Ομιλία του Γ.Γ. της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, Άντρου Κυπριανού στη συζήτηση στα πλαίσια του Συνεδρίου του Economist
Ομιλία του Γ.Γ. της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, Άντρου Κυπριανού στη συζήτηση στα πλαίσια του Συνεδρίου του Economist στην Κύπρο «A SOLUTION TO THE CYPRUS ISSUE: ARE WE NEAR THE FINISHING LINE? »
Τρίτη, 1η Νοεμβρίου 2016, Hilton Park Λευκωσία
Οι επόμενες εβδομάδες θα καθορίσουν την τύχη της διαπραγματευτικής διαδικασίας που βρίσκεται σε εξέλιξη. Μ’ αυτή την έννοια οι στιγμές για την Κύπρο είναι πραγματικά κομβικές.
Η ουσιαστική πρόοδος που έχει επιτευχθεί στα κεφάλαια της Διακυβέρνησης και του Διαμοιρασμού Εξουσιών, της Οικονομίας και των θεμάτων ΕΕ, μπορεί να οδηγήσει σύντομα και σε κατάληξη τους. Στην τέταρτη από τις εσωτερικές πτυχές, το περιουσιακό, απομένουν ακόμα ουσιαστικές διαφορές. Το εδαφικό θα συζητηθεί, μαζί με τα άλλα κεφάλαια της εσωτερικής πτυχής στην Ελβετία. Αν πετύχουμε συμφωνία σ’ αυτά, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για να συζητηθεί το κεφαλαιώδες ζήτημα της ασφάλειας, δηλαδή των εγγυήσεων και των στρατευμάτων. Ειδικά σε σχέση με τις πτυχές του εδαφικού και της ασφάλειας, το ΑΚΕΛ θέλει να είναι σαφές και ειλικρινές προς όλους: Αν δεν υπάρξουν ουσιαστικές εδαφικές αναπροσαρμογές, αν δεν γίνει κατανοητό ότι η ασφάλεια της μιας κοινότητας δεν μπορεί να κατοχυρωθεί σε βάρος της ασφάλειας της άλλης τότε δεν μπορεί κανείς να περιμένει κατάληξη σε συμφωνία. Όσοι ασχολούνται επιστάμενα με το Κυπριακό, όσοι γνωρίζουν τις ανησυχίες των πολιτών μπορούν να αντιληφθούν ότι ειδικά το περιουσιακό, το εδαφικό και η ασφάλεια είναι τα κεφάλαια που μπορούν να οδηγήσουν σε ναυάγιο ή να καταστούν οι καταλύτες για τη λύση.
Η λύση του Κυπριακού δεν είναι θέμα χρόνου, αλλά θέμα θέσεων που αφορούν το περιεχόμενο της λύσης. Αποφάσεων και βούλησης, πρωτίστως από πλευράς της Τουρκίας, η οποία κρατά το κλειδί για τις πιο σοβαρές και ακανθώδεις πτυχές του Κυπριακού. Οι φραστικές διακηρύξεις υπέρ της λύσης και της ειρήνης από την Τουρκία ή άλλους εμπλεκόμενους και ενδιαφερόμενους, θα δοκιμαστούν τώρα στην πράξη. Χρειαζόμαστε λοιπόν συγκεκριμένες και βαρυσήμαντες αποφάσεις. Αποφάσεις που θα οδηγήσουν σε λύση που θα απελευθερώνει και θα επανενώνει την Κύπρο, θα απαλλάσσει το νησί από ξένες κηδεμονίες και θα καθιστά τον ενωμένο λαό του, Ε/κ και Τ/κ, αφέντη στον τόπο του.
Αυτό το όραμα δεν είναι αφηρημένο. Αντιθέτως, το όραμα αυτό συντίθεται από τις συγκεκριμένες αρχές λύσης του Κυπριακού. Συγκεκριμένα, η λύση, πέρα από όσα έχω αναφέρει σε σχέση με την ασφάλεια και το εδαφικό, πρέπει να προνοεί:
- τη συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη μετεξέλιξη της σε δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία μέσω της συνέχειας της ιδιότητας του κράτους μέλους του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και μέσω της συνέχειας των διεθνών συνθηκών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η απαγόρευση της απόσχισης συνιστά επιπρόσθετη ασφαλιστική δικλείδα για τη συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας.
- Μια ισχυρή κεντρική εξουσία με όλες τις αναγκαίες αρμοδιότητες που θα κατοχυρώνουν, μεταξύ άλλων, την ενότητα του κράτους, τη μία και μόνη κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια.
- Την απρόσκοπτη εφαρμογή των βασικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους Κύπριους πολίτες. Το ΑΚΕΛ δεν αποδέχεται μόνιμες αποκλίσεις από το κοινοτικό κεκτημένο.
- Τον τερματισμό του εποικισμού και το σεβασμό της πληθυσμιακής αναλογίας 4:1 τόσο κατά τη στιγμή της λύσης όσο και αναφορικά με τη μελλοντική ροή Ελλήνων και Τούρκων πολιτών.
- Τη σύντμηση στο ελάχιστο των χρονοδιαγραμμάτων, τόσο της επιστροφής εδαφών όσο και της αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων. Τα υπό προσαρμογή εδάφη θα πρέπει να ανήκουν στην ελληνοκυπριακή πολιτεία από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ η συνολική συμφωνία.
- Ένα ισχυρό ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας και άλλες συναφείς δεσμεύσεις όλων των εμπλεκομένων για διασφάλιση της εφαρμογής και πιστής τήρησης της συνολικής διευθέτησης.
Μια συμφωνία που δεν θα βασίζεται σε αυτά -αλλά και στις συμφωνημένες αρχές που αφορούν και ενδιαφέρουν την τ/κ κοινότητα- δεν θα μπορέσει να γίνει αποδεκτή. Αν γίνει δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει και να στεριώσει σε βάθος του χρόνου.
Επιμένουμε να ελπίζουμε και να εργαζόμαστε για θετική έκβαση της διαδικασίας. Το ΑΚΕΛ, όπως έπραττε διαχρονικά και ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο εκάστοτε Πρόεδρος, στηρίζει την παρούσα διαπραγματευτική διαδικασία και επιδιώκει να συμβάλει δημιουργικά στις εξελίξεις. Παράλληλα, αξιοποιούμε τους δεσμούς μας με την τουρκοκυπριακή κοινότητα αλλά και τις διεθνείς μας σχέσεις για να βοηθήσουμε με κάθε δυνατό τρόπο προς την κατεύθυνση της εξεύρεσης το συντομότερο δυνατό συμφωνημένης λύσης βασισμένης σε αρχές. Αυτή η λύση επείγει.
Από εμάς δεν θα ακούσετε τη ρητορική «περί τελευταίας ευκαιρίας του Κυπριακού», που αυτοπαγιδεύει την πλευρά μας και υπονομεύει την ποιότητα της λύσης. Όμως την ίδια ώρα έχουμε πλήρη συνείδηση των δυσκολιών που θα συσσωρεύσει ένα νέο ναυάγιο. Το ΑΚΕΛ όπως και κάθε νουνεχής Κύπριος, συνειδητοποιούμε πλήρως τους τεράστιους κινδύνους που εγκυμονεί το διχοτομικό στάτους κβο, το οποίο δεν είναι μια στατική κατάσταση όπως πολλοί μπορεί να νομίζουν, αλλά κινούμενη άμμος στην οποία βυθίζεται το νησί, ο λαός και η υπόθεση της Κύπρου. Συνειδητοποιούμε επίσης ότι αν δεν ανακοπεί ο εποικισμός και η πολιτική της κυβέρνησης Ερντογάν για οικονομική, πολιτισμική και πολιτική αφομοίωση των κατεχομένων και της τ/κ κοινότητας στην Τουρκία, θα δημιουργηθούν τετελεσμένα που θα είναι αντικειμενικά μη αναστρέψιμα. Από την άλλη, η λύση και η επανένωση μπορεί να απελευθερώσει τεράστιες δυναμικές και προοπτικές για την πρόοδο, την ανάπτυξη και την ευημερία του τόπου μας, αλλά και για την περιφερειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Κύπρος, ένα από τα πιο στρατιωτικοποιημένα σημεία του πλανήτη, θα απαλλαγεί από στρατούς, ναρκοπέδια, εξοπλισμούς, συρματοπλέγματα και οδοφράγματα και θα γίνει εστία ειρήνης και ασφάλειας στην ταραγμένη γειτονιά της Ανατολικής Μεσογείου. Σε ένα κόσμο που γεννά και αναπαράγει συγκρούσεις, φανατισμούς και διαιρέσεις, η ελεύθερη και επανενωμένη Κύπρος θα αναδυθεί ως υπόδειγμα ειρηνικής συμβίωσης μέσα σε ένα κοινό κράτος δύο κοινοτήτων με διαφορετική γλώσσα, εθνότητα, θρησκεία και με μια οδυνηρή ιστορική κληρονομιά. Δύο κοινότητες που -ως ένας λαός, ως μια πατρίδα- αποφάσισαν να γυρίσουν σελίδα στην Ιστορία και αρχίζουν να γράφουν τη σελίδα της επανένωσης, της ειρήνης, της ελπίδας.
