Δημοσιογραφική Διάσκεψη Γενικού Γραμματέα Κ.Ε. ΑΚΕΛ Στέφανου Στεφάνου για το ΓΕΣΥ
Το ΓΕΣΥ, το οποίο κλείνει τον Ιούνιο τρία χρόνια ζωής, αποτελεί μεγάλη κατάκτηση για την κυπριακή κοινωνία, και ιδιαίτερα, για τους απλούς ανθρώπους. Στην κατάκτηση αυτή το ΑΚΕΛ διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο και είχε μεγάλη και συγκεκριμένη συμβολή. Η αντίληψή μας για το ΓΕΣΥ στηρίζεται στη βασική αρχή ότι η Υγεία αποτελεί βασικό κοινωνικό αγαθό και είναι ουσιώδες δικαίωμα το οποίο ένα κράτος οφείλει να παρέχει ισότιμα, ποιοτικά και χωρίς διακρίσεις σε όλους.
Στηριγμένο σ’ αυτή την αρχή, το ΑΚΕΛ διαχρονικά υποστήριξε- και συνεχίζει να υποστηρίζει- ένα σύστημα υγείας το οποίο να διασφαλίζει σε όλους τους δικαιούχους ισότιμη, καθολική και ποιοτική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Είναι γι’ αυτό που παλέψαμε ώστε το ΓΕΣΥ να είναι μονοασφαλιστικό.
Σχεδόν τρία χρόνια από την έναρξη του ΓΕΣΥ, το ΑΚΕΛ προχωρεί σε μια συνολική αξιολόγηση της πορείας εφαρμογής του, συζητώντας με τους συντελεστές και τους πρωταγωνιστές του συστήματος.
Αυτή μας η προσέγγιση στηρίζεται και στην πεποίθησή μας ότι το ΓΕΣΥ, με τη φιλοσοφία και την αρχιτεκτονική που έχει οικοδομηθεί, είναι μια κατάκτηση που ήδη έχει αγκαλιαστεί από την κοινωνία. Είναι μια κατάκτηση που πρέπει να στηριχθεί και να αναπτυχθεί παραπέρα. Αυτό επιβάλλει τη συνολική αξιολόγηση του συστήματος για να επισημανθούν και να διορθωθούν οι όποιες αδυναμίες και ελλείψεις παρουσιάζει οι οποίες ομολογουμένως υπάρχουν. Μ’ αυτό τον τρόπο το ΓΕΣΥ θα αποκτήσει νέα δυναμική και προοπτική. Αυτό είναι που θέλει και επιδιώκει το ΑΚΕΛ.
Βελτιώνοντας και αναπτύσσοντας το ΓΕΣΥ, είναι βέβαιο ότι θα αγκαλιαστεί ακόμα περισσότερο από την κοινωνία και θα αποκτήσει περισσότερες δυνατότητες για να ικανοποιήσει τις ανάγκες που υπάρχουν.
Την ίδια ώρα, η διόρθωση των προβλημάτων και των ελλείψεων, θα προστατεύσει το σύστημα απ’ αυτούς που ποτέ δεν το είδαν με καλό μάτι και με διάφορους τρόπους προσπαθούν με διάφορα προσχήματα να το αλλοιώσουν, να το μεταλλάξουν και αν είναι δυνατόν να το ακυρώσουν. Η επίθεση και η αμφισβήτηση στο ΓΕΣΥ δεν σταμάτησε ποτέ. Οι κύκλοι που δεν θέλουν αυτόν τον τύπο του ΓΕΣΥ, με κάθε ευκαιρία καιροφυλακτούν για να το πλήξουν. Αυτή η επίθεση κύρια εκφράζεται με την εργαλειοποίηση υπαρκτών προβλημάτων, αδυναμιών και κενών και με την κινδυνολογία γύρω από την οικονομική βιωσιμότητα του ΓΕΣΥ για να ενταθεί η αμφισβήτηση του χαρακτήρα και της δομής του.
Το Υπουργείο Υγείας έχει καθοριστικό ρόλο να διαδραματίσει σ’ ό,τι αφορά τον στρατηγικό σχεδιασμό, τη χάραξη πολιτικής για τη δημόσια υγεία, τη διασφάλιση της ποιότητας της σε συνθήκες ΓΕΣΥ. Αντί η κυβέρνηση ν’ αναλάβει τις ευθύνες της ουσιαστικά ρίχνει τη μπάλα για όλα τα ζητήματα είτε στον ΟΑΥ είτε στον ΟΚΥΠΥ χωρίς η ίδια ως όφειλε να προωθήσει:
– Τη δημιουργία μηχανισμών κεντρικού σχεδιασμού υπηρεσιών (capacity planning)
– Την εισαγωγή προδιαγραφών ποιότητας, εξοπλισμού και υποδομών διαγνωστικών κέντρων, εργαστηρίων κ.λ.π. με στόχο να τεθεί φρένο στην ανεξέλεγκτη υπερπροσφορά υπηρεσιών που επιβαρύνει το ΓΕΣΥ.
– Την ουσιαστική στήριξη των δημόσιων νοσηλευτηρίων που αποτελούν τη ραχοκοκκαλιά του ΓΕΣΥ. Η κυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ έχει τεράστιες ευθύνες γιατί τα δημόσια νοσηλευτήρια έφτασαν στη σημερινή άσχημη κατάσταση. Έχει μεγάλη ευθύνη για την υπόσκαψη, διάβρωση και τη συνεχή απαξίωση των δημόσιων νοσηλευτηρίων.
Σημειώνουμε ότι τα γονατισμένα δημόσια νοσηλευτήρια προστάτεψαν την κυπριακή κοινωνία την περίοδο της πανδημίας και σήκωσαν το βάρος για την αντιμετώπιση της. Μ’ αυτή την ευκαιρία εκ μέρους του ΑΚΕΛ θέλω ξανά να επαινέσω τους λειτουργούς υγείας και όσοι στέκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της τιτάνιας προσπάθειας. Είναι λοιπόν η ώρα να σταματήσουν τα μεγάλα λόγια και το Υπουργείο Υγείας και ο ΟΚΥΠΥ να προχωρήσουν σε έργα ουσιαστικής στήριξης των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Η Κυβέρνηση έχει ευθύνες και για την ανεπάρκεια του ΟΚΥΠΥ, αφού αυτή το διορίζει. Είναι επιβεβλημένο να ρυθμιστεί νομοθετικά η αλλαγή της σύνθεσης του ΔΣ του ΟΚΥΠΥ.
Τα δημόσια νοσηλευτήρια έχουν κοινωνικό ρόλο. Με την εφαρμογή του ΓΕΣΥ έχουν να διαδραματίσουν τον επιπρόσθετο ρόλο του μηχανισμού προαγωγής και προστασίας της δημόσιας υγείας. Του μοναδικού εξειδικευμένου φορέα υπηρεσιών που, λόγω κόστους, δεν παρέχονται από τον ιδιωτικό τομέα. Γι’ αυτούς τους ρόλους και την ευθύνη, έχει υποχρέωση το κράτος μέσα από τον κρατικό προϋπολογισμό και όχι μόνο, να τα στηρίζει.
Χρειάζεται να παραταθεί η περίοδος οικονομικής στήριξης των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Οι κρατικά παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας πρέπει να αξιολογούνται και να μορφοποιούνται ώστε να ανταποκρίνονται στα κενά που αφήνει ο ιδιωτικός τομέας.
Σημειώνουμε ότι ένας αδύνατος δημόσιος τομέας, δημιουργεί τις συνθήκες και το περιβάλλον ολοένα και περισσότερο το στοιχείο της εμπορευματοποίησης να διεισδύει στον τομέα της υγείας και τελικά το κέρδος να τίθεται πάνω από την ανάγκη της παροχής ποιοτικής και καθολικής υγείας.
Σε σχέση με τον ΟΑΥ, το ΑΚΕΛ ζητά:
- Τη βελτίωση της εποπτείας και την άσκηση ουσιαστικών ελέγχων για αντιμετώπιση των καταχρήσεων.
- Εντατικοποίηση της ενημέρωσης των ασθενών για το σύστημα και την ορθή του χρήση.
- Σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, ο ΟΑΥ καλείται να διευθετήσει τη ρύθμιση του θέματος της ποιότητας εισάγοντας πρωτόκολλα, κατευθυντήριες γραμμές, εισάγοντας έλεγχο της ποιότητας και της ποιότητας της κλινικής πράξης (quality control/medical audit).
- Βελτίωση της πρόσβασης όλων των ασθενών γεωγραφικά σε Προσωπικούς Ιατρούς αλλά και σε ειδικότητες
- Βελτίωση της πρόσβασης σε καινοτόμα και φτηνά φάρμακα. Πρέπει να επιλυθεί το θέμα της μη κάλυψης των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων από το ΓΕΣΥ για κατηγορίες δικαιούχων, όπως χρόνια πάσχοντες και συνταξιούχοι. Ο ΟΑΥ πρέπει πλήρως να αναλάβει τα καινοτόμα φάρμακα και τις εξειδικευμένες φαρμακευτικές θεραπείες.
- Διαμόρφωση συστήματος εφημερίας από τους Προσωπικούς Ιατρούς και δημιουργία δομών τοπικών ιατρείων με τοπογραφικό διαχωρισμό που να μπορούν να εφημερεύουν.
- Ένταξη στο ΓΕΣΥ Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών από ιδιωτικά νοσηλευτήρια εφόσον φυσικά πληρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές, στελέχωση, εξοπλισμό.
- Ένταξη δεικτών ποιότητας στο σύστημα αμοιβής των προσωπικών ιατρών.
Τέλος, είναι σημαντικό με τη λήξη των υφιστάμενων συμφωνιών τόσο με τους παρόχους πρωτοβάθμιας φροντίδας (Π.Ι. και Ε.Ι.) όσο και με τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια, ρυθμίσεις στα συμβόλαια που πιθανόν να δημιουργούν στρεβλώσεις και ενέχουν στοιχεία που αλλοιώνουν τη φιλοσοφία και αρχιτεκτονική του συστήματος, να τύχουν επαναδιαπραγμάτευσης και διαφοροποίησης με εφαρμογή της νομοθεσίας χωρίς παρεκκλίσεις.
Το ΑΚΕΛ υπήρξε σ’ όλα αυτά τα χρόνια η πολιτική δύναμη που με συνέπεια, σταθερότητα αγωνίστηκε για την εφαρμογή του ΓΕΣΥ.
Η υπεράσπιση του χαρακτήρα και της φιλοσοφίας του ΓΕΣΥ, η προσπάθεια για διορθώσεις και βελτιώσεις στο ΓΕΣΥ και η απαίτηση για στήριξη, αναβάθμιση, βελτίωση των δημόσιων νοσηλευτηρίων για μας είναι ζητήματα μείζονος σημασίας.
Το δικαίωμα στην υγεία, το δικαίωμα στη ζωή θα το υπερασπιστούμε, θα το προστατέψουμε και θα το προωθήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις στηρίζοντας τα δημόσια νοσηλευτήρια και το ΓΕΣΥ.
30/03/2022