Για τις δυο Εκθέσεις του Γ.Γ. του ΟΗΕ στο Συμβούλιο Ασφαλείας
Ανακοίνωση του ΑΚΕΛ
Αναφορικά με τις δύο εκθέσεις του ΓΓ του ΟΗΕ προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, η μια για την UNFICYP και η άλλη για τις Καλές Υπηρεσίες, επιφυλασσόμαστε να τοποθετηθούμε ολοκληρωμένα όταν θα έχουμε τα επίσημα κείμενα. Προς το παρόν σχολιάζουμε μόνο όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας.
Όπως ήταν αναμενόμενο, τηρούνται σχετικά χαμηλοί τόνοι ενόψει της νέας προσπάθειας που θα καταβληθεί μετά την εκλογική διαδικασία στα κατεχόμενα. Την ίδια ώρα, όμως, ο ΓΓ φρόντισε να στείλει και ορισμένα ισχυρά μηνύματα.
Είναι αναμφίβολα θετικό το γεγονός ότι ο ΓΓ ζητά ανανέωση της θητείας της UNFICYP αλλά ταυτόχρονα τονίζει με έμφαση ότι «η έλλειψη διαπραγματεύσεων από τον Ιούλιο του 2017 δεν σημαίνει ότι η κατάσταση στο νησί παραμένει αμετάβλητη, είτε σε πολιτικό επίπεδο, είτε στη νεκρή ζώνη». Αναφέρει ως συγκεκριμένα παραδείγματα το Βαρώσι, τους υδρογονάνθρακες, την οριοθέτηση ΑΟΖ, το προσφυγικό, ακόμα και την πανδημία. Για να προσθέσει ότι «η απόφαση και των δύο πλευρών να περιορίσουν τη διέλευση στα οδοφράγματα λήφθηκε χωρίς διαβούλευση της μιας με την άλλη». Υπογραμμίζει ταυτόχρονα ότι «είναι σημαντικό να επιτρέπεται η κυκλοφορία εντός του νησιού μαζί με τα εισερχόμενα ταξίδια» και ενθαρρύνει τους δύο ηγέτες να συνεργαστούν για το άνοιγμα όλων των οδοφραγμάτων.
Για το Βαρώσι ο ΓΓ του ΟΗΕ παραπέμπει στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας ενώ για το φυσικό αέριο αρκείται να πει ότι πρέπει να έχουν οφέλη και οι δύο κοινότητες και να χρησιμοποιηθεί ως κίνητρο για λύση. Δυστυχώς, για άλλη μία φορά αποφεύγει να τοποθετηθεί καταδικαστικά για τις αφόρητες τουρκικές προκλήσεις.
Ο ΓΓ θεωρεί σημαντικά τα ΜΟΕ αλλά την ίδια ώρα τονίζει ότι αυτά δεν συνιστούν τη λύση του Κυπριακού. Προβληματίζει η επανάληψη της θέσης για εμπόδια που προβάλλονται σε σχέση με ΜΟΕ, τα οποία «συνδέονται με το στάτους του βορρά και ανησυχίες σχετιζόμενες με “αναγνώριση”» παρόλο που ο κ. Γκουτέρες διευκρινίζει ότι και σε αυτό το θέμα ισχύει η πολιτική των Ηνωμένων Εθνών για την Κύπρο και τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Το πιο σημαντικό στοιχείο της Έκθεσης παραμένει η δέσμευση του Γ.Γ. ότι θα συνεχίσει την προσπάθεια για κατάληξη σε όρους αναφοράς όπως συμφωνήθηκε στο Βερολίνο τον περασμένο Νοέμβριο. Επαναλαμβάνει ότι σε πρώτο στάδιο θα επιδιώξει άτυπη συνάντηση 5+ και τονίζει με νόημα ότι αυτή η φορά πρέπει να είναι διαφορετική.
Σχετικά με το ζήτημα του στρατιωτικού μηχανισμού επαφής, ο ΓΓ αναφέρεται σε δεδηλωμένη δέσμευση των μερών για την καθιέρωσή του αναμένουμε σχετική ενημέρωση από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Συμπερασματικά, καθίσταται σαφές ότι θα καταβληθεί μια νέα προσπάθεια μετά την εκλογική διαδικασία στα κατεχόμενα. Το ΑΚΕΛ καλεί τους δύο ηγέτες να αξιολογήσουν ορθά την προειδοποίηση του ΓΓ ότι η απουσία επίλυσης του Κυπριακού είναι ολοένα και περισσότερο μη βιώσιμη, να συμβάλουν στη δημιουργία κατάλληλου κλίματος και να δείξουν έμπρακτη ετοιμότητα συνέχισης της διαπραγμάτευσης από το σημείο που έμεινε στο Κραν Μοντανά.
11/7/2020
