Ομιλία Χρίστου Χριστόφια, Βουλευτή ΑΚΕΛ, κατά τη συζήτηση του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2023
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Συζητούμε φέτος τον τελευταίο προϋπολογισμό της κυβέρνησης Αναστασιάδη-Συναγερμού.
Αυτή η κυβέρνηση θα μείνει στην ιστορία για όλους τους λάθος λόγους. Για τα πρωτοφανή σκάνδαλα, για την συστηματική διαπλοκή και εμπλοκή ανώτατων αρχόντων της πολιτείας σε αυτά, για την παροιμιώδη παχυδερμία με την οποία οι ίδιοι δηλώνουν «άμωμοι και αμόλυντοι» την ώρα που αυτά αποκαλύπτονται, για την καταβαράθρωση του Κυπριακού, τα «δεσμεύομαι» που δεν υλοποιήθηκαν. Μα πάνω απ’ όλα, θα μείνει στην ιστορία για την τεράστια μετατόπιση του παραγόμενου πλούτου, του εισοδήματος προς το κεφάλαιο, εις βάρος της εργασίας.
Δέκα χρόνια μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον κ. Αναστασιάδη και τον Συναγερμό, η πλειοψηφία της κοινωνίας διερωτάται πώς φτάσαμε στο σημείο να χρειάζεται μια οικογένεια 600 ευρώ για το ρεύμα, 400 για τα ψώνια της, πάνω από 1000 ευρώ για το ενοίκιο, αλλά οι μισθοί να είναι κολλημένοι στα 800 και 900 ευρώ και στην καλύτερη περίπτωση να είναι στα 1500. Αυτό γίνεται όταν εφαρμόζεται από την κυβέρνηση συνειδητή, ταξική πολιτική που κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους.
Αυτή η αντιλαϊκή, αντικοινωνική πολιτική της Κυβέρνησης διαπνέει όλους τους τομείς πολιτικής.
Ο πολιτισμός είναι ένα από τα μεγαλύτερα θύματα της.
Αφού οι κυβερνώντες αρέσκονται να αυτοδιαφημίζονται ότι οι ίδιοι καταλαβαίνουν καλύτερα τί λένε τα κομπιούτερ και οι αριθμοί, να μιλήσουμε με αριθμούς.
Ενώ θα ανέμενε κάποιος ότι τα κονδύλια για τον Πολιτισμό θα αυξάνονταν μετά την πανδημία και τη δημιουργία Υφυπουργείου Πολιτισμού, ώστε να ενθαρρυνθεί και να ενισχυθεί η καλλιτεχνική δημιουργία, τα κονδύλια μειώθηκαν.
Το κονδύλι για το πρόγραμμα Πολιτισμός για παράδειγμα, που είναι το μοναδικό πρόγραμμα που έχουμε για την στήριξη των πολιτιστικών φορέων και ατόμων, ανέρχεται στα €5.650.000 και είναι αυξημένο σε σύγκριση με πέρσι που ήταν €4.100.000. Όμως, στο Πρόγραμμα αυτό εντάσσεται και το σχέδιο Επιχορηγήσεων του Ελεύθερου Θεάτρου- ΘΥΜΕΛΗ, καθώς και άλλα προγράμματα θεατρικής ανάπτυξης που προηγουμένως ήταν στο ΘΟΚ, τα οποία τουλάχιστον για το 2022 ανέρχονταν στο €1.650.000. Συνεπώς αντί αύξηση του κονδυλιού, έχουμε μείωση.
Συνολικά, από το κονδύλι που προβλέπεται για το Υφυπουργείο Πολιτισμού, η αύξηση για πολιτιστικές δράσεις πηγαίνει εξ ολοκλήρου στον ΘΟΚ και τα μόνα επιπλέον κονδύλια που μένουν στο Υφυπουργείο είναι αυτά των απολαβών του Υφυπουργού και του Γενικού Διευθυντή, καθώς και οι πιστώσεις για λειτουργικά έξοδα.
Η πολιτιστική πολιτική λοιπόν, της κυβέρνησης Αναστασιάδη, ξεκινά και τελειώνει εδώ. Έγινε το Υφυπουργείο, διορίστηκαν οι επικεφαλής του. Τελεία και παύλα. Κανένα όραμα. Κανένας σχεδιασμός, καμία ουσιαστική στήριξη στους ανθρώπους του Πολιτισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και τώρα στον κυβερνητικό σχεδιασμό για την άντληση κονδυλίων από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δεν προνοείται ούτε σεντ για τον πολιτισμό.
Δεν αναμέναμε κάτι διαφορετικό από μια κυβέρνηση που σκίζει σελίδες από τα βιβλία. Δεν αναμέναμε κάτι διαφορετικό από μια κυβέρνηση που λογοκρίνει και καταδιώκει ανθρώπους επειδή στον ελεύθερο τους χρόνο ζωγράφισαν κάτι που δεν της άρεσε, στραγγαλίζοντας την ελευθερία της έκφρασης και της τέχνης.
Δέκα χρόνια μετά, διαλύεται και η τελευταία αυταπάτη ότι οι κυβερνώντες μπορούν να αλλάξουν. Δεν θα αλλάξουν. Γι’ αυτό πρέπει να τους αλλάξουμε.
Οι προτάσεις του Ανδρέα Μαυρογιάννη για τον Πολιτισμό, είναι ακόμα ένας καλός λόγος που θέλουμε την αλλαγή, την προοδευτική αλλαγή.
Προτάσεις που -ανάμεσα σε άλλα- προνοούν:
- Σημαντική αύξηση των κονδυλίων για τον Πολιτισμό.
- Συμπερίληψη των Τομέων Πολιτισμού και Δημιουργίας, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
- Άμεση αναγνώριση των εργασιακών δικαιωμάτων των ανθρώπων του Πολιτισμού και της δημιουργίας.
Η κυβερνητική φιλοσοφία που υποβάλλει ότι ο πολιτισμός είναι ένα χόμπυ ή μια πολυτέλεια, επικρατεί και στον αθλητισμό. Όσοι μπορούν και όπως μπορούν, ας ασχοληθούν. Με προσωπικό κόστος, με προσωπική προσπάθεια για να βρουν στήριξη. Και αν πετύχουν, τότε οι κυβερνώντες θα τους θυμηθούν για να τους συγχαρούν και να φωτογραφηθούν μαζί τους.
Όμως ο αθλητισμός δεν είναι, δεν πρέπει να είναι χόμπυ για την ελίτ ή επάγγελμα για τους λίγους που μπορούν. Είναι δεκάδες τα παραδείγματα αθλητών που δόξασαν την Κύπρο, αλλά για να φτάσουν στο βάθρο έφτυσαν αίμα, με την πολιτεία να είναι τραγικά απούσα από την προσπάθεια τους.
Στη δική μας αντίληψη, ο αθλητισμός πρέπει να είναι ανοικτός και προσβάσιμος σε όλους. Λαϊκός Αθλητισμός σημαίνει υποδομές και προγράμματα. Στήριξη του αγωνιστικού αθλητισμού σημαίνει κανένας αθλητής να μην μένει στο περιθώριο επειδή δεν μπορεί να ανταπεξέλθει οικονομικά, σημαίνει αύξηση των κονδυλίων για υποδομές και στήριξη των αθλητών που φαίνεται να έχουν προοπτική να διακριθούν.
Τα στελέχη του Συναγερμού, είτε στην κυβέρνηση είτε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, κινούνται ακριβώς στην αντίθετη κατεύθυνση. Πως αλλιώς εξηγείται το γεγονός ότι εδώ και δύο μήνες έκλεισαν το κολυμβητήριο στην Πάφο, στερώντας πλήρως τη δυνατότητα στον κόσμο να αθληθεί στην επαρχία του.
Στη μία εκείνη περίπτωση που η κυβέρνηση αποφάσισε ορθά να υλοποιήσει δέσμευση της στον τομέα του αθλητισμού, το γήπεδο της Λεμεσού, η εξέλιξη είναι σκανδαλώδης. Ξεκίνησαν με αρχικό κόστος 29 εκατομμύρια, μετά πήγαν στα 30 εκατομμύρια, μετά στα 40 εκατομμύρια και τώρα κανένας δεν είναι σε θέση να πει ποιο θα είναι το τελικό ποσό του λογαριασμού. Είκοσι εκατομμύρια επιπλέον και περίπου 3500 θέσεις λιγότερες, χωρίς κανένας να είναι σε θέση να εξηγήσει το γιατί.
Την ίδια στιγμή, οι υπόλοιπες γηπεδικές και αθλητικές εγκαταστάσεις του τόπου βρίσκονται σε άθλια κατάσταση, χωρίς να υπάρχει σοβαρό πλάνο αποκατάστασης τους.
Σε ότι αφορά την κατάσταση στο ποδόσφαιρο ό, τι και να ειπωθεί είναι λίγο.
Η κατάσταση μέσα και έξω από τα γήπεδα μυρίζει αίμα. Μετρήστε πόσα επεισόδια είχαμε εντός και εκτός γηπέδων τους τελευταίους μήνες.
Αν κάνει κάποιος μια μικρή έρευνα, θα δει ότι ο κ. Αναστασιάδης εξαγγέλλει μέτρα για την πάταξη της βίας από το 2014. Τότε, κάλεσε την πρώτη σύσκεψη, υποσχόμενος μάλιστα ότι η κυβέρνηση του θα δώσει «οριστική απάντηση», δηλώνοντας και το ανιστόρητο «Παράδειγμά μας η Θάτσερ για τη βία στα γήπεδα». Κάποιος έπρεπε να τον ενημερώσει, ότι τέσσερα χρόνια μετά τις αποφάσεις της Θάτσερ για την πάταξη της βίας, η Αγγλία μέτρησε σε ποδοσφαιρικό αγώνα 96 νεκρούς και 766 τραυματίες. Συνεθλίβησαν πάνω στα κλειδωμένα κάγκελα που έστησε η Θάτσερ για να εμποδίζει τους χούλιγκαν να μπουν στα γήπεδα.
Ακολούθησαν κι άλλες συσκέψεις το 2017, το 2020 και μέχρι πρόσφατα, τον Νιόβρη. Κάθε φορά που γίνονται σοβαρά επεισόδια, την επομένη ο κ. Αναστασιάδης συγκαλεί συσκέψεις. Εκ των υστέρων σοφοί, επιμηθείς αντί προμηθείς, Χασάνηδες μετά το Μπαϊράμι, όπως θέλετε πείτε το. Η ουσία παραμένει. Χρόνια μετά την εφαρμογή της, αποδείχθηκε στην πράξη ότι η εν λόγω νομοθεσία για την βία στους αθλητικούς χώρους, είναι αποδεδειγμένα ανεφάρμοστη σε σημαντική κλίμακα των προνοιών της. Το ΑΚΕΛ, προειδοποιούσε εξαρχής για τις προβληματικές πρόνοιες αυτού του νόμου, ότι θα παραμείνουν ανεφάρμοστες, ότι δεν τηρείται η αρχή της αναλογικότητας, θεσπίζονται ιδιώνυμα αδικήματα.
Ζήσαμε τα κωμικοτραγικά να γίνονται συλλήψεις αθώων ανθρώπων για επεισόδια, να περνούν μέσα στα γήπεδα λογής αντικείμενα, τα γήπεδα να μην έχουν βασικές προϋποθέσεις, κυρίως υποδομές, τις οποίες προνοεί η ίδια η νομοθεσία.
Το «πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι» είναι η οδός που ακολουθεί όποιος δεν μπορεί να κάνει σωστή διάγνωση και άρα να δώσει σωστή θεραπεία. Η βία στα γήπεδα είναι φαινόμενο εξόχως κοινωνικό. Χρειάζεται μελέτη, σαφή σχεδιασμό, πρόληψη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αποκτούν διπλή αξία οι προτάσεις Ανδρέα Μαυρογιάννη για αναθεώρηση και τροποποίηση του Νόμου περί πρόληψης και καταπολέμησης της βίας στους αθλητικούς χώρους, αλλά και η Δημιουργία Εθνικού Συμβουλίου για τη βία στα γήπεδα με συμμετοχή επιστημόνων και θέσπιση μέτρων πρόληψης και καταπολέμησης της βίας στον αθλητισμό.
Τελευταίο αλλά όχι έσχατο, τα κονδύλια για τη Νεολαία. Ο περσινός προϋπολογισμός του Οργανισμού Νεολαίας ήταν αρκετά μειωμένος και χρειάστηκε μεσούσης της χρονιάς συμπληρωματικός προϋπολογισμός για να καλυφτούν οι ανάγκες για τη στήριξη των οργανωμένων συνόλων νεολαίας. Ελπίζουμε, ότι ο επόμενος προϋπολογισμός που θα κατατεθεί να είναι ολοκληρωμένος και όχι κουτσουρεμένος όπως τον περσινό. Θα δούμε αν η Κυβέρνηση, έστω και την υστάτη, δεν θα συμπεριφερθεί και πάλι στη νεολαία του τόπου ωσάν να είναι επαίτης, ωσάν να μην χρειάζεται να υπάρχουν οργανωμένα σύνολα νεολαίας. Ότι δεν θα συμπεριφερθεί, με τον ίδιο τρόπο που συμπεριφέρεται στους φοιτητές, των οποίων κουτσούρεψε την φοιτητική χορηγία εδώ και δέκα χρόνια.
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Φεύγει ακόμα ένας χρόνος με το Κυπριακό άλυτο. Ο κ. Αναστασιάδης ξεκίνησε την θητεία του με το «δεσμεύομαι» της λύσης. Φεύγει από την Προεδρία με την Ιστορία να έχει καταγράψει ότι επί των ημερών του βρέθηκαν χείλη ελληνοκυπρίων να αναφερθούν σε δύο ΑΟΖ, την δική μας και την δική τους, να συζητήσουν λύση δύο κρατών, βρέθηκαν χέρια ελληνοκυπρίων να στήνουν συρματοπλέγματα στη νεκρή ζώνη ξεχνώντας ότι τα σύνορα μας είναι στην Κερύνεια, όχι στον Αστρομερίτη. Αφέθηκαν οι εκτοπισμένοι στο έλεος της μοίρας τους, με προσφυγικούς συνοικισμούς να βυθίζονται στη θάλασσα των προβλημάτων τους.
Η αλλαγή στην διακυβέρνηση του τόπου είναι μονόδρομος. Για να μπει ξανά το Κυπριακό σε τροχιά λύσης, να επαναρχίσουν συνομιλίες για εξεύρεση λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως περιγράφεται στα κείμενα των Ηνωμένων Εθνών. Για να έχουν οι νέοι αυτού του τόπου μέλλον να ζήσουν, να δουλέψουν, να δημιουργήσουν στην γη που τους γέννησε.
Θέλουν να σιωπήσουμε, μα δεν σιωπούμε.
Θέλουν να ξεχάσουμε, μα δεν ξεχνούμε.
Ο λαός μας μπορεί και πρέπει να αλλάξει τα πράγματα!
Η Κύπρος μπορεί και πρέπει να σωθεί!
Καλές Γιορτές σε όλους.
Η σκέψη και η αλληλεγγύη μας στον κόσμο της δουλειάς, στους χιλιάδες εκεί έξω που θα κάνουν Χριστούγεννα με ένα ξερό μεροκάματο, με χίλιες δυο στερήσεις, με την αγωνία της επιβίωσης.
