Η χώρα μας είναι αντιμέτωπη με μια αντίφαση που καθημερινά γίνεται πιο εκρηκτική.
Από τη μια, οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας, τα υπερκέρδη των τραπεζών και των μεγάλων επιχειρήσεων, τα απροσδόκητα έσοδα των κρατικών ταμείων.
Από την άλλη, οι χαμηλοί μισθοί και τα εισοδήματα των εργαζομένων, η εργασιακή ανασφάλεια, το βιοτικό επίπεδο της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας που υποχωρεί καθημερινά λόγω της ακρίβειας.
Πού πάει τελικά η ανάπτυξη, όταν το 20% των εργαζομένων της Κύπρου είναι χαμηλόμισθοι και πάνω από το 40% των εργαζομένων παίρνει λιγότερα από 1500 ευρώ στην Κύπρο με το κόστος ζωής του 2025;
Πώς γίνεται η κυβέρνηση να πανηγυρίζει για την ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά οι εργαζόμενοι -αυτοί που κινούν την οικονομία- να μην παίρνουν το μερίδιο που τους αναλογεί, να μην απολαμβάνουν καλύτερους μισθούς και να στερούνται βασικών δικαιωμάτων;
Πάνω από 120 χιλιάδες εργαζόμενοι καλύπτονται από το διάταγμα για τον κατώτατο μισθό αλλά το καθορισμένο ύψος του δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις βασικές ανάγκες ενός εργαζόμενου. Αν η κυβέρνηση ακολουθούσε τις συστάσεις της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας, ο κατώτατος μισθός στην Κύπρο θα έπρεπε να ήταν 200 ευρώ πιο υψηλός.
Επιπρόσθετα, η Κύπρος έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά μη συμμόρφωσης εργοδοτών με το διάταγμα, ενώ φέτος είναι η ευρωπαϊκή χώρα με τη μεγαλύτερη μείωση της αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού.
Το ΑΚΕΛ διεκδικεί ουσιαστική αύξηση του κατώτατου μισθού, ετήσια αναπροσαρμογή του με βάση την ΑΤΑ και ωριαία απόδοσή του.
Η Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή, μια μεγάλη κατάκτηση του εργατικού κινήματος που αποδεικνύει την αξία της σε καιρούς ακρίβειας και πληθωρισμού -όπως σήμερα- που ροκανίζουν
το εισόδημα των εργαζομένων.
Η ΑΤΑ πρέπει να επεκταθεί για να καλύψει όλους τους μισθωτούς της χώρας και να αποδίδεται με βάση τη φιλοσοφία της που είναι η αποκατάσταση της αγοραστικής δύναμης των μισθών.
ΣΣΕ παντού
Οι ΣΣΕ είναι η πιο ισχυρή ασπίδα για τους εργαζόμενους και αυτό αποδεικνύεται στην πράξη από τις αυξήσεις και τα ωφελήματα που επιτυγχάνονται κατά την ανανέωση των συμβάσεων.
Σήμερα όμως, μόνο 1 στους 4 από τους 411 χιλιάδες εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα καλύπτεται από ΣΣΕ. Η κυβέρνηση έχει υποχρέωση με βάση την σχετική ευρωπαϊκή οδηγία να καταρτίσει σχέδιο δράσης για την επέκταση των ΣΣΕ αλλά μέχρι σήμερα δεν το έπραξε. Για παράδειγμα, το ΑΚΕΛ προτείνει να αποτελεί προαπαιτούμενο κριτήριο για κάθε φορέα -ιδιωτικό ή μη- που επιχορηγείται με δημόσιο χρήμα να έχει και να εφαρμόζει ΣΣΕ.
Υποχρεωτική εφαρμογή των ΣΣΕ
Οι εργοδότες πρέπει να εφαρμόζουν και να σέβονται αυτά που υπογράφουν στις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις. Είναι τεράστια πρόκληση, μερίδα εργοδοτών -σε κλάδους με μεγάλη κερδοφορία μάλιστα- να καταπατούν συμβάσεις και συμφωνηθέντα. Αυτά τα φαινόμενα συνιστούν επίσης αθέμιτο ανταγωνισμό από μέρους των εργοδοτών που δεν εφαρμόζουν τη σύμβαση σε βάρος αυτών που την εφαρμόζουν.
Η κυβέρνηση δεν μπορεί να παρακολουθεί απαθής τα φαινόμενα καταπάτησης των ΣΣΕ. Οφείλει να εισάγει θεσμικά μέτρα ώστε να είναι νομικά υποχρεωτική η εφαρμογή από τους εργοδότες των βασικών όρων των κλαδικών συμφωνημένων συλλογικών συμβάσεων.
Μια από τις πιο διαδεδομένες τακτικές υπόσκαψης των εργασιακών δικαιωμάτων είναι η εξαναγκαστική υπαγωγή των εργαζομένων σε καθεστώς αγοράς υπηρεσιών αντί μισθωτού εργαζόμενου. Δηλαδή, ενώ ένας εργαζόμενος δουλεύει για έναν εργοδότη, αυτός τον βαφτίζει ως «αυτοαπασχολούμενο συνεργάτη» ώστε να μην καταβάλλει στον εργαζόμενο ασφαλιστικές εισφορές, ΓεΣΥ, άδειες, ασφαλιστική κάλυψη σε περίπτωση ατυχήματος κ.ο.κ. Δυστυχώς, τέτοιες πρακτικές ακολουθεί ακόμα και το ίδιο το κράτος και οι δημόσιοι οργανισμοί.
Διεκδικούμε τερματισμό αυτών των πρακτικών από το δημόσιο και θέσπιση νομικού πλαισίου που να καθορίζει με επάρκεια και σαφήνεια τα χαρακτηριστικά που διέπουν τη σχέση εργοδότη-εργοδοτουμένου ώστε ανεξάρτητα από το τι δηλώνει ο εργοδότης, να κρίνεται αντικειμενικά αν υπάρχει σχέση μισθωτής εργασίας κι ο εργοδότης να έχει όσες υποχρεώσεις προκύπτουν από αυτή.
Τα συνδικαλιστικά δικαιώματα κι ελευθερίες είναι κατοχυρωμένα στους νόμους, αλλά στην εργασιακή πραγματικότητα πολλοί είναι οι εργοδότες που τα καταπατούν.
H οργάνωση των εργαζομένων και η συλλογική διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους είναι η μεγάλη τους δύναμη στον αγώνα για κατακτήσεις που βελτιώνουν τη ζωή τους. Το κράτος οφείλει να πάρει μέτρα για την έμπρακτη διασφάλιση του δικαιώματος των εργαζομένων στη συνδικαλιστική οργάνωση και την προστασία του δικαιώματος των συνδικαλιστικών στελεχών για πρόσβαση στους χώρους εργασίας.
Για το ΑΚΕΛ η ανάπτυξη και η πρόοδος της χώρας μας δεν μετριέται στα υπερκέρδη των τραπεζών και των μεγαλοεπιχειρηματιών, δεν μετριέται με τους πύργους και τα καζίνο. Αντίθετα, για εμάς το μέτρο της προόδου και της ευημερίας είναι πόσο βελτιώνονται τα εισοδήματα, το βιοτικό επίπεδο, η ίδια η ζωή για τους εργαζόμενους, και όλο τον λαό.