Ομιλία Γενικού Γραμματέα ΚΕ ΑΚΕΛ Στ. Στεφάνου στο μνημόσυνο πεσόντων και δέηση ανεύρεσης αγνοουμένων της τουρκικής εισβολής που οργανώνει το ΑΚΕΛ Κιτίου
Κυριακή 23 Ιουλίου 2023 και ώρα 08:30, Ι.Ν. Αγίου Κυριακού, Κίτι
Είμαστε σήμερα εδώ προσκυνητές της μνήμης, και των αγώνων ηρώων, πεσόντων, αγνοουμένων.
Του Δημήτρη Βρακά, που έτρεξε να υπερασπιστεί την πατρίδα αφήνοντας πίσω του σύζυγο και τρία παιδιά. Έχασε τη ζωή του πολεμώντας ως πραγματικός πατριώτης για την πατρίδα της οποίας η ελευθερία και η εδαφική ακεραιότητα απειλούνταν από τον Αττίλα.
Του Κώστα Φωτίου που αντιστάθηκε στο πραξικόπημα, παλεύοντας για τη Δημοκρατία. Και λίγες μέρες μετά δίχως δισταγμό έτρεξε να πολεμήσει τους εισβολείς πέφτοντας ηρωικά μαχόμενος. Η αγαπημένη του σύζυγος και ο μονάκριβος γιος του που τους άφησε πίσω, για πάνω από τρεις δεκαετίες αναζητούσαν τα ίχνη του μέχρι που τα λείψανά του εντοπίστηκαν σε ομαδικό τάφο.
Του Γιώργου Ττόουλου που έπεσε ηρωικά στις μάχες της Λαπήθου. Για χρόνια κανένας δεν είχε νέα του, μέχρι τον εντοπισμό και την ταυτοποίηση των οστών του σαράντα χρόνια μετά την εισβολή. Ετάφη στην Αραδίππου.
Του Σαββάκη Σάββα, που πολέμησε τους εισβολείς παλικαρίσια στην Άσπρη Μούττη Πενταδακτύλου και έπεσε εκεί υπογράφοντας με το αίμα του τον αγώνα για την ελευθερία της πατρίδας. Τα οστά του βρέθηκαν θαμμένα σε ομαδικό τάφο στο Μπογάζι και τάφηκαν μόλις πριν από τέσσερα χρόνια.
Του Πέτρου Πέτρου που μαζί με τους συμπολεμιστές του πολέμησε στη μεγάλη μάχη του Αγίου Γεωργίου και εγκλωβίστηκε τελικά στην Κερύνεια όπου συνελήφθη από Τούρκους στρατιώτες. Η τύχη του αγνοείτο μέχρι το 2007 οπότε και τα οστά του εντοπίστηκαν και ετάφηκαν στις ελεύθερες περιοχές.
Τιμούμε τη μνήμη του Ανδρέα Ματσάγγου που δολοφονήθηκε από τον τουρκικό στρατό αφήνοντας πίσω σύζυγο και δύο παιδιά να τον αναζητούν για χρόνια, μέχρι το 2015 που τα οστά του εντοπίστηκαν και ταυτοποιήθηκαν σε ομαδικό τάφο.
Τιμούμε τη μνήμη του Ευστάθιου και του Ιωάννη Ευσταθίου, πατέρα και γιου που εν ψυχρώ δολοφονήθηκαν από τον τουρκικό στρατό λίγες μέρες μετά το ξέσπασμα της δεύτερης φάσης της τουρκικής εισβολής.
Βρισκόμαστε εδώ για να επαναβεβαιώσουμε ότι απαιτούμε, διεκδικούμε και αγωνιζόμαστε για τη διακρίβωση της τύχης όλων των αγνοουμένων μας.
Της Κακουλλούς Κώστα μητέρας πέντε παιδιών, που εγκλωβίστηκε στην Αφάνεια και Τούρκοι στρατιώτες αφού την πυροβόλησαν, την απομάκρυναν από την κόρη της δήθεν για να τη μεταφέρουν στον γιατρό και έκτοτε τα ίχνη της αγνοούνται.
Του Παναγιώτη Σωφρονίου Χριστοφόρου, οικοδόμου και συνδικαλιστή της ΠΕΟ, που παρόλες τις διώξεις και το κυνηγητό που υπέστηκε κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος από τους ΕΟΚΑβητατζήδες, έτρεξε αμέσως να υπερασπιστεί την πατρίδα μας, όταν εκδηλώθηκε η εισβολή. Από τότε η σύζυγός του και τα τρία του παιδιά δεν γνωρίζουν τι απέγινε ο αγαπημένος τους.
Ο καημός να μάθουν τι απέγινε ο αγαπημένος τους βαραίνει και την οικογένεια του Ιωάννη Θεοδώρου, ο οποίος χάθηκε πολεμώντας γενναία τον εισβολέα στη Λάπηθο και τον Καραβά.
Το ίδιο ισχύει και για την οικογένεια του Θωμά Θωμαΐδη, για τον οποίο το μόνο που γνωρίζουν μέχρι σήμερα οι δικοί του είναι ότι πολεμούσε μαζί με το τάγμα του στην περιοχή Τραχωνίου Κυθρέας όπου και τραυματίστηκε.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Πενήντα χρόνια μετά το διπλό έγκλημα του ΝΑΤΟ, της Χούντας και της ΕΟΚΑ Β’ που χάραξε τον τόπο μας με συρματόπλεγμα, τον γέμισε ομαδικούς τάφους, προσφυγικούς συνοικισμούς, πόνο και ξεριζωμό, ακόμα θάβουμε ήρωες. Ακόμα αναζητούμε τα ίχνη τους, ακόμα περιμένουμε λύτρωση και δικαίωση.
Είναι γι’ αυτό που σχεδόν πενήντα χρόνια μετά, εμείς επιμένουμε να μιλούμε με τη φωνή της αλήθειας για την προδοσία και το έγκλημα, τις συνέπειες του οποίου τις πλήρωσαν και τις πληρώνουν οι χιλιάδες πρόσφυγες, το σύνολο του κυπριακού λαού, γενιές και γενιές Κυπρίων που ζουν σε μια Κύπρο ντε φάκτο διχοτομημένη. Γιατί, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τα σχέδια των ξένων κέντρων δεν θα επιτύγχαναν αν δεν υπήρχαν Έλληνες και Ελληνοκύπριοι να συνεργήσουν μαζί τους. Γιατί, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεν ενήργησαν «αφελώς» ή «αφρόνως» όπως προφασίζονται ορισμένοι μέχρι σήμερα. Το πραξικόπημα που άνοιξε την πόρτα στην τουρκική εισβολή ήταν ένα έγκλημα συνειδητό και προμελετημένο, το οποίο προετοιμαζόταν καιρό πριν στα στρατηγεία του ΝΑΤΟ με τη συμμετοχή της Τουρκίας και της χουντικής Ελλάδας. Το πραξικόπημα το διενήργησαν η Χούντα και η ΕΟΚΑ Β’, λειτουργώντας ως εκτελεστικά όργανα του ΝΑΤΟϊκού ιμπεριαλισμού.
Αν επιμένουμε μέχρι σήμερα να το θυμίζουμε αυτό, είναι γιατί πιστεύουμε ότι η Ιστορία πρέπει να διδάσκεται, αλλά και να διδάσκει. Γιατί πιστεύουμε ότι τα μνημόσυνα και οι επετειακές εκδηλώσεις έχουν νόημα, όταν λειτουργούν ως αφορμή για αναστοχασμό. Γιατί είναι πεποίθησή μας ότι το αίμα που χύθηκε για την ελευθερία της πατρίδας μας δεν πρέπει να πάει χαμένο και πρέπει να δικαιωθεί.
Η μόνη πραγματική τιμή στη μνήμη των ηρώων μας είναι η συνέχιση του αγώνα μας για μια Κύπρο ελεύθερη και επανενωμένη.
Πραγματική δικαίωση της θυσίας τους σημαίνει κανένας συμβιβασμός με την κατοχή, με τη διχοτόμηση, με την παραμονή κατοχικών στρατευμάτων στην Κύπρο. Μισό αιώνα μετά, οφείλουμε να δούμε τα πράγματα καθαρά. Χωρίς παραμορφωτικούς φακούς. Χωρίς αυταπάτες. Χωρίς ψευδαισθήσεις.
Τι πατρίδα θέλουμε να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές; Μια πατρίδα που θα την απειλεί κάθε μέρα το μακρύ χέρι της Άγκυρας; Μια πατρίδα διαιρεμένη, παραδομένη στα συρματοπλέγματα; Έναν λαό του οποίου τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ελευθερίες να παραβιάζονται από την Τουρκία;
Κάθε μέρα που περνά με την Κύπρο μοιρασμένη και ημικατεχόμενη, ολοένα και πιο έντονα απειλείται η επιβίωση του λαού μας, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, στη γη που τους γέννησε. Ο χρόνος περνά αμείλικτος. Ζούμε το μακροβιότερο αδιέξοδο που υπήρξε ποτέ στην ιστορία των διαπραγματεύσεων, την ώρα που η τουρκική πλευρά προωθεί επίσημα πλέον την απαράδεκτη λύση δύο κρατών ενισχύοντας, ταυτόχρονα, τα διχοτομικά τετελεσμένα επί του εδάφους.
Το ΑΚΕΛ εδώ και καιρό έχει καταθέσει τις ολοκληρωμένες θέσεις του για το πώς πρέπει να κινηθούμε ως ελληνοκυπριακή πλευρά και εν γένει ως Κυπριακή Δημοκρατία. Οι θέσεις μας στηρίζονται πάνω σε τρεις άξονες: πρώτο, συνέχιση των διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν το 2017 στη βάση του Πλαισίου Γκουτέρες, διαφυλάσσοντας τις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν έπειτα από μακρόχρονη προσπάθεια.
Δεύτερο, διαμόρφωση θετικής ατζέντας στο επίκεντρο της οποίας να τεθούν τα ενεργειακά δεδομένα της περιοχής και το κυπριακό φυσικό αέριο, χωρίς να παραβιάζονται οι κόκκινές μας γραμμές.
Τρίτο, προώθηση πακέτου μέτρων στήριξης της τουρκοκυπριακής κοινότητας από μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Πιστεύουμε ότι με αυτό τον τρόπο μπορούμε να πείσουμε τον ΓΓ του ΟΗΕ να αναλάβει μια νέα πρωτοβουλία για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και για επίτευξη συνολικής λύσης στη βάση της ΔΔΟ με πολιτική ισότητα, όπως αυτή περιγράφεται από τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Στο σημείο που έχουμε φτάσει, δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο. Έχουμε υποχρέωση να αξιοποιήσουμε κάθε περιθώριο για να δημιουργήσουμε ευκαιρίες, για να χτίσουμε δυναμική λύσης του Κυπριακού προβλήματος. Ασφαλώς αυτό δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Όμως οφείλουμε να το πράξουμε, με σοβαρότητα, ορθολογισμό και ρεαλισμό ο οποίος να στηρίζεται σε αρχές. Μακριά από μεγάλα λόγια, ρητορείες και επικοινωνιακά τεχνάσματα.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Κάθε Ιούλη η μνήμη έρχεται προσκυνητής της θυσίας των ηρώων του τόπου μας.
Κάθε Ιούλη ξαναζούμε τις μνήμες που δεν έσβησαν ποτέ.
Πόλεμος, θάνατος, ξεριζωμός, οδύνη.
Χιλιάδες με μια βαλίτσα στο χέρι, κυνηγημένοι. Λεβέντες που αγκάλιασαν τη μάνα τους και της υποσχέθηκαν ότι θα ξαναγυρίσουν. Μα δεν ξαναγύρισαν. Οικογένειες ολόκληρες που ξεκληρίστηκαν. Χέρια τρεμάμενα που έσφιγγαν μια φωτογραφία ασπρόμαυρη και γύριζαν την Κύπρο ρωτώντας, ψάχνοντας, περιμένοντας.
Η μικρή μας πατρίδα έζησε και ζει μια μεγάλη τραγωδία.
Έχουμε χρέος βαρύ και ιερό απέναντι στους νεκρούς ήρωες μας, να βάλουμε ένα τέλος σε αυτή τη συμφορά.
Έχουμε χρέος έναντι των αγνοουμένων και των συγγενών τους να συνεχίσουμε τις προσπάθειες για διακρίβωση της τύχης ενός εκάστου των αγνοουμένων μας, ανεξάρτητα από την όποια κατάσταση βρίσκεται το Κυπριακό. Το θέμα των αγνοουμένων είναι βαθιά ανθρωπιστικό και δεν εμφιλοχωρεί καμία πολιτική ή άλλη σκοπιμότητα.
Έχουμε χρέος βαρύ και ιερό τα παιδιά και τα εγγόνια μας να ζήσουν σε μια άλλη Κύπρο. Γι’ αυτούς που έφυγαν. Γι’ αυτούς που θα έρθουν. Αγωνιζόμαστε μέχρι τέλους για Κύπρο ελεύθερη, επανενωμένη, πατρίδα όλων των παιδιών της.
Δόξα και Τιμή στους ήρωες μας.
Αιωνία η μνήμη αυτών που χάθηκαν.