε ότι ο Πρόεδρος δεν είχε την πολιτική βούληση να προχωρήσει στις συνομιλίες;

Στο παρόν στάδιο δεν θέλω να μπω σε αυτή τη συζήτηση, ακόμα βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις. Εμείς θέλουμε να δώσουμε την ευκαιρία και τη δυνατότητα, μέχρι και το τελευταίο λεπτό, εάν είναι δυνατόν, να προχωρήσει η προσπάθεια για λύση του Κυπριακού. Θεωρώ, λοιπόν, ότι δεν χρειάζεται αυτή τη στιγμή να αναλωθούμε σε μια αντιπαράθεση, για το τι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα έπρεπε να κάνει στο Μοντ Πελεράν και τι δεν έκανε.

Πώς βλέπετε τα πράγματα σε σχέση με τη γεώτρηση που προγραμματίζει η κοινοπραξία ΕΝΙ/ΤΟΤΑL τον Ιούλιο, στο μπλοκ «11»; Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος;

Εμείς τασσόμαστε ανεπιφύλακτα υπέρ της άσκησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν πρόκειται να δεχθούμε να υποχωρήσουμε σε αυτό, γιατί υπάρχουν απειλές. Την ίδια ώρα, όμως, προειδοποιούμε τον κ. Αναστασιάδη ότι υπάρχει τρόπος και τρόπος για να χειριστείς αυτά τα ζητήματα. Και φέρνω πάντοτε δύο παραδείγματα: Όταν ο Δημήτρης Χριστόφιας προχώρησε με τη γεώτρηση το 2010 – ’11, η Τουρκία και τότε απειλούσε. Επειδή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ο Δημήτρης Χριστόφιας επιβεβαίωνε καθημερινά τη βούλησή του για να προχωρήσει η διαδικασία, υπήρξε η σωστή αντίδραση της διεθνούς κοινότητας. Αντέδρασε πρώτα η Ρωσική Ομοσπονδία, αντέδρασαν πολύ έντονα οι ΗΠΑ, ο ΟΗΕ, και η Βρετανία πιο χλιαρά σε σύγκριση με τους άλλους, αλλά υποχρεώθηκε να αντιδράσει. Με αποτέλεσμα η Τουρκία να μην υλοποιήσει τις απειλές της. Το 2014, όταν αναλωνόταν σε τακτικισμούς ο κ. Αναστασιάδης, όταν ακολουθούσε τις επιταγές των άλλων πολιτικών κομμάτων, κάτι που φαίνεται ότι επιχειρεί να κάνει ξανά σήμερα, όχι μόνον έκανε ελεύθερα βόλτες το Μπαρμπαρός στις νότιες ακτές της Κύπρου, αλλά πήραμε και τη χειρότερη έκθεση που πήραμε ποτέ από ΓΓ του ΟΗΕ μετά το 2004. Πρέπει να προβληματιστεί, λοιπόν, ο κ. Αναστασιάδης, για το ποιοι είναι οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν, εάν συνεχίσει αυτή την τακτική στο Κυπριακό και προχωρήσει σε γεώτρηση τον Ιούλιο.

Ποια ανάγνωση κάνετε στις κινήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ και το FIR της Κυπριακής Δημοκρατίας;

Νομίζω ότι είναι πολιτικά αφελής όποιος πιστεύει ότι η Τουρκία, δίχως επίλυση του Κυπριακού, θα παραμείνει απαθής ενόσω εμείς προχωρούμε στην υλοποίηση των ενεργειακών σχεδιασμών μας στην ΑΟΖ μας. Νομίζω ότι πολλές φορές η Τουρκία έχει αποδείξει ότι σε τέτοια ζητήματα, δεν κάνει εύκολα πίσω. Και δεν τα λέω αυτά για να εκφοβίσω τον οποιονδήποτε, τα λέω απλώς για να πω ότι χρειάζεται να προβληματιστούμε. Δεν θα πρέπει να υποχωρήσουμε στην άσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, αλλά έχει τεράστια σημασία στο πως ασκούνται τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Κι αν αυτό δεν το καταλαβαίνουμε, να μου επιτρέψετε να πω ότι είμαστε πολιτικά αφελείς.

Έχετε μετανιώσει που ως ΑΚΕΛ στηρίξατε τις προσπάθειες του Προέδρου Αναστασιάδη για επίλυση του κυπριακού προβλήματος;

Διευκρινίζω ότι δεν στηρίξαμε τον Νίκο Αναστασιάδη, στηρίξαμε τη διαδικασία για λύση του Κυπριακού. Ήταν υποχρέωση μας έναντι της πατρίδας μας, έναντι του λαού μας. Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι το ΑΚΕΛ θα μπορούσε να συμπεριφερθεί διαφορετικά. Είμαστε κόμμα πατριωτικό, που πάνω απ’ όλα θέτουμε το συμφέρον της χώρας και του λαού μας. Ήταν, λοιπόν, υποχρέωση τού ΑΚΕΛ να συμπεριφερθεί με αυτό τον τρόπο και πολύ σωστά έκανε. Απλώς, ο κ. Αναστασιάδης δεν κατάφερε να αρθεί στο ύψος εκείνων των οποίων ο ίδιος έλεγε.

Αισθάνεστε να σας ξεγέλασε ο Πρόεδρος;

Δεν μας ξεγέλασε, είχαμε πλήρη επίγνωση τού ποιος είναι ο Νίκος Αναστασιάδης. Αλλά, επαναλαμβάνω, είχαμε υποχρέωση έναντι της χώρας και του λαού μας να στηρίξουμε τη διαδικασία και να προσπαθήσουμε να πείσουμε τον κ. Αναστασιάδη να ακολουθήσει σωστή γραμμή σε ότι αφορά τις προσπάθειες επίλυσης του κυπριακού προβλήματος. Ήταν υποχρέωση μας να το πράξουμε, το πράξαμε, έχουμε ήσυχη τη συνείδησή μας, και αν χρειαστεί, με τον ίδιο τρόπο θα ξαναλειτουργήσουμε.

_______________________________

«Για εμάς θα είναι επικίνδυνο και καταστροφικό, εάν θα συνεχίσει ο κ. Αναστασιάδης τη διακυβέρνηση του τόπου ή εάν εκλεγεί ο Νικόλας Παπαδόπουλος. Ως εκ τούτου, θα επιδιώξουμε να βρούμε υποψήφιο ο οποίος θα είναι επιλογή νίκης, ώστε να διαχειριστεί το Κυπριακό με περισσότερη συνέπεια και προσήλωση σε αρχές, αλλά και στα κοινωνικοοικονομικά ζητήματα να έχει αντίληψη για κοινωνική δικαιοσύνη και να επιδεικνύει πολύ μεγαλύτερη κοινωνική ευαισθησία».

Εάν δεν περάσει ο υποψήφιος του ΑΚΕΛ στον δεύτερο γύρο;

Δεν είναι εμείς που θα έχουμε τέτοια διλήμματα, άλλοι θα τα έχουν. Ο υποψήφιος που θα στηρίξουμε θα είναι σίγουρα στο δεύτερο γύρο.

Κάποιες δημοσκοπήσεις δεν δίνουν σήμερα καλά ποσοστά στο ΑΚΕΛ.

Ποιος το λέει αυτό το πράγμα; Η δημοσκόπηση που κάναμε εμείς δείχνει άλλα πράγματα. Ότι το ΑΚΕΛ είναι πολύ ανεβασμένο σε σύγκριση με προηγούμενα χρόνια, σε σύγκριση και με τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές. Και από τη στιγμή που δεν έχουμε ακόμα υποψήφιο, νομίζω ότι το να κάνουν κάποιοι δημοσκοπήσεις και να λένε ότι έχουμε αποτελέσματα, είναι το λιγότερο αστείο. Δεν υπάρχει σοβαρός επιστήμονας που να δεχτεί ότι μπορούν να γίνονται δημοσκοπήσεις δίχως να υπάρχουν ακόμα υποψήφιοι.

Δεν υπάρχει υποψήφιος; Μάικ Σπανός…

Δεν υπάρχει υποψήφιος. Έχουν βολιδοσκοπηθεί κάποιες προσωπικότητες και έχει ετοιμαστεί ένας μικρός κατάλογος, ο οποίος θα συζητηθεί στα συλλογικά όργανα του ΑΚΕΛ. Στόχος μας είναι να εξευρεθεί υποψήφιος ευρείας αποδοχής, ο οποίος θα έχει πρόσβαση σε δυνάμεις πέραν του κόμματος, ώστε να υπάρξει μια ευρύτερη κοινωνική συνεργασία που θα φέρει την αλλαγή στον τόπο.